روش هج جهت کنترل ریسک

چگونگی مدیریت ریسک در فارکس

مدیریت ریسک در فارکس برای شما این امکان را فراهم می کند تا مجموعه ای از قوانین را پیاده سازی کنید و اقداماتی صورت دهید تا بتوانید اطمینان حاصل کنید که هر تاثیر منفی در تجارت فارکس قابل مدیریت است. یک استراتژی موثر به یک برنامه ریزی مناسب از همان ابتدای کار نیاز دارد. بنابراین قبل از اینکه تریدینگ را به معنای واقعی آغاز نمائید، بهتر است برنامه ای برای مدیریت ریسک در فارکس داشته باشید. در این مقاله تیم زند تریدرز چگونگی مدیریت ریسک در فارکس را به شما آموزش خواهد داد.

ریسک در فارکس چیست؟

به طور کلی ریسک در فارکس ، که هر معامله گر فارکس تلاش می کند از آن اجتناب کند، مربوط می شود به معاملاتی که باعث می شود سرمایه گذار کل سرمایه خود را از دست بدهد.

آیا تجارت در فارکس می تواند شما را ثروتمند کند؟ بله ، اما ترید در فارکس این گونه نیست که شما را سریعا به ثروت برساند و برای این منظور لازم است که وقت بگذارید، دانش لازم را به دست آورید و از خطرات احتمالی در بازار فارکس اجتناب کنید.

به عبارت دیگر وقتی سرمایه ای را به حساب تجارت فارکس واریز می کنید ، هدفتان این است که هر کاری انجام دهید تا از آن سرمایه گذاری به سود برسید و از هر چیز که باعث کاهش آن می شود اجتناب کنید.

آشنایی با انواع ریسک در فارکس

این ریسک در معاملات فارکس است که برای شما شرایطی را فراهم می کند تا معاملاتتان بازدهی داشته باشد. معامله گران فارکس از تکنیک های مدیریت ریسک برای استفاده از ریسک های معاملات فارکس به نفع خود استفاده می کنند.

انواع ریسک در فارکس عبارتند از :

• ریسک ارزی : این نوع ریسک در فارکس با نوسان قیمت ارز همراه است و قیمت خرید سرمایه های خارجی را کم و بیش افزایش می دهد.
• ریسک نرخ روش هج جهت کنترل ریسک بهره : این نوع ریسک در فارکس مربوط به افزایش یا کاهش ناگهانی نرخ بهره است که بر نوسانات ارز تأثیر می گذارد. تغییرات نرخ بهره بر قیمت ارز تاثیر می گذارد زیرا با توجه به جهت تغییر نرخ ارز، میزان هزینه و سرمایه گذاری در یک نوع ارز، افزایش یا کاهش می یابد.
• ریسک نقدینگی : نوعی ریسک است که در آن شما نمی توانید سرمایه خود را آنقدر سریع بخرید یا بفروشید تا از ضرر جلوگیری کنید.
• ریسک اهرم یا لوریج : این نوع ریسک مربوط می شود به افزایش زیان هنگام معامله با حاشیه. در این نوع معاملات از آنجا که هزینه اولیه کمتر از ارزش معاملات ارزی است ، می توانید مقدار سرمایه ای را که روی آن ریسک کرده اید، نادیده بگیرید و فراموش کنید.

چگونه می توان از ریسک در فارکس اجتناب کرد؟

برای پاسخ به این سوال باید بگوئیم که در حقیقت شما نمی توانید از ریسک در معاملات فارکس اجتناب کنید، بلکه فقط می توانید این ریسک ها را بشناسید و آن ها را مدیریت کنید.

این بدان معناست که هنوز هم در فارکس معاملات از دست رفته وجود دارد، اما با تصمیم گیری درست در مورد هر معامله با استفاده از یک استراتژی خوب فارکس و سیستم مدیریت ریسک مناسب ، می توان از بلایایی مانند انفجار حساب جلوگیری کرد.

مدیریت ریسک در فارکس چیست؟

به زبان ساده می توان گفت مدیریت ریسک در فارکس به این معناست که شما آمادگی لازم را داشته باشید که هر ریسکی که می تواند معاملات شما را تحت تأثیر قرار دهد کنترل کنید، مثلا بتوانید معاملات خود را به درستی مدیریت کنید.

در ادامه شما را با نحوه مدیریت ریسک در فارکس آشنا کرده ایم.

چگونگی مدیریت ریسک در بازار فارکس

در این بخش از مقاله به مواردی اشاره خواهیم کرد که با درک و به کارگیری آن ها می توانید با مدیریت ریسک در فارکس ، تریدینگ در این بازار بزرگ را با موفقیت بیشتری انجام دهید.

بازار فارکس را بشناسید

در بازار فارکس ، ارزهای سراسر جهان مانند GBP ، USD ، JPY ، AUD ، CHF و ZAR معامله می شود. فارکس که با عنوان foreign exchange یا FX شناخته می شود، در درجه اول توسط نیروهای عرضه و تقاضا هدایت می شود.

معاملات فارکس مانند هر صرافی دیگری عمل می کند که در آن شما یک دارایی را با استفاده از ارز خریداری می کنید؛ قیمت بازار به شما نشان می دهد که برای خرید ارز دیگری چقدر باید هزینه کنید.

سه نوع مختلف بازار فارکس وجود دارد :

• بازار اسپات : در این نوع بازار، مبادله فیزیکی یک جفت ارز در نقطه دقیق معامله انجام می شود؛ یعنی “در محل”.
• بازار فوروارد : در این نوع بازار، قرارداد خرید یا فروش مقدار مشخصی از ارز با قیمت معین ، در تاریخ معین در آینده یا در محدوده تاریخ های آتی به توافق رسیده است.
• بازار فیوچر : در بازار فیوچر، قراردادی برای خرید یا فروش مقدار معینی از ارز با قیمت و تاریخ معین در آینده منعقد می شود. بر خلاف بازار فوروارد ، قرارداد فیوچر در فارکس از نظر قانونی لازم الاجرا است.

اهرم یا لوریج را به خوبی بشناسید

وقتی در مورد تحرکات قیمت فارکس با شرط های اسپرد یا CFD گمانه زنی می کنید ، در واقع شما با اهرم معامله می کنید؛ که این برای شما شرایطی را فراهم می کند تا از یک سپرده اولیه کوچک که به عنوان حاشیه شناخته می شود، در معرض بازار کامل قرار بگیرید. اما برای مدیریت ریسک در فارکس ، باید بدانید که تجارت با لوریج در فارکس علاوه بر اینکه مزایای خود را دارد، با ریسک های احتمالی نیز همراه است و ممکن است متضرر نیز بشوید.

یک برنامه تجاری مناسب داشته باشید

یک برنامه معاملاتی می تواند از طریق سهولت انجام معاملات در فارکس ، به عنوان ابزار تصمیم گیری شخصی به شما کمک کند. به علاوه، در حفظ نظم و انضباط در بازار بی ثبات فارکس می تواند به شما کمک بسیاری بکند. هدف از ایجاد یک برنامه معاملاتی در فارکس این است که شما بدانید چه چیزی را، در چه زمانی ، چرا و چقدر باید معامله کنید.

البته به این نکته ی بسیار مهم توجه داشته باشید که به منظور مدیریت ریسک در فارکس ، برنامه معاملاتی شما باید برای شخص شما و کاملا اختصاصی باشد. هرگز برنامه شخص دیگری را کپی نکنید ، زیرا به احتمال زیاد آن شخص اهداف ، نگرش ها و ایده های متفاوتی با شما خواهد داشت.

نرخ نسبت سود به زیان را تعیین کنید (risk-reward)

توجه داشته باشید که در هر معامله ، لازم است ریسکی که انجام می دهید، ارزش داشته باشد. در حالت ایده آل ، شما تمایل دارید که سودتان بیشتر از ضرری باشد که ممکن است متوجه شما شود. بنابراین به عنوان بخشی از برنامه معاملات و مدیریت ریسک در فارکس ، باید نسبت سود به زیان یا نسبت ریسک به پاداش را برای مقدار معینی که معامله می کنید، تعیین کنید.

