اعتماد به ابزارهای مالی

برای مشاهده سایز اصلی روی تصویر کلیک کنید

کلیات بازار پول و سرمایه

در این مقاله سرفصل های ذیل خدمت شما عزیزان توضیح داده می شود.

۱-ابزار های متداول بازار پول

2-نهاد های بازار پول

4-انواع بورس ها در بازار سرمایه

5-نهاد های بازار سرمایه

ابزار های متداول بازار پول

۱-اوراق خزانه Treasury : اوراق بهادار کوتاه مدتی است که توسط دولت منتشر می شود و سر رسید آن سه ماه، شش ماه، یکسال است.

این اسناد کوپن بهره ندارند و به صورت تنزیل شده به فروش می رسند.

۲-گواهی سپرده Certificates : سندی است که توسط یه موسسه سپرده پذیر، عموما بانک ها درقبال دریافت مبلغ مشخصی پول که نزد آنها سپرده شده، منتشر می شود. این گواهی دارای سر رسید و نرخ بهره معین هستند.

3-اوراق تجاری Commercial Paper : نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت بدون تضمین هستند که معمولا توسط شرکت های معتبری که نیاز به وام کوتاه مدت دارند، تحصیل می گردند. انتشار این اوراق گاهی به صورت تنزیلی و گاهی با پرداخت سود است.

4-پذیرش بانکی Bank Acceptance : دستور پرداخت مبلغ معین در تاریخ معین به حامل آن است که موسسات تجاری برای تامین معاملات مالی با شرکت های خارجی یا داخلی به کار می گیرند.

در ادامه کارشناس سرمایه گذاری شرکت آینده سازان فراز کام نهاد های بازار پول را شرح می دهد.

1-بانک مرکزی : به عنوان یکی از نهاد های اصلی بازار پول، نقش مهمی در تنظیم جریان پول و اعتبار در اقتصاد و تکمیل سیاست های اقتصادی دولت ها بر عهده دارد. بانکداری دولت و بانک های تجاری، اعطای وام به بانک های تجاری، کنترل و تنظیم عرضه پول و انجام مبادلات مالی بین المللی از جمله مهم ترین وظایف بانک مرکزی است.

2-بانک های تجاری : بزرگترین گروه نهادهای فعال در بازار پول هستند که منابع خود را از سپرده های دیداری، پس انداز و مدت دار، گردآوری و با استفاده از آن وام ارايه می کنند.

3-موسسات اعتباری غیر بانکی : این موسسات از طریق جذب سپرده های غیر دیداری، اخذ تسهیلات و استفاده از سایر ابزار های مالی به تجهیز منابع مبادرت می کنند و منابع مزبور را به اعطای تسهیلات اعتباری اختصاص می دهند. توجه داشته باشید این موسسات قدرت خلق پول ندارند.

بازار سرمایه : بازار داد و ستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یکسال و دارایی های بدون سر رسید.

نهاد های بازار سرمایه به شرح زیر است:

انواع بورس ها در بازار سرمایه

بورس اوراق بهادار : نهاد فعال در بازار دست دوم اوراق بهادار است که وظیفه اصلی آن فراهم آوردن بازاری شفاف برای داد و ستد اوراق بهادار است.

بورس کالا : نهاد سازمان یافته ای است که به منظور داد و ستد کالا در چارچوب قرارداد آتی، اختیار معامله تشکیل می شود.

بورس ابزار مشتقه : برای معاملات قرارداد آتی و اختیار معامله

توجه داشته باشید بورس اوراق بهادار از مهم ترین نهاد های فعال در بازار دست دوم اوراق بهادار به شمار می آید.

وظیفه اصلی بورس اوراق بهادار، فراهم کردن بازاری شفاف برای داد و ستد اوراق بهادار پذیرفته شده و سیستمی مناسب برای نظارت بر جریان داد و ستد، عملیات بازار و فعالیت اعضاست.

ابزار های مالی مورد معامله در بازار سرمایه ایران

قرارداد آتی کالا

اوراق اجاره ( صکوک اجاره )

با توجه به اهمیت تنوع اوراق بهادار برای جلب سرمایه گذاران با سلیقه های مختلف، سرمایه گذاری از جنبه ریسک و افق سرمایه گذاری، ابزار های جدیدی طراحی شده اند که برای به کار گیری در حال آماده سازی هستند.

ضمنا با توجه به قوانین جمهوری اسلامی ایران معاملات باید مبتنی بر اصول شرعی باشند که کلیه ابزار های طراحی شده در کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار مورد بررسی و تایید قرار گرفته اند.

ابزار های مالی طراحی شده برای معامله در بازار سرمایه ایران

اوراق رهنی مشارکت (برای تبدیل تسهیلات بانکی به اوراق بهادار)

اوراق سفارش ساخت (صکوک استصناع )

قرارداد اختیار معامله سهام

مزایای پذیرفته شدگان در بورس اوراق بهادار

تسهیل تامین منابع مالی مورد نیاز شرکت به صورت بلند مدت

امکان معاملات سهام برای سرمایه گذاران

ارزیابی عملکرد شرکت توسط بازار

ارتقای جایگاه شرکت نزد مشتریان، پیمانکاران و تامین کنندگان منابع مالی، افزایش سطح اعتماد گروه های ذی نفع بر شرکت به دلیل شرایط پذیرش اولیه ، پذیرش و سیاست افشای اطلاعات

برای مشاوره مالی در خصوص آگاهی از شرایط اولیه پذیرش با کارشناس مالی ما در ارتباط باشید.

نهاد های بازار سرمایه

شرکت تامین سرمایه ( بانک سرمایه گذاری ) : در بازار دست اول (اولیه) فعالیت می کند. قیمت گذاری، بازار یابی و فروش اوراق بهادار شرکتها را در انتشار اولیه از طریق عرضه عمومی یا خصوصی بر عهده دارد.

شرکت پردازشگر اطلاعات : فعالیت عمده این موسسات، گرد آوری و پردازش اطلاعات به منظور اتخاذ تصمیم در زمینه سرمایه گذاری در اوراق بهادار است.

موسسات رتبه بندی : کارکرد اصلی این موسسات، رتبه بندی اوراق بدهی شرکتها با توجه به ریسک عدم باز پرداخت یا ورشکستگی است.

شرکت سرمایه گذاری : مدیریت تخصصی سرمایه گذاری در بازار اوراق بهادار

صندوق سرمایه گذاری : کارکرد اصلی آن، مدیریت تخصصی سرمایه گذاری در بازار اوراق بهادار است.

توجه داشته باشید این صندوق ها دارای سرمایه باز هستند.

مشاور سرمایه گذاری :‌مشاوره تخصصی به اشخاص یا نهاد های دیگر در زمینه ارزش گذاری سرمایه گذاری در اوراق بهادار خرید و فروش

بازار گردان : این نهاد با داشتن توان مالی و تخصص لازم، عهده دار مسئولیت حفظ بازاری منظم است.

