نرخ بازگشت سرمایه (ROI) در بازاریابی چیست؟
یک گفته بسیار معروف در جهان تجارت وجود دارد که "شما نصف پول بازاریابی خود را حرام میکنید، اما متاسفانه، هیچوقت نمیفهمید کدام نصفه را." طبیعی است که شرکتهای بزرگی همچون پارسآنلاین، بامیلو و . مشکل چندانی با این موضوع نداشته باشند. آنها به راحتی میلیونها تومان خرج تبلیغات خود میکنند تا به تدریج بهترین رسانهها را بشناسند و بازگشت سرمایه شرکت خود را در طولانیمدت میسنجند.
اما هر هزار تومانی که یک کسب و کار کوچک خرج تبلیغات خود میکند، باید تبدیل به سود شود و در غیر این صورت، بقای این کسب و کار در خطر خواهد بود. بنابراین، چنین کسب و کاری باید بتواند در سریعترین حالت ممکن، میزان موفقیّت تبلیغات خود را اندازه بگیرند. که یعنی لازم است با یکی از دادههای آماری مهم به اسم نرخ بازگشت سرمایه و طریقۀ محاسبه آن آشنا باشد.
بازگشت سرمایه یا ROI چیست؟
برای اینکه دقیقاً بفهمید که بازاریابی شما چقدر موثر است، میبایست مقدار بازگشت سرمایه (که به انگلیسی Return on Investment یا به اختصار ROI خوانده میشود) در تبلیغات خود را اندازه بگیرید. همانطور که احتمالاً تا الان دیگر فهمیدهاید، ROI به معنی نرخ پول به دست آمده نسبت به پول سرمایهگذاری شده است.
بگذارید با ذکر یک مثال به موضوع نگاه کنیم: شرکت شما در زمینه تعمیرات قطعات سختافزار فعالیّت دارد و میانگین سود خالص کسب و کارتان بابت هر مشتری، 50 هزار تومان است. اما در حال حاضر مشتریان زیادی ندارید. بنابراین برای اینکه بتوانید مشتری جذب کنید، یک تبلیغ 250 هزار تومانی در روزنامه چاپ میکنید. با این حساب، اگر بخواهید سر به سر هزینهها را رد کنید، به چند مشتری نیاز دارید؟ پنج تا. اما مشخصاً همینکه بتوانید هزینه و سود را سر به سر کنید، کافی نیست. چون به معنی آن است که بازگشت سرمایه شما 0% بوده است. پس برای اینکه بازگشت سرمایه داشته باشید، باید بیشتر از پنج مشتری بدست آورید.
بدست آوردن نرخ بازگشت سرمایه یا ROI
یک فرمول ساده برای بدست آوردن ROI را میتوانید در تصویر زیر ببینید:
پس در مثالی که آوردیم، اگر شما بتوانید با تبلیغ خود 6 کار تعمیر بگیرید و در نتیجه 300 هزار تومان سود کنید، فرمول شما این شکلی خواهد بود:
(300 - 250) / 250 = 0.2
درست است. با گرفتن شش کار،شما سود کردهاید و بازگشت سرمایه شما معادل 20% بوده است. اما اگر فقط 4 کار بگیرید:
(200 - 250) / 250 = - 0.2
این یعنی تبلیغ شما (حداقل به صورت مستقیم) بازگشت سرمایه نداشته و به ضررتان تمام شده است.
با همین فرمول ساده میتوان ارزیابی خوبی از نتیجۀ روشهای بازاریابی مختلف داشت و آنها را برای یافتن بهترین راهکارهای تبلیغاتی با هم مقایسه کرد.
البته لازم است به این نکته دقت داشته باشید که در این فرمول، فرض ما بر آن است که شما هزینههای تولید و عرضه محصول یا خدمات خود را از کل سود کم کردهاید و در نتیجه سود خالص از تبلیغ را بدست آوردهاید. ولی اگر قرار باشد، این هزینهها را هم در فرمول خود در نظر بگیریم، آنوقت معادله ما به شکل زیر در خواهد آمد:
مقایسه روشهای تبلیغاتی مختلف با نرخ بازگشت سرمایه
بیایید به داستان خودمان برگردیم. خب، شما در یک روزنامه تبلیغ دادید و توانستید 100 هزار تومان درآمد داشته باشید. اما بد نیست قبل از آنکه به طور جدیتر بر روی تبلیغات در روزنامه تمرکز کنید، یک روش دیگر را هم امتحان کنید: مثلاً تبلیغات گوگل را. شما 400 هزار تومان بر روی تبلیغات گوگل سرمایهگذاری کردید و در نهایت توانستید 12 مشتری پیدا کنید. پس:
(600 - 400) / 400 = 0.50
این یعنی، بازگشت سرمایه تبلیغ گوگل برای شما 50% بوده است و تبلیغات گوگل دو برابر موثرتر از تبلیغات روزنامهای عمل کرده است. به این ترتیب شما متوجه میشوید که بهتر است بیشتر هزینه بازاریابی خود را صرف این روش کنید.
تا به حال آمار وب سایت خودتون رو تحلیل کردید؟!
با تحلیل و بررسی آمار وب سایت خودتون به خیلی اطلاعات دست پیدا میکنید و درک بهتری از وضعیت خود خواهید داشت.
برای مشاوره رایگان، همین الان با ما تماس بگیرید.
پس به هیچوجه نباید تاثیر تحلیل نرخ بازگشت سرمایه در کاهش هزینهها و افزایش بازدهی تبلیغات خود را دست کم بگیرید و حتماً این متغیر را اندازهگیری کنید.
سختیهای اندازهگیری دقیق بازگشت سرمایه
البته، اندازهگیری نرخ بازگشت سرمایه هم پیچیدگیهای خودش را دارد که باعث میشود هیچوقت نتوانیم دقیقاً ROI بازاریابی خود را مشخص کنیم. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره خواهیم کرد:
- وقتی یک مشتری از طریق تبلیغ شما جذب میشود، ممکن است خدمات شما را به دوست خود معرفی کند (که یعنی بازاریابی دهان به دهان). اما لحاظ کردن سود حاصل از این مشتری در نرخ بازگشت سرمایه، کار را کمی دشوار میکند.
- تاثیر برخی روشهای تبلیغاتی را نمیتوان به راحتی اندازهگیری کرد. یعنی هدف برخی از تبلیغات شما اصلاً این نیست که مشتری مستقیماً تماس بگیرد و در نتیجه، باید راهی دیگر برای اندازهگیری آنها پیدا کنید.
- اگر بخواهیم سختگیرانه به موضوع نگاه کنیم، لازم است هزینۀ وقت صرف شده توسط کارمندان را نیز در محاسبه خود لحاظ کنیم.
- و اما مهمترین بازگشت سرمایه چیست؟ مساله در اندازهگیری بازگشت سرمایه این است که در بسیاری موارد، این فقط یک شیوه بازاریابی نیست که مخاطب را جذب میکند. بلکه مجموعهای از شیوههای بازاریابی مختلف است.
نقش مسیر تبدیل کاربر به مشتری در ROI
در تحلیل تخصصی ROI، شما باید بتوانید نقاط مواجهه مشتری را به درستی شناسایی و آنها را اندازه بگیرید. بیایید مساله را با یک مثال بررسی کنیم:
تبلیغات روزنامه شما توانست 6 مشتری جدید برای کسب و کارتان به وجود آورد. یکی از این مشتریها، خدمات شما را به دوست خود معرفی میکند. این دوست در گوگل جستجو میکند، بر روی تبلیغ گوگل شما کلیک کرده و به سراغ وبسایت کسب و کارتان میآید، اما خرید خود را انجام نمیدهد. با اینحال، فردای همان روز، تبلیغ شما را در یک سایت دیگر میبیند و اینبار تصمیم میگیرد فرآیند خرید را کامل کند. حالا به من بگویید که دقیقاً کدام روش بازاریابی باعث جذب این مشتری شده است؟
خب، در چنین شرایطی، یک نگاه خوب برای تقسیم اعتبار این است که: اولین مواجهه و آخرین مواجهه از اعتبار بالایی در تبدیل کاربر برخوردار باشند، اما قدمهای میانی نیز عوامل موثری در نظر گرفته شوند.