احساسات خود را مدیریت کنید

نوسانات بازار ارز می تواند احساسات شما را تحت تاثیر قرار دهد و یکی از مهم ترین مولفه های کلیدی که بر موفقیت شما در هر معامله ای تأثیر می گذارد ، خود شما هستید. احساساتی مانند ترس ، حرص و آز ، وسوسه ، شک و اضطراب می تواند باعث شود که شما در معاملات حرکتی را انجام دهید که نتیجه مطلوب برایتان حاصل نشود. در هر صورت ، اگر احساسات شما مانع تصمیم گیری درست شما بشوند ، می تواند به نتیجه معاملات شما آسیب برساند. پس برای مدیریت ریسک در فارکس لازم است که احساسات خود را به خوبی کنترل و مدیریت کنید.

پیگیر اخبار و رویدادها باشید

پیش بینی تغییرات قیمت جفت ارز ها کار آسانی نیست، زیرا عوامل متعددی می توانند باعث نوسان بازار ارز شود. بنابراین برای اطمینان از کار خود ، لازم است اخبار و اطلاعیه های بانک مرکزی ، اخبار سیاسی و … را پیگیری کنید و در جریان رویدادهای بازار قرار بگیرید.

با یک حساب demo شروع کنید

هدف ، این است که تجربه معاملات “واقعی” را تا حد ممکن بازآفرینی کند ، و برای شما این امکان را فراهم کند تا نحوه عملکرد بازار فارکس را درک کنید.

تفاوت اصلی بین نسخه دمو و حساب واقعی در این است که با یک نسخه دمو ، شما هیچ پول واقعی را از دست نخواهید داد، به این معنی که می توانید در یک محیط بدون ریسک عملکرد خود را مورد آزمایش قرار دهید.

کلام پایانی

به طور کلی می توان گفت اگر از استراتژی مدیریت ریسک در فارکس برخوردار باشید ، کنترل بیشتری بر سود و زیان خود خواهید داشت. در این مقاله نکات بسیار مهمی را در ارتباط با چگونگی مدیریت ریسک در فارکس برای شما عزیزان گفتیم، ابزارهای متنوعی نیز وجود که به شما کمک می کند در معاملات خود در فارکس موفق تر عمل کنید.

تجزیه و تحلیل ریسک پروژه چیست و چگونه انجام می‌شود؟

اگر احتمال می‌دهید پروژه‌‌ای که برای کسب و کارتان تعریف کرده‌اید، حتما با خطر روبرو می‌شود، باید با یک برنامه مدیریت و تحلیل ریسک پروژه، برای این موضوع کاملا آماده باشید.

تجزیه و تحلیل ریسک پروژه، زمینه لازم را برای اجرای برنامه‌های مدیریت ریسک در کسب و کار شما فراهم می‌کند، بنابراین، مدیران برای نظارت بر فرآیند مدیریت ریسک پروژه، از آن استفاده می‌کنند. روش‌ها و ابزارهای تحلیل ریسک، بسیار متنوع‌اند. اما پیش از پرداختن به آنها، بهتر است مطلب را با تعریف و بررسی مدیریت و شناسایی ریسک شروع کنیم.

مدیریت ریسک چیست؟

مدیریت ریسک (Risk Management)، یک فرآیند کلی است که مدیران پروژه برای کنترل و به حداقل رساندن خطرات، از آن استفاده می‌کنند. مراحل مدیریت ریسک عبارت است از: شناسایی ریسک، ارزیابی ریسک، پاسخ ریسک و کنترل پاسخ ریسک.

کلیک کنید تا با مدیریت ریسک و مراحل انجام آن آشنا شوید.

شناسایی ریسک پروژه چیست؟

شناسایی ریسک پروژه، یکی از فرآیندهای مدیریت ریسک است که تمامی ریسک‌های بالقوه پروژه و ویژگی‌های آنها را شناسایی و فهرست می‌کند. سپس این اطلاعات برای تجزیه و تحلیل ریسک پروژه مورد استفاده شما قرار می‌گیرند.

هر چند این فرآیند از ابتدای مرحله برنامه ریزی پروژه، آغاز می‌شود، اما یک فرآیند تکراری به شمار می‌رود و در طول چرخه عمر پروژه ادامه پیدا می‌کند.

انواع ریسک پروژه

برخی از ریسک‌های معمول پروژه عبارتند از:

ریسک فناوری

خطرات مرتبط با فناوری، اغلب بسیار چالش ‌برانگیز هستند، چرا که اجرای برنامه‌های جدید فناوری اطلاعات، معمولا به آموزش پرسنل جدید و همچنین استفاده از نرم افزارهای جدید نیاز دارد.

ریسک ارتباط

برقراری ارتباط مفید و موثر، یک اخلاق کاری مهم است که هنگام مدیریت پروژه باید به خوبی رعایت شود. به عنوان مثال، تشکیل جلسه با ذینفعان پروژه به شما کمک می‌کند تا ضمن پیگیری هر گونه تغییر، وظایف اعضا را مجددا تعریف کرده و یک تیم منسجم و هماهنگ ایجاد کنید.

ریسک هزینه

ضعف در مدیریت بودجه پروژه، تهدیدی برای تکمیل پروژه به شمار می‌رود. به خاطر داشته باشید، در صورتی که هزینه پروژه بیشتر از بودجه تعیین شده باشد، ممکن است خطر، به سایر عملیات و بخش‌های نیروی کار منتقل شود.

ریسک عملیاتی

اجرای ضعیف عملیات و فرآیندهای اصلی مانند تولید، تدارکات و…، ممکن است پروژه شما را متوقف کند. همچنین این خطرات، می‌تواند منجر به ضررهای مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از نارسایی یا شکست کمی و کیفی استراتژی‌ها شود.

ریسک ایمنی

سازمان شما باید استانداردهای بهداشتی و ایمنی را به طور منظم مورد نظارت و ارزیابی قرار دهد، تا خطرات احتمالی که می‌تواند منجر به ضرر و جریمه شود را به موقع شناسایی کند.

تحلیل ریسک چیست؟

تجزیه و تحلیل ریسک (Risk Analysis)، شاخه‌ای از مدیریت ریسک و فرآیندی است که مشخص می‌کند احتمال وقوع ریسک در یک پروژه چقدر است. در واقع، آنالیز ریسک، به شناسایی و تحلیل خطرات احتمالی می‌پردازد. همچنین، قطعیت یا عدم قطعیت خطرات و چگونگی تاثیر آنها بر پروژه از نظر زمان‌بندی، کیفیت، هزینه را نیز مطالعه می‌کند.

تحلیل ریسک، به این منظور انجام می‌شود که کسب و کار بتواند از هر نوع اتفاق پیش بینی نشده‌ای که به عنوان ریسک نامیده می‌شود، جلوگیری کند.

از آنجا که تجزیه و تحلیل ریسک پروژه، کاملا دقیق نیست، بهتر است ریسک‌ها را در طول چرخه عمر پروژه ردیابی و پیگیری کنید. برای این منظور، لازم است نوعی ابزار نرم افزاری ردیابی ریسک، جهت شناسایی و فهرست کردن خطرات در اختیار داشته باشید. به عنوان مثال، Project Manager به شما امکان می‌دهد برنامه‌های پروژه را بر روی نمودار گانت، لیست وظایف، تابلوی کانبان و… بسازید. سپس با استفاده از ابزارهای ردیابی، خطرات کوچک را کنترل کنید تا به مشکلات بزرگ و غیر قابل حل تبدیل نشوند.