آربیتراژ چیست؟

قصد داریم در مقاله آربیتراژ چیست؟ به بررسی و معرفی آربیتراژ، انواع استراتژی های آربیتراژ، آربیتراژ در بازار نقدی، مزایای آربیتراژ و. بپردازیم و اهمیت آربیتراژ رو برای شما مورد بررسی قرار بدیم تا اطلاعاتی در این زمینه داشته باشین و بتونین با استفاده از این روش سود به دست بیارین.

در ابتدا می تونیم بگیم که آربیتراژ عبارت هست از خرید و فروش همزمان یک دارایی در بازارهای مختلف برای بهره برداری از تفاوت های جزئی در قیمت اون ها.آبیتراژ یک نوع استراتژی معاملاتی در ارز های دیجیتال به حساب میاد و معاملات آربیتراژ در سهام، کالاها و ارزها هم انجام میشه. آربیتراژ از ناکارآمدی های اجتناب ناپذیر در بازارها استفاده می کنه.

هرگاه ممکن هست هر سهم، کالا یا ارز در یک بازار با قیمت معینی خریداری بشه و همزمان در اعتماد به ابزارهای مالی بازار دیگه ای با قیمت بالاتر فروخته بشه، می توان از آربیتراژ استفاده کرد. این وضعیت فرصتی برای سود بدون ریسک برای معامله گر ایجاد می کنه. در ادامه به ارائه اطلاعات بیشتری در مورد آربیتراژ می پردازیم.

آربیتراژ:

آربیتراژ یکی از مفاهیم مهم علم در خرید و فروش همزمان یک دارایی در بازارهای مختلف به منظور کسب سود از تفاوت های جزئی در قیمت فهرست شده دارایی هست. از تغییرات کوتاه مدت در قیمت ابزارهای مالی یکسان یا مشابه در بازارهای مختلف یا به اشکال مختلف استفاده می کنه.

آربیتراژ در نتیجه ناکارآمدی های بازار وجود داره و هم از اون ناکارآمدی ها سوء استفاده می کنه و هم اونها رو برطرف می کنه. به عبارت دیگه آربیتراژ معامله ای هست که از تفاوت های کوچک در قیمت بین دارایی های یکسان در دو یا چند بازار استفاده می کنه.

تاجر آربیتراژ دارایی رو در یک بازار خریداری می کنه و همزمان در بازار دیگه ای می فروشه تا مابه التفاوت این دو قیمت رو به جیب بزنه. تغییرات پیچیده تری در این سناریو وجود داره، اما همه به شناسایی ناکارآمدی بازار بستگی داره.

داوران، که معامله گران آربیتراژ نامیده میشن، معمولا به نمایندگی از موسسات مالی بزرگ کار می کنن. معمولاً شامل مبادله مقدار قابل توجهی پول هست و فرصت‌های چند ثانیه‌ای رو که ارائه می‌کنه، تنها با نرم‌افزار بسیار پیچیده قابل شناسایی و عمل هست.

علت اهمیت آربیتراژ:

نوبت این رسیده تا در این قسمت از مقاله، اهمیت اربیتراژ رو برای شما مورد بررسی قرار بدیم. معامله گران آربیتراژ در مسیر کسب سود، کارایی بازارهای مالی رو افزایش میدن. همونطور که اونها خرید و فروش می کنن، تفاوت قیمت بین دارایی های یکسان یا مشابه کاهش می یابد. دارایی های با قیمت پایین تر پیشنهاد قیمت میشن، در حالی که دارایی های با قیمت بالاتر فروخته میشن.

به این ترتیب آربیتراژ ناکارآمدی در قیمت گذاری بازار رو برطرف می کنه و نقدینگی رو به بازار اضافه می کنه.در ادامه مقاله آربیتراژ چیست در مورد استراتژی های آربیتراژ توضیح میدیم.

• آربیتراژ زمانی

یکی از انواع استراتژی های آربیتراژ، استراتژی زمانی هست. آربیتراژ زمانی به فرصتی گفته میشه که سهام یک شرکت خوب به دلیل نرسیدن به هدف کوتاه مدتش، فروخته میشه. این اتفاق به این دلیل اتفاق میافته که یه شرکت نتونسته درآمد مدنظرش رو در مدت زمان مشخص، برآورد کنه و بنابراین همین موضوع باعث میشه که قیمت سهام این شرکت در کوتاه مدت، کاهش یابد.

سرمایه‌گذارانی مانند وارن بافت و پیتر لینچ از چنین آربیتراژی در بازار استفاده کردن. این نوع آربیتراژ استراتژی هست که به دنبال سود بردن از تغییرات قیمتی کوتاه‌ مدتی هست که با چشم‌انداز بلندمدت همخوانی نداره.

• آربیتراژ جغرافیایی یا فاصله ای (Spatial arbitrage)

یکی دیگه از انواع استراتژی های آربیتراژ، استراتژی جغرافیایی هست. در بین انواع مختلف استراتژی های آربیتراژ، آربیتراژ جغرافیایی مهم ترین استراتژی آربیتراژ به شمار میره. آربیتراژ جغرافیایی به اختلاف قیمت‌ها در سطح یک کشور یا بین‌الملل اشاره می کنه. که تفاوت قیمت سهام یک شرکت در کشورهای مختلف نمونه ای از اختلاف قیمت ها هست.

برای درک بهتر موضوع می تونیم این مثال رو بزنیم که فرض کنیم سهام شرکتی در بازار سهام لس آنجلس 35.07 دلار و در بازار سهام نیویورک 36 دلار باشه، در این صورت خریدار در صورت امکان اون سهام رو از بازار لس آنجلس خریداری می کنه و در بازار لندن می فروشه.

• آربیتراژ آماری (Statistical arbitrage)

یکی دیگه از انواع استراتژی های آربیتراژ، استراتژی آماری هست. آربیتراژ آماری به گروهی از استراتژی‌های مبادله‌ای گفته میشه که از تحلیل‌های آماری برای سرمایه‌گذاری‌ در پورتفوهای مخلتف استفاده می‌کنن. این استراتژی‌ها ممکن هست دوره‌های زمانی مختلفی رو پوشش بدن. هدف از اونها این هست که تا حد امکان نوسانات پورتفو رو کاهش بدن. این روش بسیار کمی و عددی هست.

• آربیتراژ مثلثی (Triangular arbitrage)

یکی دیگه از انواع استراتژی های آربیتراژ، استراتژی مثلثی هست. آربیتراژ مثلثی معمولا در بازار ارزهای دیجیتال شکل می گیره. در آربیتراژ مثلثی یک ارز رو با ارز دیگه ای مبادله می کنن، سپس ارزی که تازه خریداری شده رو با یک ارز دیگه مبادله می کنن و در نهایت ارزی رو که در اعتماد به ابزارهای مالی آخر خریداری کردن با اولین ارز خریداری شده، مبادله می کنن.

