ارزیابی و مدیریت ریسک
امروزه استفاده از روشهای ارزیابی ریسک در صنایع مختلف رو به گسترش است به طوریکه در حال حاضر بیش از 70 نوع مختلف کیفی وکمی روش ارزیابی ریسک در دنیا وجود دارد. این روش ها معمولا برای شناسایی ،کنترل و کاهش پیامدهای خطرات به کار میرود. عمده روش های موجود ارزیابی ریسک روشهای مناسب جهت ارزیابی خطرات بوده و نتایج آنها را می توان جهت مدیریت و تصمیم گیری در خصوص کنترل و کاهش پیامدهای آن بدون نگرانی به کار برد، هر یک از صنایع بسته به نیاز خود می تواند از روش های مذکور بهره لازم را کسب کند. این روشها نسبت به یکدیگر دارای مزایا و معایب مختلف میباشد. لذا یکی از وظایف سیستم های ایمنی و بهداشت موجود در هر صنعت (HSE) بررسی کلیه روش های ارزیابی ریسک ها و خطرات و انتخاب روش مناسب جهت اجرا در صنعت و سازمان مطبوع خود می باشد. بطور کلی میتوان گفت که از نوع روش استفاده شده در ارزیابی ریسک و عمق ارزیابی آن تا حدی میتوان به توانایی سیستم ایمنی موجود و در نتیجه نحوه مدیریت ایمنی در صنعت مذکور پی برد.
معمولا سطح ریسک قابل قبول برای هر سازمان یا هر فرد متفاوت بوده و بستگی به منابع مالی و اقتصادی،محدودیت های تکنولوژیکی عوامل انسانی مجرب ،صلاحدید وتصمیم مدیریت و ریسکهای زمینه ای مثل ریسک های مخفی دارد.
سازمان ها معمولا نیاز به سیستمی دارند که علاوه بر ارزیابی فعالیت ها و فرآیند شان بتواند در خصوص وضعیت ریسک ،تعیین معیارهای ریسک قابل تحمل و مشخص نمودن دقیق ریسک دقیق فرآیندهایشان ، و… آنان را رهنمون نماید که بسته به پیچیدگی فعالیت هر صنعت نوع سیستمی که بتواند آنان را به هدف مذکور برساند متفاوت است.لذا سازمان ها باید بتوانند از نوع روشهای ارزیابی ریسک یکی یا تلفیقی از چند مورد را انتخاب نمایند. در برخی از موارد و جهت پاره ای از فرآیندهای حساس به خصوص در صنایع شیمیایی تولید محصولات انفجاری و احتراقی بایستی قبل از تعیین نوع روش کلیه روش ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و بهترین روش با توجه به منابع مالی ،نیاز به اطلاعات کیفی یا کمی و یا کیفی و کمی ،محدودیت زمان ، محدودیت نیروی انسانی کارآزموده ، نوع کاربرد روش شناسایی ریسک ، مزایا و معایب هر یک از سیستم های مذکور انتخاب نمایند.
اصولا تجزیه تحلیل سیستم ها یک روش پر مهارت بوده و بایستی توسط تیم کاملی از کارشناسان که نسبت به سازمان مورد نظر شناخت کامل دارند صورت پذیرد. انتخاب درست روش شناسایی ریسک به کارایی روش انتخابی و تعیین دقیق ریسک ها می انجامد ، همچنین در صورتیکه ریسک هر فرآیند به درستی شناخته شده باشد تعیین ریسک قابل قبول و اقدامات اصلاحی جهت کاهش ریسک ملموس تر است.
مراحل ارزیابی سیستم:
ارزیابی سیستم دارای سه عنصر اصلی است:
- شناسایی خطرات
- ارزیابی ریسک خطرات شناسایی شده
- ارائه پیشنهاد هایی برای اقدامات ایمنی
برنامه ریزی برای انجام واکاوی ایمنی :
- آنچه باید ارزیابی شود با در نظر گفتن محدودیت ها و فرضیات
- هدف ارزیابی (یافتن راههایی برای افزایش ایمنی و یا کلی ایمنی)
- انتخاب روش و دستورالعمل
شناسایی خطرات
هنگامی که یک روش ویژه به کار برده می شود در برخی از خطرات شناسایی شده که ممکن است برخی از خطرات دیگر از نظر دور بمانند شناسایی در ارزیابی بخش اصلی و کشف منابع عمده خطر و عواملی که ممکن است به عنوان آغازگر و چاشنی بروز حادثه عمل میکند باید هدف اصلی باشد.
ارزیابی ریسک
ارزیابی ریسک به دو روش صورت می گیرد:
کمی: احتمال وقوع یک حادثه خاص و پیامدهای آن محاسبه یا برآورد می گردد و سپس از معیار عددی بدست آمده برای قضاوت در مورد پذیرفتنی بودن ریسک خطرات استفاده می شود. انجام برآورد عددی مشکل است لذا روش کیفی کاربرد بیشتری دارد.
