بورس فقط سهام نیست

موسسه ثبتی ذهن ناب اولین در بهترین ها ثبت را به ما بسپارید و تغییرات را با ما تجربه کنید جهت هرگونه مشاوره ثبت برند با ما تماس بگیرید

انواع سهام شرکت سهامی – انواع سهام بانام و سهام بی نام و تبدیل سهام بانام به بی نام

انواع سهام شرکت سهامی, گفتنی است که سهام شرک یک سری خصوصیات و ویژگی هایی دارد که در زمان ثبت شرکت باید به آن دقت شود، ما در این مقاله می خواهیم اطلاعاتی در مورد انواع سهام شرکت، تعریف آن در مقوله ثبت شرکت، را در اختیار شما عزیزان قرار داده و این مبحث را بررسی کنیم. در این مقاله مطاله می کنید تبدیل سهام بانام به بی نام و تبدیل سهام بی نام به بانام و همچنین درباره سهام ممتاز شرکت سهامی چیست ؟

تعریف سهام شرکت

انواع سهام شرکت سهامی, سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی خاص است که مشخص کننده میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است و ورقه سهم، سند قابل معامله ای است که نماینده تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد. به همین خاطر است که در شرکت سهامی خاص به سهامداران شرکت، «سهامدار» گفته می شود و در شرکت هایی مانند شرکت بامسئولیت محدود، تعاونی، تضامنی و غیره به شرکاء شرکت، «صاحبان سهم الشرکه» گفته می شود.

شرح انواع سهام شرکت سهامی خاص

باید بگوییم که به آن قسمت از سرمایه شرکت که متعلق به سهامدار است و مشخص کننده میزان مشارکت و تعهدات و منافع دارنده سهام در ثبت شرکت سهامی عام و یا ثبت شرکت سهامی خاص می باشد را سهام گویند، لذا درصورتی که ۱۰۰۰۰ سهم هر یک به ارزش اسمی ۱۰٬۰۰۰ ريال داشته باشد، مجموعه سرمایه شرکت مبلغی معادل ۱۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال و هر ورقه سهم معادل یک ده هزارم سرمایه شرکت خواهد بود.

در ثبت شرکت سهامی خاص موسسین تعداد سهام هر یک از سهامداران را به شکل توافقی تعیین می کنند در شرکت های سهامی عام موسسین 20 درصد از مجموع سهام را توافقی برای خود تعیین می کنند، بقیه سرمایه را بورس فقط سهام نیست به همراه تعداد سهامی که اشخاص حق خرید آن را دارند در طرح اعلامیه پذیره نویسی برای اطلاع عمومی آگهی می کنند.

انواع مختلف سهام شرکت سهامی

سهام مختلف شرکت سهامی به انواع زیر تقسیم می شود:

• سهام بانام
• سهام بی نام
• سهام ممتاز
• سهام وثیقه
• سهام مدیریتی
• سهام کنترلی

سهام بانام شرکت سهامی

سهام بانام همانطور که از اسم آن پیدا می باشد، سهامی است که مالک آن مشخص و معین است و چنین سهامی جزء دارایی های شخصی است که سهام فوق، در دفتر سهام شرکت به نام وی به ثبت رسیده باشد. نقل و انتقال سهام بانام، باید در دفتر سهام شرکت به ثبت برسد و انتقال دهنده یا وکیل یا نماینده قانونی او باید انتقال را در دفتر انتقال سهام امضاء کند.

در مواردی که تمامی مبلغ اسمی سهام بانام پرداخت نشده باشد و شخص دارنده سهام تصمیم به انتقال آن سهم را داشته باشد، باید نشانی کامل انتقال گیرنده نیز در دفتر ثبت سهام شرکت قید شود و به امضاء انتقال گیرنده یا وکیل یا نماینده قانونی او برسد.

چنانچه نقل و انتقال سهام بانام برخلاف تشریفات ماده لایحه اصلاحی قانون تجارت (مذکور در دو بند قبلی) و همچنین برخلاف اساسنامه شرکت انجام بگیرد، از نظر شرکت و اشخاص ثالث فاقد اعتبار است.

در نتیجه صاحب چنین سهمی از برخی از مهمترین حقوق خود محروم خواهد ماند و درست در چنین مواردی است که سهامداران شرکت و همچنین خود شرکت با چالش ها و مشکلات مهم و بزرگی مواجه می شوند.

نکته: چنانچه اشخاص محجور و یا اشخاص صغیر در زمره بورس فقط سهام نیست سهامداران شرکت وجود داشته باشند، به منظور حفظ هرچه بهتر حقوق آن ها، باید سهامشان حتماً از نوع بانام باشد.

سهام بی نام شرکت سهامی

سهام بی نام سهمی است که به صورت سند در وجه حامل تنظیم می شود و هر شخصی که آن را در اختیار داشته باشد، مالک این نوع سهم شناخته می شود، مگر آنکه خلاف آن ثابت شود. همچنین نقل و انتقال سهام بی نام به صرف قبض و اقباض صورت می گیرد و نیاز به رعایت تشریفات خاصی ندارد.

در شرکت های سهامی، هیچ منعی برای «بانام» بودن تمام سهام شرکت وجود ندارد ولی تمام سهام هیچ یک از شرکت های سهامی نمی تواند «بی نام» باشد.

زیرا اعضاء هیات مدیره شرکت های سهامی مکلف هستند به تعداد مقرر در اساسنامه و یا به تعدادی که بعداً مجمع عمومی فوق العاده شرکت تعیین می نماید، دارای سهام وثیقه باشند که این سهام، حتماً باید بانام باشد و همانطور که از نام آن پیدا است، چنین سهامی، وثیقه عملکرد مدیران شرکت است و برای جبران خسارات ناشی از تقصیرات احتمالی مدیران شرکت در نظر گرفته می شود و همچنین لازم به ذکر است که این نوع سهام غیر قابل انتقال است و تا زمان ارائه مفاصاحساب دوران تصدی مدیران در شرکت، در صندوق شرکت به عنوان وثیقه و ضمانت باقی خواهد ماند.

برخی شرکت های سهامی عام، به منظور رعایت هرچه بیشتر حقوق صاحبان سهام و همچنین به منظور رعایت و حفظ نظم عمومی، نمی توانند هیچگونه سهام بی نامی داشته باشند.