به دلیل این روش مبادله، به این نوع از آربیتراژ، آربیتراژ مثلثی میگن، زیرا سه بار مبادله انجام میشه و در نهایت به ارز ابتدایی بر میگردن. در چنین معاملاتی هنگامی سود به دست میاد که تفاوت قیمت ارزها بیشتر از کارمزد خرید و فروش ارزهای مبادله شده باشه.

• آربیتراژ غیرمتمرکز (Decentralized arbitrage)

از این استراتژی در صرافی‌های غیرمتمرکز یا بازارساز خودکار (AMM) استفاده میشه که با کمک برنامه‌های خودکار و غیرمتمرکز به نام قراردادهای هوشمند، قیمت جفت‌های معاملاتی کریپتو تعیین میشن. اگه قیمت‌های جفت‌های معاملاتی کریپتو به طور قابل‌توجهی با قیمت‌های نقدی اون‌ها در صرافی‌های متمرکز متفاوت باشه، معامله‌گران آربیتراژ می‌تونن، وارد بشن و از طریق تبدیل ارز میان یک صرافی غیرمتمرکز و متمرکز، سود کسب کنن.

• آربیتراژ در بازار نقدی

1.بازار سهام جهانی

با عرضه سهام شرکت های بین المللی و چند ملیتی در بورس های بزرگ جهانی، این بازارها به همدیگه متصل شدن و به صورت یکپارچه فعالیت می کنن. بعضی وقت ها در مدت زمان کوتاهی، قیمت یک سهم در این بازارها متفاوت هست. که در چنین شرایطی، بخاطر رصد پیوسته بازار در جانب ربات های معامله گر یا سرمایه گذاران و ارسال سریع سفارشات در حجم بالا، فاصله قیمتی از بین میره و بازار به تعادل میرسه.

2. آربیتراژ در بازار آتی

بخش عمده ای از معاملات آربیتراژی در بستر بازار آتی انجام میشن. در واقع فلسفه اصلی این نوع آربیتراژ، اختلاف قیمت بین بازار آتی و بازار نقد هست. فرآیند انجام معاملات به این صورت هست که قیمت یک دارایی مثل سهام یا کالا در بازار آتی نسبت به قیمت جاری اون در بازار نقد بالاتر هست و فاصله قیمتی طوری هست که آربیتراژ این دارایی حاشیه سود مناسبی به همراه داره.

در این حالت معامله گر دارایی مد نظرش رو در بازار نقد خریداری می کنه و معادل اون، یک قرارداد در بازار آتی به فروش می رسونه، که فاصله بین نرخ خرید و فروش این دارایی، برابر سود ناخالص اون خواهد بود. قابل توجه هست که در شرایط معکوس که قیمت نقدی بالاتر از نرخ بازار آتی هست، سرمایه گذاران هم زمان اقدام به اخذ دو موقعیت معاملاتی خرید و فروش در بازار آتی می کنن، یا به منظور فروش نقدی در آینده نزدیک، صرفا دارایی مذکور رو پیش خرید می کنن.

3. آربیتراژ در بازار جهانی ارز (فارکس)

به واسطه حجم بالای تراکنش ها و گستردگی ابزار معاملاتی در بازار جهانی ارز (فارکس)، موقعیت های آربیتراژی فراوانی وجود داره، اما تعداد معامله گران و سرعت اجرای سفارشات باعث میشه که همچین فرصت هایی سریع پوشش داده بشن. به همین دلیل امروزه ربات های معاملاتی مخصوص پیدا کردن و انجام معاملات آربیتراژی طراحی و ایجاد شدن.

4. بازار غیر رسمی ایران

التهابات ارزی یک دهه اخیر، یکی از نمونه های آربیتراژ در ایران هست. زمانی که اختلاف قیمت ارز دولتی و بازار آزاد افزایش می یافت، بیشتر آربیتراژگران اقدام به خرید ارز سهمیه ای دولتی میکردن و در بازار آزاد به فروش می رسوندن.

اختلاف نرخ ارز بین بازارهای منطقه ای هم فرصت مناسبی برای معامله گران محسوب میشد، زیرا اختلاف قیمت بازار تهران و سایر کلان شهرها با مناطق داخلی و خارجی، سود بدون ریسک و نسبتا زیادی رو برای اونها فراهم میکرد. هر چند این تفاوت نرخ هموراه بین کشورهای همسایه وجود داره، اما آربیتراژ ارز در حالت عادی به دلیل اختلاف قیمت ها، زیاد مقرون به صرفه نیست.

توجه کنین که همچین فعالیت هایی منجر به خروج ارز و آسیب به نظام اقتصادی کشورها میشه و پیگرد قانونی داره. به طور کلی امروزه فرصت های آربیتراژی بازارهای نقدی، به خاطر گسترش تولید در سراسر دنیا، حذف از واسطه ها و تجارت الکترونیک، خیلی محدود شده و اغلب بازارها در شرایط تعادل قیمتی به سر می برن.

مزایای آربیتراژ چیست؟

در این پارت از مقاله آربیتراژ چیست؟ به بررسی برخی از مزایای آربیتراژ می پردازیم که از موضوعات قابل اهمیت به شما میره.

• سود کم ریسک

یکی از مزایای آربیتراژ، سود کم ریسک هست. معاملات آربیتراژ مستلزم سود در برابر خطر بسیار کم هست، زیرا خرید و فروش به طور همزمان برای سود بردن از تغییرات قیمت انجام میشه. این احتمال وجود داره که معامله‌گران دیگه از همون فرصت آربیتراژ استفاده کرده و قیمت‌ها رو به طور نامطلوب بالا و پایین کنن. بنابراین زمان در معاملات آربیتراژ بسیار مهم هست و توسط مدیران صندوق‌ها و موسسات مالی اجرا و مدیریت میشه که می‌تونین از طریق اون ها سرمایه‌گذاری کنین.

• سیستم های قابل اعتماد

یکی دیگه از مزایای آربیتراژ این هست که سرعت، مبالغ هنگفت پول و حجم عظیمی از سهام در معاملات آربیتراژ نقش دارن. معامله‌گران به نرم افزارهای کامپیوتری پیچیده و بسیار کارآمد تکیه می‌کنن تا با تشخیص تغییرات جزئی قیمت و انجام معاملات خرید و فروش سهام در هزاران مورد، فرصت‌های آربیتراژ رو شناسایی کرده و کسب سود کنن.

