تجارت الکترونیک در دنیای امروز
زمانیکه صحبت از تکنولوژی و پیشرفت چشمگیر آن در دنیا میشود، پر واضح است که با چند پدیدهی پیچیده سر و کار داریم؛ تکنولوژی، علم و جامعه. پیشرفت تکنولوژی در چند دهه گذشته، تاثیر بهسزایی بر زندگی انسان گذاشته و روزمرگیها را در دست گرفتهاست. امروزه به دلیل بالارفتن سرعت زندگی در انجام کارها، مردم بهطور متفاوتی کارهای روزانه خود را انجام میدهند تا زمان و انرژی کمتری را صرف ماندن در ترافیک، خریدکردن و سایر موانع زمانی کنند.
گسترش اینترنت و پیشرفت ابزار استفاده از آن، خود عامل ایجاد تغییراتی قابل توجه در روند زندگی عموم مردم شدهاست. دسترسی به اینترنت در اکثر کشورها آزاد بوده و تاثیرات مثبت و کارآمدی بر کارهایشان داشتهاست؛ به طوریکه حتی ماهیت تجارتها و تبلیغات را نیز تغییر داده است. بنابراین، امروز یکی از واجبات و لازمات برندسازی و گسترش برند نیز، استفاده از ابزارهای اینترنتی و دیجیتال است؛ زیرا این روزها اکثر مردم وقت خود را صرف استفاده از اینترنت و گشتن در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی برای تبادل اطلاعات و برقراری ارتباطات میکنند. از این رو، تبلیغات اینترنتی و دیجیتال در فضای اجتماعی، برای شناساندن و جذب مخاطبان هدف به یک محصول یا برند، یکی از اثربخشترین انواع تبلیغات به حساب میآید.
تجارت نیز از این امر بینصیب نماندهاست؛ تجارتهای آفلاین بهتدریج با پیشرفت اینترنت و گسترش استفاده از آن، پیشرفت کرده و جای خود را به تجارت الکترونیک (E-commerce) دادهاند. بهطور کلی، تجارت الکترونیک، ، نقل و انتقال پول یا تجارتی است که در بستر اینترنت انجام میشود؛ مانند خرید و فروش آنلاین، پرداختهای اینترنتی، بانکداری اینترنتی، خرید بلیت آنلاین و غیره. تجارت الکترونیک نیز همچون تجارت آفلاین بسیار گسترده بوده و انواع تجارتهای B2B : Business to Business، C2C : Consumer to Consumer، B2C : Business to consumer ، C2B : Consumer to Business را شامل میشود.
تجارت الکترونیک مزایا و معایب خاص خود را دارد اما مزایای آن بسیار مهمتر از معایب آن هستند. از مهمترین این مزایا، برداشتهشدن محدودیتهایی از جمله جغرافیاست. امروزه هر کسی میتواند بدون آنکه وقت خود را در ترافیک و صف فروشگاهها تلف کند، داخل خانه بنشیند و از فروشگاه اینترنتی خرید کند یا حتی میتواند از کشور دیگری خرید کند؛ این امر موجب کاهش محدودیتهای جغرافیایی و همچنین کاهش هزینههای خرید میشود. خریداران از طریق وبسایت و اپلیکیشنها به اطلاعات بیشتری در رابطه با محصولات دسترسی دارند و میتوانند کالای مورد نظر را راحتتر و سریعتر پیدا کنند. از دیگر مزایای تجارت الکترونیک میتوان به شناسایی برند از طریق جستجوی اینترنتی اشارهکرد؛ امروزه بهترین شرکتهای تبلیغاتی با انجام اقداماتی برای بهبود (SEO (Search Engine Optimization سایت، مشتریان زیادی را برای برندها جذب میکنند. اما از معایب این نوع تجارت میتوان به خرید مجازی کالا ( بدون دیدن و لمس کردن) ، لزوم دسترسی به اینترنت و ابزار استفاده از آن و همچنین انتظار برای رسیدن محصول خریداری شده اشاره کرد.
استفاده از تجارت الکترونیک یکی از راهکارهای اساسی برای بهبود جایگاه برند در بازار بهشمار میآید. با تجارت الکترونیک، شرکتها میتوانند مخاطبان هدف خود را دقیقتر انتخاب کرده و فاصله را با آنها کمتر کنند. همچنین با مانیتورینگ دقیق و استفاده از ابزارها و راهکارهای آنلاین، میزان اثربخشی تبلیغات را بررسی و در راستای اصلاح تاکتیکهای تبلیغاتی قدم بردارند. بههمین دلیل میتوان گفت که برای موفقیت برندها و دستیابی به اهدافشان، استفاده از تجارت الکترونیک یا حداقل تبلیغات دیجیتال بهعنوان راهکاری اثربخش و مطمئن توصیه میشود. بازاریابی و تبلیغات برای این نوع از تجارت، موجب بهترشدن نسبت مشتری به هزینه میشود زیرا تبلیغات دیجیتال و آنلاین برای تجارت الکترونیک کم هزینهتر و بهصرفهتر از نصب بنرها و تبلیغات تلویزیونی است. به عبارت دیگر، با صرف هزینه کمتر برای تبلیغات، مخاطبان و مشتریان بیشتری جذب برند شما میشوند.
در بازار جهانی، وجود تجارت الکترونیک به عنوان تجارتی پیشرو، درهای جدیدی از فرصتها را به روی شرکتها، برندها و سرمایهگذاران مختلف گشودهاست. بازار ایران بعد از توافق هستهای و برداشتهشدن تحریمها، تبدیل به یک بازار داغ برای تجارت الکترونیک شد و شرکتهای خارجی و داخلی متعددی پیشبینی کردند که سرمایهگذاری در این بازار میتواند سودآور و اثربخش باشد. ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی، جمعیت کثیر، سطح بالای تحصیلات و منابع طبیعی خود جزو کشورهایی است که جای پیشرفت زیادی دارد و در آینده نه چندان دور میتواند یکی از بازارهای سودآور در خاورمیانه باشد.
برای اینکه یک برند وارد بازار ایران شده و محصولات و خدمات خود را به ایرانیان عرضه کند، نیازمند مشاوره و رایزنی با یک منبع دقیق از اطلاعات است تا بتواند با کمک اطلاعات دقیق خود از وضعیت بازار ایران و سلیقه و انتخاب ایرانیان، بهترین راهکارها را به صاحبان برند بدهد. شرکت تبلیغاتی مات، با سالها تجربه در زمینه بازاریابی و تبلیغات و با کمک تیم جوان و حرفهای خود، برندها را از وضع بازار آگاه کرده و آنها را به سمت موفقیت راهنمایی میکند. همچنین شرکت تبلیغات و بازاریابی مات با دانش و آشنایی کامل نسبت به بازار هدف و مخاطبان هدف برندها، در جهت پیشرفت مشتریان خود گام برداشته و همواره میکوشد تا با ارائه بهترین برنامههای بازاریابی و تبلیغات، مشتریان خود را راضی نگهدارد.