مزایای اندازهگیری دقیق بازگشت سرمایه
اما این بررسی دقیقتر ROI چرا به سود شماست؟ ساده است. چون با بررسی دقیقتر نرخ بازگشت سرمایه، شما میتوانید جوابی برای تمام سوالات زیر پیدا کنید:
- کدام فعالیتهای بازاریابی بیشترین پتانسیل را برای بازگشت سرمایه کوتاهمدت و کدام برای بلندمدت داشتهاند؟
- تاثیر بازاریابی دهان به دهان در رشد کسب و کار شما تا چه حد است؟
- ارزش طولانیمدت یک مشتری چقدر است؟
- مشتریان شما بیشتر با روشهای بازاریابی مستقیم (مثل ارسال نامه، برگزاری سمینار و . ) ارتباط برقرار میکنند یا روشهای بازاریابی نرم و تصویری (مثل بروشور، وبسایت و . )؟
- و .
اندازهگیری دقیقتر ROI به لطف گوگل آنالیز
همانطور که دیدید، اگر نرخ بازگشت سرمایه را به طور دقیقتری مشخص کنیم، میتوانیم اطلاعات بسیار بیشتری را در مورد مشتری و ارزش او برای شرکتمان بدست آوریم. اما برای اینکار لازم است مسیر مشتری را با دقت بیشتری زیر نظر بگیریم و به علاوه، هزینۀ زمان مصرف شده توسط کارمندان شرکت را هم تا جای ممکن حساب کنیم.
البته شاید بررسی مسیر مشتری در بازاریابی آفلاین کار سختی باشد، چون معمولاً به صورت دستی است. اما در بازاریابی آنلاین، به لطف نرمافزارهای تحلیلگر آنلاین (از جمله و به خصوص گوگل آنالیز) ما میتوانیم نرخ بازگشت سرمایه را با دقتی واقعاً بالا بررسی نماییم.
هنگام استفاده از این نرمافزارهای تحلیلگر، معمولاً شما میتوانید یک مدل برای اندازهگیری تاثیر هر قدم مشتری انتخاب کنید. این یعنی میتوانید اعتبار فروش را به اولین یا آخرین مواجهه او با شرکت نسبت دهید یا این اعتبار را در بین قدمهای مختلف تقسیم کنید.
حتما بخوانید: چگونه در مدتی کوتاه به یک کپی رایتر حرفهای تبدیل شویم؟
نتیجهگیری
اینکه همیشه حواستان به بازگشت سرمایه یک تبلیغ باشد و آن را اندازه بگیرید، به شما کمک میکند که در طولانیمدت بهترین روشهای تبلیغاتی را بشناسید و از هزینههای بازاریابی خود تا جای ممکن بکاهید. بنابراین لازم است هر چه زودتر راهکاری برای شناسایی روش جذب مشتریان پیدا کنید و نرخ بازگشت سرمایه یا ROI تبلیغات خود را اندازه بگیرید. در مطالب بعدی خود سعی میکنیم بیشتر مبحث تحلیل بازاریابی را باز کنیم.
روشها و چالشهای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه با ذکر مثال
هر زمان که یک کمپین بازاریابی جدید راه اندازی می کنید، باید تست کنید که آیا هزینه پروژه به شرکت شما کمک می کند یا آسیب می رساند. برای تعیین سودآوری چیزی، بسیاری از بازاریابان به ROI یا نرخ بازگشت سرمایه نگاه می کنند. در ابتدایی ترین سطح، ROI به مقایسه مقدار پولی را که برای یک پروژه خرج می کنید با میزان درآمدی که از آن به دست می آورید مقایسه می پردازد.
در این ارتباط اجازه دهید یک داستان واقعی را مرور کنیم.
چند سال پس از فروش فیلم بروس قدرتمند با بازی جیم کری در سال 2003 بیش از 484 میلیون دلار، دنبالهای ساخته شد که استیو کارل از The Office در آن نقش آفرینی کرد.
چند سال بعد فیلم نوح با هزینه بالا، با بازیگران برنده جایزه اسکار و جلوه های ویژه پیشرفته امیدوار به فروش بالایی بود. اما هزینه های تولید آن باعث شد که بیشترین بودجه را در بین فیلم ها با ۲۵۰ میلیون دلار داشته باشد. بعد از اینکه استودیو، بازیگران و عوامل فیلم زمان و پول زیادی را صرف این فیلم کردند، در دو هفته اول اکران تنها 67 میلیون دلار به دست آورد.
در مقایسه، Bruce Almighty که بودجه ای کمی بیش از 80 میلیون دلار داشت، در آخر هفته افتتاحیه خود تقریباً به همین میزان درآمد داشت.
در حالی که این مثال به ROI در مقیاسی فوقالعاده بزرگ نگاه میکند، استراتژی اندازهگیری بازده شما میتواند برای بازاریابان یا کسبوکارهای کوچک بسیار مفید باشد زیرا میآموزند کدام تاکتیکها ارزش تکرار دارند و ارزش تکرار ندارند.
هدف ROI این است که به ازای هر یک میلیون تومانی که در یک کمپین بازاریابی خرج می کنید، بیش از یک میلیون به دست آورید. آنچه به عنوان “بازده بازگشت سرمایه خوب” در نظر گرفته می شود می تواند بر اساس نوع استراتژی بازاریابی، کانال های توزیع و صنعت شما متفاوت باشد.
تعیین یک معیار کلی ROI بازاریابی چالش برانگیز است زیرا همه تاکتیک های بازاریابی متفاوت هستند.
هنگامی که با یک استراتژی تبلیغات آنلاین مانند PPC (پرداخت به ازای هر کلیک) سروکار دارید، که در آن دادههای بازگشت سرمایه معمولاً به طور خودکار ردیابی میشوند، ممکن است بتوانید به راحتی ببینید که چگونه بازده تبلیغات شما با سایر تبلیغات مشابه مقایسه میشود. پلتفرمهایی مانند Google Ads سالها دادههای گسترده برای پشتیبانگیری به ازای بازگشت سرمایه ۸۰۰٪ را گزارش داده اند. و این عدد در پلتفرمهای ایرانی هم مثل یکتانت میتواند مفید باشد.
اگر با استراتژیهای دیگری مانند بازاریابی محتوا سر و کار دارید، ممکن است تشخیص این که پستهای وبلاگ، پادکستها یا ویدیوهای شما مستقیماً به خرید منتهی میشوند دشوار باشد. بهخصوص زمانی که محتوا روشن نیست یا مستقیماً به یک مقصد مرتبط نیست.
در واقع، یک مؤسسه بازاریابی محتوا (CMI) میگوید که ده ها سال است که تعیین ROI برای بازاریابان یک رمز و راز است. اگرچه اختراع URL های ردیابی و سایر بازگشت سرمایه چیست؟ فناوری ها به تعیین موفقیت محتوا کمک کرده است، این موسسه البته همچنان پیشنهاد می کند که بازده سرمایه گذاری را از منظر بلندمدت بررسی کنید و سودهای غیرمالی از جمله رشد مخاطب را در نظر بگیرید.
برای اکثر مشاغل، یک راه خوب برای تعیین یک معیار “بازده بازگشت سرمایه خوب” برای هر استراتژی بازاریابی این است که به بازده تاکتیک های مشابهی که در گذشته امتحان کرده اید و همچنین اعداد فروش فعلی خود را بررسی کنند. این اطلاعات باید به شما در ایجاد معیارهای بازگشت سرمایه و اهداف واقعی برای شرکت شما کمک کند.