تجزیه و تحلیل ریسک پروژه چیست؟

همان طور که گفتیم، افراد معمولا تجزیه و تحلیل ریسک را با شناسایی ریسک یا مدیریت ریسک اشتباه می‌گیرند. تجزیه و تحلیل ریسک پروژه (Project Risk Analysis)، فرآیندی است که مشخص می‌کند احتمال ایجاد خطر در پروژه تا چه اندازه است. این بررسی، عدم قطعیت خطرات احتمالی و چگونگی تاثیر آنها بر پروژه را از نظر نوع، کیفیت و هزینه نشان می‌دهد. در صورت وجود خطر، برای تجزیه و تحلیل ریسک، دو روش کمی و کیفی وجود دارد. اما خوب است بدانید از آنجا که تجزیه و تحلیل ریسک، روش چندان دقیقی نیست، پیگیری مداوم خطرات احتمالی در طول چرخه عمر پروژه، بسیار مهم و ضروری است.

انواع تجزیه و تحلیل ریسک پروژه چیست؟

به طور کلی، 2 نوع تحلیل ریسک پروژه وجود دارد: تحلیل کمی و تحلیل کیفی. در این بخش با این دو نوع رویکرد آشنا می‌شویم.

تحلیل کیفی ریسک

تجزیه و تحلیل کیفی، همان بررسی و ارزیابی انجام شده توسط کارشناسان تیم‌های پروژه است که از داده‌ها و اطلاعات پروژه‌های سابق و تخصص آنها برای اندازه گیری تاثیر و ارزش احتمالی هر ریسک در یک مقیاس یا ماتریس ریسک استفاده می‌کنند.

مقیاس در نظر گرفته شده، معمولا از صفر تا یک رتبه بندی می‌شود. یعنی اگر احتمال وقوع ریسک در پروژه شما 0.5 باشد، احتمال وقوع آن 50 درصد است.

تجزیه و تحلیل کیفی، پایه‌ای برای تجزیه و تحلیل کمی ریسک است. با این روش، علاوه بر اینکه عدم اطمینان را در پروژه کاهش می‌دهید، بیشتر بر روی ریسک‌های با تاثیر بالا تمرکز می‌کنید. به این ترتیب، می‌توانید با تعیین صاحب ریسک، ریسک مناسب را برنامه ریزی کنید.

در واقع، زمانی که ریسک‌ها شناسایی و تحلیل شدند، یک عضو تیم پروژه به عنوان مالک ریسک برای هر ریسک تعیین می‌شود، که مسئول برنامه ریزی، پاسخ ریسک و اجرای آن است.

تحلیل کمی ریسک

تجزیه و تحلیل کمی ریسک، نوعی تحلیل آماری از تاثیر ریسک‌های شناسایی شده روش هج جهت کنترل ریسک بر کل پروژه است که از روند کنترل ریسک‌ها پشتیبانی می‌کند. این روش به مدیران پروژه کمک می‌کند وقتی مطمئن نیستند، تصمیمی نگیرند.

در واقع، این نوع تحلیل، با شمارش کردن نتایج احتمالی پروژه و مشخص کردن احتمال تحقق اهداف پروژه، به تصمیم گیری درست کمک می‌کند. به خصوص زمانی که عدم اطمینان در مرحله برنامه ریزی پروژه وجود دارد. این به مدیران امکان می‌دهد تا اهداف هزینه، زمان بندی و محدوده واقعی پروژه را مشخص کنند.

انواع روش‌های تحلیل ریسک پروژه چیست؟

روش‌های تحلیل ریسک، به منظور کمک به مدیران در فرآیند تحلیل و تصمیم‌گیری به کار می‌روند و بسیار متنوع‌اند. در این بخش به روش‌های تجزیه و تحلیل ریسک و نحوه کمک آنها به شما می‌پردازیم.

روش تجزیه و تحلیل پایتون

این روش، برای شناسایی علل و پیامد تمام ریسک‌های بالقوه پروژه، مورد استفاده قرار می‌گیرد. ابتدا تیم مدیریت پروژه باید خطرات موثر بر پروژه را شناسایی کرده و سپس در مورد علل، پیامدها و چگونگی روش هج جهت کنترل ریسک کاهش این خطرات، فکری کند. این روش متنوع، می‌تواند در هر کسب و کاری مورد استفاده قرار گیرد.

ماتریس تحلیل ریسک

ماتریس تحلیل ریسک، احتمال و شدت ریسک‌ها را ارزیابی کرده و آنها را بر اساس میزان اهمیت، طبقه بندی می‌کند. هدف اصلی این روش، کمک به مدیران در اولویت بندی ریسک‌ها و همچنین ایجاد یک برنامه مدیریت ریسک است، به شکلی که برای کاهش ریسک‌ها، منابع و استراتژی‌های مناسب و کارآمدی ارائه دهد. این روش، احتمال ریسک را در یک مقیاس نسبی اندازه گیری کرده و آن را به یک ابزار تحلیل کیفی ریسک تبدیل می‌کند.

ثبت ریسک

ثبت ریسک، یکی از ابزارهای مهم و حیاتی برای مستند سازی ریسک‌های پروژه است. این سند، تمام خطرات احتمالی که ممکن است در مراحل اجرای پروژه اتفاق بیفتد را به همراه اطلاعات مهم در مورد آنها، فهرست می‌کند. ثبت ریسک اجرای پروژه، معمولا شامل چندین منبع اطلاعاتی قابل اعتماد مانند تیم پروژه، کارشناسان موضوع و داده‌های تاریخی است.

روش ثبت ریسک، به عنوان ورودی برای برنامه‌های مدیریت ریسک مورد استفاده قرار می‌گیرد و به شما توضیح می‌دهد چه کسی مسئول ریسک‌ها، استراتژی‌های کاهش ریسک و منابع مورد نیاز است.

تجزیه و تحلیل SWIFT

SWIFT، فرم کوتاه عبارت Structured What If Technique و نوعی روش تجزیه و تحلیل ریسک است که بر شناسایی ریسک‌های بالقوه مرتبط با تغییرات ایجاد شده در یک پروژه تمرکز می‌کند. در این روش، اعضای تیم باید هر سوالی که به ذهنشان می‌رسد بر مبنای «چه می‌شد اگر»، مطرح کنند تا بتوانند تمام خطرات احتمالی را پیش بینی کنند.

الگوهای تحلیل ریسک پروژه چیست؟

روش‌های تحلیل کمی و کیفی ریسک، ممکن است کمی گیج کننده باشند. به همین دلیل، در این بخش، چند الگوی تجزیه و تحلیل ریسک را مشخص کرده و به معرفی آنها پرداخته‌ایم.

الگوی ثبت ریسک

الگوی ثبت ریسک، تمام چیزهایی که برای پیگیری خطرات احتمالی موثر بر پروژه، نیاز دارید، در اختیارتان قرار می‌دهد. همچنین، احتمال، میزان اثرگذاری، وضعیت و موارد دیگر را نیز بررسی می‌کند.

الگوی ماتریس تحلیل ریسک

این الگو به شما امکان می‌دهد تا بتوانید تمامی ریسک‌های پروژه را در یک نمودار رنگی تجسم کرده و خطرات را نیز بر اساس احتمال و میزان شدت آنها طبقه بندی کنید. به این ترتیب، بهتر می‌توانید درک کنید که مهم‌ترین خطرات برای پروژه شما چه چیزهایی هستند.

تجزیه و تحلیل ریسک‌ پروژه چگونه انجام می‌شود؟

قبل از تجزیه و تحلیل ریسک پروژه، لازم است مطمئن شوید که ریسک یا خطری پروژه شما را تهدید می‌کند و شما به یک برنامه مدیریت ریسک نیاز دارید. با انجام برنامه ریزی درست و اصولی برای خطرات، فرآیند شناسایی، پایش و از بین بردن ریسک‌های پروژه آغاز می‌شود. بخشی از فرآیند مدیریت ریسک، تجزیه و تحلیل ریسک است، این روش به شما کمک می‌کند تا میزان خطرات را کاهش دهید. برای تجزیه و تحلیل صحیح و دقیق ریسک‌های هر پروژه باید از یک نرم افزار ردیابی ریسک استفاده کنید. به این ترتیب می‌توانید ریسک‌ها را شناسایی کرده و لیست خطرات را نیز در اختیار داشته باشید.