تجارت الکترونیک در ایران
• تجارت الکترونیک :
برای ارائه تعریفی که منطبق با شیوه رایج تجارت الکترونیک باشد، باید گفت: تجارت الکترونیک عبارت است از تمامی فرآیند مبادله کالاها و خدمات که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی از طریق فناوری شبکه اینترنت صورت می پذیرد ویا تعامل شبکه پردازش های ارتباطی و شبکه پردازش های مدیریت اطلاعات وامنیت برای مبادلات تجاری.
* برخی در تعریف تجارت الکترونیک ازعبارت خرید و فروش اطلاعات چه به صورت مستقل و یا به صورت اطلاعات بازرگانی نیز نام برده اند.
اما منظور از تجارت الکترونیک مبادله هرگونه کالا و خدمات برای بهره برداری تجارت است.
• روش های تجارت دراینترنت :
مدل های تجارت الکترونیک ازطریق شبکه اینترنت، بسته به نوع کالا وارزش دریافت شده، متنوع است. مدل های تجاری برای فروش کالاها ازطریق شبکه، مانند : اطلاعات دسترسی به بانک های اطلاعاتی یا توضیحات، به طور قابل ملاحضه ای با مدل هایی که برای فروش کالاهای فیزیکی استفاده می شوند متفاوت است. چهارمدل برای فروش کالاها وجود دارد :
_ فروش از طریق عضوگیری
_ فروش براساس مشاهده( pay per view )
_ فروش با پشتیبانی درآمد تبلیغاتی
_ مدل تجارت از طریق عضوگیری.
• شرایط و مدارک مورد لزوم جهت ثبت شرکت :
برای ثبت شرکت تجارت الکترونیک، باتوجه به موضوع فعالیت شرکت (بند2اساسنامه) اخذ مجوز از وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی و سازمان تنظیم مقررات،لازم و ضروری می باشد. همچنین این شرکت ها را می توان در دو قالب متداول،شرکت با مسئولیت محدود و یا شرکت سهامی خاص دراداره ثبت شرکت ها به ثبت رسانید.
• شرکت با مسئولیت محدود :
شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امورتجاری تشکیل شده وهریک از شرکاء بدون اینکه سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد،فقط به میزان سرمایه خود مسئول قروض و تعهدات شرکت است، درنام شرکت بایدعبارت ( با مسئولیت محدود) قید شود.
• شرایط ثبت شرکت تجارت الکترونیک با مسئولیت محدود :
_ تعهد با پرداخت کل سرمایه
_ وجود حداقل دونفرعضو
_ حداقل سرمایه یک میلیون ریال
• مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت تجارت الکترونیک با مسئولیت محدود به شرح ذیل است :
_ اصل گواهی عدم سوء پیشینه ( گواهی عدم سوء پیشینه از مراکز پلیس +10 تهیه شود)
_ تصویر کارت ملی کلیه اعضاء
_ تصویر شناسنامه کلیه اعضاء
_ اقرارنامه امضاء شده
_ اخذ مجوزدرصورت مجوزی بودن موضوع
• شرکت سهامی خاص :
شرکتی است که تمام سرمایه آن منحصراً توسط مؤسسین تأمین گردیده وسرمایه آن به سهام تقسیم شده ومسئولیت صاحبان سهام، محدود به مبلغ اسمی آنهاست،تعداد سهامداران دراین شرکت نباید از سه نفر کمتر باشد وعنوان شرکت سهامی خاص باید قبل از نام شرکت یا بعد ازآن بدون فاصله با نام شرکت به طور روشن و خوانا قید شود.
• شرایط ثبت شرکت تجارت الکترونیک سهامی خاص :
_ حداقل سه نفر عضو+ دو نفر بازرس(بازرسین نباید از اعضاء باشند)
_ حداقل سرمایه 100,000 تومان
_ دست کم 35% سرمایه نقداً پرداخت شود.
• مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت تجارت الکترونیک سهامی خاص عبارت است از:
_ فتوکپی شناسنامه و کارت ملی کلیه اعضاء
_ اصل گواهی عدم سوء پیشینه کیفری تهیه شده از مراکز پلیس+10
_ امضای اقرارنامه
_ مجوز در صورت مجوزی بودن موضوع
حقوق تجارت الکترونیک (همراه با تحلیل قانون تجارت الکترونیکی ایران) – چاپ چهارم
حقوق تجارت الکترونیک (همراه با تحلیل قانون تجارت الکترونیکی ایران) – چاپ چهارم
فهرست مطالب:
پيشگفتار مترجم و محقق
فصل اول منابع حقوق تجارت الكترونيك
مبحث اول: منابع بينالمللي
گفتار اول: شوراي اروپا
الف) توصيهنامه سال ۱۹۸۱
ب) كنوانسيون جرائم سايبري
گفتار دوم: آنسيترال
الف) قانون نمونه تجارت الكترونيك
ب) قانون نمونه امضاي الكترونيك
گفتار سوم: رويههاي تجارت الكترونيك
الف) رويههاي صريح
گفتار چهارم: كنوانسيون وين راجع به بيع بينالمللي كالا
مبحث دوم: حقوق اروپايي
مبحث سوم: حقوق فرانسه
مبحث چهارم: منابع حقوق تجارت الكترونيك ايران
گفتار اول: قوانين
الف) قانون تجارت الكترونيكي مصوب ۸۲/۱۰/۲۷
ب) ساير قوانين مرتبط با تجارت الكترونيك
گفتار دوم: لوايح قانوني
الف) لايحه تجارت
ب) پيشنويس لايحه پيامهاي ناخواسته تجارت الکترونیک در ایران الكترونيكي (spams)
گفتار سوم: مقررات مصوب قوه مجريه