با مطالعه و بررسی یک کیس استادی به شما کمک می کنیم تا با این مفهوم بیشتر آشنا شوید:
آقای حیدری یک استاد آموزش زبان است. او قصد دارد آموزشگاه زبانی تاسیس کند که با متدی متفاوت و خلاقانه به زبان آموزان آموزش می دهد. او تصمیم دارد نام آموزشگاه خود را برجسته کرده و افراد کنجکاو را به سمت متد جدید آموزشیاش جذب کند، به همین منظور اقدام به اجاره بیلبوردهای گران قیمت در خیابان ها و بزرگراه های مهم شهر می کند.
متاسفانه تبلیغات در بیلبوردها نه تنها بسیار هزینه بر بود، بلکه چندان هم موثر نبود و افراد زیادی توجهشان به آن بیلبوردها جلب نمی شد. بنابراین آقای حیدری به دنبال راه چاره دیگری برای جذب زبان آموزان بود.
آقای حیدری با توصیه یکی از دوستانش با یک تیم بازاریابی خبره مشورت کرد و بازگشت سرمایه چیست؟ به این نتیجه رسید که مخاطبانش در مکان های خاصی مثل مدارس، دانشگاه ها و موسسات مهاجرتی هستند. او به پیشنهاد مشاورانش با پرداخت هزینه به فروشگاههای کتاب شماره های تلفن افرادی که اقدام به خرید کتاب های آموزشی کرده اند را می گیرد به آنها پیامک تبلیغاتی می فرستد.
آقای حیدری علاوه بر فرستادن پیامک های تبلیغاتی، در سایت هایی که دانش آموزان، دانشجویان، متقاضیان مهاجرت و علاقمندان به فراگیری زبان های خارجه زیاد مراجعه می کردند، از طریق تبلیغات پاپآپ ، قرار دادن لینک سایت خودش و پخش قسمت کوتاهی از ویدیوی آموزشی موفق شد با هزینه ای بسیار کمتر از نمایش بیلبوردها،مخاطبان بیشتر و هدفمندتری جذب کند.
به این ترتیب با این روش تبلیغ آقای حیدری نرخ بازگشت سرمایه اش چند برابر زمانی شد که از طریق بیلبوردهای خیابانی تبلیغ می کرد.
محاسبه نرخ بازگشت سرمایه
به طور کلی برای محاسبه ROI میزان سود خالص را تقسیم بر هزینه صورت گرفته میکنیم و عدد به دست آمده را در عدد 100 ضرب کرده تا نرخ بازگشت سرمایه به صورت درصد به دست آید. باید توجه داشت که سود خالص عبارت از درآمد حاصل منهای هزینه های انجام شده.
فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه
برای اینکه بتوانید درک بهتری از محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI) داشته باشید و کمی از فاز تئوری خارج شویم، بد نیست این موضوع را با یک مثال بررسی کنیم.
تصور کنید یک عطر فروشی آنلاین دارید و سود خالصی که در ازای سفارش هر مشتری نصیبتان میشود 40 هزار تومان باشد. از آنجایی حاشیه سود کمی دارید و از طرف دیگر رقابت در بازار کار شما حسابی داغ است، تصمیم میگیرید 2 میلیون تومان بابت هزینه تبلیغات در شبکههای اجتماعی بپردازید تا بتوانید مشتریان خود را افزایش دهید.
حال تصور کنید درآمد کل شما در این کمپین 3 میلیون تومان بوده است. حالا براساس فرمول محاسبه نرخ بازگشت دارایی داریم:
با ضرب نتیجه به دست آمده در 100 متوجه میشوید که نرخ بازگشت سرمایه شما 50 درصد بوده که عدد خوبی است. در واقع اگر در ازای هر مشتری 40 هزار تومان سود کنید، برای دو میلیون تومانی که بابت تبلیغات پرداخت کردهاید باید 75 مشتری جذب کنید تا به نقطه سر به سر برسید و وگرنه ضرر میکنید. هر چه از تعداد مشتریانتان از 75 نفر بیشتر شود، سود شما هم بیشتر خواهد بود.
ROI دارای طیف گسترده ای از برنامه های کاربردی است و برای محاسبه سودآوری سرمایهگذاری در سهام، بههنگام تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری در مشارکت خرید مربوط به یک تجارت یا ارزیابی نتایج معاملات املاک میتواند استفاده شود.
چالش های اندازه گیری بازگشت سرمایه بازاریابی چیست؟
محاسبات مورد نیاز برای اندازه گیری بازگشت سرمایه بازاریابی ممکن است ساده به نظر برسند، اما می توانند به سرعت پیچیده و لایه لایه شوند. بازاریابان با تصورات زیر ممکن است در محسابه ROI دچار خطا بازگشت سرمایه چیست؟ شوند موارد.
اندازه گیری شاخص های بازاریابی، بیش از حد ساده انگارانه در نظر گرفته می شوند: برای ارزیابی ROI بازاریابی واقعی، عوامل زیادی باید در نظر گرفته شود. در وهله اول، باید یک مبنای فروش مشخص و ثابت برای سنجش بازاریابان وجود داشته باشد. بهعلاوه، اندازهگیریهای ROI باید عوامل خارجی مؤثر بر موفقیت کمپین، از جمله آب و هوا، روندهای فصلی، رویدادها و غیره را در نظر بگیرند.
متداولترین اشتباهی که رهبران مرتکب میشوند این است که یا کارها را به ترتیب اشتباه انجام میدهند یا تلاش میکنند تا کارهای زیادی را در یک زمان انجام دهند ..
بازاریابان بر نتایج کوتاه مدت متمرکز هستند: بسیاری از بازاریابان برای سنجش موفقیت تلاش های خود بر معیارهای خاص و فوری تمرکز می کنند. اغلب اوقات، ما به نرخ کلیک، برداشتها، اشتراکگذاریهای اجتماعی و غیره نگاه میکنیم. با این حال، کمپینهای متمرکز بر ابتکارات بلندمدت مانند آگاهی از برند، روابط با مشتری یا حفظ مشتری اغلب ماهها یا سالها طول میکشد تا بازاریابان بتوانند تأثیر کامل را ببینند. با در نظر گرفتن این موضوع، مهم است که معیارهای موفقیت را با هدف کلی و مدت یک کمپین معین هماهنگ کنید.
بهترین روش های اندازه گیری بازگشت سرمایه بازاریابی
وقتی صحبت از بازاریابی می شود، تعیین ROI می تواند مشکل به نظر برسد. در حالی که تبلیغات سنتی تر PPC و رسانه های اجتماعی می توانند نرخ بازدهی خاص تری ارائه دهند، هنوز هم می تواند چالش برانگیز باشد که اعداد درآمدی را به محتوای بازاریابی مانند ویدیوها و وبلاگ ها مرتبط کنیم.
صرف نظر از اینکه از کدام استراتژی بازاریابی استفاده می کنید، نظارت بر عوامل زیر می تواند به شما در تعیین اینکه آیا کمپین های شما واقعاً موفق هستند کمک کند:
زمان: ایجاد خوراک بازاریابی چقدر زمان برد؟
هزینه های تولید: هزینه کل لوازم، خدمات و نرم افزار مورد نیاز برای ایجاد کمپین را پیگیری کنید.
هزینه های تبلیغاتی: آیا چیزی برای تبلیغ هزینه کردید؟ اگر چنین است، آن را به کل هزینه های خود اضافه کنید.
تجزیه و تحلیل صفحه: از یک URL ردیابی برای تعیین اینکه آیا محتوای شما باعث ایجاد ترافیک به صفحه فرود محصول شما می شود یا خیر استفاده کنید.
بازدهی غیرمالی: آیا مشارکت رسانه های اجتماعی، افزایش ترافیک غیرمنتظره یا پاداش های دیگری از کمپین خود به دست آورده اید؟ اگر چنین است، این همچنان می تواند به سطح آگاهی از برند شما کمک کند.