قوانین حاکم بر سهام بی نام

قوانین حاکم بر این گونه سهام در صورت مفقود شدن مفاد 320 تا 334 قانون تجارت بوده (اسناد در وجه حامل می باشد) که بالای ماده 320 قانون مزبور بیان می کند:

1. دارنده هر سند در وجه حامل مالک و برای مطالبه وجه آن محق به شمار می رود به جز انکه خلاف آن ثابت شود.
2. درصورتی که اوراق سهام بی نام مفقود شود، ذینفع می تواند با اقامه دعوی در دادگاه، درخواست ابطال سند مربوط به سهم را بکند.

برای عدم پرداخت امتیاز سهم مزبور به اشخاص ثالث اقدامات تامینی و پیشگیرانه را درخواست می کند. بعد از بررسی اسناد و مدارک موجود، درصورتی که دادگاه ادعای ذینفع یا مدعی را وارد بداند به دارنده سهم بی نام مجهول مجوز اعلان از طریق جراید را صادر می کند؛ بعد از سه مرتبه اعلان در روزنامه رسمی و گذشت سه سال، در صورتی که ابراز کننده سهم محکوم و یا اصولاً سندی به دادگاه ابراز نگردد، دادگاه سهام بی نام را باطل دانسته و ذینفع حق دارد که سهم بی نام جدیدی (المثنی) را از شرکت درخواست نماید.

چگونگی تشخیص سهامداران بی نام

در این مورد باید بگوییم که دارندگان سهام بی نام باید در مجامع عمومی تشخیص داده شده و هویت آن ها احراز شود، تا هم از مزایای سود سهام بهره مند شوند و هم نام و مشخصات آن ها همراه با اظهارنامه مالیاتی شرکت به حوزه های مالیاتی مربوطه ارائه گردد.

واضح است که دارندگان این گونه سهام وظیفه دارند پیش از تشکیل مجمع به شرکت مراحعه و ورقه حضور در مجمع را دریافت کرده و در روز تشکیل مجمع مشخصات کامل خود را به همراه نشانی و تعداد سهام و تعداد رای در ورقه حضور و غیابی که برای تشخیص هویت ایشان و تعیین حد نصاب قانونی جهت تشکیل مجمع بر اساس ماده 99 قانون تجارت قید کنند.

افرادی که با این روش از جمله سهامداران شرکت به حساب می آیند، ورقه سهم مربوط به آن ها محسوب و از مزایای آن بهره مند می شوند، مگر این که با پرداخت مالیات نقل و انتقال سهام به میزان 10 درصد ارزش اسمی سهام و اخذ حساب مالیاتی حقوق سهام خود را به شخص دیگری انتقال داده و نامبرده را به عنوان سهامدار جدید به شرکت معرفی کنند که در این شرایط باید نقل و انتقال در دفاتر ثبت سهام شرکت ثبت شود.

سهام ممتاز شرکت سهامی

افرادی که شرکت را تشکیل می دهند و یا همان موسسین قادر می باشند که با توجه به تخصص، اعتبار و موقعیت اشخاص، برای خود یا اشخاص ثالث سهام ممتازی را لحاظ کنند، به عنوان مثال موسسین سهام شرکت را جمعاً به 2000 سهم تقسیم کرده و بیان کنند که سهام داران از شماره 1 تا 500 حق دارند سه عضو از 5 عضو هیئت مدیره شرکت را انتخاب کنند یا از حق رای بیشتری دارند و یا اینکه می توانند از سود بیشتری برخوردار شوند.

مزایای سهام ممتاز

سهام ممتاز سهامی است که با رعایت مقررات قانون تجارت، دارای مزایای خاص و ویژه ای باشد. به عنوان مثال:

• چنین سهامی سود بیشتری تعلق بگیرد
• برای دارنده چنین سهامی حق رای بیشتری در مجامع عمومی قائل شوند
• اعضاء هیات مدیره و یا مدیر عامل شرکت صرفاً از بین دارندگان سهام ممتاز انتخاب شوند
• دارندگان سهام ممتاز دارای حق تقدم خرید سهام جدید شرکت باشند
• دارندگان سهام ممتاز در صورت انحلال شرکت دارای حقوق و مزایای بیشتری نسبت به سایرین باشند
• دارندگان چنین سهامی امکان استفاده ویژه از اموال, دارایی ها و املاک شرکت داشته باشند

در نظر گرفتن سهام ممتاز یا توسط مجمع عمومی موسسین شرکت و در هنگام تنظیم و تصویب اساسنامه شرکت صورت می گیرد که در اساسنامه شرکت و همچنین در روزنامه رسمی ثبت تاسیس شرکت و روزنامه کثیرالانتشار مربوط به آگهی های شرکت منعکس و قابل مشاهده است و یا بعداً توسط مجمع عمومی فوق العاده شرکت تصمیم گیری و تصویب می شود که این موضوع در روزنامه رسمی ثبت تغییرات شرکت و روزنامه کثیرالانتشار مربوط به آگهی های شرکت قابل مشاهده است.

امتیازات سهام ممتاز شرکت سهامی

امتیازات مربوط به سهام ممتاز و همچنین نحوه و تشریفات مربوط به استفاده از امتیازات مربوط به سهام ممتاز، باید به صورت کاملاً واضح قید شود.

هرگونه تغییری در امتیازات وابسته به سهام ممتاز باید یا به تصویب مجمع عمومی فوق العاده شرکت برسد و یا با جلب موافقت دارندگان نصف به علاوه یک این گونه سهام انجام بگیرد.

در شرکت های سهامی عام که در بورس پذیرفته شده اند، معمولاً سهام ممتاز وجود ندارد و بیشتر سهام شرکت های سهامی عام پذیرفته شده در بورس از نوع سهام بانام و عادی است.

فقط بخشی از سهام شرکت می تواند از نوع سهام ممتاز باشد و نا گفته پیداست که اگر برای تمام سهام یک شرکت، امتیازاتی یکسان در نظر گرفته شود، چنین سهامی به دلیل آنکه مزیتی خاص و انحصاری ندارد، اساساً به کار بردن وصف ممتاز برای آن بی معنی و اصطلاحاً سالبه به انتفاع موضوع است.