الف) تصويبنامه راجع به فقدان حق انصراف مصرفكننده به علت شرايط خاص كالا و خدمات به شرح مندرج در بند «د» ماده ۳۸ قانون تجارت الكترونيكي مورخ ۱۳۸۳/۱۰/۹ هيأت وزيران و اصلاحي آن مورخ ۱۳۸۳/۱۱/۲۸ هيأت وزيران
ب) تصويبنامه مورخ ۸۴/۴/۵ هيأت وزيران در خصوص برنامه جامع توسعه تجارت الكترونيكي
پ) آئيننامه اجرايي ماده ۴۸ قانون تجارت الكترونيكي مصوب ۱۳۸۴/۵/۲ هيأت وزيران
ت) آئيننامه اجرايي ماده ۳۲ قانون تجارت الكترونيكي مصوب ۱۳۸۶۱/۶/۱۱ هيأت وزيران
فصل دوم كارگزاران تجارت الكترونيك
مبحث اول: تحول در مفهوم مشتري
گفتار اول: رابطه تازه عرضهكننده ـ مشتري
الف) رابطه انتزاعي معماري مشتري ـ حافظه
ب) تجزيه متفاوت بازار ـ مشتري الكترونيك
پ) تأثير در شمارهگذاري كالا
گفتار دوم: واسطهگري از نوع جديد
الف) واسطهگري دلالان
ب) واسطهگري گواهيكنندگان ثالث
پ) شركتهاي پديدآورندگان
مبحث دوم: شناسايي تاجر
گفتار اول: نامهاي دامنه
الف) اعطاي نامهاي دامنه عمومي
ب) اعطاي نامهاي دامنه ملي
پ) ماهيت نام دامنه
گفتار دوم: اختلافات ناشي از نامهاي دامنه
الف) شيوه يكنواخت حل اختلافات (UDRP) مؤسسه ICANN
ب) ماهيت شيوه يكنواخت حل اختلافات
پ) قواعد ماهوي شيوه يكنواخت حل اختلافات (UDPR)
ت) نامهاي دامنه در مقابل دادگاهها
فصل سوم تبليغات بر روي اينترنت
مبحث اول: توصيف تبليغات اينترنتي
مبحث دوم: شناسايي تبليغات
گفتار اول: به كارگيري زبان فرانسه
گفتار دوم: تعيين چارچوب براي ارسال پيامهاي تبليغاتي ناخواسته
مبحث سوم: ممنوعيت تبليغات گمراه كننده
گفتار اول: تبليغات مرتبط با محصولات خاص
گفتار دوم: مورد خاصِ اعطاي اعتبار (وام)
مبحث چهارم: تبليغات مقايسهاي
مبحث پنجم: تبليغات اينترنتي در حقوق ايران
گفتار اول: شناسايي تبليغكننده
گفتار دوم: ممنوعيت ارسال پيامهاي تبليغاتي ناخواسته (spamming)
گفتار سوم: ساير قواعد
الف) ممنوعيت تبليغات گمراهكننده
ب ـ اصل شفافيت تبليغات
پ ـ اصل منع اضرار به سلامتي افراد
فصل چهارم قراردادهاي تجارت الكترونيك
مبحث اول: تشكيل قرارداد الكترونيك
گفتار اول: اهليت انعقاد قرارداد
گفتار دوم: موضوع قرارداد
گفتار سوم: رضايت
الف) بيان ارادهها
پ) ساز و كار مورد عمل قانون اعتمادسازي در اقتصاد ديجيتالي
ت) تمايل به بازگشت به قرارداد واقعي
مبحث دوم: انواع قراردادهاي مرتبط با تجارت الكترونيك
گفتار اول: قرارداد تدوين وبسايت
گفتار دوم: قرارداد دروازه
الف) موضوع قرارداد
ب) خدماتي كه توسط سايت ورودي ارائه ميشود
پ) تعهدات سايت هدف
گفتار سوم: قرارداد بازيابي
الف) مأموريت بازياب
گفتار چهارم: توافقهاي مرتبط با نامهاي دامنه
الف) انتقال قراردادي نام دامنه
ب) قرارداد امتياز (ليسانس) نام دامنه
پ) قرارداد همزيستي
گفتار پنجم: قرارداد صدور گواهي
مبحث سوم: قرارداد فروش الكترونيك
گفتار اول: روش فروش از راه دور
گفتار دوم: رويارويي حرفهاي / مصرفكننده
گفتار سوم: اطلاعات مرتبط با هويت فروشنده
گفتار چهارم: حق انصراف
مبحث چهارم: واگذاري حق تجارت الکترونیک در ایران تجارت الکترونیک در ایران استفاده الكترونيك (ليسانس الكترونيك)
مبحث پنجم: شروط تحميلي
مبحث ششم: مزايده الكترونيك
مبحث هفتم: توافقات مرتبط با توزيع
گفتار اول: مقررات اروپايي مورخ ۲۲ دسامبر ۱۹۹۹
گفتار دوم: چارچوب توزيع انحصاري
گفتار سوم: توزيع انتخابي (غير انحصاري)
مبحث هشتم: زمان و مكان تشكيل قراردادهاي الكترونيك در حقوق ايران
گفتار اول: زمان تشكيل قرارداد
الف) زمان ارسال داده پيام
ب) زمان دريافت داده پيام
گفتار دوم: مكان تشكيل قرارداد
فصل پنجم تجارت الکترونیک در ایران پرداخت اينترنتي (آنلاين)
مبحث اول: سازوكارهاي پرداخت
گفتار اول: پرداخت توسط ثالث مورد اعتماد
گفتار دوم: پرداخت توسط كارت بانكي
الف) اعلام شماره كارت
ب) ارسال شماره به صورت رمز
پ) كنترل شماره كارت
گفتار سوم: پرداخت از راه دور
گفتار چهارم: كيف پول الكترونيك
مبحث دوم: ماهيت حقوقي پرداخت الكترونيك
گفتار اول: ماهيت قابل برگشت يا غيرقابل برگشت دستور پرداخت
گفتار دوم: دستور واريز
مبحث سوم: دليل پرداخت
مبحث چهارم: مديريت خطرها
فصل ششم اموال و خدماتي كه نظام ويژهاي بر آنها حكومت دارد
مبحث اول: اموال مورد حمايت توسط حق مؤلف
گفتار اول: حمايت از آثار
گفتار دوم: مستثنيات
گفتار سوم: اختيارات پديدآورنده
گفتار چهارم: ضمانت اجراها
مبحث دوم: حمايت از سايتهاي تجاري
گفتار اول: وبسايت، اثر چندرسانهاي
گفتار دوم: وبسايت، اثر تركيبي