بیش از پنج معیار کلیدی را انتخاب نکنید. تمرکز سازمانی روی بیش از این کار سختی است، پس عاقلانه انتخاب کنید
کدام نرخ بازگشت سرمایه خوب است؟
نرخ بازگشت سرمایه خوب برای هر کسب و کار و میزان سرمایهگذاری متفاوت است. همچنین معیار ROI بر اساس نوع سرمایهگذاری که انجام میشود، متفاوت است.
برای مثال ممکن است شما تصمیم بگیرید تجهیزات و محیط کار را نوسازی کنید. در این صورت معیار نرخ بازگشت دارایی خوب برای شما احتمالا بازدهی کارمندان خواهد بود.
یا اگر روی بازاریابی خود سرمایهگذاری کنید و آموزش مارکتینگ ببینید، معیار یک ROI خوب میزان فروش شما خواهد بود. به طور کلی یک ROI دو رقمی برای تازهکارها، نرخ بازگشت سرمایه خوب به شمار میرود و اگر نتیجه خوبی گرفتید، حتما باید دلایل آن را بررسی کنید تا روی مواردی که باعث موفقیت شما شدند سرمایهگذاری بیشتری انجام دهید.
به طور کلی بازگشت سرمایه چیست؟ کسب و کاری موفق است که با بررسی دقیق میزان بازگشت سرمایه خود در بخشهای مختلف، به صورت دقیق میداند که باید سرمایهگذاری خود را روی چه مواردی انجام دهد تا در نهایت ROI خود را هر روز بیش از پیش بهبود دهد.
نکاتی برای بهبود نرخ بازگشت سرمایه بازاریابی
اکنون که از مفهوم ROI بازاریابی و اینکه یک ROI خوب در بازاریابی چیست آگاه هستید، گام بعدی این است که شروع به استفاده از بینش های آموخته شده در تلاش های بازاریابی آینده برای بهینه سازی عملکرد آینده کنید. بیایید نگاهی به چند نکته برای بهبود ROI برای موفقیت درازمدت بازاریابی بیندازیم:
- اهداف روشنی را تعیین کنید: رکس بریگز در کتاب «چه میچسبد: چرا اکثر تبلیغات شکست میخورند و چگونه موفقیت خود را تضمین کنیم» اصطلاح «ROMO» را برای هدف بازاریابی بازدهی ابداع کرد. جایگزینی برای بازاریابی بازده سرمایهگذاری این اصطلاح این مفهوم را آشکار میکند که یک کمپین میتواند بیشتر از ROI باشد، مانند تغییر نام تجاری.
با در نظر گرفتن این موضوع، برای بازاریابان بسیار مهم است که اهداف روشنی را تعیین کنند که نشان دهد چه عوامل خارجی ROMO های آنها را تشکیل می دهد، و همچنین چگونه این عوامل منحصر به فرد را می توان اندازه گیری کرد (و متعاقباً در محاسبه ROI بازاریابی اعمال می شود). اندازهگیریهایی مانند نظرسنجی استراتژی آگاهی از برند، تعاملات پلتفرم اجتماعی را در نظر بگیرید.
- تعیین هزینه ها: تعیین هزینههای بازاریابی مانند توسعه خلاق، پرسنل، هزینههای نمایندگی، سربار، از جمله، میتواند به بازاریابان کمک کند تا استراتژیهای اندازهگیری بازگشت سرمایه بازاریابی خود را به وضوح تدوین کنند و در مورد معیارهایی که در محاسبات بازگشت سرمایه خود لحاظ کنند، تصمیم بگیرند.
- از پلتفرم تجزیه و تحلیل بازاریابی استفاده کنید: استفاده از مدلهای انتساب مناسب و استراتژیهای اندازهگیری بازاریابی برای ردیابی مصرفکنندگان در چشمانداز همهکانال معجزه میکند و منجر به نتایج جامعتر و دقیقتر میشود. روی یک پلت فرم فناوری بازاریابی با قابلیت یکسان سازی اسناد متفاوت در کنار اندازه گیری های آنلاین و آفلاین تمرکز کنید. با داشتن ابزار تحلیلی مانند پلتفرم تکامل بازاریابی، بازاریابان بینش واضح تری برای استفاده در فرمول های خود خواهند داشت که منجر به اندازه گیری ROI کارآمدتر و دقیق تر می شود.
نتیجه گیری
نرخ بازگشت سرمایه (ROI) یکی از مهمترین سنجههایی است که پیش از تدوین استراتژی دیجیتال مارکتینگ یا بعد از اجرای کمپینها به صورت دقیق بررسی شود. نرخ بازگشت به ما میگوید در ازای هزینه پرداختی چقدر سود کردهایم و عملکرد تیم بازاریابی در بهینهسازی هزینهها و دریافت خروجی مطلوب چگونه بوده است.
البته میزان بازگشت سرمایه صرفا در کمپینهای تبلیغاتی آنلاین کاربرد ندارد و گستره بهکارگیری آن در کسب و کارهای مختلف بسیار وسیع است. ولی به طور کلی هرچه این مقدار بیشتر باشد، قطعا سود بیشتری نصیبتان خواهد شد
نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست؟
هر شخصی زمانیکه بر روی یک کاری سرمایهگذاری میکند، بهدنبال بازگشت سرمایه و سودآوری آن است. که گاهی این سودآوری مالی و گاهی معنوی است. تبلیغات را شما چه هزینه بدانید و چه سرمایهگذاری، باید بدانید که سرمایهتان چه زمانی به شما برمیگردد. درواقع به زبان سادهتر نرخ بازگشت سرمایه یعنی زمانیکه شما یک کمپین تبلیغاتی انجام میدهید، نسبت سودی که بدست میآورید به هزینهای که پرداخت کردید چقدر بوده برای همین هر چقدر در ازای سرمایهگذاری که کردهایم سود بهتری بگیریم و بازگشت سرمایه چیست؟ از روشهای بهصرفهتر با بازده بالاتر استفاده کنیم، میتونیم بازگشت سرمایه خوبی داشتهباشیم. البته این، بستگی به عملکرد ما هم دارد که خوب بوده است یا خیر در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا درباره نرخ بازگشت سرمایه صحبت کنیم.
نرخ بازگشت سرمایه چیست؟
نرخ بازگشت سرمایه یکی از شاخصهای اصلی و معیارهای کلیدی است که نشان میدهد میزان موفقیت یک سرمایهگذاری در کار بخصوصی و یا یک کمپین تبلیغاتی چگونه بوده است. بهنظر برخی از کارشناسان زمانیکه ما درحال چیدن استراتژی برای تبلیغات و یا سرمایهگذاری در حوزه خاصی هستیم. باید نرخ بازگشت سرمایه را بهعنوان یک شاخص کلیدی در نظر بگیریم و استراتژی را براساس آن مشخص کنیم.
تعریفی سادهتر از نرخ بازگشت سرمایه
تعریف سادهتری از نرخ ROI میشود نسبت سود بهدستآمده بر هزینه و سرمایهای که پرداختشده.
البته اینرو هم باید در نظر بگیرید که گاهی سود بهدستآمده تنها جنبه مالی ندارد، بلکه ممکن است باعث برندسازی و یا معرفی یک محصول شود. اما بهطورکلی محاسبه Return of investment مبتنی بر سودهای مالی یک کسبوکار و بیزینس است .
نرخ بازگشت سرمایه چه اهمیتی دارد
امروز که همه هزینهها رشد زیادی داشتهاند و هر هزینهای که انجام میشود باید حسابشده باشد بهویژه برای کسبوکارهای نوپا و تازه تأسیس باید بتواند سرمایه خودشان را به بهترین شکل هزینه کند و در اینجاست که Return of investment اهمیت دوچندان پیدا میکند و با کمک نرخ بازگشت سرمایه میتوانیم ببینیم هزینههای تبلیغاتی صرف چه موضوعاتی شده و چگونه این هزینه خرج شده است .