• معاملات ایمن و سریع

یکی دیگه از مزایای آربیتراژ، معاملات ایمن و سریع هست. معاملات آربیتراژ به طور مطمئن و سریع توسط نرم افزارهای تجاری هوشمند انجام میشه که در برابر مداخله یا خطای انسانی نفوذ ناپذیر هست. اینها سرمایه ‌گذاری‌های کوتاه مدت هستن که ریسک پایینی دارن و میتونن سود رو تضمین کرده و از اختلاف قیمت موجود استفاده کنن. هیچ نقدینگی وجود نداره که تحت تاثیر نیروهای بازار قرار بگیره و دچار نوسان بشه.

خطرات آربیتراژ کدامند؟

در بازارهای اوراق بهادار مدرن، ریسک‌های روزمره نسبتا کم هستن، اما در موقعیت‌های خاص، به ویژه بحران‌های مالی، میتونه در معرض خطر خیلی زیادی باشه و میتونه منجر به ورشکستگی بشه. به صورت رسمی معاملات آربیتراژ دارای نقص منفی هستن.

• کارمزد آربیتراژ

یکی از خطرات آربیتراژ، کارمزدهای اون هست. فراموش نکنین که ترید در دو صرافی، احتمالا هزینه‌های برداشت، سپرده و ترید به همراه خواهد داشت. در برخی موارد ممکن هست مقدار کل این کارمزدها به‌اندازه‌ای زیاد بشه که از سود شما هم بیشتر باشه.

برای جلوگیری از پرداخت کارمزدهای کلان، تریدرها باید به دنبال صرافی‌هایی با کارمزدهای بسیار پایین و رقابتی باشن. علاوه بر این، بهتر هست دارایی خودتون رو در چند صرافی پخش کنین و از اختلاف قیمت موجود در بازار به نفع خودتون استفاده کنین.

• حساسیت آربیتراژ به زمان

یکی دیگه از خطرات آربیتراژ، حساسیت به زمان هست. بهتره بدونین استراتژی آربیتراژ به زمان حساس هست؛ هرچه تعداد معامله‌گرانی که از این مدل استفاده میکنن، بیشتر بشه، اختلاف قیمت بین دو صرافی هم کمتر میشه.

در ادامه به معرفی چند مورد که روی زمان اجرای معاملات آربیتراژ تاثیر منفی می زارن، می پردازیم.

• سرعت تراکنش بلاک‌چین:

مدت زمان لازم برای انجام اعتبارسنجی در بلاکچین های مختلف، یکی از عوامل تأثیرگذار در قیمت آربیتراژ هست.

• چک‌های AMLصرافی‌ها:

هر زمان که مبالغ هنگفتی توسط یک معامله‌گر جابه‌جا میشه، صرافی‌ها معمولا چک‌های ضد پول‌شویی (AML) رو انجام میدن. در برخی موارد، چنین بررسی‌هایی ممکن هست هفته‌ها طول بکشه.

• سرورهای صرافی آفلاین:

این احتمال وجود داره که گاهی اوقات، صرافی‌ها شرایط محدودکننده‌ای برای برداشت و سپرده‌گذاری ارزهای دیجیتال بنا به دلایل مختلف در نظر بگیرن. در این شرایط استفاده از استراتژی آربیتراژ عملاً به ضرر شما خواهد بود.

• امنیت استراتژی آربیتراژ:

از اونجایی که معامله‌گران آربیتراژ باید وجوه زیادی رو در کیف پول‌های صرافی سپرده‌گذاری کنن، در معرض خطرات امنیتی مرتبط اعتماد به ابزارهای مالی با هک صرافی و کلاهبرداری هستن؛ به عنوان مثال زمانی که یک صرافی به طور ناگهانی به فعالیت حرفه‌ای خودش پایان میده و سرمایه افراد از دست میره.

• ریسک طرف مقابل

یکی دیگه از خطرات آربیتراژ، ریسک طرف مقابل هست. آربیتراژ به ‌طور کلی شامل حرکت‌های بعدی پول نقد هست، که در معرض خطر ریسک متقابل هستن. اگه یه طرف قرارداد نتونه وظایف خودش رو نسبت به طرف مقابل انجام بده، این یک مشکل جدی محسوب میشه.

اگه یک تجارت منفرد یا بسیاری از معاملات مرتبط با یک طرف قرارداد واحد داشته باشن شکست یکی از طرفین تهدیدی هست که در صورت بحران مالی بسیاری از معامله گران شکست می خورن. این خطر به دلیل مقادیر زیاد اون باید جدی گرفته بشه تا اعتماد به ابزارهای مالی بتونه به دلیل تفاوت قیمت‌های کوچک سود برسونه.

برای مثال اگه یه اوراق قرضه مورد ریسک رو خریداری می‌کنین، اون‌ها رو با CDSها بیمه کنین و از تفاوت بین گسترش پیوند اوراق قرضه و حق بیمه CDS سود ببرین. اما در بحران مالی اوراق قرضه به‌طور پیش‌فرض ممکن هست CDS نویسنده / فروشنده شکست بخوره. استرس بحران، باعث میشه معامله گران دائما با خسارات تند و تیز مواجه بشن.

نتیجه و جمع بندی:

تلاش کردیم در مقاله آربیتراژ چیست؟ به معرفی کامل آربیتراژ و مزایا و خطرات آربیتراژ، انواع استراتژی آربیتراژ و. ارائه کنیم. همونطور که گفتیم آربیتراژ خرید و فروش همزمان یک دارایی در بازارهای مختلف برای بهره برداری از تفاوت های جزئی در قیمت اون ها و کسب سود از این اختلاف قیمت هست.

شما نیز می تونین با کسب مهارت ها و اطلاعات بیشتر در مورد آربیتراژ از تغییرات کوتاه مدت در قیمت ابزارهای مالی یکسان یا مشابه در بازارهای مختلف یا به اشکال متفاوت کسب درآمد کنین.

دیفای (DeFi) یا امور مالی غیرمتمرکز چیست؟

حذف بانک‌ها، واسطه‌ها و سازمان‌های متمرکز از دنیای مالی؛ دیفای (DeFi) برای تحقق این آرمان کار می‌کند. در این مطلب با کمک مقاله‌ای از وب‌سایت بایننس آکادمی، به‌بیان ساده هرآنچه را که باید درباره حوزه مدیریت مالی غیرمتمرکز بدانید توضیح می‌دهیم.

همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه فعالیت در پلتفرم‌های دیفای، پیشنهاد می‌کنیم مقاله «جامع‌ترین آموزش دیفای؛ از سیر تا پیاز پلتفرم‌های غیرمتمرکز» را مطالعه کنید.

امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) چیست؟

امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) یا همان دیفای به اعتماد به ابزارهای مالی مجموعه‌ای از برنامه‌های کاربردی اشاره دارد که می‌توانند امور مالی مهمی مانند دریافت وام و معاملات مالی را به‌صورت غیرمتمرکز و بدون نیاز به واسطه انجام ‌دهند. به‌عبارت دیگر، دیفای یک پروژه نیست، بلکه یک اکوسیستم از صدها پروژه گوناگون است که همه آنها خدمات مالی غیرمتمرکز ارائه می‌دهند.