پ) ماهيت اطلاعاتي
ث) جنبه بينالمللي حق مؤلف
مبحث سوم: حمايت از دادههاي شخصي (مرتبط با حريم خصوصي)
گفتار اول: مفاهيم اساسي
الف) مفهوم دادههاي شخصي
ب) مفهوم پردازش دادهها
پ) استثناي كپي موقت
گفتار دوم: صرفهجويي كلي قانون
ج) اختيار اعمال ضمانت اجرا
مبحث چهارم: چگونگي حمايت از حريم خصوصي دادههاي شخصي در حقوق ايران
گفتار اول: قانون تجارت الكترونيكي سال ۱۳۸۲
الف) دادههاي مورد حمايت
ب) اصول حاكم بر پردازش دادههاي شخصي
پ) ضمانت اجراي كيفري نقض حريم دادههاي شخصي
گفتار دوم: پيشنويس اوليه لايحه حمايت از حريم خصوصي
فصل هفتم دليل و امضاي الكترونيك
مبحث اول: تجارت الكترونيك و حقوق دلايل
گفتار اول: ديباچهها
الف) دلايل مرتبط با رويههاي تجارت الكترونيك
ب) دلايلِ وقايعِ مرتبط با تجارت الكترونيك
پ) آزادي دلايل در زمينه تجاري
گفتار دوم: تجارت الكترونيك و فلسفه سنتي دلايل مدني
الف) دلايل قانوني و رايانه
ب) برتري كاغذ نسبت به رايانه
پ) قواعد نامناسب براي معماريهاي مشتري ـ سِِروِر
گفتار سوم: انطباق نظام دلايل قانوني با تجارت تجارت الکترونیک در ایران الكترونيك
الف) ابداع نوشته ديجيتالي
ب) ويژگيهاي نوشته الكترونيك
پ) اسناد الكترونيك قابل ارائه به عنوان دليل
ت) قابل پذيرش بودن اسناد الكترونيك و ارزش اثباتي آن
ث) نوشتههاي رايانهاي و اسناد رايانهاي عادي
ج) اسناد رايانهاي و لوايح كتبي
گفتار چهارم: توافق راجع به دلايل رايانهاي
الف) قانوني بودن توافق
ب) موضوع توافقهاي راجع به دلايل
گفتار پنجم: ابزارهاي حقوقي پيشگيري و راهحلهاي مرتبط با دلايل رايانهاي
الف) افزايش تعداد دلايل
ب) سازماندهي شيوه حل و فصل اختلافات
پ) بر عهده گرفتن خطرات ناشي از اعتراضات اشخاص
مبحث دوم: تجارت الكترونيك و امضاي الكترونيك
گفتار اول: امضاي دستي و امضاي الكترونيك
گفتار دوم: مشكل سند رسمي
مبحث سوم: تجارت الكترونيك و رمزنگاري
گفتار اول: استفاده از كليدهاي نامتقارن
الف) كليدهاي دوگانه
ث) تعادل كاركردي
ج) امضاي الكترونيك مطمئن (پيشرفته)
گفتار دوم: وضعيت حقوقي رمزنگاري
الف) تعاريف قانوني رمزنگاري
ب) آزادي رمزنگاري براي تأييد اصالت و كنترل تماميت (پيامهاي الكترونيك)
پ) قواعد ويژه رمزنگاري براي حفظ محرمانگي
ث) شيوههاي تحقيقات
مبحث چهارم: دلايل و امضاي الكترونيك در حقوق ايران
گفتار اول: دلايل الكترونيك
الف) پذيرش قانوني دلايل الكترونيك
۱- اصل لزوم پذيرش دلايل الكترونيك
۲- پذيرش ارجاعدهي در داده پيام و جايگزيني اسناد كاغذي به جاي داده پيام
۱-۲- پذيرش ارجاعدهي در داده پيام
۲-۲- پذيرش جايگزيني اسناد كاغذي با داده پيام
ب) شرايط تجارت الکترونیک در ایران نگهداري و ارائه اصول به شكل داده پيام
۱- تفسير ماده ۸ قانون تجارت الكترونيكي
۲- ضرورت ارائه اصول در جريان دادرسي و مفهوم اصالت در داده پيام الكترونيك
۱-۲- ضرورت ارائه اصول در جريان دادرسي
۲-۲- مفهوم اصالت در داده پيامهاي الكترونيك
پ) ارزش اثباتي دلايل الكترونيك
۱- اختيار قاضي در تشخيص ارزش اثباتي داده پيام (ماده ۱۳ قانون تجارت الكترونيكي)
۲- ارزش اثباتي داده پيامهاي مطمئن
۱-۲- داده پيام مطمئن در حكم سند معتبر (ماده ۱۴)
۲-۲- داده پيام مطمئن در حكم سند رسمي (ماده ۱۵)
۳- تعارض دلايل الكترونيك با دلايل سنتي اثبات دعوا
ت) توافق درباره ارزش دلايل و بار اثبات دليل
گفتار دوم: امضاي الكترونيك
الف) پذيرش امضاي الكترونيك
ب) انواع امضاي الكترونيك
ج) مستندسازي امضاي الكترونيكي و دفاتر خدمات صدور گواهي الكترونيكي
فصل هشتم نظام مالياتي تجارت الكترونيك
مبحث اول: ضرورت برقراري ماليات بر تجارت الكترونيك
گفتار اول: نظام مالياتي ويژه
گفتار دوم: در جستوجوي بيطرفي نظام مالياتي
گفتار سوم: ايالات متحده آمريكا
گفتار چهارم: اتحاديه اروپا
مبحث دوم: نظام مالياتي فرانسه
گفتار اول: مالياتهاي مستقيم
الف) سرزميني بودن ماليات
ب) برداشت از منبع
گفتار دوم: ماليات بر ارزش افزوده
الف) عرضه كالاهاي غيرمادي
فصل نهم تجارت الكترونيك و حقوق بينالملل خصوصي
مبحث اول: معاملات تاجر با تاجر (B2B)
گفتار اول: قانون حاكم
گفتار دوم: قاضي صلاحيتدار
مبحث دوم: معاملات تاجر با مصرفكننده (B2C)
تجارت الکترونیک ایران در مسیر دموکراتیک شدن
سرویس علم و فناوری - تجارت الکترونیک از موضوعات مهم سی سال اخیر حوزه فناوری در دنیا است که در ایران نیز از پانزده سال قبل و با تأسیس دیجیکالا به صورت هدفمند و جدی دنبال شده است.