پیشنهاد اقدامات ایمنی
شدت و احتمال وقوع شاخص مناسبی را برای تعیین اولویت های خطر فراهم می نماید هر چه احتمال وقوع کوچک باشد خطر پذیرفتنی تر است. هر اندازه از عمر سیستم گذشته باشد انجام تغییرات برای کاهش ریسک آنها پر هزینه تر است مجموعه اقدامات از لحاظ اولویت بندی مهم هستند.
تغییر در طراحی: برای کاهش ریسک اگر نتوان خطری را در هنگام طراحی حذف نمود باید ریسک ناشی از آن خطر به وسیله گزینه های مختلف تا سطح پذیرفتنی کاهش یابد
استفاده از تجهیزات ایمنی در سیستم: اگر نتوان خطرات را حذف نمود یا ریسک آن ها را کاهش داد بایستی با کاربرد کنترل های مهندسی و ابزارهای ایمنی آنها را کاهش داد و بهتر است بازرسی دوره ای در کارکرد و نگهداری ابزارهای ایمنی در نظر گرفته شود.
در صورتیکه کنترل ها منجر به کاهش ریسک نگردیدند باید ابزارهایی به کار گرفت که شرایط خطرناک را شناسایی کرده و با ایجاد علایم مناسب کارکنان را از خطر آگاه کند. استفاده از روش های کنترل مدیریت و اجرایی مانند تدوین دستورالعمل ها و آموزش کارکنان بهره باید برد ولیکن با توجه به اینکه نرخ خطاهای انسانی به عنوان مهم ترین عوامل بروز حوادث معمولا از نرخ وسایل الکترومکانیکی بیشتر است این اقدام کنترلی به عنوان مهمترین عامل بروز حوادث معمولا از نرخ وسایل الکترومکانیکی بیشتر است این اقدام کنترلی به عنوان کم اثر ترین وآخرین راه برای کنترل خطرات استفاده می شود.
پذیرش ریسک: بالاخره مقداری از ریسک بایستی پذیرفته شود. ارزیابی های تکمیلی، بررسی های کامل تر، وکاربرد روش های مکمل
جمع بندی: با جمع بندی نتایج کار پایان خواهد پذیرفت که شامل یک فهرست از خطرات مشاهده شده ،پیشنهاداتی برای انجام اقدامات ایمنی و…
برنامه های ایمنی تلاش دارند تا به نزدیک ترین دز ممکن به قابلیت اعتماد صد در صد دست یابند. پس از انجام اقدامات ایمنی، می بایست نسبت به بازنگری ارزیابی ریسک اقدام گردد.
در اینجا به برخی از روش های ارزیابی ریسک مورد کاربرد در سازمان ها و صنایع، اشاره می شود:
ارزیابی مقدماتی خطر به روش PHA (Preliminary Hazard Analysis):
هدف این روش، شناسایی مناطق بحرانی در سیستم ،شناسایی نسبی خطرها و توجه به معیارهای طراحی ایمن است. در واقع این روش شناسایی خطرات اولیه می باشد که در آن از تجارب کامل ایمنی موجود استفاده شده و از معایب آن این است که نمی توان اطمینان حاصل کرد که همه خطرات کشف شده اند.
روش HAZOP :
این روش کیفی بوده و برای شناسایی ریسک های بسیار خطرناک به کار می رود و همچنین از تیمی متخصص در همه علوم بهره گرفته می شود. هدف این روش، شناسایی خطرات بالقوه فرآیند می باشد که قبل از آن نیز انحراف سیستم از اهداف تعیین شده شناسایی میگردد. این روش برای سیستم های پیچیده مناسب بوده و سخت افزار سیستم را به گونه ای جامع بررسی می نماید نتایج حاصل نیز بسیار مفصل و دقیق هستند. تیم منتخب تلفیق عبارات راهنما (هیچ،بیشتر،کمتر،معکوس)که در مورد فرآیند صادق است و با حالات مختلف و وضعیت های فرآیند (جریان ،فشار،دما و…) ارتباط پیدا می کند را از طریق طوفان ذهنی بررسی کرده و می تواند انحرافات احتمالی بدترین پیامد را دنبال نماید.
چه می شود اگر(WHAT IF METOD) :
در این روش با پرسش نتایج حاصل از وقوع یک رویداد مشخص ریسک ها شناسایی شده و روش های کنترل پیشنهاد می گردد.
هدف این روش، شناسایی اثرات رویداد های ناخواسته بر سیستم است.
ارزیابی ریسک زیر سیستم SSHA (Sub System Hazard Analysis):
برای شناسایی خطرات ناشی از طراحی سیستم های بزرگ انجام می گردد. خطاها ،نقص ها و تجهیزات ،نرم افزارها و خطاهای انسانی به صورت جداگانه یا همراه همدیگر بررسی می شوند. معمولا این روش با توجه به پیچیدگی زیر سیستم توسط سازنده وسیله مذکور صورت میگرد.