به خاطر داشته باشید که ریسک‌های پروژه، خطراتی هستند که می‌توانند هر یک از اجزای برنامه پروژه مانند هزینه‌های پروژه را به صورت بالقوه کاهش دهند یا از بین ببرند. از آنجا که هر پروژه منحصر به فرد است، احتمالا هیچ کدام از دو پروژه، ریسک‌ها و خطرات یکسان ندارند.

یکی از وظایف مدیران پروژه و تیم‌های آنها، شناسایی خطرات احتمالی پروژه است. علاوه بر این، آنها باید تاثیر خطرات را اولویت بندی کنند و در صورتی که این خطرات جدی هستند، برنامه مدیریت ریسک را به اجرا درآورند.

نمونه‌های تحلیل ریسک پروژه

حالا باید ببینیم تحلیل ریسک پروژه، در کجا و چه زمانی انجام می‌شود. اگر نگاهی به گروه‌های فرآیند مدیریت پروژه بیندازید، متوجه می‌شوید فرآیند برنامه ریزی، از جایی که شروع به بررسی ریسک می‌کنید آغاز شده و در کل پروژه انجام می‌شود. بنابراین، وقتی برنامه مدیریت ریسک خود را توسعه می‌دهید و ریسک‌ها را شناسایی می‌کنید، آنها در فرم ثبت ریسک شما ثبت می‌شوند.

به طور کلی، ثبت ریسک، تمام خطرات، اثرات، پاسخ به ریسک و سطوح مختلف ریسک را شناسایی می‌کند. شما تنها کافی است به بررسی تاثیرات بالقوه بر منابع فعالیت، تخمین مدت فعالیت، برنامه زمان بندی، برآورد هزینه، میزان بودجه، کیفیت و عملیات تدارکات بپردازید.

بنابراین، وقتی تجزیه و تحلیل ریسک انجام می‌دهید، کار شما در 2 قسمت انجام می‌شود.

• در بخش اول، نوعی تحلیل کیفی ریسک انجام می‌دهید. در واقع، فرآیند اولویت بندی ریسک برای تجزیه و تحلیل، به احتمال و تاثیر آن خطرات بستگی دارد. مزیت این روش، این است که به کاهش سطح عدم قطعیت آن خطرات در پروژه کمک کرده و به شما امکان می‌دهد تا بر روی ریسک‌های با اولویت بالا تمرکز کنید.

• در بخش دوم، تجزیه و تحلیل ریسک را به صورت کمی انجام می‌دهید و می‌توانید تاثیر تحلیل عددی آن خطرات را بر پروژه مشاهده کنید. این روش هج جهت کنترل ریسک روش، به حمایت از تصمیم گیری جهت کاهش عدم قطعیت پروژه و همچنین، در برنامه ریزی واکنش‌های ریسک و کنترل خطرات آن، به شما کمک می‌کند.

و در انتها…

همان طور که ملاحظه کردید، تجزیه و تحلیل ریسک پروژه، یکی از روش‌های کلیدی مدیریت پروژه است که با اجرای آن می‌توانید مطمئن باشید پروژه شما در حین انجام، با کمترین میزان ریسک روبرو می‌شود.

بنابراین، اگر یک فرآیند مدیریت ریسک ساده، کارآمد و موثر برای پیش بینی عدم قطعیت‌ها و به حداقل رساندن احتمال وقوع یا تاثیر آنها اعمال کنید، می‌توانید به کاهش خطرات پروژه و تکمیل موفقیت آمیز آن امیدوار باشید.

مدیریت ریسک یا قمار کسب و کار اینترنتی

برای درک بهتر مدیریت ریسک و رویکرد استراتژیک به موضوع ریسک باید ابتدا چند تعریف مهم رو با هم بررسی کنیم و تفاوت ریسک و بحران رو متوجه بشیم ، متاسفانه از این ۲ واژه بسیار در سطح عموم جامعه و هم در کسب و کار ها استفاده می شه اما عدم درک درست این مفاهیم باعث می شه مسیر اشتباهی رو بریم و یا درک سطحی از مفاهیم مدیریت در کسب و کار داشته باشیم، فراموش نکنید هر گونه اطلاعات اشتباه و یا ناقص باعث ایجاد خطا در درک شما از واقعیت و یا پیش بینی مدیریتی شما خواهد شد که شاخص کلیدی تایین کننده موفقیت و یا عبور از شرایط بد برای شماست و کسب و کارتون هست ، در واقع تصمیمات و اقدامات کلیدی صحیح و تخصصی شماست که نتیجه موفقیت کسب و کار شما رو در طول زمان رقم می زنه! برای همین که بسیار اهمیت داره درک صحیح و عمیق تری نسبت به مفاهیم اولیه که زیربنای اقدامات ثانویه هستند داشته باشیم ، خوب بریم سراغ تعاریف اصلی مدیریت ریسک و بحران

اگه تو هم از اون دسته افرادی هستی که حوصله متن های طولانی رو نداری ، هیچ اشکالی نداره ویدیو آموزشی این مقاله رو برات تهیه کردم ، اما باید قول بدی تا اخر ببینی و خوب یاد بگیریش، یادت نره برای افزایش درک صحیح و عمیق تر حتما نمودار های زیر رو بخون

تفاوت ریسک و بحران

از مدیریت ریسک تا مدیریت بحران

تعریف بحران : اتفاق های غیرقابل پیش بینی و یا پیش بینی نشده ای که در زمان حال رخ می دهد و عموما تاثیر منفی بر فرد یا مجموعه ( شرکت ، سازمان ، کشور …. ) دارد و نیاز به واکنش سریع ما دارد.

تعریف مدیریت بحران : مدیریت بحران یعنی واکنش و پاسخ مدیریت شده به بحران پیش آمده برای کمینه کردن و جلوگیری کردن از ضرر بیشتر و رفع آسیب به وجود آمده تا حد ممکن.

تعریف ریسک : رویدادی در آینده گفته میشود که وقوع آن حتمی نیست و در صورت وقوع تاثیری مثبت یا منفی بر روند پروژه می گذاره . به ریسک هایی که تاثیر مثبت دارند ریسک مطلوب یا فرصت و به ریسک هایی که تاثیر منفی دارند ریسک نامطلوب یا تهدید گفته می شود.

تعریف مدیریت ریسک : برنامه ریزی و اجرای اقداماتی است که می توانند پیش از فرارسیدن زمان وقوع ریسک احتمال وقوع یا میزان تاثیر آن را بهبود دهند تا عدم قطعیت ها (احتمال ها) تحت کنترل باشند رو مدیریت ریسک می گیم.

جدول تفاوت های ذاتی و عملیاتی مدیریت ریسک و بحران

پس می تونیم نتیجه بگیریم که بحران ها ریسک های غیر قابل پیش بینی بودند که ما نتونستیم پیش تر متوجهش بشیم و در دلش تحدید ها و فرصت ها رو پیدا کنیم پس برنامه واکنشی برای نداریم برای همین هست که در لحظه وقوع بحران باید سریعا یک ستاد و یا گروه مقابله با بحران تشکیل بشه برای بررسی سناریو های پاسخگویی به شرایط موجود و گذر از بحران تا بازگشت به شرایط عادی!

البته فراموش نکنیم در سازمان ها ( زندگی فردی ، شرکت ها ، کشورها … ) عدم توانایی تشخیص ریسک ها و ضعف مدیریتی است که بحران ها ایجاد می شوند و همیشه بحران ها غیر قابل پیش بینی نیستند، با توجه به گسترش دانش تخصصی و حجم زیاد دیتا امروزه بسیاری از الگو های تکرار شونده و تجربی قابلیت پیش بینی رو دارند .

به همین دلیل که در اصل بعدی براتون باید بازه بازگشت رو توضیح بدم، اما قبلش بیاید باهم برای درک بهتر تفاوت بحران ها و ریسک ها چند مثال واقعی بزنیم!