به گزارش سرویس علم و فناوری برخط نیوز به نقل از فارس - اخبار شرکت ها؛ تجارت الکترونیک از موضوعات مهم سی سال اخیرِ حوزه ی فناوری در دنیاست که در ایران نیز از پانزده سال قبل و با تأسیس دیجی کالا به صورت هدفمند و جدی دنبال شده است. حوزه ی تجارت الکترونیک در ایران هنوز در ابتدای مسیر خود است و به رغمِ موانع زیادی که در بخش های نیروی انسانی و سرمایه گذاری و مقررات دست وپاگیر اداری دارد، سهم خوبی از بازار خرید و فروش کالا برای خود کسب کرده است. از سال ۱۳۹۵ که دیجی کالا به بزرگ ترین بازارگاه (مارکت پِلیس) ایرانی تبدیل شد، تغییرات چشمگیری در تجربه ی روزمره ی خرید و فروش برای کاربران ایرانی ایجاد شده است. علیرضا کامرانیان فر مدیر دپارتمان توسعه ی کسب وکار دیجی کالا در گفت وگویی با مجله اندیشه پویا به بررسی ابعاد و نقشه ی راه بخش تجارت الکترونیک ایران با تمرکز بر نمونه ی دیجی کالا پرداخته است که در ادامه می خوانید.
– ابتدا تصویری از جایگاهی که در دیجی کالا دارید بدهید، وظیفه و تعریفِ دپارتمان توسعه ی کسب وکار در دیجی کالا دقیقاً چیست؟ این دپارتمان در مجموعه ی دیجی کالا بازوی اجرایی است یا بازویِ نظارتی یا سیاست گذاری؟
دپارتمان توسعه ی کسب وکار یک واحد تقریباً سه ساله در دیجی کالا است که وظایف محوری اش چهار بخش را شامل می شود. وظیفه ی اول ما مطالعه ی روندهای بازار تجارت الکترونیک است. واحد توسعه ی کسب وکار دیجی کالا وظیفه دارد تا کلان روندهایی را که در دنیا و ایران بر این حوزه اثر گذارند شناسایی و پایش کند و متناسب با این تحولات راهبرد و راهکارهای جدیدی را به سازمان پیشنهاد بدهد. وظیفه ی دوم ما طراحی و پیاده سازی ایده های جدید کسب وکار است؛ ما در دیجی کالا برای این که بتوانیم اکوسیستم کسب وکاری را که ساختیم تکمیل کنیم، نیاز داریم مدل های کسب وکار جدیدی را اضافه کنیم. این مدل ها ممکن است متأثر از تحولات فضای کلان در کشور باشد، یا حاصل وضعیت رقابتی ای که در آن قرار داریم. این امکان هم وجود دارد که کلان روندهای تکنولوژی ما را به سمت وارد شدن در مدل های کسب وکار جدید ببرد. این همان الگویی است که در دنیای تکنولوژی شرکت هایی مثل آمازون یا علی بابا و یا شاپی(Shopee) در سنگاپور، لازادا (Lazada) در مالزی و نون (Noon) در امارات در حال اجرا و توسعه ی آن هستند. وظیفه ی سوم ما، سرمایه گذاری است و استارت آپ هایی را که تیم قوی و مدل کسب وکار درستی تجارت الکترونیک در ایران دارند و می توانند زنجیره ی ارزش ما را تکمیل کنند، شناسایی می کنیم و در مرحله ی بعد روی آن ها سرمایه گذاری می کنیم. وظیفه ی چهارم ما هم کمک به برنامه ریزی استراتژیک در سازمان است. ما با شناسایی نقاط قوت و ضعفی که در سازمان وجود دارد به توسعه ی سازمان کمک می کنیم و در تجارت الکترونیک در ایران این مسیر تسهیل گر هستیم تا استرتژی های دقیق تری پیاده شود و نتایج آن به صورت آبشاری درون سازمان و شرکت های تابعه ی گروه سرریز شود. در کنار چهار وظیفه ی ذکر شده، ما یک پروژه با عنوان توسعه ی کسب وکارهای بومی دیجی کالا را هم به مجموعه ی وظایف خودمان اضافه کرده ایم که در این بخش تمرکز ما روی مفهوم بازارگاه بودن دیجی کالاست با این تفاوت که فروشندگان ما در این بخش از بازار، فروشندگان خاصی هستند که محصولات بومی و محلی عرضه می کنند و درواقع از توان اقتصادی و رقابتی کم تری برخوردارند. هدف ما کمک به این گروه از فروشندگان است تا بتوانند مسیر رشد و توسعه ی خود را به بهترین شکل و با کیفیت مطلوب بپیمایند.
– در جایگاه دیدبان و استرتژیست کسب وکار دیجی کالا، مسیر دیجی کالا را در پانزده سالی که شروع به فعالیت کرده چگونه ارزیابی می کنید؟ در حال حاضر دیجی کالا کجای نقشه ی راه خود قرار گرفته است؟
نقشه ی راه در دیجی کالا هیچ وقت ثابت نبوده و به فراخور متغیرهایی که سازمان ما در طول چرخه ی عمر خود داشته، تغییر کرده است. ما تا سال ۱۳۹۳ یک پلتفرم فروش کالای دیجیتال بودیم. از سال ۱۳۹۳ دیجی کالا از پلتفرم فروش کالای دیجیتال به پلتفرم دیجیتالِ فروش کالا تبدیل شد؛ یعنی هر چیزی که قابلیت فروش به صورت آنلاین را داشت می توانست در دیجی کالا عرضه شود. ما تا سال ۱۳۹۵ یک خرده فروش آنلاین بودیم اما در این سال با ایجاد یک سنگ بنای تازه تبدیل به بازارگاه (مارکت پِلِیس) شدیم. از سال ۱۳۹۷به بعد سومین تغییر بنیادین در مسیر دیجی کالا آغاز شد و ما تبدیل به یک اکوسیستم تجارت الکترونیک شدیم و اکنون دیگر فقط یک فروشگاه آنلاین نیستیم. در اکوسیستم تجارت الکترونیک، ما روی چهار موضوع متمرکز شده ایم. یک محور تمرکز ما روی طراحی و پیاده سازی مدل های کسب وکار در حوزه ی تجارت الکترونیک است و پلتفرم هایی مانند دیجی کالا جت، دیجی کالا بیزینس، پیندو و کمدا حاصل فعالیت ما در این حوزه هستند. در محور دوم تمرکز ما بر توسعه ی فناوری های لجستیکی ای است که زیربنای اصلی شکل گیری این اکوسیستم هستند و به طور مشخص با شکل گیری دیجی اکسپرس به عنوان بازوی فناوری لوجستیکی دیجی کالا و سرمایه گذاری آن بر روی محصولات متنوع لجستیکی و همین طور روی استارت آپ هایی مثل آپتایم و گنجه توسعه پیدا کرد. سومین محور، ورود به فناوری های مالی و پرداخت بود که با اضافه شدن دیجی پی به گروه دیجی کالا در سال ۱۳۹۷ این محور نیز شکل گرفت. درنهایت چهارمین محور توسعه ی ما، توسعه ی فناوری های بازاریابی و تبلیغات بود که با اضافه شدن مجموعه ی اسمارتک در سال گذشته به این هدف دست پیدا کردیم. امروز در نقطه ای ایستاده ایم که هدف ما غیر متمرکز و دموکراتیک کردن تجارت الکترونیک در ایران است و این هدف را با ارائه ی زیرساخت هایی که شرح دادم به تمامی کسب وکارهای آنلاین که متقاضی استفاده از این زیرساخت ها هستند پیگیری خواهیم کرد.