همچنین میتونیم عملکرد بازاریابان و تیم بازاریابی را هم زیر نظر بگیریم تا در صورت نیاز بتوانیم آنها را بهبود ببخشیم .
فرمول سرمایهگذاری
نرخ بازگشت سرمایه = کل سرمایه گذاری / (کل هزینه – کل درامد)
همانطور که قبلاً گفتیم Return of investment درواقع همان سود حاصل از سرمایهگذاری نسبتبه پرداخت کل هزینهها است .
اگر میخواهید این نرخ را صورت درصد حساب کنید باید آن را ضربدر صد کنید شاید بهنظر شما محاسبه و فرمول بسیار ساده باشد اما در دل آن موارد مختلفی وجود دارد که بهآسانی محاسبه نمیتوان کرد.
دیگر کاربردهای ROI
از دیگر کاربردهای ROI مربوط به وقتی است که شما یه محصول جدید رو وارد بازار خود میکنید و میخواید پیشبینی کنید که سود این محصول چقدر میتواند باشد و در اینجا بعد از عرضه محصول میتونید میزان سوددهی را ارزیابی کنید. اگر توانایی کنترل کل بازار را ندارید میتوانید تعدادی از مشتریان را بهعنوان گروه هدف مشخص کنید تا بهصورت تقریبی نرخ بازگشت را بررسی کنید.
بهبود نرخ بازگشت سرمایه
برای بهبود بخشیدن به نرخ بازگشت سرمایه روشهای مختلف وجود دارد: افزایش سود، کاهش مخارج، بهبود راندمان و کارایی، افزایش آگاهی از برند میتواند مصداقهای مختلفی از بهبود Return of investment باشد.
اولین قدم برای بهبود ROI مشخص کردن تعریف دقیق از بازگشت سرمایه است. فروش بیشتر افزایش سود، بهازای هر فروش سودهای کلانتر، کاهش قیمت سربهسر، کاهش هزینههای تولید، داشتن رضایت مشتری و برندیگ مثالهای خوبی از تعریف اهداف و بازگشت سرمایه است.
برای نمونه بهجای تعریف افزایش فروش بهعنوان هدف افزایش فروش در بازه مشخص زمانی در یک محدوده مشخص مکانی از یک کانال مشخص توزیع را بهعنوان هدف در نظر میگیرید.
ساده ترین راه بهبود نرخ بازگشت سرمایه
سادهترین راه برای بهبود Return of investment افزایش فروش یا بالا بردن قیمت فروش و درنهایت افزایش سود و راه دیگر آن کم کردن هزینههاست. اگر هزینههای خودتون و به تعداد فروش سربهسر تقسیم کنید.
انتظارات خود را از بازگشت سرمایه مشخص کنید
بهتر است راهها و فرصتهای که برای کاهش هزینه پیدا میکنید استفاده کنید و توقعاتی که خودتان دارید را ارزیابی کنید و به این شکلی است که هر سرمایهگذاری که میکنید قرار نیست به شما سود بدهد. مثلاً اگر شما پیام تبریک تولد برای مشتریاتون میفرستید برای شما افزایش فروش ندارد ولی باعث افزایش رضایتمندی و وفاداری مشتری میشود مثلاً اگر حقوق کارمندان خود را بیشتر کنید هزینههای کلی شما بیشتر میشود اما رضایت اونها بیشتر شده و درنتیجه تایم و انرژی بیشتری برای کار شما میگذارند برای همین باید انتظارات خودتون را از سرمایهگذاری کاملاً مشخص کنید .
روشهای مختلف محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI)
نرخ واقعی بازگشت سرمایه (RRR):
بازده سرمایهگذاری پس از تعدیل تورم، مالیات و سایر عوامل خارجی را اندازهگیری میکند.
بازدهی سرمایه سالانه:
بازده سرمایهگذاری در یک سال را اندازهگیری می کند و با تقسیم ROI بر تعداد سالهای نگهداری سرمایهگذاری محاسبه میشود.
ارزش فعلی خالص (NPV):
ارزش فعلی یک سرمایهگذاری را براساس پیشبینی درآمدهای آینده آن همراه با تورم محاسبه میکند.
بازده داراییها (ROA):
سود یک شرکت را به ازای هر ۱ دلار دارایی که در اختیار دارد T اندازهگیری میکند.
بازده حقوق صاحبان سهام (ROE):
نسبت درآمد خالصی که یک شرکت برای سهامدارانش ایجاد میکند، به کل حقوق صاحبان سهام است.
از نرخ بازگشت سرمایه چطور میتوانیم استفاده کنیم
زمانیکه شما نرخ بازگشت سرمایه تون رو حساب کنید از تاثیر سرمایهگذاری خود بر تجارتی که دارید آگاه میشوید و محاسبه انواع نرخ بازگشت به شما در تصمیمگیریهای مهم تجاری تان کمک میکند.
ابزار جدید بخرید:
زمانیکه شما یک ابزار تجهیزات و یا محصول جدید و جدیدی را به کسبوکارتان اضافه میکنید یک قدم به سوی پیشرفت برداشتید اما فراموش نکنید که در خرید ابزار و تجهیزات باید عاقلانه رفتار کنید. محاسبه نرخ بازگشت به شما این امکان را میدهد که ارزیابی کنید ابزار جدید چقدر برای شما سودمند است و باید چنان ابزاری را در آینده تهیه کنید.
استخدام کارمند جدید:
شما باید بررسی کنید که ببینید آیا افزودن پرسنل برای کسبوکار شما باعث سودآوری میشود یا کاهش آن پیگیری بازگشت سرمایه کارکنان به شما کمک میکنه که بفهمید باید چه افرادی را استخدام کنید و چه افرادی را اخراج کنید.
اضافه کردن یک بخش جدید:
درست مثل اضافه کردن پرسنل کسبوکار اضافه کردن یک بخش جدید هم به بیزینس شما میتونه یک حرکت هوشمندانه باشد که به افزایش سود شما کمک کند بازده سرمایهگذاری خود را باید مشخص کنید و میزان سودآوری آن را پیشبینی کنید تا بتوانید برای فرصتهایی پیشآمده که میتواند کسبوکار شما را توسعه دهد تصمیمگیری کنید.
استراتژی فروش داشته باشید :
باید ببینید که کدام استراتژی بفروش میانجامد پیگیری اینکه کدام یک از استراتژیهای فروش میتواند انگیزه بدهد به شما تا ایدههای جدیدی برای سودآوری کسبوکار خود داشته باشید.
بازاریابی :
بازاریابان نقش بسیار سودمندی بر بازگشت سرمایه دارند هدف بازاریابی این است که درباره محصول و خدمات خودشون صحبت کند و آن را ارائه بدهند این بدینمعنی است که بازاریابان بر موفقیت فروش شما تاثیر مستقیم دارند. میتوانید بازده سرمایهگذاری بازاریابی را محاسبه کنید تا مشخص بشود کدام کمپین بیشترین بازدهی را برای شما داشته است.
و خوب است روی دیجیتال مارکتینگ تمرکز بالاییی داشته باشید.
از بازگشت سرمایه بازاریابی به نفع خودتان استفاده کنید
محاسبه بازگشت سرمایه بازاریابی دید ارزشمندی به شما میدهد که میتوانید از آن برای پیشبرد استراتژی بازاریابی استفاده کنید.
کجا پول خود را خرج کنید
شاید بارزترین دیدی که از طریق ROI در بازاریابی به دست میآورید جایی باشد که باید پول خود را خرج کنید. اگر فکر کردید که بخش خاصی از استراتژی بازاریابی شما بازدهی بالایی نداره میتونید بودجه خودتان را با توجه به آنچه برای کسبوکار شما مفید است تخصیص بدید.