مثال های بحران و مدیریت بحران در ایران :

اتفاقی که برای یکی از مسافرین اسنپ در یک سفر افتاد ، که راننده به دلیل بی حجابی مسافرش رو پیاده کرد در نتیجه عده زیادی از مشتریان اسنپ بسیار ناراحت شدند و شروع کردند به راه اندازی هشتگ #تحریم_اسنپ و یک حجم زیاد از خشم و عصبانیت در شبکه های مجازی برای اسنپ راه افتاد تا جایی که به دلیل کامنت ها منفی اسنپ در یک اقدام عجولانه بدونه پاسخگویی و توضیح در اینستاگرام شروع به بستن کامنت ها در چند پست آخر خود کرد، این بحران باعث شد صدمه زیاد به تصویر ذهنی از برند اسنپ و میزان وفاداری مشتریانش بخوره حتی در برخی امار ها در تهران ریزش ۱۰ تا ۳۰% رو در اون بازه زمانی تجربه کرد، هرچند در تویتر چندی بعد سعی کرد این مورد رو توضیح بده و ترجیح داد اجازه بده با گذشت زمان موضوع کم رنگ تر بشه! اما این یکی از مهم ترین مورد ایجاد یک بحران در یک کسب و کار بود و متاسفانه واکنش بد و غیر حرفه ای اسنپ نشان از بلوغ پایین سازمانی داشت در مواجه در این بحران.

مورد بعدی اتفاق جدید برای دیجی کالا بود ، که به صورت ناگهانی در بحران کرونا توسط دوربین شبکه ایران کالا گفته شد ۵ میلیون ماسک احتکار کرده و متخلف است ، این نیز یک نمونه مهم از بحران پیش امده برای یک سازمان بوده اما اینبار دیجی کالا از تمام ابزار های آنلاین استفاده کرد برای پخش پاسخ دیجیکالا به این بحران عموما

ویا تاثیر ناگهانی کرونا به محدودیت سفر ها و تمام شرکت های حوزه گرشگری از آژانس های هواپیمایی تا هتل ها و….

که باعث تعدیل نیرو بسیار و …. شد

و اما مثال های داخلی برای مدیریت ریسک در ایران :

دقیقا همین مورد کرونا برای همه کشور ها به جز چین یک ریسک بود ، چرا که پیش تر اطلاعت کافی از اتفاقات داخل چین داشتند و باید با برنامه ریزی های پیش گیرانه میزان خسارت رو کاهش می دادند قبل از وقوع این اتفاق در کشور خودشان .

یا مثال دیگه مدیریت ریسک ، احتمال تحریم شدن واردات دارو از ۴ سال گذشته بود که باید شرکت های وارد کننده تبدیل به فرصت می کردند و زیرساخت تولید داخل رو فراهم می کردند

و یا به طور مثال امضای تحریم ایران توسط امریکا در ۲ سال پیش بود که در پی اون رشد ۵۰۰% ارز و کالا های وابسته رو داشت البته در طی یک روند ۳ تا ۶ ماه سعودی که باز هم با پیش بینی این ریسک توان ایجاد فرصت و بهره وری فردی و سازمانی وجود داشت ! البته اکثر ریسک ها اگر زمان زودتری شناخته شوند قابلیت تبدیل شدن بیشتری به فرصت دارند لذا برای تشخصی ، برنامه ریزی و کنترل ریسک ها نیاز به یک تیم متخصص در حوزه های متفاوت درون سازمانی و تاثیر گذار دیگر خارج از سازمان دارید .

خوب بگذارید بازه تکرار ریسک ها رو بررسی کنیم، اکثر ریسک ها به دلیل ذات تکرار شوندگیشان در طول زمان یک نرخ تکرار شوندگی دارند که به معنای تعداد توالی و درصد تکرار وقوع اون ریسک گفته می شه! به طور مثال وقوع زمین لرزه ها فعال شدن اتشفشان ها به عنوان نمونه های قابل لمس طبیعی و همچنین تهدید های فصلی کسب و کار ها و یا شکست قیمت در زمان افزایش رقابت یا در یک پروژه مهم می توان از کار افتادن دستگاه های مهم در خط تولید و یا رفتن یک فرد کلیدی در سازمان رو بهش اشاره کرد، هرچقدر که ما توان بیشتری در مدیریت ریسک ها داشته باشیم مجموعه بهره وری بیشتری خواهد داشت و این با تنظیم سند ها و پروتوکل های رفتاری و اجرایی برای زمان ها وقوع ریسک ها هستند.

خوب بیاید یک نمودار مهم ریسک رو با هم بررسی کنیم ، ما برای اینکه بتونیم ریسک ها رو مدیریت کنیم پس از شناخت باید بتونیم اون ها رو اولیت بندی کنیم درسته؟ چون تا حالا باید متوجه شده باشید ریسک های بسیار زیادی زندگی فردی و سازمان شمارو تحدید می کنه و از اونجایی که می دونیم منابع ما محدود باید یک سیستم اولویت سنجی در ریسک ها داشته باشیم!

نمودار بازه تکرار و میزان تاثیر ریسک ها

خوب حالا با توجه به اینکه شما میزان تاثیر هر ریسک رو به چه میزان زیاد می دونید و احتمال بازگشت رو چقدر ارزیابی می کنید می تونید ریسک هاتون رو در نمودار بالا جایگذاری کنید هر چقدر بالا به سمت راست بودند در اولیت بالاتری قرار می گیرند برای رسیدگی هرچقدر پایین تر و چپ تر بودند اولیت کمتری برای رسیدگی و برنامه ریزی دارند.

خوب قبل از اینکه چارچوب مدیریت ریسک رو یاد بگیریم باید یک مفهوم دیگه رو هم بفهمیم و اون تحلیل درست شرایط درون سازمان و بیرون سازمان هست برای اینکار متد ها و روش های زیادی وجود داره که من به چند موردش براتون شاره می کنیم ،

تحلیل درون سازمانی : SWOT (مطالعه روش تحلیل SWOT )

تحلیل شرایط بیرونی : PESTLE (مطالعه روش تحلیل PESTLE )

زمانی که شما تحلیل بیرونی به روش PESTLE رو آموزش می بینید یاد می گیرید که همه ریسک ها در یک دسته بندی قرار نمی گیرند ، دسته بندی ریسک ها کمک می کنه به درک بهتر اون ها و توانایی مشخص کردن و یافتن سریع تر اونها البته فراموش نکنید در هر ۲ تحلیل ذکر شده شما نیاز به قضاوت تخصصی ( تخصص و تجربه متخصصین اون حوزه ) دارید و کاری نیست که با قوه تخیل شما انجام بشه! درست مثل قضاوت یک پزشک متخصص.

هرچند برای الویت بندی ریسک ها پس از استخراج از روش های بالا روش های دیگری هم وجود داره مثل جدول میزان تاثیر و احتمال وقوع ریسک و البته روش های بسیار دیگری اما در نهایت ما بر اساس شاخص های مهم و تاثیر گذار در کسب و کار یا زندگی فردیمون باید به لیست ریسک ها و الویت بندی اون ها برسیم!