ارزیابی ریسک به روش O&SHA:
بر خلاف اغلب روش ها این روش شناسایی و ارزیابی خطرات محیط ،کارکنان و روش های انجام کار و تجهیزات به کار گرفته شده در سراسر عملکرد سیستم را انجام می دهد. روش O&SHA خطرات ناشی از انجام فعالیت ها یا وظایف افراد را شناسایی ،ثبت و ارزیابی می نماید، که شامل موارد ذیل می باشد:
- تغییرات برنامه ریزی شده سیستم
- واسطه ها و رابط های تاسیسات و دستگاه ها
- محیط های برنامه ریزی شده، وسایل پشتیبانی و دیگر تجهیزات
- توانایی فعالیت ها یا وظایف
- اثرات وظایف هم زمان و محدودیت های آن
- نیازمندی های سیستم به پرسنل ایمنی و بهداشت
- پتانسیل وقوع رویداد
ارزیابی درخت خطا FTA :
در این روش یک وضعیت نامطلوب یا بحرانی در نظر گرفته شده سپس با توجه به محیط و عملکرد سیستم همه راه هایی که می توانند سبب بروز آن وضعیت ناخواسته و نامطلوب شوند جستجو می گردد. در واقع درخت خطا یک مدل تصویری از خطا را فراهم می آورد. همچنین FTA یک مدل کیفی است که می توان آنرا به شکل کمی اجرا نمود.
روش تجزیه و تحلیل اثرات و حالات نقص FMEA :
تمرکز بر نقص هایی است که یک وضعیت غیر قابل اعتماد در سیستم را بوجود می آورد (قابلیت اعتماد دارد). جزء مورد بررسی چگونه می تواند خراب شده و یا از کار بیافتد و نتایج خرابی در سیستم مذکور چگونه خواهد بود.
غفلت مدیریت و درخت ریسک MORT:
این روش دو مفهوم را مورد بررسی قرار می دهد. ریسک های پذیرفته شده، سهل انگاری و غفلت. در این روش، رویداد اصلی همان زیان است.
روش ردیابی انرژی و ارزیابی حفاظ ها (ETBA) :
تمرکز بر وجود انرژی در سیستم و موانع موجود برای ارزیابی ریسک به روش HAZOP کنترل انرژی.
روش William Fine
این روش ریسک را تابعی از احتمال وقوع خطر ،پیامد ناشی از آن و میزان تماس با خطر می داند.
روش Robert N.Anderson
ارزیابی ریسک را بر اساس دو عنصر اولیه ریسک یعنی شدت آسیب و احتمال وقوع یک خطر بنا نهاده است که احتمال وقوع خطر بر اساس میزان تماس با خطر، تعداد افرادی که با خطر مواجهند، فاکتورهای محیطی و قابلیت اعتماد عملکرد ایمنی تعیین می نماید.
روش یا الگوی سازمان HSE انگلستان
این روش شامل پنج مرحله است:
- شناسایی خطرات
- چه کسی وچگونه ممکن است آسیب ببیند
- ارزیابی ریسک ناشی از خطر
- ثبت یافته ها
- بازنگری ارزیابی
روش Rolin Geronsin
این روش نیز ارزیابی ریسک را فرآیند برآورد احتمال وقوع یک رویداد واهمیت یا شدت اثرات زیان آور آن در نظر میگیرند.
روشSue cox وRobin Tait
ارزیابی ریسک را در دو بخش تجزیه تحلیل ریسک وارزشیابی ریسک در نظر می گیرند که ماتریس ارزیابی ریسک بر اساس پیامد و احتمال وقوع خطر استوار است.
روش Nick w.hurst
این روش ارزیابی ریسک را در قالب برآورد ریسک وارزشیابی ریسک مورد مطالعه قرار میدهد بطوریکه در برآورد ریسک،بزرگی ریسک ودر ارزشیابی ،میزان اهمیت ریسک تعیین میشود.
روش Milery w.merkhofer,Vinceent T.Covello
فرآیند ارزیابی ریسک شامل ارزیابی آزاد سازی (عوامل ریسک) ارزیابی تماس، ارزیابی پیامد و برآورد ریسک میدانند.
روش Lars Harms – Ringdahl
ارزیابی ریسک را تابعی از احتمال وقوع حادثه ارزیابی ریسک به روش HAZOP و پیامد ناشی از آن در نظر می گیرد وآنرا به صورت سه دسته ارزیابی غیر رسمی ، ارزیابی کیفی وارزیابی کمی تقسیم بندی می کند
آموزش تکنیک HAZOP
کشف سيستماتيک مخاطرات بالقوه عملياتي و مشکلات فرايندي توليد و ارائه راهکارهاي مناسب بمنظور ارتقاء سطح ايمني و بهبود وضعيت عملياتي توليد.