مدت‌هاست که بانک‌ها و سازمان‌های متمرکز بر دنیای مالی تسلط دارند. امروزه اگر بخواهید وام بگیرید، خریدوفروش کنید و یا اقساط و مالیات خود را پرداخت کنید، مجبور هستید به بانک، دولت یا دیگر سازمان‌های متمرکز مراجعه کنید. در تمام جهان، مردم هر لحظه به دولت‌ها اعتماد می‌کنند با این فرض که دولت‌ها پاک هستند و با کمک آنها از ارزش پول‌های ملی‌ محافظت می‌شود. مردم دنیا به بانک‌ها اعتماد می‌کنند با این فرض که امانتدارِ درست‌کارِ پول‌هایشان هستند. هر لحظه به شرکت‌های واسطه اعتماد می‌کنند با این امید که خدمات مالی بدون نقص دریافت کنند.

اما تاریخ نشان داده است واسطه‌های متمرکز می‌توانند مرتکب فساد یا خطای غیرعمدی شوند. حوزه امور مالی غیرمتمرکز آمده است تا با استفاده از بلاک چین و مفهوم عدم‌تمرکز، فساد، خطای غیرعمدی و نیاز به اعتماد متمرکز را از بین ببرد.

همچنین می‌توانیم دیفای را این‌گونه تعریف کنیم: جنبشی برای ایجاد یک اکوسیستم خدمات مالی متن‌باز، بدون نیاز به مجوز و شفاف که برای همه قابل‌دسترسی است و بدون واسطه مرکزی کار می‌کند. به این ترتیب، کاربر کنترل کامل بر دارایی خود دارد و با اکوسیستم ازطریق برنامه‌های غیرمتمرکز (Dapp‌ها) ارتباط برقرار می‌کند.

دیفای با هدف بزرگی که دارد می‌تواند در کنار بلاک چین به‌عنوان یکی از نوآوری‌های امیدوارکننده عصر دیجیتال در نظر گرفته شود.

مزایای اصلی دیفای چیست؟

دنیای مالی سنتی به نهادهایی مانند بانک (به‌عنوان واسطه) و دادگاه (به‌عنوان داور) وابسته است. برنامه‌های دیفای اما به هیچ واسطه یا داوری نیاز ندارند. این کدِ برنامه‌نویسی است که چگونگی حل‌و‌فصل اختلافات احتمالی را مشخص می‌کند. از همه مهم‌تر، کاربران بر دارایی‌های خود کنترل و نظارت کامل دارند.

در آرمان‌شهر دیفای هیچ‌کس نمی‌تواند پول شما را مصادره کند، بر امور مالی زندگی‌تان نظارت داشته باشد یا از معامله شما با فرد دیگری جلوگیری کند. همچنین فساد و سرقت به ‌حداقل می‌رسد، چون همه‌چیز برای همه شفاف است.

علاوه بر ازبین‌رفتن واسطه‌ها، استفاده از دیفای می‌تواند هزینه‌ها را کاهش ‌دهد و امکان ایجاد یک سیستم مالی آسیب‌ناپذیر را فراهم کند. اگرچه حذف بانک‌ها و سازمان‌های متمرکز از دنیای مالی به این سادگی‌ها امکان‌پذیر نیست، اما به نظر می‌رسد در آغاز یک جریان قدرتمند قرار داریم.

به‌لطف بلاک چین می‌توان به پیشرفت حوزه امور مالی غیرمتمرکز امیدوار بود. داده روی بلاک چین ذخیره شده و بین تمام افرادی که به شبکه متصل هستند پخش می‌شود. با این فناوری، احتمال تغییر اطلاعات، سانسور یا از کار افتادن سیستم تقریباً از بین می‌رود.

یکی دیگر از مزیت‌های چنین اکوسیستمی، دسترسی آسان تمام افراد به خدمات مالی است، به‌خصوص افرادی که نمی‌توانند از سیستم مالی فعلی استفاده کنند. ازآنجاکه سیستم مالی سنتی به سودآوری واسطه‌ها وابسته است، در جوامع کم‌بضاعت این خدمات به‌درستی ارائه نمی‌شود. بااین‌حال، با دیفای همه می‌توانند با هزینه بسیار پایین از خدمات مالی استفاده کنند.

کاربردهای DeFi

اغلب بخش‌های دنیای مالی می‌توانند از مزایای دیفای بهره‌مند شوند، اما امروزه بیشتر فعالیت‌های این حوزه در سه بخشِ کلی خلاصه می‌شود:

دریافت وام و وام‌دهی

پروتکل‌های وام‌دهی غیرمتمرکز یکی از محبوب‌ترین برنامه‌های کاربردی اکوسیستم دیفای هستند. وام‌دهی و دریافت وام به‌صورت آزاد و غیرمتمرکز مزیت‌های زیادی نسبت به سیستم اعتباری سنتی دارد. ازجمله ویژگی‌های جالب پلتفرم‌های وام‌دهی مبتنی بر بلاک چین می‌توان به پرداخت فوری، امکان وثیقه‌گذاری با دارایی‌های دیجیتال و نیاز نداشتن به چک‌های اعتباری اشاره کرد.

در این سیستم‌ها، تأمین‌کنندگان نقدینگی با قراردادن دارایی‌های خود در پلتفرم می‌توانند سود دریافت کنند و افراد دیگر می‌توانند از آن نقدینگی وام بگیرند.

ازآنجاکه این خدمات روی بلاک چین‌های عمومی عرضه می‌شود، نیاز به اعتماد به‌ حداقل می‌رسد و شفافیت بسیار بالایی برقرار خواهد شد. به‌طور کلی، سیستم‌های وام‌دهی غیرمتمرکز ریسک طرف قرارداد را کاهش می‌دهند و باعث می‌شوند این کار ارزان‌تر و سریع‌تر باشد و افراد بیشتری از آن استفاده کنند.

خدمات بانکی پولی

با توجه به اینکه برنامه‌های DeFi طبق تعریف، برنامه‌های مالی هستند، خدمات بانکی پولی یکی از کاربردهای بدیهی این برنامه‌ها است. این خدمات می‌تواند شامل صدور استیبل کوین‌ها (Stable Coins – ارزهای دیجیتال باثبات)، رهن و بیمه‌نامه باشد.

با درنظرگرفتن روند بالغ‌شدن صنعت بلاک چین، تمرکز زیادی بر ایجاد استیبل کوین‌هایی وجود دارد که مانند تتر ارزش ثابت داشته باشند و درعین‌حال غیرمتمرکز هم باشند. استیبل کوین‌ به نوعی از ارزهای دیجیتال گفته می‌شود که دارای پشتوانه یک دارایی یا کالای پایدار مانند دلار است. مثلاً یک ارز دیجیتال باثبات دلاری (مثل تتر) پشتوانه دلار دارد و ارزش آن همواره یک دلار است.