چگونه استراتژی بازاریابی خود را متمرکز کنیم
محاسبه نرخ بازگشت سرمایه بازاریابی به شما کمک میکند تا استراتژی خود را متناسب با رفتار مشتری تعیین کنید برای مثال اگر شما قصد دارید که در شبکههای اجتماعی حضور پیدا کنید باید نرخ بازگشت سرمایه آن را محاسبه کرده تا از میزان موفقیت تلاشهای خودتون اطلاع پیدا کنید از کدام ابزارها برای موفقیت بازاریابی خود استفاده میکنید اگر یه ابزار ویژه به سودآوری کسبوکار شما کمک میکند بهتر است با اطمینان بیشتری بودجه خاصی را برای آن در نظر بگیرید
مزایای محاسبه Return of investment
محاسبه آسان
از مزایای محاسبهی نرخ بازگشت سرمایه میتوان محاسبه آسان آن را نام برد برای محاسبه آن به اطلاعات و ارقام نیاز هست که همه آنها در صورتهای مالی موجود هستند
قابلیت تجزیهوتحلیل
به دلیل استفاده زیاد و گسترده و راحتی در محاسبه میتوانید بازده سرمایهگذاری در سازمانهای مختلف را مقایسه کنید ارزیابی سودآوری Return of investment به درآمد خالص حاصل از سرمایهگذاریها تمرکز دارد و در یک واحد تجاری خاص مربوط میشود ارزیابی سودآوری ROI خالص حاصل از سرمایهگذاری انجامشده در یک قسمت تجاری خاص مربوط میشود.
ROI خوب چه ویژگی دارد
معمولاً Return of investment بالای 7درصد برای سرمایهگذاری عدد خوبی بهنظر میرسد. البته ممکن است در برخی دورهها این مقدار کمتر یا زیادتر شود که یک امر طبیعی است اما باید توجه کنید که نباید تفاوت زیادی داشته باشد و در زمان محاسبهی آن برای بررسی خوب یا بد بودن آن این سوالات را بهتر است از خود بپرسید :
- شما توانایی تحمل چه میزان ریسک را دارید.
- اگر کل سرمایه اولیهتان از بین برود چه میشود .
- چه مقدار سودی باید از این سرمایهگذاری انتظار داشتهباشیم تا بعد به دست بکار شویم .
- اگر در مورد پیشآمده نخواهیم سرمایهگذاری کنیم در چه چیزهای دیگری میتوان سرمایهگذاری کرد.
- برخی سرمایهگذاران بهدنبال بازده سریعتری هستند و دراینصورت ریسک کمتری را تجربه میکند و همچنین نرخ بازگشت سرمایه پایینتری دارند و اگر بهدنبال یک بازده بالا هستند باید ریسک بالاتر و سرمایهگذاری بلندمدتتری انجام بدید.
محدودیتهای نرخ بازگشت سرمایه
محاسبه نرخ بازگشت سرمایه آسان است اما محدودیتهایی هم دارد:
ارزش زمانی را در نظر بگیرید: زمانیکه شما سرمایهگذاریهای بلندمدت انجام میدهید زمان بیشتری برای سود دادن میبرد و شما ارزش زمانی پول را در نظر نمیگیرید و این باعث میشود با دقت کمتری سرمایه گذاری کنید.
ارزش زمانی پول را در نظر نمیگیرید: ریسک را حتما در نظر بگیرید بین ریسک و بازده آن همبستگی مستقیم وجود دارد بهطورکلی هرچه بازده بالقوه سرمایهگذاری بیشتری باشد ریسک مربوطه هم بیشتر میشود.
مثالی برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI)
برای اینکه بتوانید درک بهتری از Return of investment (ROI) داشته باشید و کمی از فاز تئوری خارج شویم، بد نیست این موضوع را با یک مثال بررسی کنیم.
تصور کنید یک فروشگاه آنلاین پوشاک دارید و سود خالصی که در ازای سفارش هر مشتری نصیبتان میشود. 200 هزار تومان باشد. از آنجایی که قیمت مواد اولیه و پارچه بالا رفته و حاشیه سود کمی دارید و از طرف دیگر رقابت در بازار کار شما حسابی داغ است، تصمیم میگیرید یک میلیون تومان بابت هزینه تبلیغات در شبکههای اجتماعی بپردازید تا بتوانید مشتریان خود را افزایش دهید.
حال تصور کنید درآمد کل شما در این کمپین 15 میلیون تومان بوده است. حالا براساس فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه داریم:
0.5 = 1،000،000 / (1،000،000 – 15،000،000)
با ضرب نتیجه به دست آمده در 100 متوجه میشوید که نرخ بازگشت سرمایه شما 50 درصد بوده که عدد خوبی است. در واقع اگر در ازای هر مشتری 200 هزار تومان سود کنید، برای یک میلیون تومانی که بابت تبلیغات پرداخت کردهاید باید 50 مشتری جذب کنید تا به نقطه سر به سر برسید و وگرنه ضرر میکنید. هر چه از تعداد مشتریانتان از 50 نفر بیشتر شود، سود شما بیشتر خواهد بود.
نتیجه گیری
نرخ بازگشت سرمایه (ROI) یکی از مهمترین معیارهای سنجشی است که قبل از تدوین استراتژی دیجیتال مارکتینگ یا بعد از اجرای کمپینها به صورت دقیق باید بررسی شود.
Return of investment به ما میگوید در ازای هزینه پرداختی چقدر سود کردهایم و عملکرد تیم بازاریابی در بهینهسازی هزینهها و دریافت خروجی مورد نظر که قابل قبول باشد، چگونه بوده است.
البته ROI فقط در کمپینهای تبلیغاتی آنلاین کاربرد ندارد و موارد بهکارگیری آن در کسب و کارهای مختلف بسیار بزرگ است. ولی به طور کلی هرچه این مقدار بیشتر باشد، قطعا سود بیشتری نصیبتان خواهد شد.
نرخ بازده سرمایه گذاری (ROI)
تعریف نرخ بازده سرمایه گذاری چیست؟
نرخ بازده سرمایه گذاری یا ROI معیار سنجش عملکرد است که برای ارزیابی کارایی یک سرمایه گذاری یا برای مقایسه بازدهی چند سرمایه گذاری مختلف به کار گرفته میشود. نرخ بازده سرمایه گذاری میزان بازده یک سرمایه گذاری را به نسبت هزینه های انجام شده برای آن سرمایه گذاری اندازهگیری میکند. برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، سود یا بازده یک سرمایه گذاری بر هزینه سرمایه گذاری تقسیم میشود و نتیجه به عنوان درصد یا نسبت بیان میشود
نرخ بازده سرمایه گذاری با فرمول زیر محاسبه میشود:
در فرمول بالا، «عواید حاصل از سرمایه گذاری» به درآمدهای حاصل از فروش سرمایه گذاری اشاره دارد. چون ROI به شکل درصد اندازهگیری میشود، درنتیجه میتواند به آسانی با نرخ بازده سایر سرمایه گذاری ها مورد مقایسه قرار گیرد و درنتیجه، یک شخص میتواند انواع مختلفی از سرمایه گذاری ها را با هم مقایسه کند.
توضیحات مدیر مالی در مورد نرخ بازده سرمایه گذاری
نرخ بازده سرمایه گذاری، به خاطر انعطافپذیری و سادگیاش، معیار محبوبی است. این نرخ ضرورتاً میتواند به عنوان پیمانه ابتدایی سودآوری یک سرمایه گذاری مورداستفاده قرار گیرد. محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری بسیار آسان است و میتواند به شکلهای گوناگون اعمال گردد. این یعنی اگر یک سرمایه گذاری دارای ROI مثبت نباشد، یا اگر سرمایه گذار فرصتهای دیگری با ROI بالاتر در اختیار داشته باشد، این معیار میتواند به او نشان دهد که چه سرمایه گذاری هایی بر دیگری ارجحیت دارند.