– چالش هایی که برای غیرمتمرکز کردن تجارت الکترونیک در ایران با آن روبه رو هستید، چالش هایی است که در مسیر گسترش هر کسب وکاری وجود دارد که طرح صیانت از جمله ی این چالش ها است. راهبرد و سیاست گذاری شما برای عبور از این مشکلات چیست؟
ما پنج چالش بنیادین را برای دیجی کالا متصوریم. نخستین چالش بازی در زمین ناهموارِ بازار، به خاطر واردات غیررسمی و قاچاق کالاست. به عنوان مثال حدود چهار سال است که شاید حتا یک مورد پوشاک و لوازم خانگی و لوازم آرایشی و بهداشتی هم از مبادی رسمی کشور وارد نشده باشد ولی در بازار ما انواع و اقسام این کالاها موجود است. این زمین بازی ناهموار است. چالش دوم عدم امکان جذب سرمایه است. جذب سرمایه برای کسب وکار های حوزه ی تجارت الکترونیک، به خصوص در حوزه ی خرده فروشی بسیار مهم است. در مدل کسب وکاری مانند دیجی کالا که زیرساخت های لجستیکی آن در حال توسعه است، ما نیاز به سرمایه گذاری جدی داریم که در ایران تقریباً ممکن نیست. سه استارت آپ منطقه ی ما یعنی گتیر و ترندیول در ترکیه و نون دات کام درامارات متحده، سال گذشته ی میلادی در مجموع حدود پنج ونیم میلیارد دلار سرمایه جذب کردند. تخمینی که ما برای سرمایه گذاری انجام شده در کل اکوسیستم استارت آپی در ایران از بدو پیدایش تا کنون داریم حدود نیم میلیارد دلار است. از طرف دیگر عدم امکان حضور در بازارهای سرمایه و جذب منابع مالی از این مسیر نیز محدودیتی است که ما با آن مواجهیم. چالش سوم، کاهش قدرت خرید است. بررسی های ما نشان می دهد که اندازه ی دلاری بازار خرده فروشی آنلاین ایران از سال ۱۳۹۷ تا تجارت الکترونیک در ایران امروز تقریباً حدود یک سوم شده است و این یعنی کل حجم کیک بازار کوچک شده است. چالش دیگر ما که مشخصاً به حوزه ی خرده فروشی آنلاین در ایران برمی گردد این است که نرخ مشارکت اقتصادی در ایران نسبت به کشورهای توسعه یافته و برخی از کشور های در حال توسعه بسیار پایین است و این یعنی خرید آنلاین در ایران برخلاف این کشورها برای خیلی از شهروندان مقرون به صرفه نیست. چالش آخر ما هم چالش های حوزه قانونی و بازرسی است. ماهیت کار ما به نوعی است که باید با طیف گسترده ای از نهادها و سازمان های نظارت کننده در ارتباط باشیم: رگولاتور پولی و بانکی، وزارت صمت، سازمان غذا و دارو و… واقعیت این است که سرعت تحول در حوزه ی تکنولوژی بسیار سریع تر از حوزه ی سیاست گذاری است که این نیز برای کسب وکارهای حوزه ی تجارت الکترونیک بسیار چالش برانگیز است. اما در نقطه ی مقابل با تکیه بر دو عامل یعنی وسعت بازار داخلی و سرمایه ی انسانی تحصیل کرده و توانمندی که در اختیار داریم توانسته ایم طی این سال ها بر بخشی از این چالش ها غلبه کنیم.
– مسئله ی دموکراتیک کردن تجارت الکترونیک به بسیط شدن بازار آنلاین و حضور کسب وکارهای بیش تری در آن کمک می کند و فضا را به سمت رقابتی تر شدن سوق می دهد. این رقابتی شدن بازار تهدیدی برای دامنه ی سود دیجی کالا نیست؟
هدف ما از دموکراتیک کردن تجارت الکترونیک این است که مجموعه ی دیجی کالا بتواند خدمات و فناوری هایی را در اختیار کسب وکارها قرار دهد تا آن ها بتوانند مسیرگسترش کسب وکار خودشان به فضای آنلاین را راحت تر و با کیفیت بیش تر طی کنند. به عنوان مثال خدمات پرداخت یا تبلیغات دیجیتال و مارکتینگ نیاز تعداد زیادی از فروشنده های آنلاین است و دیجی کالا می تواند این خدمات را در اختیار آن ها بگذارد. آن چه ما از دموکراتیزه شدن در نظر داریم، این است که خدماتی که تسهیل گر فضای تجارت الکترونیک است فارغ از همکاری در بستر بازارگاه دیجی کالا، برای تمام فروشندگان آنلاین در ایران در دسترس باشد. قطعاً این موضوع رقیب بیش تر هم برای دیجی کالا ایجاد می کند اما باوری در دیجی کالا وجود دارد که می گوید ما خودمان باید خودمان را به چالش بکشیم، قبل از آن که تغییرات از بیرون به ما تحمیل شود. این غیرمتمرکز شدن بخشی از مسیر تجارت الکترونیک است که بالاخره در ایران پیموده خواهد شد و چه بهتر که خود ما پیشرو در این راه باشیم.