در مورد خدمات اعتباری، در سیستم سنتی به‌دلیل وجود واسطه‌های فراوان، فرایند ثبت رهن و وثیقه بسیار پرهزینه و زمان‌بر است. با بهره‌مندی از قراردادهای هوشمند، هزینه‌های حقوقی و پذیره‌نویسی به‌طور چشم‌گیری کاهش پیدا می‌کند.

از طرف دیگر،‌ صدور بیمه‌ روی بلاک چین نیاز به واسطه‌ها را از بین می‌برد و ریسک نقض بیمه‌نامه را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. به این ترتیب، با حفظ کیفیت خدمات، مبلغ بیمه‌نامه می‌تواند کمتر شود.

صرافی‌های غیرمتمرکز

به‌عقیده صاحب‌نظران، صرافی‌های غیرمتمرکز در آینده حوزه معاملات مالی نقش انکارناپذیری خواهند داشت و این صرافی‌ها خود شامل دیفای می‌شوند.

در صرافی‌های غیرمتمرکز که روی بلاک چین کار می‌کنند، معامله‌گران می‌توانند دارایی‌های دیجیتال را بدون واسطه و به‌شکل مستقیم خریدوفروش کنند. این معاملات از کیف پول شخصی کاربران انجام می‌شود.

ازآنجاکه یک سازمان متمرکز نمی‌تواند کنترلی بر فرایندهای صرافی داشته باشد، کارمزد معاملات بسیار ناچیز است؛ اگرچه هنوز درباره کارمزد تراکنش‌های خودِ شبکه چالش‌هایی وجود دارد.

همچنین، می‌توان از فناوری بلاک چین برای صدور و ارائه مالکیت تعداد زیادی از ابزارهای مالی بهره برد. این برنامه‌ها با ایجاد بستری غیرمتمرکز، نیاز به اعتماد به سازمان‌های امانتدار را از بین می‌برند و با کمک فناوری دفتر کل توزیع‌شده، یک نقطه شکست یکتا ندارند که احتمال حمله به آنها وجود داشته باشد.

برای مثال، در حوزه دیفای می‌توان ابزارها و منابعی را برای عرضه توکن‌های سهامی (اوراق بهادار) ارائه داد که با آنها افراد و اعتماد به ابزارهای مالی کسب‌وکارها می‌توانند برای دارایی‌هایی مثل سهام و املاک، ارز دیجیتال ایجاد کنند و پارامترهای دلخواه خود را برای آن در نظر بگیرند.

بازارهای مشتقه (قراردادهای آتی و اختیار) و همچنین بازارهای پیش‌بینی (مانند آگر) هم می‌توانند زیرمجموعه دیفای باشند.

برنامه‌های دیفای کجا اجرا می‌شوند؟

هسته اصلی حوزه امور مالی غیرمتمرکز قرارداد هوشمند است، چون برنامه‌های غیرمتمرکز به‌وسیله آن کار می‌کنند. بنابراین، بلاک چین‌هایی که میزبان قراردادهای هوشمند هستند، می‌توانند میزبان برنامه‌های دیفای هم باشند.

درحالی‌که قراردادهای معمولی برای مشخص کردن رابطه افرادی که درگیر قرارداد هستند از مواد قانونی استفاده می‌کنند، یک قرارداد هوشمند از کدهای کامپیوتری بهره می‌برد.

به‌لطف بلاک چین، یک قرارداد هوشمند پس از پیاده‌سازی ضمانت اجرایی خواهد داشت. توسعه‌دهنده شرایط اجرای قرارداد را در کد تعیین می‌کند و پس از ثبت‌کردن آن روی بلاک چین، حتی خود او هم نمی‌تواند جلوی اجرای قرارداد را بگیرد.

استفاده از قراردادهای هوشمند سریع‌تر و آسان‌تر است و ریسک کمتری برای طرفین دارد. از طرف دیگر، قراردادهای هوشمند هنوز با چالش‌های حقوقی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و به‌عنوان مثال، هنوز مراجع قانونی یک قرارداد هوشمند مالکیت خانه را به رسمیت نمی‌شناسند. همچنین، ازآنجاکه قراردادهای هوشمند قابل‌توقف نیستند، وجود اعتماد به ابزارهای مالی باگ یا کد مخرب می‌تواند موجب خطر شود.

اتریوم درحال‌حاضر بزرگ‌ترین پلتفرمی است که پروژه‌های دیفای می‌توانند روی آن کار کنند. بدون اغراق می‌توان گفت در مقطع فعلی بلاک چین اتریوم میزبان بیش از ۷۰٪ کل اکوسیستم دیفای است.

برای مشاهده سایز اصلی روی تصویر کلیک کنید

به‌جز اتریوم، ایاس، تزوس، ترون، کاردانو، نئو، الگورند و ده‌ها بلاک چین دیگر قادر هستند برنامه‌های حوزه امور مالی غیرمتمرکز را میزبانی کنند.

دیفای با چه چالش‌هایی روبه‌رو است؟

مهم‌ترین چالش‌هایی که دیفای با آن روبه‌رو است، عبارت‌اند از:

بلاک چین‌ها در مقطع فعلی کندتر از رقبای متمرکز خود هستند و این روی کار برنامه‌های غیرمتمرکز هم تأثیر می‌گذارد. به‌عنوان مثال، اتریوم، عمده‌ترین میزبان پروژه‌های دیفای، اکنون فقط می‌تواند ۱۴ تراکنش در ثانیه پردازش کند. البته با وجود راهکارهای مقیاس‌پذیری گوناگون و پیشرفت‌های بالقوه، به‌احتمال فراوان این مشکل در آینده نزدیک حل خواهد شد. گفتنش خالی از لطف نیست که همین حالا ده‌ها پروژه دیفای روی همین بلاک چین‌های آهسته هم به‌خوبی کار می‌کنند.

احتمال خطا از سمت کاربر؛ هرکس مسئول دارایی خود است

همان‌طور که گفتیم، دیفای واسطه‌های مالی را از بین می‌برد و تمام مسئولیت را به خود کاربران واگذار می‌کند. به‌عنوان مثال، اگر رمز حساب بانکی خود را گم کنید، می‌توانید با مراجعه به بانک حساب خود را بازیابی کنید، اما در بلاک چین‌های باز مانند اتریوم،‌ هویت با یک رشته متنی از حروف و اعداد به نام «کلید خصوصی» (Private Key) تعیین می‌شود که اگر آن را گم کنید، دسترسی به موجودی کیف پول خود را برای همیشه از دست خواهید داد. همچنین، تراکنش‌های بلاک چین‌های باز برگشت‌ناپذیر هستند و این یعنی اگر مبلغی به کیف پول اشتباهی واریز کنید، احتمالاً دیگر دستتان به آن مبلغ نخواهد رسید. به‌همین‌دلیل، کاربرانِ حواس‌پرت در زمان کار با دیفای در خطر هستند.