به طور مثال، فرض کنید آقای سعیدی ۱۰۰۰۰۰۰ تومان در شرکت فرضی شناسا و در سال ۱۳۹۵ سرمایه گذاری کرده و یک سال بعد، سهامش را به قیمت ۱۲۰۰۰۰۰ تومان فروخته باشد. برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، او سودش را (۱۲۰۰۰۰۰-۱۰۰۰۰۰۰=۲۰۰۰۰۰) بر هزینه سرمایه گذاری که همان سرمایه گذاری اولیه است (۱۰۰۰۰۰۰) تقسیم میکنیم، و نتیجه ۲۰ درصد میشود.
آقای سعیدی با داشتن این اطلاعات میتواند سودآوری سرمایه گذاری اش در شرکت شناسا را با سایر سرمایه گذاری ها، مقایسه نماید. فرض کنید که آقای رسولی، ۲۰۰۰۰۰۰ تومان در شرکت فرضی هیستوری در سال ۱۳۹۳ سرمایه گذاری کرده و سهامش را در سال ۱۳۹۶ و به مبلغ ۲۸۰۰۰۰۰ تومان فروخته باشد. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای رسولی در شرکت هیستوری ۴۰ درصد خواهد بود. حالا شما میتوانید با استفاده از ROI این دو نفر به سادگی سودآوری این سرمایه گذاری ها را با هم مقایسه کند. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای سعیدی ۲۰ درصد و نرخ بازده سرمایه گذاری آقای رسولی دو برابر و ۴۰ درصد است. پس به نظر میرسد که سرمایه گذاری آقای رسولی در شرکت هیستوری اقدام هوشمندانهتری بوده است.
محدودیتهای نرخ بازده سرمایه گذاری
مثالهایی نظیر مواردی که در بالا مشاهده کردیم، یکی از چندین محدودیت استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری، خصوصاً در هنگام مقایسه شرکتهاست. درحالیکه نرخ بازده سرمایه گذاری آقای رسولی دو برابر نرخ بازده سرمایه گذاری آقای سعیدی بود، اما زمان بین خریدوفروش آقای سعیدی یک سال و آقای رسولی سه سال بود. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای سعیدی، ۲۰% برای یک سال و برای آقای رسولی، ۴۰% در طول سه سال بود. اگر شخصی این را در نظر بگیرد که مدتزمان سرمایه گذاری آقای رسولی، سه برابر مدتزمان سرمایه گذاری آقای سعیدی بوده است، این نکته خود را نشان میدهد که آقای رسولی باید در سودآوری بهتر سرمایه گذاری خود تجدیدنظر کند. در هنگام مقایسه این دو سرمایه گذاری در یک مقیاس سالانه، آقای رسولی نیاز داشت تا نرخ بازده سرمایه گذاری چندساله خود را نیز تنظیم کند. چون نرخ بازده سرمایه گذاری مجموع او ۴۰% بود، برای به دست آوردن میانگین سالانه نرخ بازده سرمایه گذاری، لازم بود تا آن را بر مدتزمان سرمایه گذاری اش تقسیم نماید. چون ۴۰ تقسیمبر ۳ برابر با ۱۳٫۳۳% است، اینطور به نظر میرسد که نتیجهگیری بالا نادرست بوده است. درحالیکه سرمایه گذاری آقای رسولی سود بیشتری نسبت به آقای سعیدی برای او فراهم نموده، اما سرمایه گذاری آقای سعیدی در حقیقت انتخاب بهتری بوده، چون نرخ بازده سرمایه گذاری سالانه بالاتری داشته است.
چنین مثالهایی نشان میدهند که مقایسه سرسری سرمایه گذاری ها با استفاده از بازگشت سرمایه چیست؟ نرخ بازده سرمایه گذاری چگونه میتواند منجر به این شود که فرد نتیجهگیریهای نادرستی درباره سودآوری آنها داشته باشد. با علم به اینکه ROI ذاتاً مقدار زمانی که سرمایه گذاری در حال رخ دادن بوده را در نظر نمیگیرد، این معیار میتواند اغلب در کنار نرخ بازده که ضرورتاً به یک بازه زمانی خاص مرتبط است، مورداستفاده قرار بگیرد. شما همچنین میتوانید ارزش فعلی خالص (NPV) که ارزش زمانی پول را بر اساس تورم در نظر میگیرد نیز به کار ببندید تا محاسبات نرخ بازده سرمایه گذاری خیلی دقیقتری داشته باشید.
به خاطر داشته باشید که ابزار محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری و همچنین تعریف آن، میتوانند بسته به شرایط تغییر کنند. این تغییرات به این بستگی دارد که شخص چه چیزهایی را به عنوان بازده و هزینه در نظر میگیرد.
به طور مثال، یک شخص بازاری ممکن است دو محصول متفاوت را با تقسیم سود ناخالصی که هرکدام تولید کردهاند بر هزینه های بازاریابی مربوط مقایسه نماید. یک تحلیل گر مالی اما امکان دارد که این کار را با استفاده از یک محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری کاملاً متفاوت انجام دهد، شاید درآمد خالص یک سرمایه گذاری را بر ارزش کل منابع به کار گرفته شده برای ساخت و فروش کالا تقسیم کند. در هنگام استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری برای محاسبه سرمایه گذاری های بازار املاک، ممکن است شخصی قیمت خرید اولیه یک ملک به عنوان «هزینه سرمایه گذاری» در نظر گرفته و قیمت فروش نهایی را به عنوان «سود سرمایه گذاری» در نظر بگیرد و همه هزینه های احتمالی، مثل تعمیرات، مالیات ملک و هزینه های مشاوران املاک را نادیده بگیرد.
این انعطافپذیری یک محدودیت دیگر استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری را نیز آشکار میکند، چراکه ROI میتواند به راحتی و بسته به میل و اهداف شخصی مورد سوءاستفاده قرار گیرد و نتایج آن میتوانند به شکلهای مختلفی نمایش داده شوند. به همین خاطر، یک سرمایه گذار عاقل در هنگام استفاده از این معیار باید اطمینان حاصل کند که ورودیهای مورداستفاده را به خوبی درک کرده است.
توسعههای مربوط به نرخ بازده سرمایه گذاری
اخیراً گروهی از سرمایه گذاران و کسبوکارهای خاص علاقه خود را به توسعه شکل جدیدی از معیار نرخ بازده سرمایه گذاری، «نرخ بازده اجتماعی سرمایه گذاری» یا SROI نشان دادهاند. SROI ابتدا در دهه اول ۲۰۰۰ توسعه داده شد و عوامل اجتماعی پروژهها را در نظر گرفته و میکوشد تا آنهایی که تحت تأثیر این عوامل قرارگرفتهاند، برای برنامهریزی جهت تخصیص سرمایه و سایر منابع، در نظر بگیرد.
معادل انگلیسی نرخ بازده سرمایه گذاری عبارت است از:
Return On Investment- ROI
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش پرسش و پاسخ سؤالات مالی مطرح کنید. همینطور با اشتراکگذاری این نوشته در شبکههای اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
نرخ بازده سرمایه گذاری چیست؟ | نحوه محاسبه و کاربردهای ROI
همان طور که میدانید تصمیم گیری به اطلاعات مشخصی نیاز دارد و بدون این اطلاعات نمی توان تصمیمات درست و منطقی را اتخاذ نمود. البته در کنار جمع آوری و ارائه اطلاعات به تصمیم گیرنده، تشخیص نوع اطلاعات مورد نیاز برای تصمیم گیری نیز بسیار مهم است. اما نرخ بازده سرمایه گذاری چیست؟ در بحث حسابداری و اطلاعات مالی میتوان اینگونه بیان کرد که از جمله اهداف حسابداری مالی کمک به افراد برای پیش بینی بازده سرمایه گذاری است. در ادامه با نرخ بازده سرمایه گذاری بیشتر آشنا میشویم.