دلیل اختصاص سهام ممتاز ممکن است مواردی همچون دانش شخص مورد نظر، تخصص خاص و ویژه در اموری همچون تجارت، داشتن اعتبار و روابط خاص، داشتن فکر و ایده ای ناب و اختراع و مواردی از این دست باشد.

به همین دلایل است که اختصاص سهام ممتاز به صاحب آن در اکثر موارد جنبه فردی دارد و به جهت آنکه قائم به شخص است، با فوت شخص و یا انتقال آن، امتیازات مربوط به آن از بین می رود و اینگونه سهام به سهام عادی تبدیل می شوند که معمولاً این موارد مهم در اساسنامه شرکت یا در صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده ای که سهام ممتاز را تصویب می نماید ذکر می گردد.

سهام وثیقه شرکت سهامی

سهام وثیقه که به نام سهام وثیقه مدیران نیز شناخته می شود، صرفاً در مورد اعضاء هیات مدیره شرکت های سهامی وجود دارد. هیات مدیره شرکت های سهامی صرفاً باید از بین سهامداران شرکت انتخاب شوند و به منظور وجود تضمینی برای جبران خساراتی که ممکن است از سوء مدیریت و تقصیرات مدیران شرکت وارد شود، در نظر گرفته می شود.

سهام وثیقه الزاماً از نوع سهام بانام است و قابل نقل و انتقال نیست. زمانی که مدیر یا مدیران شرکت مفاصا حساب دوران تصدی و مدیریت خود در شرکت را ارائه ننمایند، سهام وثیقه در صندوق شرکت به عنوان وثیقه و ضمانت باقی خواهد ماند.

سهام مدیریتی شرکت سهامی

سهام مدیریتی مقدار سهامی از یک شرکت است که دارنده آن، طبق اساسنامه شرکت اختیار تعیین حداقل یک عضو را در هیات مدیره شرکت دارد.

سهام کنترلی شرکت سهامی

سهام کنترلی حداقل سهامی است که دارنده آن نیاز دارد تا بوسیله آن بتواند اکثریت اعضاء هیات مدیره شرکت را انتخاب نماید تا از این طریق هدایت و کنترل شرکت را به اشخاصی که خودش می خواهد بسپارد.

تبدیل سهام بانام به بی نام

تبدیل انواع سهام شرکت سهامی خاص از بانام به بی نام موقعی اتفاق می افتد که شرکت به علت عدم تائیدیه قیمت سهام ناچار بوده سهام بانام منتشر نماید و بعداً که تمام آن پرداخت شد، برای تسهیل در فروش سهام، قصد دارد سهام بانام خود را به بی نام تبدیل نماید برای این که تمام دارندگان سهم از تصمیم شرکت مطلع شوند باید این تصمیم فقط در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن منتشر می شود درج و مهلتی کمتر از دو ماه نباشد به صاحبان سهام داده شود تا برای تبدیل سهام خود به مرکز شرکت مراجعه کنند.

پس از انقضاء مهلت مذکور برابر تعداد سهامی که تبدیل نشده است سهام بی نام صادر شده و در مرکز شرکت نگاه داری شود تا هر موقع که دارندگان سهام بانام مراجعه نمودند, سهام بانام آنان اخذ و باطل و سهام بی نام به آن ها داده شود.

تبدیل سهام بی نام به بانام

زمانی که شرکت بخواهد به جهت مصالح اقتصادی، شرکاء خود را بشناسد، می تواند سهام بی نام را که معلوم نیست در دست چه اشخاصی است به سهام بانام تبدیل کند. چون این قبیل سهام در دست اشخاص متفرقه بوده و شرکت از هویت و محل اقامت آن ها اطلاع ندارد. قانون تشریفات و مهلت بیشتری به جهت آن قائل شده است تا حقی از کسی ضایع نشود.

در این مورد به موجب ماده ۴۴ باید مراتب در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد سه نوبت هر یک به فاصله پنج روز منتشر و مهلتی که کمتر از یک شش ماه از تاریخ اولین انتشار آگهی نباشد به صاحبان سهام داده شود تا برای تبدیل سهام خود به مرکز شرکت مراجعه کنند. در آگهی تصریح خواهد شد که پس از انقضای مهلت مزبور کلیه سهام بی نام شرکت باطل شده تلقی می گردد.

مسلم است در صورتی مراجعه دارندگان سهام بی نام ورقه سهم آن ها باطل شده و شرکت باید سهام جدیدی بانام صادر کند و سپس در مورد شرکت های سهامی عام باید سهام مزبور را در بورس اوراق بهادار و در صورتی که در بورس پذیرفته نشود و یا این که سهام مربوط به شرکت های سهامی خاص باشد از طریق حراج فروخته شود.

سخن آخر در زمینه انواع سهام شرکت سهامی

برای تبدیل انواع سهام و سایر موارد مربوط به آن، نیاز به حضور یک یا چند کارشناس و یا مشاور ثبتی بیش از هر زمان دیگری احساس می شود.

ما با ارائه مشاوره رایگان و ارایه خدمات بهینه همیشه همراه شما خواهیم بود. هزینه کمتر خود را با مشاوره های دقیق ما حس کنید.

درصورتی که تمایل به ثبت انواع تغییرات شرکت سهامی خود دارید و این افتخار را می خواهید به موسسه ثبتی ذهن ناب بدهید٬ فرم زیر را پرینت گرفته و تکمیل کنید.

به همراه مدارک مورد نیاز جهت تغییرات مد نظر که در مطالب فوق ذکر شده است برای موسسه ثبتی ذهن ناب توسط ایمیل یا فایل ضمیمه زیر ارسال کنید تا در سریعترین زمان و بهترین کیفیت تغییرات شرکت سهامی شما به ثبت برسد.

موسسه ثبتی ذهن ناب برای تغییر انواع سهام به یکدیگر از هر کجا آمادگی همراهی را دارد.