تجربه کاربری بد

درحال‌حاضر، استفاده از حوزه دیفای کمی برای کاربران تازه‌کار پیچیده است و برنامه‌های فعلی هنوز آن‌طور که باید رابط کاربری خوبی ندارند. برای یک کاربر عادی حریم‌خصوصی و عدم‌تمرکز اولویت اول نیست. آسان‌بودن کار با این حوزه می‌تواند انگیزه‌‌ای باشد برای کاربران تا سیستم‌های متمرکز را رها کنند، اما بدون یک رابط کاربری مناسب و دسترسی آسان، برنامه‌های غیرمتمرکز ازنظر تعداد کاربر نمی‌توانند حرفی برای گفتن داشته باشند. توسعه نرم‌افزارهای موبایل برای برنامه‌های حوزه دیفای مهم‌ترین مسئله‌ای است که درباره تجربه کاربری باید به آن توجه شود.

جمع‌بندی

امور مالی غیرمتمرکز یک حوزه گسترده است که تلاش می‌کند با حذف واسطه‌ها خدمات مالی موردنیاز افراد را ارائه کند. با کمک این حوزه می‌توانیم به‌سمت یک سیستم مالی آزادتر حرکت کنیم؛ سیستمی که در تمام جهان قابل‌دسترس است و مانع از فساد،‌ سانسور و تبعیض می‌شود.

برنامه‌های غیرمتمرکز دیفای روی بلاک چین‌هایی که میزبان قرارداد هوشمند هستند، اجرا می‌شوند. اتریوم درحال‌حاضر بزرگ‌ترین میزبان دیفای است.

پتانسیل‌‌ دیفای برای رقم‌زدن آینده‌ای متفاوت به‌شدت بالا است؛ آینده‌ای که ما بدون نیاز به بانک‌ها و شرکت‌های واسطه امور مالی خود را مدیریت می‌کنیم و بر دارایی خودمان اختیار کامل داریم.

اعتماد به ابزارهای مالی

زمینه: اعتماد اجتماعی شاخص مهمی در شکل‌گیری انضباط در روابط اقتصادی و اجتماعی است. بهبود در اعتماد اجتماعی، موجب ارتقاء و بهبود روابط اجتماعی، نگرش، احترام به قانون، عملکرد اجتماعی و شغلی افراد خواهد شد. در مقابل، فقدان اعتماد اجتماعی اثرات نامطلوبی مانند رشوه، فساد و عدم شفافیت مالی را به همراه خواهد داشت. ازاین‌رو، هدف از انجام این تحقیق، شناسائی میزان فساد مالی در میان حسابرسان و تعیین رابطه آن با اعتماد اجتماعی است.

روش: روش تحقیق حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل حسابرسان شاغل در بخش دولتی و خصوصی حرفه حسابرسی است. نمونه پژوهش شامل 320 نفر از حسابرسان شاغل در بخش دولتی و خصوصی می‌باشد که به‌صورت تصادفی انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری داده‌های تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و پرسشنامه برای سنجش فساد مالی و اعتماد اجتماعی می‌باشد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها نیز، از رگرسیون چند متغیره استفاده شد.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد رابطه مستقیمی میان اعتماد اجتماعی پایین و فساد مالی در میان حسابرسان شاغل در بخش خصوصی حرفه حسابرسی وجود دارد.

نتیجه‌گیری: نتایج تأیید می‌نماید که توسعه اخلاق، در حرفه حسابرسی مستلزم بهبود ارزش‌های اجتماعی ازجمله اعتماد اجتماعی است

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

عملکرد مالی

عملکرد مالی Financial performance مقیاسی عینی است که نشان می‌دهد سازمان تا چه میزان از دارایی‌هایش برای ایجاد درآمد استفاده کرده است. عملکرد مالی شرکت یکی از مهمترین شاخص‌ها برای ارزیابی عملکرد آن و درجه رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده است.

جهت ارزیابی عملکرد مالی از نسبت‌های مالی استفاده می‌شود. نسبت‌ها روش‌هایی هستند که به شرکت‌ها و سهامداران آنها این امکان را می‌دهد که خود را در مقابل سایرین ارزیابی نمایند. نسبت‌ها وسیله‌ای هستند که از طریق آنها سهام‌دار می‌تواند تمامی نتایجی را که از صورت‌های مالی که شرکت باز دارد را بدست آورد. البته نسبت‌ها وقتی بیشتر مفهوم پیدا می‌کنند که با سایر نسبت‌ها در گذشته همان شرکت و یا با مؤسسات مشابه و یا با استانداردهای مطلوب صنعت مربوط مقایسه شوند.

همیشه عملکرد مالی و سودآوری یک دستاورد بسیار بااهمیت برای سازمان‌ها است. شاید بتوان گفت پیامدهای مالی مهم‌ترین ملاک ارزیابی عملکرد سازمانی است.همچنین با استفاده از آن مشکلات و نقاط ضعف و قوت مالی شرکت‌ها تعیین می‌گردد. در این مقاله مفهوم عملکرد مالی تشریح شده است.

عملکرد مالی چیست؟

منظور از عملکرد مالی پیامدهای است که به صورت جریان‌های درآمدی و نقدینگی وارد سازمان می‌شود. فعالیت‌های مختلف سازمانی با هدف سودآوری انجام می‌شود. اگر عملکرد را به دو دسته عملکرد مالی و غیرمالی تقسیم کنیم باید گفت هدف از عملکرد غیرمالی نیز در نهایت کسب سودآوری است.

به طور خلاصه، برای اطمینان از سلامت مالی شرکت باید صورت‌های مالی آن شرکت را تجزیه و تحلیل نمود. در اینجا می‌توان با نسبت‌های مالی نتایج قابل توجه‌ای از صورت‌های مالی آن شرکت بدست آورد. تجزیه و تحلیل نسبت‌های مالی یکی از ابزارهای که برای تعیین موقعیت مالی شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد تجزیه و تحلیل نسبت‌های مالی است. در واقع نسبت‌های مالی واقعیت‌های مهمی را در ارتباط با عملیات و وضعیت مالی یک شرکت آشکار می‌سازد. فایده محاسبه نسبت‌ها آن است که رابطه بین اقلام عمده صورت‌های مالی دقت پیدا می‌کند.