RMF یا چارچوب های مدیریت ریسک چیست ؟

Risk Management Framework همان الگوی ها و چارچوب های مدیریت ریسک هستند ، توالی های منطقی مدیریت ریسک رو بهش چهاچوب های مدیریت ریسک یا آر ام اف می گویند ، البته درنظر داشته باشید که در کلیت همه اون ها شبیه هم هستند در ترتیب و جزئیات کمی با هم متفاوت هستند، دسته بندی کردن اقدامات لازم برای اکثر ریسک ها و توالی این دسته بندی به نحوی که بهره وری رو افزایش بده رو ما یک چارچوب مناسب در نظر می گیریم! برای مثال چارچوب مدیریت ریسک زیر

روش های کنترل ریسک در سرمایه‌گذاری

چرا معامله‌گران ریسک می‌کنند و این کار چه ارتباطی با خصوصیات ذهنی آنها دارد؟ چگونه می‌توان میزان ریسک معاملات خود را مدیریت کنیم و آن را در سطح معقولی حفظ کنیم؟ چه روش های برای کنترل ریسک در هنگام سرمایه‌گذاری در سهام های مختلف وجود دارد؟ در این مقاله مفهوم ریسک ، دلایل بکار بردن آن در معاملات و روش کنترل ریسک را مورد بررسی قرار می‌دهیم. قطعا میزان ریسکی که هر سرمایه‌گذار در معاملات خود می‌پذیرد با میزان ریسکی که سرمایه‌گذاران دیگر می‌پذیرند متفاوت است. برای آگاهی بیشتر درباره ریسکی که باید برای معاملاتتان در نظر بگیرید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

چرا ریسک می‌کنیم؟

شرایط زندگی در تمام طول روش هج جهت کنترل ریسک تاریخ به گونه‌ای بوده است که همواره بین وضعیت مطلوبی که انسان‌ها انتظار آن را داشته‌اند و وضعیت واقعی زندگیشان تفاوت هایی وجود داشته است. همین امر باعث شد که مردم به کار و تلاش بپردازند و با ایجاد امکانات رفاهی بیشتر در زندگی ، شرایط واقعی زندگی خود ار به وضعیت مطلوب مورد نظرشان نزدیک تر کنند.

انسان ها همواره برای رقم زدن اتفاقات به شکل دلخواه خود ، بسیاری از دارایی های خود را به خطر می‌اندازند. به طور مثال فرض کنید ، نقشه یک گنج بالای یک دیوار بلند قرار دارد ؛ نردبانی را به این دیوار تکیه دادند و روی دیوار نوشته شده “یکی از پله‌های نردبان پوسیده ، و احتمال سقوط و آسیب دیدن فردی که از این نردبان بالا برود وجود دارد.” با وجود این شرایط اگر شخصی که گرفتار مشکلات مالی است ( وضعیت واقعی آن شخص ) برای رسیدن به نقشه گنج ( خواسته آن شخص ) بالا برود ، معنا و مفهوم ریسک کاملا اثبات می‌شود.

به طور کلی ریسک ، خطری است که انسان‌ها برای واقعیت بخشیدن به خواسته‌های خود ، بروز آن را به جان می‌خرند.

شرایط برای سرمایه‌گذاران بازار مالی نیز دقیقا به همین شکل است. معامله‌گران برای کسب سود ناشی از رشد قیمت یک سهم ، حاضر می‌شوند بخشی از سرمایه خود را به خطر بیندازند. اینکه قیمت این سهم تا کجا می‌تواند رشد کند و این رشد احتمالی ، ارزش به خطر انداختن چه میزانی از سرمایه معامله‌گر را دارد ، تا حد زیادی به درستی یا نادرستی تحلیل های آن شخص ، استراتژی معاملاتی ، میزان ریسک پذیری و آمادگی روانی معامله‌گر وابسته است.

همبستگی میزان ریسک پذیری و ویژگی های ذهنیتی سرمایه‌گذاران

رفتارها و اخلاقیات هر شخص ناشی از باورها و عقاید او است. اعمال و واکنش‌های معامله‌گرانی که مدام در یک فضای پر تنش و پر هیجان فعالیت می‌کنند با معامله‌گرانی که با یک ذهن آرام ، معاملاتشان را انجام روش هج جهت کنترل ریسک می‌دهند بسیار متفاوت است. برای مثال هنگامی که یک تریدر تحت تأثیر اخبار هیجان انگیز بازار قرار می‌گیرد ، ترقیب می‌شود که حتی اگر بازار در شرایطی مناسبی برای وارد شدن به معامله نباشد ، هر طور که شده حداقل یک پوزیشن معاملاتی باز کند ؛ در نتیجه بدون توجه به اصول مدیریت سرمایه ، ریسک معاملات خود را بالا می‌برد و دچار زیان می‌شود.

پیشنهاد ما به شما این است که حتما قبل از انجام معاملاتتان مقداری مطالعه کنید تا ذهنتان آمادگی لازم را پیدا کند. سپس در هر مکانی که مایل هستید، چند دقیقه‌ای قدم بزنید تا آرام شوید. در نهایت با آرامش و انرژی بالا، معاملات خود را انجام دهید.

روش‌های کنترل ریسک

در این بخش تعدادی از راهکارهای کنترل ریسک را مورد بررسی قرار می‌دهیم. اما به یاد داشته باشید، مدیریت هیجانات و ریسک معاملات، تا حد زیادی به ویژگی‌های شخصیتی و آمادگی معامله‌گران از لحاظ ذهنی بستگی دارد. پیشنهاد ما به شما عزیزان این است که قبل از هر کاری ، ابتدا ببینید که شخصی با ریسک پذیری بالا هستید یا بیشتر مایل هستید که سرمایه خود را حفظ کنید. در نتیجه می‌توانید از راهکارهای ارائه شده بهتر استفاده کنید. زیرا ما می‌خواهیم که ریسک معاملات شما در سطح متوسط و معقولی قرار داشته باشد.

مشخص کردن حد سود و حد ضرر

به هیچ معامله‌ای بدون مشخص بودن حد سود و مهم‌تر از آن، حد ضرر وارد نشوید. اینکه حد سود و حد ضرر را برای معاملات مختلف چقدر در نظر بگیرید به مکانیسم استراتژی معاملاتی شما بستگی دارد. پیشنهاد می‌کنیم اگر از استراتژی‌ای پیروی می‌کنید که در آن حد ضرر و حد سود لحاظ نشده، دیگر از آن استفاده نکنید. وجود حد ضرر به معنای وجود حد مشخصی برای میزان ریسک ، معاملات است. توجه داشته باشید در صورتی که شما برای پوزیشن های خود حد ضرر تعیین کنید و با ضرر از یک معامله خرج روش هج جهت کنترل ریسک شوید ، بسیار بهتر از این است که تمام پوزیشن‌های شما با برخورد روند قیمت به حد سود بسته شود. ضرر کردن در بازار های مالی ، جزء جدایی ناپذیر و کاملا طبیعی دنیای معامله‌گری در این بازارها است. حتما یک دفترچه برای یادداشت درس‌ها و تجربه هایی که از انجام معاملاتتان کسب می‌کنید داشته باشید ؛ تفاوتی ندارد که با سود از معامله خارج شدید یا با ضرر ؛ مهم ، تجربه‌ای است که از کسب سود یا متحمل شدن ضرر بدست می‌آورید.

متناسب بودن میزان ریسک و آستانه تحمل ضرر

به زبان ساده، شرایط بد را در نظر بگیرید و ببینید در صورت رخ دادن آن وضعیت، از لحاظ روحی و روانی تا چه میزان آسیب می‌بینید. برای مثال یا توانایی هضم و جبران یک ضرر 50 دلاری را دارید، یا در صورت ایجاد همچنین ضرری، از دنیای معامله‌گری و بازارهای مالی برای همیشه خارج می‌شوید.

سرمایه‌گذاری در ارز یا سهم های مختلف

ضرب المثل خوبی که در رابطه با این موضوع می‌توان بیان کرد ، این است که “تمام تخم مرغ های خود را در سبد نگذارید”. با این کار درصد ریسک چذیری خود را تقسیم می‌کنید.

برای مثال اگر در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کنید، روی رمز ارزهای معتبر ، در دسته‌ های مختلف مانند سرگرمی ، گردشگری ، فناوری و … سرمایه‌گذاری کنید تا اگر یک صنعت با رکود مواجه شد، ضرر کمتری متحمل شوید.

احساسی عمل نکنید

بعضی از سرمایه گذاران ، وقتی ارزش سهام و ارزی که بر روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، حالت نزولی به خود می‌گیرد، ادعا می‌کنند که برای طولانی‌مدت روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند. در حالی که مدام چارت قیمتی را بررسی می‌کنند و با شکل گرفتن هر کندل منفی، ترس زیادی بر آنها غلبه می‌کند. حتی اگر روی یک ارز به صورت فاندامنتالی سرمایه‌گذاری کردید، برای آن حد ضرر تعیین کنید. دلیلی ندارد با ارزی را که مدام ارزشش در حال کاهش است روش هج جهت کنترل ریسک همراهی کنید.