HAZOP: جستجوي سيستماتيک فرآیند، اهداف طراحي و دستگاهها براي کشف امکان مخاطرات یا عملکرد نامطلوب و نيز پيامدهاي آن بر کل سيستم.
اساس کار روش HAZOP بر این فرض استوار است که اگر فرآیند همواره در محدوده تعریف شده خود عمل کند، مخاطره اي روي نخواهد داد.
- دلايل فراگير شدن روش HAZOP:
خاص صنایع فرآیندي طراحي شده.
روشي سيستماتيک و کيفي است.
روشي خلاق است.
روشي تيمي و بين رشته اي است.
مقرون به صرفه است.
آموزش و یادگيري آن آسان است.
علاوه بر مخاطرات، مشکلات فرآیندي هم بوسيله آن شناسایي مي شوند.
نقطه ضعف HAZOP:
مراحل انجام HAZOP:
مراحل برگزاري جلسه :
دوست عزیزم شما فقط قسمتی از مقاله ی ما را مشاهده نموده اید . برای دریافت کامل این مقاله، نسبت به دانلود مقاله اقدام نمایید:
ارزیابی ریسک و تکنیک های ارزیابی ریسک
ارزیابی ریسک ، داشتن زندگی عاری از خطر آرزو و هدف همه مردم در همه اعصار بوده است زیرا میل به ایمنی و امنیت بخش تفکیکناپذیری از ماهیت همه انسانها هست. از طرفی دیگر بشر همواره در تلاش برای بهبود زندگی و راحتی بیشتر بوده و در این راه سعی کرده است با ایجاد تغییر در طبیعت، متغیرهای آن را به خدمت خود درآورد که در این راه همراه با دستیابی به مواد، تجهیزات، دستگاهها و به عبارتی سادهتر به خدمت گرفتن فنآوری نوین و غیره با خطرات بیشتر و ارزیابی ریسک به روش HAZOP همچنین جدیدتری نیز مواجه گردیده است.
ارزیابی ریسک کیفی
ارزیابی ریسک کیفی یک روش منطقی برای تعیین اندازه کمی و کیفی خطرات و بررسی پیامدهای بالقوه ناشی از حوادث احتمالی بر روی افراد، مواد، تجهیزات و محیط است. در حقیقت از این طریق میزان کارآمدی روشهای کنترلی موجود مشخص شده و دادههای باارزشی برای تصمیمگیری در زمینه کاهش ریسک، خطرات، بهسازی سیستمهای کنترلی و برنامهریزی برای واکنش به آنها فراهم میشود.
ارزیابی ریسک کمی
ارزیابی ریسک کمی نیازمند محاسبه دو مؤلفه ریسک یعنی شدت پیامد رخداد و احتمالِ روی دادن آن رخداد میباشد. برای بدست آوردن وزن احتمال یا وزن شدت پیامد سه نوع راهکار وجود دارد.
روشهای عددی (به انگلیسی: Quantitative) که نتیجه در نهایت به یک عدد منتهی میشود
روشهای کیفی (به انگلیسی: Qualitative) که نتیجه حاکی از کیفیت خاصی در زمینه ریسک خواهد بود.
روشهای نیمهکمی (به انگلیسی: Semi-Quantitative) که در بیشتر این روشها از ماتریس ریسک استفاده میشود.
ارزیابی ریسک، فرایندی است که نیازمند تجربه، تخصص و دقت بالا بوده و میبایست در قالب کارتیمی و با بهرهگیری از توان مسئولین و کارشناسان انجام پذیرد. این فعالیت تیمی نیز زمانی به نتیجه دلخواه دست خواهد یافت که تیم ارزیاب، علاوه بر برخورداری از تجربه و تخصص لازم، از زبان مشترکی نیز در درک مفاهیم و روشهای مورد استفاده برخوردار باشند.
[بیکران راهکار سعادت نماینده شرکت BRSM در ثبت و صدور گواهینامه های استاندارد از قبیل ایزو ۹۰۰۱ ، ایزو ۱۴۰۰۱ ، ایزو ۴۵۰۰۱ ، ایزو ۱۳۴۸۵ ، ایزو ۲۲۰۰۰ ، ایزو ۳۸۳۴ , …]
تکنیک های ارزیابی ریسک
تکنیک ارزیابی ریسک PHA
روشی ساده و استنتاجی است که هدف آن شناسایی خطرات و موقعیتها و رخدادهای خطرناکی است که میتوانند به فعالیت، تسهیلات یا سیستمی معین آسیب برسانند. تکنیک ارزیابی ریسک PHP ، معمولاً در ابتدای تکوین پروژه، درزمانی مورداستفاده قرار میگیرد که اطلاعات کمی در مورد جزئیات طراحی یا روشهای اجرایی بهرهبرداری موجود است و اغلب پیشرو مطالعات بیشتر یا ارائه اطلاعات برای مشخص نمودن طراحی سیستم است. همچنین در زمان تحلیل سیستمهای موجود برای تعیین اولویت خطرات و ریسکها برای تحلیل بیشتر یا درجایی که اوضاع و احوال مانع استفاده از فنی گستردهتر میشوند، مفید است.