موسسه ثبتی ذهن ناب اولین در بهترین ها

ثبت را به ما بسپارید و تغییرات را با ما تجربه کنید

جهت هرگونه مشاوره ثبت برند با ما تماس بگیرید

بسته ماندن نمادها در بورس فقط شامل بانک‌ها نیست/ ایجاد شفافیت وظیفه بانک مرکزی است

زیان وارد آمده به سهامداران بانک ها به دلیل بسته بودن نماد آنها در بورس متوجه بانک مرکزی نیست، ضمن این که اساساً وظیفه بانک مرکزی ایجاد شفافیت است. بنابراین اگر در این میان گروهی متضرر شده اند نمی توان بانک مرکزی را مقصر تلقی کرد؛ البته باید یادآور شد که بسته ماندن نمادها در بورس فقط محدود به بانک ها نمی شود.

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، عباس کمرئی مدیرکل نظارت بر بانک ها و موسسات اعتباری بانک مرکزی که شب گذشته در گفت و گوی ویژه خبری در پاسخ به انتقادها و نگرانی ها از زیان سهامداران بانک ها به دلیل تبعات اجرای دستورالعمل بانک مرکزی و توقف نمادشان سخن می گفت، تصریح کرد: درگذشته بخش عمده ای از درآمد بانک ها از محل خدمات و کارمزد فعالیت های بین المللی تامین می شد و این درآمدها نقش تاثیرگذاری بر صورت های مالی بانک ها ایفا می کرد به این ترتیب اگرشفاف شدن صورت های مالی به بسط و توسعه روابط بانک ها منجر شود و در ادامه، درآمد آنها از محل خدمات و کارمزد را افزایش دهد قطعا قیمت سهامشان هم تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و افزایش خواهد یافت.

وی افزود: امروز یکی از مبانی تعیین قیمت سهام علاوه بر سودآوری، شفافیت و آینده آن صنعت است در نتیجه اگر مجموع اقدامات صورت گرفته به ایجاد شفافیت منتهی شود و درآمد بیشتری برای بانک ها به همراه آورد، قطعاً قیمت سهام آنها در بورس هم تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

در این برنامه همچنین روح الله حسینی مقدم، معاون ناشران و اعضای شرکت بورس، با اشاره به نگرانی های سهامداران بانک ها و بازار سرمایه از روند بانک ها و بانک مرکزی در خصوص بورس فقط سهام نیست صورت ها و گزارش های مالی، افزود: نقدشوندگی یکی از مهمترین توقعاتی است که سرمایه گذاران در بورس تهران دارند یعنی آنها باید بتوانند هر زمان که مایل باشند دارایی های خود را به پول نقد تبدیل کرده و از بورس خارج شوند، اما امروز ابهام در مورد بانک ها به عنوان یکی از مهمترین صنایع بورسی به حداکثر و شرایط غیرقابل تحمل رسیده است یعنی از زمانی که این شرکت ها باید مجامع خود را برگزار می کردند تا به امروز ابهام و تردید در خصوص سهام بانک ها به وجود آمده و ادامه دارد و به نظر می رسد تا زمانی که تکلیف سهام این گروه از شرکت ها مشخص نشود دست مدیران و سهامداران بسته خواهد ماند به عبارت دیگر آنها قادر به اتخاذ تصمیمات صحیح نخواهند بود.

وی ادامه داد : بانک مرکزی تصمیم گرفته در خصوص انضباط بخشی به گزارش های مالی بانک ها از رویه های معمول دنیا استفاده کند و بازار سرمایه هم این انتظام بخشی را می پسندد اما نکته اینجاست که شرایط فعلی، بعضی از شرکت های بورسی را از سود به زیان رسانده است.

بورس منتظر قطعی شدن صورت های مالی است

حسینی مقدم افزود : هم بازار سرمایه و هم سهامداران اقدام بانک مرکزی را می پسندند و بر این باور هستند که نظم بخشی وظیفه ذاتی نهاد ناظر است و بحثی در مورد آن وجود ندارد اما آن ها انتظار دارند با توجه به این که اطلاعات مبنای تصمیم گیری فعالان بورس قرار می گیرد ، اطلاعات در خصوص بانک ها هر چه سریع تر به قطعیت برسد و شرکت ها بیش از این در فضای پرابهام قرار نگیرند.

معاون ناشران شرکت بورس گفت: اگر در مجمعی به مدیران و اعضای هیات مدیره بانک ها تکلیف می شود که با بانک مرکزی رایزنی کنند تا به نتیجه برسند، فضایی مبهم به وجود می آید و این پرسش مطرح می شود که آیا اصولا این صورت های مالی مورد تایید است آیا احتمال دارد که دوباره تغییر کنند. در نهایت این که رایزنی هایی که بین برخی مدیران بانک ها و بانک مرکزی آغازشده به کجا رسیده و تا چه زمان ادامه خواهد داشت؟

او با تاکید بر این که بورس و سهامداران نظارت را وظیفه ذاتی بانک مرکزی می دانند یادآور شد: سوال ما در خصوص زمان قطعیت یافتن اطلاعات است. ما از بانک مرکزی و سایر نهادها در کشور انتظار داریم حساسیت های این بازار را درک کنند و در این مورد خاص بانک مرکزی منافع همه ذینفعان را در نظر بگیرد. در شرایط فعلی امکان بازگشایی نماد بانک ها وجود ندارد چون ممکن است سهامداران دوباره متضرر شوند.

کمرئی در پاسخ به این پرسش ها تاکید کرد: اقدامات بانک مرکزی باعث زیانده شدن بانک ها و سهامدارانشان نشده است. در دو سال گذشته بحث تهیه و شفافیت صورت های مالی بر اساس صورت های مالی مدنظر بانک مرکزی با توجه به قانون پنجم توسعه و قانون پولی و بانکی مطرح و از بهمن ماه سال گذشته قالب جدید صورت های مالی به بانک ها ابلاغ شد و هماهنگی های لازم در این خصوص به عمل آمد.

وی با بیان اینکه بانک هایی که گزارش دهی و صورت های مالی خود را با صورت های مالی مورد نظر بانک مرکزی تطبیق داده بودند مشکلی نداشته اند، افزود: این بانک ها مجامع خود را تقریبا در موعد مقرر برگزار کردند و اکنون بعضاً نمادشان در بازار سهام باز است اما از سوی دیگر تعدادی از بانک ها صورت های مالی خود را در مرحله اولیه به شکل دیگری ارائه کردند و در مراحل بعد، حسب رایزنی های صورت گرفته با سازمان حسابرسی، این صورت های مالی به مدل مورد نظر بانک مرکزی تغییر کرد.