نرخ بازده سرمایه
مفهوم نرخ بازده سرمایه گذاری چیست؟
به کمک اطلاعات، تصمیم گیری انجام میشود. در کنار این اطلاعات هر فرد با توجه به ساختار ذهنی خود و چارچوب مشخص شده بر اساس آن تصمیم نهایی را اتخاذ میکند. همین اختلاف در ساختارهای ذهنی، باعث شده است عدم شناخت از طبیعت و ماهیت فرآیند تصمیم گیری به صورت یکی از مشکلات عمده در توسعه استاندارهای حسابداری مطرح شود. در زمینههای مالی نرخ بازده سرمایه گذاری یکی از معیارهای مهم در تصمیم گیری است.
بنابراین میتوان بررسی نرخ بازدهی را یکی از روشهای جمع آوری اطلاعات دانست. بازده را چشم پوشی از منافع فعلی به امید دستیابی به منافع بیشتر در آینده تعریف می کنند. بازده در سرمایه گذاری، همان نیروی محرکی است که در افراد برای سرمایه گذاری انگیزه ایجاد کرده و به نوعی پاداش برای سرمایه گذاران به شمار میرود.
نرخ بازده سرمایه گذاری نیز معیار و نرخی است که کارایی و اثربخش بودن سرمایه گذاری را محاسبه میکند. فرمول محاسبه بازده سرمایه گذاری خود تعریفی مناسب از این نرخ را ارائه میدهد. این فرمول مطابق زیر است:
نرخ بازده سرمایه گذاری برابر است با سود خالص تقسیم بر ارزش داراییهایی که سرمایه گذاری شده اند. بنا به تعریف نرخ سرمایه گذاری می توان از این نرخ برای مقایسه بازدهی سرمایه گذاری های متعدد، تدوین و ارائه پروپوزال و طرح های تجاری بهره گرفت. به عنوان مثال فردی برای سرمایه گذاری در بازار سهام و مقایسه بازدهی شرکتهای مد نظر میتواند از این نرخ برای تصمیم گیری استفاده نماید.
نرخ بازده سرمایه و معایب
مزایا و معایب نرخ بازدهی سرمایه گذاری
پیش از لیست کردن مزیتها و معایبی که برای این نرخ برشمردهاند، ماهیت این نرخ را در قالب بیان مثالی ساده توضیح میدهیم. اینگونه در نظر بگیرید که شما در سال 97 استارت آپ خود را با سرمایه اولیه 100 میلیون تومان تأسیس میکنید. در پایان سال و با محاسبه تمام هزینهها و مخارج انجام شده مشخص میشود عایدی شرکت در این سال 180 میلیون تومان است که حدود 30 میلیون تومان هزینه های کسب و کار (مانند حقوق و دستمزد، بیمه، اجاره بها) و 150 میلیون تومان نیز سود حاصل بوده است.
حال بر اساس فرمول گفته شده در بالا، میزان نرخ بازده سرمایه گذاری 1.5 است که با ضرب کردن عدد حاصل در صد میتوان نرخ بازدهی سرمایه را به صورت درصد نیز بیان نمود.
در مثال دیگر تصور کنید فردی در سال 98 یک میلیارد سرمایه خود را در شرکت مشخصی سرمایه گذاری میکند که در پایان سال سود خالص فرد یک میلیارد و 200 میلیون تومان میشود. با محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، برای این سرمایه گذاری ROI=1.2 میشود.
با توجه به اعداد و ارقام بالا متوجه میشویم برخلاف آنکه رقم سود حاصل از سرمایه گذاری مثال دوم بیشتر است اما با در نظر گرفتن نرخ بازده سرمایه گذاری و بازگشت سرمایه، سرمایه گذاری در مثال اول بازدهی سرمایه بالاتری دارد. حال با در نظر گرفتن این مثالها بهتر میتوان مزیتها و معایب نرخ بازگش سرمایه را بیان نمود.
نرخ بازدهی سرمایه و مزایا
مزیت های نرخ بازده سرمایه
با توجه به کاربردی بودن این نرخ در محاسبات مالی می توان مزیتهای متعددی را برای آن برشمرد که در زیر مهم ترین آنها لیست شدهاند:
- درصدی بودن نرخ بازده سرمایه که امکان مقایسه کردن نرخ های مربوط به سرمایه گذاری های مختلف را فراهم میآورد.
- سادگی استفاده از این فرمول در محاسبه نرخ بازگشت سرمایه
- ساده بودن تحلیل و تفسیر نتایج حاصل از محاسبه فرمول نرخ بازدهی سرمایه که آن را به فرمولی با کاربرد فراوان تبدیل کرده است.
معایب نرخ بازده سرمایه
- تعریف نکردن زمان در فرمول نرخ بازده سرمایه
اگر به مثالهای بالا دقت کنید، متوجه میشوید که سرمایه گذاریها در دو سال مختلف انجام شدهاند ولی در فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه هیچ اشارهای به سال و مدت زمان سرمایه گذاری نشده است. به عبارت دیگر نمیتوان در نرخ بازده سرمایه گذاری تعیین کرد که سود حاصل به ازای چه مدت سرمایه گذاری است.
میتوان پیشنهاد کرد برای مقایسه دو نرخ سرمایه از تقسیم کردن نرخ بر بازه زمانی مشخص، نرخ بازدهی سرمایه برای یک بازه زمانی مشخص را محاسبه و بر اساس این نرخ سرمایه گذاریهای مختلف را مقایسه نمایید.
- چشم پوشی از تاثیر ابعاد کیفی سرمایه گذاری
ایراد دیگر مطرح شده این است که در نرخ بازده سرمایه گذاری تنها ابعاد مالی مرتبط با سرمایه گذاری در نظر گرفته میشود، در حالیکه هر سرمایه گذاری ابعاد و جنبههای کیفی نیز به همراه دارد. به عنوان مثال گاهی مدیریت بخشی از سرمایه خود را به تغییر در ظاهر محیط شرکت و اهدائ هدایای مختلف به عنوان پاداش به کارکنان اختصاص میدهد. این نوع از سرمایه گذاری باعث تغییر در روحیه کارکنان و افزایش وفاداری آنها به شرکت و حتی بهبود کیفیت زندگی کاری کارکنان میشود که بر اساس فرمول نرخ بازده سرمایه نمیتوان تاثیر این نوع از سرمایه گذاریها را محاسبه نمود.
نرخ بازده سرمایه
هدف اصلی از سرمایه گذاری، رسیدن به بازده سرمایه گذاری بیشتر است. به همین دلیل ارزیابی بازده یک راه منطقی برای بررسی و مقایسه گزینههای مختلف سرمایه گذاری برای رسیدن به سود بالاتر است. بد نیست در انتهای مقاله نرخ بازده سرمایه گذاری به دو قسمت مختلف بازده سرمایه گذاری یعنی بازده کیفی و بازده کمی اشاره شود.
بازده کمی همان عایدی یا سودی است که به ازای دورههای زمانی مشخص به سرمایه گذار پرداخت میشود و نیز منفعت یا زیان سرمایه که به صورت افزایش یا کاهش قیمت داراییها بیان میشود. تمام مواردی که به اعتبار شرکت مانند سرقفلی، امتیازات اجتماعی و موارد مشابه دیگر بستگی دارد به عنوان بازده کیفی سرمایه در نظر گرفته میشوند.
از آنجا که مقیاس بازده از شاخصهای مهم برای ارزیابی عملکرد مالی شرکت به شمار میرود، افزایش ثروت سهامداران هدف اصلی هر واحد تجاری در نظر گرفته میشود؛ بنابراین شرکت باید به گونهای عمل کند که با رسیدن به بازده مناسب، ثروت سهامداران را افزایش دهد. به همین دلیل نرخ ROI یکی از شاخصهای مهم در بازار سهام است که اطلاعات مالی شرکتها را میتوان با یکدیگر مقایسه و برای سرمایه گذاری بهتر تصمیم گیری نمود.
دیدگاه شما