نقش نسبت‌های مالی

عملکرد مالی معیاری در خصوص چگونگی استفاده یک شرکت از دارایی‌ها و روش کسب‌وکار به منظور تولید درآمد است. از این اصطلاح همچنین به عنوان یک معیار کلی از سلامت مالی شرکت در دوره معین استفاده می‌شود. تحلیل‌گران مالی به منظور تحلیل وضعیت مالی یک شرکت از نسبت‌های مالی استفاده می‌کنند. نسبت‌های مالی می‌تواند برخی از واقعیت‌های مهم را درباره نتایج عملیات و وضعیت مالی یک شرکت به آسانی آشکار و اطلاعات مربوط به آن را ارائه کند. لذا با توجه به هدف و موارد استفاده می‌توان نسبت‌های خاص را مورد تجزیه و تحلیل قرارداد.

در تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی از یک «اعتماد به ابزارهای مالی نسبت» که دو رقم متعلق به دو گروه مختلف از حساب‌ها را به یکدیگر ارتباط می‌دهد. به عنوان یک ابزار اولیه استفاده می‌شود. تجزیه و تحلیل مالی فرایندی است که طی آن مشخصات و ویژگی‌های بارز مالی و عملیاتی واحد اقتصادی با استفاده از صورتهای مالی و سایر اطلاعات مالی مشخص می‌شود. این در امر تصمیم گیری، استفاده کنندگان از صورت‌های مالی را یاری می‌کند. یکی از روش‌های متداول تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی، تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی با استفاده از نسبت‌های مالی می‌باشد.

برای ارزیابی عملکرد شرکت‌ها از رویکردهای متفاوتی استفاده می‌شود و مهم‌ترین‌ این‌ رویکردها را می‌توان به چهار گروه کلی بشرح زیر تقسیم کرد.

• داده‌های حسابداری‌ همانند سود هرسهم بازده حقوق صاحبان سهام‌، روند تغییر مبلغ فروش‌.
• داده‌های مدیریت مالی همانند بازده هرسهم، بازده سود سهام، معادله خط بازار سرمایه و مدل قیمت‌گذاری دارائی‌های سرمایه‌ای.
• داده‌های اقتصادی همانند ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده اقتصادی تعدیل‌ یافته.
• داده‌های تلفیقی که حاصل ترکیب ارزش بازار و اطلاعات حسابداری است.

مدل‌های سنجش عملکرد مالی

استفاده‌­کنندگان گزارش‌­های مالی با استفاده از معیارهای مختلف، عملکرد شرکت را ارزیابی می­‌کنند. روش‌های متعددی برای ارزیابی عملکرد وجود دارد. بطور کلی می‌توان آن­ها را به دو دسته مدل­‌های حسابداری و مدل­‌های اقتصادی تقسیم کرد.

مدل‌­های حسابداری ارزیابی عملکرد

حاصل سیستم اطلاعات حسابداری، گزارش­‌های مالی است که سود گزارش شده در آن­ها از اهمیت زیادی برای استفاده­‌کنندگان برخوردار است. سرمایه­‌گذاران با اتکا به سود حسابداری، عملکرد شرکت را ارزیابی کرده و پیش‌­بینی‌­های خود را بر آن اساس انجام می‌­دهند. مدیران نیز از سود برای برنامه‌­ریزی آینده شرکت استفاده می‌­کنند. در مدل حسابداری ارزیابی عملکرد، ارزش شرکت از حاصلضرب دو عدد بدست می­آید. عدد اول، سود شرکت و عدد دوم، ضریب تبدیل سود به ارزش است. همانطور که پیش از این نیز بیان شد در مدل­‌های حسابداری ارزیابی عملکرد، ارزش یک شرکت، تابعی از معیارهای مختلفی است. این معیارها شامل سود، سود هر سهم، نرخ رشد سود، بازده حقوق صاحبان سهام، بازده سرمایه­گذاری، جریان نقدی آزاد و سود تقسیمی است.

مدل‌­های اقتصادی ارزیابی عملکرد

علیرغم کاربردهای مختلف سود حسابداری، برخی معتقد بودند که سود حسابداری معیار مناسبی برای ارزیابی عملکرد شرکت نیست. برای مثال، با استفاده از هر یک از روش­های مختلف ارزیابی، اندازه‌گیری و شناسایی موجودی کالا، مخارج پژوهش و توسعه و استهلاک دارایی­‌های ثابت، مبلغ سود نیز متفاوت خواهد بود. در حالی­که این تفاوت به دلیل نحوه عملکرد نیست. بلکه به دلیل استفاده از روش­های مختلف حسابداری است. معرفی معیارهای اقتصادی ارزیابی عملکرد، نتیجه تلاش پژوهشگران برای رفع نارسایی­‌های مدل‌های مبتنی بر اعداد حسابداری است. در مدل­‌های اقتصادی، ارزش شرکت، تابعی از قدرت سودآوری، اولویت‌­های موجود، سرمایه‌­گذاریهای بالقوه و مابه­التفاوت نرخ بازده و هزینه سرمایه اعتماد به ابزارهای مالی شرکت است.

خلاصه و جمع‌بندی

کاپلان و اتکینسون معتقدند عملکرد مالی جزو ابزار مهم و متـداول حسابداری مـدیریت هستند. تمرکز این معیارها بر عواملی است که بیشترین تأثیر را بر سود شرکت دارنـد. عملکرد برمبنای معیارهای چندگانـه غیرمالی منجـر بـه افـزایش اعتماد سازمانی کارکنان به صداقت رؤسا می‌شود. شـاخص‌هایی ماننـد مشتری مداری، نوآوری و گسترش تولید باعث رضایت شغلی کارکنان می‌شوند.

عملکرد مالی به عمل انجام فعالیت مالی اشاره دارد. به معنای وسیع تر، عملکرد مالی به میزان اهداف مالی که در آن انجام شده یا به دست آمده انجام شده است. این فرایند اندازه‌گیری نتایج سیاست‌ها و عملیات شرکت‌ها در شرایط پولی است. برای سنجش این مقوله از پرسشنامه عملکرد مالی استفاده کنید. عملکرد مالی یک اصطلاح گسترده است که دو فعالیت مطالعه نحوه مدیریت پول و روند واقعی دریافت وجوه مورد نیاز را شرح می‌دهد. این شامل نظارت، ایجاد و مطالعه پول، بانک، اعتبار، سرمایه گذاری، دارایی‌ها و بدهی هایی است که سیستم‌های مالی را تشکیل می‌دهند.

روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری عملکرد مالی وجود دارد. اما همه اقدامات باید در جمع بندی انجام شود. می‌توان از اقلام خطی مانند درآمد حاصل از عملیات، درآمد عملیاتی یا جریان نقدی از عملیات، و همچنین کل فروش واحد استفاده کرد. علاوه بر این، تحلیلگر یا سرمایه گذار ممکن است مایل باشد به صورت عمیق تر صورت‌های مالی را مورد بررسی قرار دهد. از این طریق می‌توان نرخ رشد حاشیه یا هر بدهی را کاهش دهد.

منبع: عملکرد مالی چیست؟ نوشته غلام مهدوی و مهدی حسینی با هدایت استاد فروغ عسکری