مدیرکل نظارت بر بانک و موسسات اعتباری ادامه داد: بانک مرکزی به استناد گزارش های سازمان حسابرسی و بعضاً مکاتبات انجام شده از سوی خود بانک ها درخصوص کیفیت سود و بحث ذخایر به اقداماتی دست زده است. به عبارت دیگر بانک مرکزی به دلیل گزارش سازمان حسابرسی و مکاتبات بعضی از بانک ها و بر اساس وظیفه ذاتی خود باید در مواردی از جمله شناسایی درآمدهای موهوم و کفایت ذخایر بانک ها در پوشش ریسک و تمیز دادن درآمدهای مشاء و غیرمشاء وارد عمل شود تا حقوق سهامداران و سپرده گذاران رعایت شود.

این مقام مسئول بانک مرکزی با اشاره به اینکه بانک مرکزی مکاتباتی با بانک ها با موضوع کیفیت سود و بحث ذخایر انجام داد و برگزاری مجامع آنها را در صورت رعایت ابلاغیه مجاز دانست، گفت: بانک ها هم بعضا ًمجامع خود را برگزار کردند. بنابراین تا به این مرحله ما به وظیفه ذاتی خود عمل کرده ایم و پیشنهاد هم کرده ایم مجامع برگزار شوند و بعد از آن سهام بانک ها قیمت بخورند .

وی افزود : تاکید می کنم الزامات ایجاد شده از سوی بانک مرکزی برای اعمال در صورت های مالی بانک ها حداقلی است؛ یعنی اگر می خواستیم سختگیرانه عمل کنیم شاید وضعیت به گونه ای دیگر بود. ما این موضوع را به عنوان جریانی چندساله مدنظر قرار داده ایم و البته عمل به آن وظیفه ذاتی بانک مرکزی است.

ما مقصر نیستیم

وی با بیان اینکه صورت های مالی مدنظر بانک مرکزی موجب زیانده شدن بانک ها نشده اند چون استانداردها همان استانداردهای قبلی است و این صورت ها تغییری در سود و زیان ایجاد نکرده است، تصریح کرد: بانک مرکزی بر اساس وظیفه خود تلاش می کند درآمد حاصل شده از سوی بانک ها واقعی باشد. نکته دیگر این که ما با مطالبات غیرجاری مواجه هستیم و در این حوزه هم باید دستورالعمل مربوط به طبقه بندی ها رعایت شود . ضمن این که اگر بخواهیم این دستورالعمل به صورت کامل رعایت شود بانک ها بایستی به مراتب بیشتر از امروز در صورت های مالی خود اقدام به ذخیره گیری می کردند.

کمرئی در خصوص زمان به نتیجه رسیدن مذاکرات بانک مرکزی با بانک ها گفت: به هر حال بانک مرکزی دیدگاه های خود را اعلام کرده و در مکاتبات با بانک ها برخی مسائل به اخذ مجوزهای لازم منوط شد، از جمله این موارد هم می توان به مطالبات بانک ها از دولت اشاره کرد. بانک مرکزی اعلام کرده که اگر مراجع ذی صلاح این مطالبات را تایید کنند این بخش که رقم های قابل توجهی هم هستند می توانند در حساب درآمدهای بانک ها منظور شوند.

وی افزود: بخشنامه بانک مرکزی، دست بانک ها را در پیگیری از مراجع بازگذاشته و در این خصوص امیدواریم موضوعاتی همچون مطالبات از دولت، مدارک و تاییدیه های لازم اخذ شده و به بانک مرکزی ارسال شوند. در نتیجه ما هم منتظریم تلاش دوستان در مذاکره با وزارت اقتصاد و سازمان برنامه وبودجه به نتیجه برسد. تاریخ نهایی شدن آن هم به عنوان کارمند بانک مرکزی، در اختیار من نیست .

مدیرکل نظارت بر بانک های بانک مرکزی در خصوص خواست نماینده سهامداران برای بخشودگی جرایم بانکی سهامدارانی که تسهیلات خرید سهام دریافت کرده اند هم تصریح کرد: چنین معافیت و بخشودگی را نمی توان فعالیت اساسی برای رفع مشکل دانست. بانک ها از سال 59 مبالغ قابل توجهی در قالب تسهیلات تکلیفی پرداخت کرده اند و بابت آن ها هنوز از دولت طلبکار هستند. این که بانک مرکزی تصمیم بگیرد و اعلام کند هر کسی اعتباری از بانک ها گرفته سهام خریده دیونش مورد بخشودگی قرار گیرد راه حلی درست و اساسی و بنیادین نیست.

وی شفافیت و تعیین صورت های مالی بانک ها بر اساس فرمت بانک مرکزی را راهی ناگزیربرای تقویت بانک ها در بازار داخلی و توسعه مبادلات جهانی توصیف کرد و افزود: درگذشته بخش عمده ای از درآمد بانک ها از محل خدمات و کارمزد بین المللی تامین می شد و این درآمدها نقش بسیار تاثیرگذاری در صورت های مالی بانک ها ایفاء می کرد به این ترتیب اگرشفاف شدن صورت های مالی به بسط و توسعه روابط بین المللی بانک ها منجر شود و در ادامه ، درآمدشان از محل خدمات و کارمزد را افزایش دهد قطعاً قیمت سهامشان هم تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و افزایش خواهد یافت چون امروز یکی از مبانی تعیین قیمت سهام علاوه بر سودآوری ، شفافیت و آینده آن صنعت است در نتیجه اگر مجموع اقدامات صورت گرفته به ایجاد شفافیت منتهی شود و درآمد بیشتری برای بانک ها به همراه آورد قطعا قیمت سهام آن ها در بورس هم تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

حق تقدم سهام چیست؟ + نحوه پرداخت حق تقدم

اولویت شرکت در افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران، با سهامداران فعلی شرکت است. بنابراین شرکت‌ها برای اجرای این اولویت، سهام جدیدی به نام “حق تقدم” منتشر می‌کنند. به هر کدام از سهامداران فعلی شرکت با توجه به درصد مالکیت‌شان، تعداد مشخصی برگه حق تقدم سهام تعلق می‌گیرد. برای مثال در افزایش سرمایه 200 درصدی، تعداد آن 2 برابر تعداد سهام سهامدار است. در این آموزش بورس به واکاوی مفهوم حق تقدم سهام، فرمول محاسبه قیمت و تعداد آن، مدت زمان و نحوه تبدیل به برگه سهام عادی، نحوه خرید و فروش و نکات مهم آن خواهیم پرداخت.