– اگر به فرض روزی برسد که سایه ی تحریم ها از ایران برداشته شود و شرکت های جهانی مانند آمازون نیز در ایران حضور پیدا کنند و ایرانی ها بتوانند به راحتی خرید و فروش کنند، چه ارزیابی ای از آینده ی دیجی کالا و حوزه ی تجارت الکترونیک در ایران دارید؟ آیا شما به این فرضیه هم در تدوین استراتژی ها فکر می کنید؟
ما هم امیدواریم در آینده چنین شرایطی برای ایران به وجود بیاید. بزرگترین برنده ی این شرایط اول مصرف کنندگان و بعد عرضه کنندگان هستند، چراکه حضور برندهای جهانی و در کنار آن سرمایه گذاری خارجی و وجود یک بازار رقابتی برای ما موقعیت و شرایط بهتری را فراهم خواهد کرد. البته شرکت های چندملیتی مثل آمازون یا علی تجارت الکترونیک در ایران بابا اگر روزی بخواهند وارد بازار ایران بشوند، مانند تجربیات مشابه در همسایگی ما احتمالاً اقدام به تملک یکی از پلتفرم های داخل ایران خواهند کرد. مثلاً روی دیجی کالا یا پلتفرمی در ابعاد دیجی کالا اگر در آن روز وجود داشته باشد سرمایه گذاری می کنند. مثلاً علی بابا از طریق تملک ترندیول وارد بازار ترکیه و با تملک داراز (Daraz) وارد پاکستان شد و آمازون از طریق تملک سوق دات کام وارد حوزه ی خاورمیانه و شمال افریقا شد و نام این شرکت را به آمازون تغییر داد. از منظر دیگر حتی اگر در آن روزِ فرضی این موقعیت همکاری و سرمایه گذاری برای دیجی کالا رخ ندهد ما معتقدیم که مزیت های رقابتی خوبی برای رقابت با آن ها داریم. به عنوان مثال در ایران ساخت یک شبکه ی لجستیکی جدید که بتواند در مقیاس فعلی دیجی کالا سطح خدمات قابل قبولی را برای کاربران فراهم کند آسان نیست و در بازه ی کوتاه مدت قابل بهره برداری نخواهد بود.
– کشورهای همسایه ی ایران مشتری برخی برندهای مواد غذایی و صنایع الکترونیکی ایران هستند. آیا در مسیر توسعه ی دیجی کالا راهبردی برای حضور در بازارهای منطقه ای تعریف شده و دیجی کالا تاکنون به چگونگی ورود به بازار خرده فروشی کشورهای همسایه اندیشیده است؟
بله قطعاً. ما در دیجی کالا مطالعات گسترده ای روی بازارهای کشورهای همسایه انجام داده ایم. حتی یک بار هم کاملاً آماده ی حضور در بازار عراق بودیم که به دلیل عدم ثبات امنیتی و سیاسی در این کشور حضور ما منتفی شد. ما از اساس به دو صورت می توانیم به بازار کشور های همسایه وارد شویم. یک مدل شناخته شده CROSS BORDER است که در این مدل سفارش را در ایران دریافت می کنیم و بعد از پردازش، کالا را در کشور مقصد تحویل می دهیم که امیدواریم بتوانیم امسال حداقل در یک کشور همسایه به این روش حضور داشته باشیم. روش دوم این است که ما به صورت مستقیم بر روی یک استارت آپ بومی کشور مقصد سرمایه گذاری کنیم و یک دیجی کالا در آن کشوربسازیم و دانش نهادینه شده ی پانزده سال اخیر خودمان را منتقل کنیم؛ که اگر ما به شبکه ی بزرگی از سرمایه گذاران خارجی یا حداقل بازار سرمایه دسترسی داشتیم شاید انجام این مدل قدری سهل تر بود.
– اگر بخواهیم نقش دیجی کالا را در خلق تجربه ی زیستی توسعه در ایران بررسی کنیم، چه نگاهی به توسعه ی این تجربه زیستی و با کیفیت تر کردن زندگی ایرانیان دارید؟
آنچه ما در دیجی کالا به آن افتخار می کنیم ایجاد نوعی از عدالت اجتماعی در فرآیند خرید و فروش است. به واسطه ی دیجی کالا یک خریدار در هر نقطه از ایران به بازار یکسانی دسترسی دارد که می تواند تجربه ی خرید عادلانه و آگاهانه ای را رقم بزند. تعداد کاربران فعال ماهانه ی ما چندین برابر میزان سفارش هایی است که در پلتفرم ما ثبت می شود چراکه تعداد زیادی از خریداران از دیجی کالا خرید نمی کنند اما دیجی کالا را به مثابه ی یک مرجع برای مقایسه و خواندن نظرات قبول دارند؛ و این یعنی ما با شفافیت، تجربه ی زندگی عادلانه تری را برای زیست یک ایرانی ایجاد کرده ایم.
– در پایان چه نکته ی دیگری در مورد دیجی کالا و آینده آن دارید؟ دیجی کالا دیگر فقط یک کسب وکار نیست. برنامه ی ما به خدمت گرفتن تکنولوژی است تا تسهیل گر تجربه ی خرید و فروش باشیم. اما ما با چالش های بسیاری روبه رو هستیم که اگر امروز و فردا به فکرشان نباشیم مسئله ساز خواهد بود. یکی از آن ها مسئله ی مهاجرت استعدادهای تحصیل کرده است که چالش بزرگی برای سرمایه گذاری در این حوزه به وجود آورده است. چالش دیگر امکان جذب سرمایه گذاری خارجی است؛ و همچنین قوانین سخت گیرانه ای که دسترسی ما به بازار سرمایه و حضور در آن را محدود، و تزریق سرمایه به بازار تجارت الکترونیک ایران را سخت و ناممکن کرده است.
قانون تجارت الکترونیک چیست؟(چتر حمایتی معاملات الکترونیکی)
قانون تجارت الکترونیک به شما این امکان را می دهد تا در فضایی قانونمند کارهای تجاری خود را انجام دهید. بر کسی پوشیده نیست فقط محیط هایی از ایمنی لازم برخوردار هستند که قانون در آن جا حکمفرما باشد. به این ترتیب، در دنیای امروزی که گریزی از معاملات الکترونیکی امکان ندارد، حضور قانون بهترین گزینه محسوب می شود. فقط با وجود چنین راهکارهایی است که بستر مبادلات الکترونیکی به یک بستر قابل اطمینان و امن تبدیل خواهد شد.
تنها قوانین تجارت الکترونیکی هستند که شرایط را برای انجام خدمات و تبادلات اقتصادی در مسیری روشن قرار می دهند. طبیعتاً چنین مسیر روشنی انجام فعالیت های مختلف را در بستر اینترنت و فضای مجازی سلامت و پربارتر خواهد کرد. بر همین اساس است که قانون تجارت الکترونیک ایران مثل یک چتر حمایتی برای همه معاملات الکترونیکی عمل می کند. اما سؤالی که ممکن است مطرح شود این است که دقیقاً قانون تجارت الکترونیک چیست؟
قانون تجارت الکترونیک چیست؟
تجارت الکترونیک ( Electronic commerce ) به هر نوع روش برای مدیریت و اجرای کارهای مختلف به صورت حضور غیر مستقیم افراد گفته می شود. امروزه این روش ها در تمام عرصه های زندگی، از کوچک ترین آن ها تا بزرگ ترین، وارد شده است. در واقع فناوری اطلاعات در هر فرایندی که به تعاملات تجاری و غیر تجاری ارتباط دارد، ورود پیدا کرده است. کارایی اقتصادی مجموعه های کوچک و بزرگ در دنیای امروزی فقط با بهره مندی از فناوری اطلاعات بالاتر می رود. در حقیقت مزیت های رقابتی تنها در یک صورت برای شرکت ها و سازمان ها ایجاد خواهد شد.