تکنیک ارزیابی ریسک HAZOP
فن HAZOP در ابتدا برای تحلیل سیستمهای فرآیند شیمیایی تکوین شد، اما به انواع دیگر از سیستمها و عملیات پیچیده بسط دادهشده است. این موارد عبارتاند از سیستمهای مکانیکی و الکترونیک، روشهای اجرایی و سیستمهای نرمافزار و حتی تغییرات سازمانی و طراحی و بازنگری قرارداد قانونی . فرآیند HAZOP میتواند به تمام اشکال انحراف از مقصود طراحی بنا به نقصهای طراحی، جزء /اجزاء، روشهای اجرایی طراحیشده و اقدامات انسانی، بپردازد. در حال حاضر این تکنیک ارزیابی ریسک بیشتر در فرآیندهای عملیاتی پالایشگاه و پتروشیمیها استفاده میشود.
تکنیک ارزیابی ریسک BIA
تکنیک BIA، تحلیل پیامد بر کسبوکار که ارزیابی پیامد بر کسبوکار نیز نامیده میشود، تحلیل میکند که چگونه ریسکهای مخل و مخرب کلیدی میتوانند بر بهرهبرداریهای سازمان اثر بگذارند و توانمندیهایی را شناسایی و کمی سازی میکند که برای مدیریت ریسک موردنیاز هستند. تکنیک ارزیابی ریسک تحلیل علت ریشهای (RCA) Root cause analysis تحلیل ضرر و زیانی بزرگ برای ممانعت از وقوع مجدد آن معمولاً تحلیل علت ریشهای (RCA)، تحلیل وقوع یا تحلیل زیان نام میگیرد. RCA روی از دست دادن داراییها به علت انواع ۲ خرابی علت ریشهای (RCFA) مختلف وقوع خرابی متمرکز است، درحالیکه تحلیل زیان بیشتر مربوط به زیانهای مالی یا اقتصادی به علت عوامل خارجی یا فجایع است. این تحلیل تلاش میکند، بهجای اینکه تنها به نشانههای واضح فوری بپردازد، علل ریشهای یا اصلی را شناسایی کند.
[بیکران راهکار سعادت نماینده شرکت BRSM در ثبت و صدور گواهینامه های استاندارد از قبیل ایزو ۹۰۰۱ ، ایزو ۱۴۰۰۱ ، ایزو ۴۵۰۰۱ ، ایزو ۱۳۴۸۵ ، ایزو ۲۲۰۰۰ ، ایزو ۳۸۳۴ , …]
تکنیک ارزیابی ریسک ، حالات خرابی فرآیند FMEA
تحلیل حالتهای وقوع خرابی و تأثیرات (FMEA)، تکنیکی است برای شناسایی نحوه عدم موفقیت اجزاء، سیستمها یا فرآیندها در انجام مقصود موردنظر است. این تکنیک باِ صورت کمی با بررسی وقوع ، شدت و کنترل موضوعات را بررسی می نماید. تکنیک ارزیابی ریسک تحلیل درخت خرابی FTA A فنی است برای شناسایی و تحلیل عواملی که میتوانند به رخداد نامطلوب مشخصی (به نام رخداد بالا) کمک کنند. عوامل علی بهصورت استقرایی شناسایی میشوند، به صورتی منطقی سازماندهی میشوند و بهطور تصویری در نموداری درختی نمایش داده میشوند که عوامل علمی و رابطه منطقی آنها را با رخداد بالا ترسیم میکند تکنیک ارزیابی ریسک ، تحلیل علت و معلولی تحلیل علت و معلولی روشی ساختاریافته برای شناسایی علل احتمالی رخدادی نامطلوب یا یک مشکل است. این تحلیل عوامل کمککننده احتمالی را در دستههای گسترده سازماندهی میکند تا تمام فرضهای ممکن بتوانند بررسی شوند. بااینحال بهخودیخود علل حقیقی را نشان نمیدهد، چراکه این علل را تنها میتوان با شواهد حقیقی و آزمون تجربی فرضها تعیین نمود.
تکنیک ارزیابی ریسک تحلیل لایههای حفاظت (LOPA )
Layers of protection analysis LOPA روشی نیمه کمی برای برآورد ریسکهای مربوط به رخداد یا سناریویی نامطلوب است. این روش تحلیل میکند که آیا اقدامات کافی برای کنترل یا تخفیف ریسک موجود هستند.
تکنیک ارزیابی ریسک ،ارزیابی قابلیت اطمینان انسانی (HRA)
ارزیابی قابلیت اطمینان انسانی (HRA) به پیامد انسانها بر عملکرد سیستم میپردازد و میتوان آن را برای سنجش تأثیرات خطای انسانی بر سیستم به کاربرد. بسیاری از فرآیندها دارای قابلیت خطای انسانی هستند، بهویژه هنگامیکه زمان موجود برای تصمیمگیری اپراتور، کوتاه است. احتمال اینکه مشکلات بهقدر کافی گسترشیافته و جدی شوند، میتواند پایین باشد. بااینحال گاهی اقدام انسانی تنها دفاع برای ممانعت از پیشروی وقوع خرابی اولیه در جهت سانحه است.