حق تقدم سهام چیست؟

یکی از دلایل افزایش سرمایه شرکت‌ها، تامین منابع مالی موردنیاز جهت اجرای طرح‌های توسعه‌ای شرکت است. یکی از روش‌های جذب این نقدینگی، “افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران” است. در این روش با توجه به درصد افزایش سرمایه و تعداد سهام هر سهامدار (درصد مالکیت‌شان)، تعدادی برگه به اسم “حق تقدم سهام” به آنها تعلق می‌گیرد. سهامداران نیز به ازای هر برگه، باید مبلغی را به حساب شرکت واریز کنند. این مبلغ از ضرب تعداد حق تقدم در “قیمت اسمی سهم” محاسبه می‌شود. “قیمت اسمی سهم” مبلغ تعریف شده در اساسنامه شرکت برای هر برگه سهام آن است. برای تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران، قیمت اسمی سهم برابر 100 تومان است.

پس از تصویب افزایش سرمایه، امکان معامله حق تقدم در یک دوره 60 روزه میسر می‌شود. خرید و فروش آن کاملا مشابه نماد معاملاتی شرکت بوده و معاملات آن کاملا از سهام شرکت جداست. نماد حق تقدم مشابه نماد بورسی شرکت بوده اما حرف “ح” در انتهای آن وجود دارد. برای مثال نماد حق تقدم “خودرو” بصورت “خودروح” است. اگر سهامداران در این بازه اقدام به فروش آن کنند دیگر مجبور به واریز وجه به حساب شرکت نیستند. در ادامه توضیح کامل خواهیم داد.

تذکر: فقط در افزایش سرمایه “از محل آورده نقدی سهامداران” حق تقدم منتشر می‌شود. در 2 روش دیگر اصلا این بحث مطرح نیست! به شما توصیه می‌کنیم قبل از ادامه مطالعه این آموزش، مقاله زیر را حتما مطالعه بفرمایید.

نحوه اطلاع از حق تقدم سهام

شرکت موظف به درج اطلاعیه‌های تمامی مراحل افزایش سرمایه در سایت کدال است. آگهی دعوت به مجمع عمومی فوق‌العاده با نام “زمان تشکیل جلسه هیئت‌مدیره در خصوص افزایش سرمایه” درج می‌شود. ثبت این آگهی در کدال یعنی مجوز افزایش سرمایه توسط سازمان بورس صادر شده و تقریبا کار تمام است! با جستجو در سایت CODAL می‌توانید از وضعیت شرکت‌ها مطلع شوید.

نکته: همچنین در سایت TSETMC براحتی می‌توانید حق تقدم مدنظرتان را سرچ کنید و از معاملات آن مطلع شوید. همچنین با مراجعه به سایت Fipiran (زیرمجموعه سازمان بورس) می‌توانید لیست کامل حق تقدم‌ها قابل معامله در بورس را مشاهده کنید.

حق تقدم به چه افرادی تعلق می‌گیرد؟

همانطور که در مقاله قبلی توضیح دادیم افزایش سرمایه شامل 6 مرحله است:

1. پیشنهاد و تصویب از طرف هیئت مدیره شرکت
2. بررسی توسط حسابرس و بازرس قانونی
3. صدور مجوز توسط سازمان بورس
4. آگهی دعوت به مجمع عمومی فوق‌العاده
5. برگزاری مجمع و تصویب افزایش سرمایه
6. بازگشایی نماد بورسی

هر شخصی که در روز برگزاری مجمع فوق‌العاده سهامدار شرکت باشد بصورت خودکار در افزایش سرمایه سهیم خواهد شد. ابتدا آگهی دعوت به مجمع فوق العاده در سایت کدال درج می‌شود. سپس چند روز قبل از برگزاری مجمع، پیامی توسط ناظر بازار مبنی بر توقف نماد بورسی شرکت درج می‌شود. این پیغام در ابتدای روز معاملاتی در سایت TSETMC درج و نماد معاملاتی در پایان همان روز متوقف می‌شود. بنابراین اگر تمایلی به دریافت حق تقدم ندارید باید قبل از برگزاری مجمع فوق‌العاده افزایش سرمایه، سهام خود را بفروشید!

مطابق شکل زیر، زمان تشکیل جلسه هیئت‌مدیره در خصوص افزایش سرمایه برای نماد “ارفع”، 11 مرداد 99 اعلام شده است. نماد ارفع نیز در پایان روز معاملاتی سه‌شنبه 7 مرداد 99 با پیام ناظر بازار، متوقف شده است. بنابراین تمامی سهامداران در پایان این روز معاملاتی مشمول دریافت حق تقدم شدند.

فرمول محاسبه تعداد و قیمت حق تقدم

بعد از برگزاری مجمع فوق‌العاده و تصویب افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران، سهام شرکت و حق تقدم آماده بازگشایی می‌شوند. فرمول محاسبه قیمت تئوریک آنها به صورت زیر است. دقت بفرمایید طبق فرمول تئوری، دارایی سهامداران قبل و بعد از افزایش سرمایه هیچ تغییری نخواهد کرد!

فرض کنید شرکتی افزایش سرمایه 50% از محل آورده نقدی سهامداران را تصویب می‌کند. همچنین شخصی سهامدار 10,000 برگه سهام این شرکت است. بعد از افزایش سرمایه، تعداد 5,000 برگه حق تقدم به این شخص تعلق می‌گیرد (10,000 × 0.5 = 5,000). این شخص موظف به پرداخت 100 تومان (مبلغ اسمی سهم) به ازای هر برگه حق تقدم به حساب شرکت است. یعنی باید مبلغ 500 هزار تومان به حساب شرکت واریز کند (5,000 × 100 = 500,000).