سخن پایانی

میزان ریسک پذیری معامله‌گران بازار های مالی تا حد زیادی به شخصیت و منش آنها وابسته است. قبل استفاده از تکنیک های کنترل ریسک ، باید ویژگی های شخصیتی خود را بهتر بشناسید و ببینید که آیا ریسک پذیر هستید یا ریسک گریز. از طرفی پیروی از یک استراتژی معاملاتی قوی ، می‌تواند تا حد زیادی هیجانات و میزان ریسک شما را مدیریت کند.

معامله‌گران حرفه‌ای آکادمی آینده ، با آموزش استفاده از یک استراتژی معاملاتی خوب با نرخ برد بالا ، در قالب دوره های صفر تا صد آموزش ارزهای دیجیتال ، سعی در بالا بردن آگاهی علاقه‌مندان به فعالیت در این بازار را دارند.

چگونه ریسک‌ها را ارزیابی و مدیریت کنیم؟

ریسک‌ها را به سختی می‌توان شناسایی کرد، چه برسد به این‌که بخواهیم آن‌ها را کنترل کنیم و برای روبه‌رو شدن با آن‌ها آماده شویم. این در حالی‌است که اگر با نتایجی روبه‌رو شوید که از قبل آن‌ها را پیش‌بینی نمی‌کردید، زمان، سرمایه و آبروی شما می‌تواند در معرض خطر قرار بگیرند. با وجود این احتمالات، به‌خصوص جایی‌که ممکن است شغل شما، با ریسک‌های زیادی مواجه باشد، باید یاد بگیرید که چگونه از ابزار ارزیابی و کنترل ریسک‌ به‌گونه ای استفاده کنید که بتوانید به موقع خطرات را شناسایی و مدیریت کنید و اثرات منفی را روی برنامه‌هایتان کاهش دهید. این مقاله شما را در این مسیر یاری خواهدکرد.

حتما بخوانید:

در زندگی، فارغ از هر نقشی که داشته باشید، گاهی مجبور به اخذ تصمیماتی هستید که خالی از ریسک نیستند. ریسک از دو بخش تشکیل شده است: احتمال بروز اشکال و اشتباه و عواقب منفی ناشی از بروز این خطا. در ادامه درباره چگونگی استفاده از ابزار ارزیابی و کنترل ریسک‌ به‌گونه برای شناسایی به موقع خطرات را و مدیریت آنها می‌خوانید.

تحلیل ریسک به چه معناست؟

تحلیل ریسک فرآیندی است که به شما کمک می‌کند تا مشکلاتی را که ممکن است در آینده برای شما پیش بیاید و پروژه‌ها و کسب‌وکارهای بزرگ‌تان را از ریشه ضعیف کند، شناسایی و کنترل کنید. برای انجام این فرآیند، ابتدا باید تهدیداتی را که ممکن است سر راه‌تان قرار بگیرند، شناسایی کنید، سپس درجه‌ی احتمال وقوع این تهدیدات را بسنجید.

تحلیل ریسک می‌تواند کار بسیار پیچیده‌ای باشد چرا که باید تمام جزییات کاری‌تان از جمله اطلاعات دقیق پروژه، داده‌های مالی، پروتکل‌های امنیتی، پیش‌بینی‌های بازاریابی و دیگر اطلاعات مربوطه را یک‌به‌یک بررسی کنید. از آنجا که این ابزار می‌تواند وقت، هزینه و اعتبار شما را حفظ کند، استفاده از آن اقدامی ضروری به حساب می‌آید.

چه زمانی از این ابزار استفاده کنیم؟

تحلیل ریسک، در بسیاری از موارد قابل استفاده و مفید است:

• زمانی که در حال طرح‌ریزی برای پروژه‌های خود هستید. در این صورت قادر خواهید بود از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
• زمانی که می‌خواهید تصمیم بگیرید پروژه‌ای را ادامه بدهید یا خیر.
• زمانی که قصد بهبود امنیت کاری‌تان را دارید و در حال مدیریت ریسک‌های احتمالی در محل کار هستید.
• زمانی که درحال آماده شدن برای اتفاقات و مشکلاتی مانند خراب شدن ماشین‌آلات و دستگاه‌ها، سرقت، بیماری کارکنان و یا بلایای طبیعی هستید.
• زمانی که درحال برنامه‌ریزی برای مقابله با تغییراتی همچون ورود رقبای جدید به بازار یا تغییرات سیاست‌های دولتی در محیط کار هستید.

چگونه از تحلیل ریسک استفاده کنیم؟

برای ارزیابی ریسک‌های موجود گام‌های زیر را دنبال کنید:

۱. تهدیدها را شناسایی کنید.

اولین قدم در تحلیل ریسک، شناسایی تهدیدات احتمالی یا موجودی است که امکان دارد با آنها روبه‌رو شوید. این تهدیدها می‌توانند منابع مختلفی داشته باشند. برای مثال:

انسانی: بیماری، مرگ، آسیب جسمی، یا دیگر خسارات جسمی مهم برای افراد

عملکردی: ضعیف شدن تدارکات و عملکردها، دسترسی کمتر به منابع ضروری یا عدم موفقیت در بخش توزیع

اعتباری: از دست دادن مشتری و اعتمادبه‌نفس کارکنان یا آسیب به اعتبارتان در بازار

فرآیندی: ناتوانی در مسئولیت‌پذیری، اشکال در سیستم‌های داخلی، کنترل‌ها یا تقلب

پروژه‌ای: هزینه کردن بیش‌از بودجه‌ی تعیین‌شده، طولانی شدن بیش‌از اندازه‌ی کارها، وجود مشکل در کیفیت محصولات و خدمات

مالی: شکست کسب‌وکار، نوسانات بازار سهام، تغییر نرخ سودها، در دسترس نبودن کمک‌هزینه‌های مالی

فنی: پیشرفت‌های روزافزون تکنولوژی، ناتوانی در به‌کارگیری آن

طبیعی: آب‌وهوا، بلایای طبیعی، بیماری‌های واگیردار

سیاسی‌: تغییر در میزان مالیات، نظرات مردم، سیاست‌های دولتی و یا نفوذ خارجی

مواد شیمیایی خطرناک، نورپردازی ضعیف، افتادن جعبه‌ها، یا هر شرایطی که به سبب آن کارکنان و محصولات صدمه ببینند.

شما هم می‌توانید از رویکردهای متفاوتی برای پیشبرد این تحلیل استفاده کنید:

• فهرستی مانند فهرست بالا تهیه کنید و ببینید کدام‌یک شما را تهدید می‌کند.
• به سیستم‌ها، فرآیندها و ساختارهایی که از آن‌ها استفاده می‌کنید دقت کنید و ریسکی را که هرکدام از آن‌ها ممکن است با خود به همراه بیاورد، ارزیابی کنید. چه ضعف و آسیبی از جانب آنها شما را تهدید می‌کند؟
• به دیدگاه‌های متفاوت دیگران هم گوش بسپارید. اگر شما تیمی را رهبری می‌کنید، از افرادتان بخواهید نظرات‌شان را برای عملکرد بهتر اعلام کنند، و از دیگر افراد فعال در سازمان‌ یا کسانی که پروژه‌های مشابه را دنبال می‌کنند، مشورت بگیرید.

۲. میزان ریسک را تخمین بزنید

به محض اینکه ریسک‌های احتمالی پیشِ رویتان را شناسایی کردید، باید میزان احتمال وقوع آنها را بسنجید و هم از میزان تاثیر و خسارات بالقوه‌ای که می‌توانند برای شما داشته باشند آگاه شوید.