تکنیک ارزیابی ریسک ، نگهداری مبتنی بر قابلیت اطمینان RCM
روشی است برای شناسایی خطمشیهایی که بایستی برای نگهداری مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) مدیریت وقوع خرابیها پیادهسازی شوند تا بهطور کارآمد و اثربخش به ایمنی، آمادگی و اقتصاد موردنیاز بهرهبرداری برای تمام انواع تجهیزات دست یابند. RCM در حال حاضر یک متدولوژی به اثبات رسیده و پذیرفتهشده است که در گستره وسیعی از صنایع به کار میرود.
آنالیز ایمنی شغلی (JSA) و یا آنالیز خطرات شغلی JHAیکی از روشهای رایج و کاربردی می باشد که دارای سابقه استفاده زیادی می باشدو به راحتی در اغلب سازمان هاب کار گرفته می شود.
JSAبر ایمنی شغل تمرکز دارد و JHAبر خطرات شغل تاکید می نماید، به عبارت دیگر تفاوت فاحشی بین این دو وجود ندارد و در اغلب موارد، بجای یکدیگر استفاده می شوند. با توجه به تعریف خطر (Hazard) که شامل جراحت و بیماری می شود، لذا باید در روش مورد استفاده، هم خطرات ایمنی و هم خطرات بهداشتی مدنظر قرار گیرد که در این صورت، تکنیک JHA ارججیت دارد.
[بیکران راهکار سعادت نماینده شرکت BRSM در ثبت و صدور گواهینامه های استاندارد از قبیل ایزو ۹۰۰۱ ، ایزو ۱۴۰۰۱ ، ایزو ۴۵۰۰۱ ، ایزو ۱۳۴۸۵ ، ایزو ۲۲۰۰۰ ، ایزو ۳۸۳۴ , …]
ویلیام –فاینWilliam -Fine
در تکنیک ویلیام فاین با استفاده از سه پارامتر احتمال، شدت و میـزان مواجهـه (تمـاس)، محاسـبه ریسـک صـورت می پذیرد.
پارامترهایی که در این روش استفاده می شوند عبارتند از
تماس/ مواجهه (Exposure )
با حاصل ضرب سه پارامتر فوق، رتبه ریسک تعیین می گرددو چنانچه در مقایسه با معیار پذیرش، در محدوده ریسک غیرقابل قبول گیرد، بایستی اقدام اصلاحی تعریف گردد.
در این تکنیک با درنظر گرفتن هزینه ها ، اقدامات اصلاحی برای کنترل ریسکپیشنهاد می گردد. از خصوصیات این روش دخالت دادن هزینه ها جهت بررسی قابل توجیه بودن کنترل های پیشنهادی است.از رتبه ریسک ( R) ، جهت اولویت بندی و طبقه بندی ریسک ها استفاده می گردد .بعد از محاسبه ریسک از فرمول زیر برای میزان هزینه قابل توجیه استفاده می شود .از تقسیم رتبه ریسک بر حاصل ضرب ضریب هزینه و درجه میزان اصلاح ، می توان میزان هزینه قابل توجیه جهت کاهش ریسک را محاسبه نمود .
میزان هزینه قابل توجیهJ = COST JUSTIFICATION VALUE
رتبه ریسکR = Risk
ضریب هزینهCF = COST FACTOR
درجه میزان اصلاحDC = DEGREE OF CORRECTION VALUE
HAZAN
در Hazan بایستی تشخیص دهیم که در حالت های مختلف چه اتفاقی ممکن است بیفتد. اولین کار در این مورد شناخت و در نظر گرفتن کلیه خطاهایی است که می توانند اتفاق بیفتد و منجر به حادثه شده و یا مشکلاتی در فرایند تولید ایجاد نمایند. در مرحله بعد بایستی خسارات را پیش بینی نماییم و عواقب حادثه را روی مردم عادی، کارکنان و تجهیزات پیش بینی نمائیم
ارزیابی ریسک به روش what if؟
چه میشود اگر؟ (what-if method)
”اگر این امررخ دهد پیامد های آن چه خواهد بود“
اساس این روش ، طرح سوالاتی با عبارات ساده ی ” چه می شود اگر“ و یافتن پاسخ دقیق و واقعی آن هاست.
سیستم را به بخش های کوچکتر تقسیم، برای هر سطح کارکردی مجموعه ی سوالات مطرح و همچنین برای شناسایی دقیق تر خطرات از چک لیست های مختلف ایمنی استفاده می نماید .