قیمت سهام شرکت قبل از برگزاری مجمع فوق العاده را 550 تومان درنظر می‌گیریم. بعد از تصویب افزایش سرمایه و بازگشایی در بورس، محاسبات قیمت تئوریک بصورت زیر است. در واقع طبق فرمول، قیمت هر برگه سهم 400 و قیمت هر برگه حق تقدم 300 تومان محاسبه می‌شود.

تذکر: این محاسبات مبنای قیمت تئوریک است! نماد بورسی در روز بازگشایی با دامنه نامحدود و با استفاده از مکانیزم حراج ناپیوسته بازگشایی می‌شود. بنابراین احتمال بازگشایی با قیمتی بیشتر یا کمتر از قیمت تئوریک وجود دارد. برای مثال نماد بورسی “پترول” پس از افزایش سرمایه، 102% بیشتر از قیمت تئوریک بازگشایی شده است. (البته این بازگشایی با روند صعودی پرقدرت بورس همراه بوده است!)

دامنه نوسان

امکان معامله حق تقدم عموما چند روز بعد از بازگشایی سهام شرکت است. قیمت تئوریک آن نیز در روز بازگشایی عموما 100 تومان کمتر از قیمت سهام شرکت تعیین می‌شود. همچنین امکان بازگشایی بیشتر یا کمتر از قیمت تئوری نیز وجود دارد.

دامنه نوسان حق تقدم بصورت 2 برابر دامنه نوسان روزانه قیمت سهام شرکت است. برای مثال دامنه نوسان بورس 5%، بنابراین دامنه نوسان حق تقدم شرکت‌های پذیرفته شده در بورس 10 درصدی است. امکان نوسان 20 درصدی (از 10- تا 10+ درصد) یکی از ویژگی‌های جذاب حق تقدم برای نوسان‌گیرها در بورس است!

با حق تقدم سهام چکار کنیم؟

وقتی حق تقدم به شما تعلق می‌گیرد شما سه راهکار در پیش رو دارید:

واریز “مبلغ اسمی سهم” به حساب شرکت

“قیمت اسمی سهم” مبلغ هر برگه سهم شرکت است که در اساسنامه آن درج می‌شود. “قیمت اسمی سهم” برای تمام شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران مبلغ 1000 ریال (100 تومان) است. در صورت تمایل به نگهداری حق تقدم و تبدیل آن به سهم، باید به ازای هر برگه مبلغ 100 تومان به حساب شرکت واریز کنید. برای مثال برای 100,000 برگه حق تقدم باید مبلغ 1,000,000 تومان (1 میلیون تومان) به حساب شرکت واریز کنید.

مهلت پرداخت حق تقدم در یک دوره 60 روزه است که نماد آن در بورس امکان معامله دارد. برای اطلاع از نحوه پرداخت حق تقدم به اطلاعیه‌های شرکت در سایت کدال مراجعه کنید. نحوه پرداخت مبلغ اسمی بصورت واریز وجه مذکور به حساب شرکت است. عموما شرکت طی اطلاعیه‌ای شماره حساب و مهلت پرداخت را منتشر می‌کند. در شکل زیر آگهی مهلت استفاده از حق تقدم سهام شرکت معدنی و صنعتی چادرملو (کچاد) را مشاهده می‌کنید.

فروش حق تقدم

اگر سهامداری قصد استفاده از حق تقدم را نداشته باشد می‌تواند پس از بازگشایی، آن را به اشخاص دیگر بفروشد. می‌توانید با جستجوی نماد حق‌تقدم در سایت TSETMC از روند معاملات آن آگاه شوید. نحوه فروش نیز کاملا مشابه سهام شرکت است.

بهترین زمان فروش حق تقدم بستگی به تحلیل تکنیکال چارت سهام شرکت دارد. چرا که قیمت آن کاملا متناسب با قیمت سهام شرکت (عموما 100 تومان کمتر از آن) تغییر می‌کند. بنابراین با تحلیل نمودار سهام، بهترین زمان فروش در 60 روز آینده (مبدا: روز بازگشایی حق‌تقدم) را بدست آورید. بهترین زمان فروش حق تقدم سهام همانجاست!

فروش حق تقدم استفاده نشده توسط شرکت

گاهی اوقات سهامدارانی اصلا از وضعیت افزایش سرمایه شرکت مطلع نمی‌شوند! فرض کنید سهامدارانی در این بازه 60 روزه، مبلغ اسمی سهم را به حساب شرکت واریز نکنند! همچنین حق تقدم‌های خود را نیز نفروشند! تکلیف چیست؟!

پس از پایان مهلت 60 روزه، حق‌تقدم این سهامداران به عنوان “حق تقدم استفاده نشده” شناخته خواهد شد. شرکت باید ظرف حداکثر 20 روز، اقدام به فروش حق تقدم های استفاده نشده به نیابت از سهامداران کند. سپس پس از کسر هزینه‌ها مبلغ حاصل از فروش به حساب سهامداران واریز شود.

برای مثال افزایش سرمایه کچاد از محل آورده نقدی سهامداران در اسفند 98 تصویب شد. مهلت استفاده از حق تقدم خرید سهام از تاریخ 1398/12/07 لغایت تاریخ 1399/02/06 تعیین شد. پس از این تاریخ طبق اعلام شرکت، 71 میلیون برگه حق‌تقدم استفاده نشده در تاریخ 1399/04/21 بصورت حراج به فروش رسید.

تذکر: اگر بازار در روند نزولی باشد این سهامداران باید منتظر ضررهای سنگین باشند! چرا که شرکت اقدام به تحلیل تکنیکال نمی‌کند که آیا فروش در این قیمت مناسب است یا خیر!

نکته: اگر اشخاص حقیقی اقدام به خرید نکنند حق تقدم استفاده نشده توسط حقوقی‌ها خریداری می‌شود. در واقع قطعا ظرف چند روز این فروش انجام خواهد شد.

مدت زمان و نحوه تبدیل حق تقدم به سهم

سهام شرکت پس از برگزاری مجمع فوق‌العاده افزایش سرمایه با اطلاعیه ناظر بازار بازگشایی خواهد شد. حق‌تقدم سهام نیز چند روز بعد از برگزاری مجمع فوق‌العاده بازگشایی و در یک بازه 60 روزه معامله می‌شود. سهامداران برای تبدیل حق تقدم به سهام، باید در این بازه 60 روزه اقدام به پرداخت مبلغ اسمی سهم کنند. در واقعباید به ازای هر برگه مبلغ 100 تومان به حساب شرکت واریز کنید.