فقط در صورتی که سازمان ها همراه با تحولات دنیا پیش بروند می توانند از مزیت های رقابتی بهره مند شوند. چرا که بدون تردید یکی از حلقه های لازم برای تکمیل زنجیره انجام همه تعاملات در دنیای کنونی بهره گیری از فناوری اطلاعات است. قانون تجارت الکترونیک دقیقاً برای بهینه شدن فعالیت های مبتنی بر استفاده از فناوری اطلاعات تدوین شده است. قانون تجارت الکترونیک به زبان ساده قانونی است که همه ابعاد حقوقی و قانونی مسائل مربوط به تجارت الکترونیک را در بر می گیرد. این قانون جامع و مدون یک مرجع قانونی دارای اعتبار برای این نوع معاملات به شمار می آید.
قانون تجارت الکترونیک درباره چه مواردی است؟
طیف گسترده ای از تجارت الکترونیک در ایران فعالیت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در بستر اینترنت جزء تجارت الکترونیک به شمار می آیند. قوانین تجارت الکترونیکی ایران همه موارد مربوط به این فعالیت ها و موارد مشابه آن ها را شامل می شوند. فرایندهایی که در این رابطه می توان به آن ها اشاره کرد، عبارت هستند از:
- خرید و فروش
- انبارداری
- تبادل محصولات
- خدمات ارائه محصول
- اطلاع رسانی به کمک شبکه های اجتماعی و اینترنت
- تبادل الکترونیکی اطلاعات
چرا قانون تجارت الکترونیک لازم است؟
قانون تجارت الکترونیک زمانی حضورش بسیار لازم به نظر رسید که مشخص شد قوانین موجود در این حوزه ناکارآمد هستند. به خصوص این که کشور باید با تحولاتی که در ساختار معاملات اقتصادی جهان ایجاد شده بود، پیش می رفت. به این ترتیب، قوانین تجارت الکترونیکی متناسب با تغییرات به وجود آمده در معامله ها و مذاکرات تجاری تدوین شد.
تصویب قانون تجارت الکترونیک در سال 1382 در مجلس شورای اسلامی ایران انجام شد. از آن پس همه افراد فعال در این حوزه به رعایت تمام مواد قانونی درج شده در آن ملزم شدند. تمام کارهایی که برای تدوین این قوانین انجام شد به این دلیل بود که همه فعالیت های الکترونیکی قانونمند شوند. با قانونمند شدن این فضا بسیاری از مشکلات این حوزه از بین می روند و بستری ایمن ایجاد می شود. برخی از مهم ترین دلایل لزوم وجود قوانین تجارت الکترونیکی عبارت هستند از:
جلوگیری از حضور افراد سودجو
بدیهی است که در صورت فقدان قانون تجارت الکترونیک افراد سودجو به راحتی فرصت خودنمایی پیدا می کنند. وقتی معاملات دارای چارچوبی تعیین شده نباشند، کلاهبردارها به راحتی می توانند از خلأهای قانونی به نفع خود استفاده کنند. در واقع هر جا شرایط معامله به روشنی مشخص نشده باشد، راه برای سودجویان باز می شود. به عنوان مثال، این امکان وجود دارد که محصولی تقلبی خریده شود. یعنی محصولی با ویژگی های دروغین به فروش برسد.
ایجاد اعتماد مردم به تعاملات الکترونیکی
در صورت عدم وجود قانون تجارت الکترونیک جولان سودجویان و کلاهبردارها در چرخه تبادلات الکترونیکی زیاد می شد. به این ترتیب، اعتماد افراد به معاملات الکترونیکی رفته رفته از بین می رفت. با این شرایط، چه کسانی که گیرنده خدمات بودند و چه ارائه دهندگان خدمات الکترونیکی ضرر می کردند. از آن جایی که در دنیای امروزی نمی توان این نوع مبادلات را از زندگی حذف کرد، تمام فعالیت ها با اختلال مواجه می شد. علاوه بر این، افراد قانونمدار نیز هر اندازه تلاش می کردند نمی توانستند اعتماد مشتریان خود را به دست بیاورند.
شفافیت مبادلات الکترونیکی
یکی از نکات مهم قانون تجارت الکترونیک وجود شفافیت کامل در همه مبادلات الکترونیکی است. به این صورت که هر آن چه مورد معامله قرار می گیرد باید دارای توضیحات کامل، دقیق و صحیح باشد. در واقع عرضه کنندگان خدمات و محصولات بایستی توضیحاتی مطابق با واقعیت به مشتریان خود ارائه دهند. این موضوع در رابطه با آگهی های تبلیغاتی نیز صدق می کند. یعنی در تبلیغات هم باید به ویژگی های واقعی خدمات و محصولات اشاره شود. در غیر این صورت خلاف قانون تجارت الکترونیک عمل شده است.
کلام آخر در رابطه با قانون تجارت الکترونیک
کلام آخر درباره قانون تجارت الکترونیک به همه افراد اعم از گیرنده و ارائه دهنده خدمات مربوط می شود. هر فردی که با توجه به توضیح تجارت الکترونیک در این حوزه فعالیت می کند باید تابع قوانین باشد. تابع قوانین بودن نیز مستلزم دانستن قوانین این حوزه است. بنابراین ابتدا باید قوانین مربوط به حیطه فعالیت خود را به طور کامل بدانید، سپس فعالیت خود را شروع کنید. تنها با وجود این شرایط است که حین انجام کارها با هیچ گونه مشکلی مواجه نخواهید شد.
یعنی حتی اگر تنها تمایل به ارائه اطلاعات بسیار ساده نیز دارید باید قوانین مربوط به آن را بدانید. اطلاع از قانون تجارت الکترونیک به شما کمک می کند تا مسیری روشن از فعالیت خود پیش رو داشته باشید. البته بدیهی است دانش و تجربه یک وکیل مجرب در این مسیر یک گزینه عالی به شمار می آید. چرا که مشورت با یک وکیل با تجربه برای شما 2 امتیاز بزرگ دارد:
دیدگاه شما