هدف: توجه وتمرکز بر اثر رویداد های ناخواسته بر روی سیستم
ارزیابی درخت خطاFTA
در این روش یک وضعیت نامطلوب یا بحرانی در نظر گرفته شده سپس با توجه به محیط و عملکرد سیستم همه راه هایی که میتوانند سبب بروز آن وضعیت ناخواسته و نامطلوب شوند جستجو میگردد.
در واقع درخت خطا یک مدل تصویری از خطا را فراهم میآورد.
FTA یک مدل کیفی است که میتوان آنرا به شکل کمی اجرا نمود.
[بیکران راهکار سعادت نماینده شرکت BRSM در ثبت و صدور گواهینامه های استاندارد از قبیل ایزو ۹۰۰۱ ، ایزو ۱۴۰۰۱ ، ایزو ۴۵۰۰۱ ، ایزو ۱۳۴۸۵ ، ایزو ۲۲۰۰۰ ، ایزو ۳۸۳۴ , …]
روش یا الگوی سازمان HSE انگلستان
این روش شامل پنج مرحله است:
۱٫ شناسایی خطرات
۲٫ چه کسی وچگونه ممکن است آسیب ببیند
۳٫ ارزیابی ریسک ناشی از خطر
۴٫ ثبت یافته ها
۵٫ بازنگری ارزیابی
Rolin Geronsin JHA- Job Hazard Assessment
در این روش نیز ارزیابی ریسک را فرآیند برآورد احتمال وقوع یک رویداد و اهمیت یا شدت اثرات زیان آور آن در نظر میگیرند .
در واقع JHA یک روش کیفی برای ارزیابی ریسکهای مرتبط با یک کار خاص به منظور تصمیم گیری در مورد احتیاطها و تدارکات غیرمترقبه است(اقدامات کنترلی) که برای کاهش ریسک بایستی انجام شود.
HAZID تکنیکی است برای شناسایی تمامی خطرات بارز مرتبط با فعالیت مورد ارزیابی ریسک به روش HAZOP نظر.
این فرایند در درجه نخست عبارتست از شناسایی تمامی پیامدهای ناخواسته که ممکن است روی دهد و سپس شناسایی خطراتی که در صورت تحقق، سبب ایجاد آن پیامد می شوند. معمول است کلیه خطراتی که منطقاٌ قابل پیش بینی اند، بدون توجه به بارز بودن یا نبودن ریسک آنها، در فهرست خطرات گنجانده شوند.
پس از تهیه فهرست اولیه خطرات، بارز بودن یا نبودن هریک مورد ارزیابی بیشتر قرارمیگیرند.
PEM
تکنیکی است که در آن از مدلسازی ریاضی (معمولاٌ کامپیوتری) برای پیش بینی رفتار فیزیکی در شرایط حادثه استفاده می شود. از PEM به طور گسترده در QRA جهت تخمین کمی ریسک استفاده می شود. در بسیاری از تکنیکهای ارزشیابی دیگر که در آنها از مدلسازی ریاضی برای تخمین پیامدهای یک رخداد خطرناک با تواتر نامشخص یا بسیار تخمینی استفاده می شود، این تکنیک به طور گسترده ای ارزیابی ریسک به روش HAZOP کاربرد دارد.
ارزشیابی ریسک به روش آمریکایی
OSHA METHOD ) )
در ارزیابی ریسک به روش آمـریکایی مانند روشهـای دیگر یک جدول برای امکان و یک جدول برای شدت حادثه در نظر می گیریم و از ترکیب این دو جدول مطابق تعریف ریسک جدول ارزیابی ریسک بدست می ارزیابی ریسک به روش HAZOP آید ، سازمان OSHA در آمریکا جدول مربوطه را ارائه نموده است .
خدمات قابل ارائه توسط BRSM
- با توجه به تجربه بالای شرکت و تعداد زیاد مشتریان در زمینه سیستم ایمنی و محیط زیست و حساسیت شرکت در انتخاب ممیزان ، و مطابق با انجام ممیزی بر اساس ایجاد ارزش افزوده ، BRSM می تواند فرصت مناسبی را برای تجارت متقابل بلند مدت پیشنهاد دهد.
- برگزاری دوره های آموزشی با بکار گیری مدرسان حرفه ای و متبحر ، با محوریت حل مساله
- توانمند سازی پرسنل سازمان با برگزری کار گاه های مختلف
[بیکران راهکار سعادت نماینده شرکت BRSM در ثبت و صدور گواهینامه های استاندارد از قبیل ایزو ۹۰۰۱ ، ایزو ۱۴۰۰۱ ، ایزو ۴۵۰۰۱ ، ایزو ۱۳۴۸۵ ، ایزو ۲۲۰۰۰ ، ایزو ۳۸۳۴ , …]
استاندارد ، ایزو ، مدیریت ، گواهینامه ایزو ، استاندارد ایزو ، شرکت BRS
کلیه ی حقوق مادی و معنوی این وب سایت مربوط به انجمن علمی تخصصی گروه راد میباشد.
شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک
شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک یک روش منطقی برای تعیین اندازه کمّی و کیفی خطرات و بررسی پیامدهای بالقوه ناشی از حوادث احتمالی بر روی افراد، مواد، تجهیزات و محیط است. در حقیقت از این طریق میزان کارآمدی روشهای کنترلی موجود مشخص شده و دادههای با ارزشی برای تصمیمگیری در زمینه کاهش ریسک، خطرات، بهسازی سیستمهای کنترلی و برنامهریزی برای واکنش به آنها فراهم میشود.
[siteorigin_widget type="hidden" value="<"instance":,"args":\" >","after_widget":"","before_title":"[/siteorigin_widget]"instance":روش JSA (واکاوی ایمنی شغلی):
روشی برای بازنگری روش های انجام کار و شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک در مراحل مختلف شغلی می باشد.
روش FMEA (واکاوی حالات نقص و اثرات آن):
روش واکاوی حالت نقص و اثرات آن ، یک روش استقرایی (از جزء به کل) است که جهت ارزشیابی اثرات حالت های نقص بالقوه بر روی سامانه ها،اجزاء،وظایف یا عملکردها به کار می رود. به علاوه از این روش می توان برای شناسایی حالت های نقصی که ممکن است بر قابلیت اطمینان کل سامانه تاثیر گذار باشند،استفاده نمود.
روش FTA (واکاوی درخت خطا):
تکنیک FTA را می توان خیلی ساده به عنوان یک روش تحلیلی در نظر گرفت که در آن وضعیت نامطلوبی از سیستم(معمولا وضعیتی از نقطه نظر ایمنی بحرانی تلقی می شود) مشخص شده و سیستم در زمینه محیطی و عملیاتی خود تحلیل می شود تا تمامی راه های واقعی که منجر به بروز این رویداد نامطلوب (رویداد راس) می شود،کشف گردد.
درخت خطا مدل گرافیکی از ترکیبات سری و موازی خطاهایی است که باعث وقوع رویداد ناخواسته از پیش تعریف شده ای می گردد.خطاها ممکن است رویدادهایی باشند که مرتبط با شکست سخت افزاری قطعات،خطاهای انسانی ویا هر رویداد دیگری باشد.
روش HAZOP (مطالعه خطر و عملیات):
جستجوی سیستماتیک فرآیند، اهداف طراحی و دستگاه هابرای کشف امکان مخاطرات یا عملکرد نامطلوب و نیز پیامدهای آن
روش WHAT IF (واکاوی چه می شود اگر؟):
در شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک بالقوه سامانه بسیار موثر است .یک روش ساده که با حداقل سرمایه گذاری دارای ارزش بالایی است.
ارزیابی ریسک به روش HAZOP
*جديد HSE بسته هاي آموزشي افسر
غير حضوري
HSE وبگردي | نقشه سايتها | HSE قوانين | HSE پورتال | استخدام و کاريابي | دانلودها | HSE اخبار | HSE کتاب هاي |
HSE نظارت | مشاوره | آموزش | موسسه |
آدرس کانال تلگرام موسسه @iihsep
- در محل کارفرما و بنا به در حواست شرکت ها
- در محل موسسه و بنا به درخواست متقاضيان؛ دوره با حداقل 3 نفر و در تاريخ پيشنهادي متقاضيان برگزار مي شود.
هزينه دوره : تومان شامل سي دي، جزوه، نهار، پذيرايي و صدور گواهينامه
- در دست تهيه
نحوه ثبت نام : علاقمندان به شرکت در دوره ابتدا بايد با تکميل فرم ثبت نام اوليه و ارسال اطلاعات تماس خود علاقمندي خود به شرکت در دوره را به موسسه اعلام نمايند. دو هفته قبل از برگزاري دوره با افرادي که فرم ثبت نام اوليه را تکميل نموده اند تماس گرفته خواهد شد تا نسبت به واريز هزينه ثبت نام اقدام نمايند.
پرداخت الکترونيکي هزينه ثبت نام |
جهت اطلاع از تاريخ و هزينه دوره هاي آموزشي عضو کانال تلگرام موسسه شويد.
رويکرد موسسه در حوزه آموزش فراهم نمودن تسهيلات آموزشي ارزان قيمت براي عموم جامعه با هدف ارتقاي دانش و آگاهي افراد در جهت تامين سلامتي و ايمني نيروي انساني، حفاظت از دارايي ها، ارزیابی ریسک به روش HAZOP منابع طبيعي و . بيشتر
بديهي است دسترسي آسان به منابع علمي، ضمن صرفه جويي در وقت تاثير بسزايي در بهبود كيفي و راندمان كاري علاقمندان به تحقيق و مطالعه، نويسندگان و مترجمان كتاب و مقالات خواهد داشت .
www.iihsep.ir
تلفن : 88947012-021
کانال تلگرام موسسه:
دیدگاه شما