یک راه این است که درصد احتمال وقوع خطر را حدس بزنید و آن را در هزینه‌ای که وقوعِ آن خطر برای شما خواهد داشت ضرب کنید. این فرمول به شما هزینه‌ی واقعی ریسک را می‌دهد:

هزینه‌ی وقوع خطر × احتمال وقوع آن = هزینه‌ی ریسک

به‌عنوان یک مثال ساده، تصور کنید ریسکی را شناسایی کرده‌اید که بر طبق آن هزینه‌ی اجاره‌تان بالا می‌رود. ۸۰٪ احتمال می‌دهید که این اتفاق در سال آینده بیافتد، زیرا که صاحب‌ ملک شما هزینه‌ی اجاره‌ی دیگران را هم بالا برده است. اگر این اتفاق بیافتد، شرکت شما باید در سال آینده متحمل پنجاه میلیون تومان هزینه‌ی اضافی شود. بدین ترتیب، هزینه‌ی ریسک افزایش اجاره می‌شود:

۰.۸۰ ( احتمال وقوع خطر) × ۵۰۰۰۰۰۰۰ تومان (هزینه‌ی وقوع خطر) = ۴۰۰۰۰۰۰۰ تومان (هزینه‌ی ریسک)

از این مرحله باعجله عبور نکنید. تا جایی که می‌توانید اطلاعات کسب کنید و با دقت بالا میزان احتمال وقوع خطر و هزینه‌های ناشی از آن را تخمین بزنید. اگر ابزار درستی برای پیش‌بینی ندارید می‌توانید از داده‌های سال‌های گذشته اطلاعات بگیرید.

چگونه ریسک را مدیریت کنیم؟

به محض اینکه هزینه‌های ریسک‌های احتمالی را شناسایی کردید، می‌توانید راه‌های مدیریت آن‌ها را بررسی کنید.

سعی کنید به رویکردهای اقتصادی‌تر روی بیاورید‌، چراکه اگر هزینه‌های پیشگیری، بیش از هزینه‌های ناشی از تهدید باشند به هیچ عنوان منطقی نیست. در این حالت حتی بهتر آن است که ریسک را بپذیرید تا برای از بین بردن آن، بیشتر از حدِ منابع‌تان استفاده کنید. حواس‌تان باشد چگونه از این ابزار استفاده می‌کنید، به‌خصوص وقتی که پای اخلاقیات یا امنیت شخصی در میان است.

از ریسک دوری کنید

در برخی موارد شاید لازم باشد که به طور کلی از ریسک دوری کنید. این کار می‌تواند به معنای درگیر نشدن در کسب‌وکار جدید، تبادل پروژه‌ها و صرف نظر از یک فعالیت پرخطر باشد. اما این کار زمانی شدنی است که ریسک‌های یک پروژه‌، منافع سازمان شما را به خطر نیاندازد، یا آن ریسک‌ها چندان ارزش صرف هزینه جهت مقابله را نداشته باشند. اما باید به خاطر داشته باشید که با نادیده گرفتن ریسک‌های بالقوه، فرصتی را هم از دست خواهید داد. از تحلیل چه می‌شود اگر…؟ برای ارزیابی گزینه‌ها هنگام تصمیم‌گیری استفاده کنید.

ریسک را با دیگران تقسیم کنید

شما می‌توانید ریسک‌ها را تقسیم کنید و متعاقبا سود به دست آمده از یک پروژه را با فرد، سازمان یا طرف سوم دیگری تقسیم کنید. برای مثال، می‌توانید ریسک‌تان را از طریق بیمه‌ شخص ثالثِ ساختمان شرکت و انبارتان، با شرکت بیمه تقسیم کنید، یا اینکه در تولید یک محصول مشترک، با سازمان دیگری مشارکت کنید.

ریسک را بپذیرید

آخرین گزینه‌ی شما پذیرفتن ریسک است. این گزینه زمانی روی میز قرار می‌گیرد که شما راهی برای جلوگیری از ریسک یا کاهش آن نداشته باشید، یا هزینه‌ی زیان بالقوه‌‌ی پیش‌رو، از هزینه‌ی بیمه‌ کردن شرکت کمتر باشد و یا سود بالقوه‌ای که در انجام کار وجود دارد به پذیرفتن تمام ریسک‌هایش بیارزد. برای مثال ممکن است شما ریسک شروع دیرهنگام یک پروژه را بپذیرید، تنها به این دلیل که سود آن پروژه روش هج جهت کنترل ریسک هزینه‌های اولیه را پوشش می‌دهد.

کنترل ریسک

اگر قرار است ریسک را بپذیرید بهتر است اقداماتی در جهت کاهش اثرات منفی آن انجام دهید.

آزمایش‌های کسب‌وکار، روش‌های موفقی برای کاهش ریسک هستند. با استفاده از آن‌ها می‌توانیم فعالیت پرخطر را در مقیاس کوچک و کنترل‌شده انجام دهیم و متوجه شویم که مشکلات احتمالی کجا پیش می‌آیند، آنگاه می‌توانیم اقدامات پیشگیرانه و بازرسانه‌ مناسب را پیش از شروع فعالیت در مقیاس اصلی، پیدا و پیاده‌سازی کنیم.

اقدامات پیشگیرانه مربوط به روش هج جهت کنترل ریسک پیشگیری از وقوع وضعیت‌های پرخطر است، که شامل آموزش حفظ امنیت و سلامت، حفاظت فایروال، سرورِ شرکت‌های بزرگ و آموزش متقابل تیمِ کاری‌تان می‌شود.

اقدامات بازرسانه شامل شناسایی نقاطی از فرآیند است که می‌تواند باعث ایجاد مشکل و خطا شود. برای جلوگیری از این اتفاقات مراحلی برای حل این مشکلات (در صورت بروز) تعریف می‌شود. اقداماتی مثل بررسی مجدد صورت‌های مالی، تست‌های ایمنی قبل از عرضه محصول و یا نصب حسگرهایی برای شناسایی محصولات معیوب.

برتامه‌ریزی-اقدام-بررسی-تصویب، یکی از روش‌های متداول برای کنترل تاثیر شرایط ریسکی به شمار می‌رود. همانند آزمایش‌های کسب‌وکار، این روش هم راه‌های گوناگونی را برای کاهش ریسک‌های احتمالی امتحان می‌کند. این ابزار 4 مرحله‌ای از طریق آنالیز موقعیت، ارائه و آزمایش یک راه‌حل، بررسی چگونگی کارکرد آن و در نهایت اجرای آن به شما کمک می‌کند تا حد ممکن خطرات احتمالی پیش رو تا به کمترین میزان خود برسانید.

نکات کلیدی

تحلیل ریسک، یک راه اثبات شده در شناسایی و سنجش عواملی هستند که می‌توانند در موفقیت یک پروژه یا کسب‌وکار تاثیر منفی بگذارند. این تحلیل‌ها شما را قادر می‌سازند تا خطراتی احتمالی‌ که شما و سازمان‌تان را تهدید می‌کنند بشناسید و مشخص می‌کنند که آیا می‌توانید تصمیم پیش رویتان را عملی کنید یا خیر.

به محض این‌که شما ارزش ریسکی را که قرار است با آن مواجه شوید، بسنجید، می‌توانید راه‌های مختلف مدیریت آن را نیز کنترل کنید، مدیریت ریسک می‌تواند تصمیم بر اجتناب از ریسک، تقسیم آن، یا پذیرش ریسک در کنار کاهش تاثیرات منفی باشد. بسیار مهم است که شما در هنگام تحلیل ریسک به‌ صورت همه‌جانبه مسائل را بسنجید و از تمام عواقب و پیامدهای آن آگاه باشید. این آگاهی خصوصاً شامل آگاهی از هزینه‌ها، اصول اخلاقی و حفظ امنیت افراد می‌شود.

نویسنده: محمدعلی نصیری

در این مجموعه ارزشمند، تمام نیازمندی‌های شما برای شروع و رشد کسب‌وکار فراهم شده است.
این مجموعه حاصل تجربیات اساتید هاروارد است که هر یک،‌ از کارآفرینان و مشاوران بزرگ در دنیا هستند.