عموما زمان لازم برای تبدیل حق تقدم به سهم بین 4 تا 6 ماه می باشد. در این مدت شما فقط می‌توانید نظاره‌گر برگه‌ها در پرتفوی بورسی خود باشید بدون اینکه بتوانید آنها را بفروشید! باید منتظر ثبت افزایش سرمایه شرکت بمانید تا حق‌تقدم به سهام تبدیل شود. پس از تایید و ثبت افزایش سرمایه، گواهی حق تقدم به صورت خودکار به سهام تبدیل می‌شود. بعد از آن، سهام مذکور در پرتفوی کارگزاری شما اضافه می‌شود.

نکات مهم

1. گاهی اوقات سهامداران مطالباتی از شرکت دارند که نیازی به واریز مبلغ اسمی سهم نیست. در واقع شرکت از همان مطالبات سهامداران وجه موردنظر را برداشت می‌کند. برای مثال بعد از مجمع عمومی سالانه و تصویب سود نقدی سهام (DPS)، مبلغ اسمی از همان سود نقدی سهامدار کسر می‌شود.
2. اگر در دوره حراج، اقدام به خرید “حق تقدم‌های استفاده نشده” کنید. در همان لحظه مبلغ اسمی سهام (100 تومان به ازای هر برگه) از حساب شما کسر می‌شود. این مبلغ بصورت جداگانه به حساب شرکت واریز خواهد شد.
3. پس از خرید حق‌تقدم استفاده نشده، امکان فروش آن وجود ندارد (تا زمانی که به سهام تبدیل نشود).
4. در صورت توقف نماد اصلی شرکت، حق تقدم سهام شرکت نیز متوقف خواهد شد و امکان معامله نخواهد داشت.
5. عموما نحوه دریافت وجه “حق تقدم استفاده نشده” بصورت ارجاع سهامداران به بانک انجام می‌گیرد. سهامداران با مراجعه به بانک تعیین شده از طرف شرکت و ارائه کارت ملی می‌توانند این مبلغ را دریافت کنند. در شکل زیر اطلاعیه شرکتی پیرامون این موضوع را مشاهده می‌کنید.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

سهام جایزه چه زمانی قابل معامله است؟

مقدمه. امری طبیعی است که همه افراد در هر حوزه کاری هدف شان کسب سود بیشتر است و باید گفت که در بازار بورس و فرابورس هم این چنین است که همه سهامداران و سرمایه گذاران به دنبال کسب سود و درآمد هستند که این بحثی بدیهی است. امروز قصد داریم درمورد تبدیل سهام جایزه به سهام عادی، زمان اضافه شدن سهام جایزه به پرتفوی صحبت کنیم و به سوال “سهام جایزه چه زمانی قابل معامله است؟” پاسخ بدهیم. همه ما حداقل یک بار کادو گرفته ایم و لذت آن را چشیده ایم و میدانیم چه لذت و شوقی دارد که یک هدیه کاملا رایگان به ما تعلق بگیرد. سهام جایزه را میتوانیم به همین مثال تشبیه کنیم.

مواردی که در این مقاله به ترتیب مورد بررسی قرار می گیرند:

منظور از سهام چیست و انواع سهام در بازار بورس ایران کدام اند ؟

پرتفوی چیست؟

تبدیل سهام جایزه به سهام عادی

زمان اضافه شدن سهام جایزه به پرتفوی

منظور از سهام چیست و انواع سهام در بازار بورس ایران کدام اند ؟

در پست گذشته به طور کامل در مورد سهام و انواع سهام صحبت کردیم و با مطالعه آن میتوانید دانش کافی در این مورد را بدست بیاورید اما برای پاسخ گویی به سوال “سهام جایزه چه زمانی قابل معامله است؟” و بررسی “تبدیل سهام جایزه به سهام عادی” و “زمان اضافه شدن سهام جایزه به پرتفوی” لازم است توضیح کوتاه و مروری درباره ی سهام و انواع سهام را به میان بگذاریم.

هر شرکت سهامی خاص یا سهامی عام به قسمت‌هایی مساوی تقسیم می‌شوند که به هر یک از این قسمت‌ها یک سهم گفته می‌شود. و سهامداران و سرمایه گذاران می توانند با خرید این سهام ها اقدام به معامله و دادو ستد کنند و سود و درآمد کسب کنند. در شرکت های سهامی، سهام ها به 3 قسمت تقسیم میشوند:

1. سهام با نام : به سهامی می گویند که دارنده سهم معلوم و مشخص است و در محل شرکت دفتری وجود دارد که شماره ردیف سهام و نام دارنده در آن ذکر شده است.

2. سهام بی نام : سهام بی نام ورقه ای است که اسم دارنده آن در ورقه و یا در دفاتر شرکت ثبت نشده و کسی که آن را در دست داشته باشد مالک آن شناخته می شود. به این موضوع توجه کنید که سهام بانام یا بی نام در تمام مراحل دارای یک ارزش می باشند و دارندگان آن ها در نفع و ضرر و استفاده از شرکت یکسان اند.

3. سهام ممتاز یا Preferred Shares : نوعی سهام است که برخی ویژگی‌های اوراق قرضه و سهام عادی را دارد. در صورت انحلال شرکت، صاحبان سهام ممتاز در مقایسه با دارندگان سهام عادی در توزیع دارایی‌های شرکت حق‌تقدم دارند و ممکن است دارای حق‌رای هم باشند.

4. سهام عادی : سهام عادی باید در تمام ریسک موجود در فعالیت اقتصادی شرکت سهیم باشد و در واقع صاحب کسری از مالکیت شرکت است. خوب است که بدانید در بورس تهران فقط سهام عادی مورد معامله قرار می گیرند.

5. سهام جایزه یا Bonus Shares : هدف از توزیع سهام جایزه در واقع منجر به افزایش سرمایه و قدرت جذب نقدینگی و گسترش بازار می شوند که البته سرمایه اسمی شرکت را هم تغیر می دهند. سهام جایزه در واقع سهامی است که شما برای بدست آوردن و یا اضافه کردن آن به سبد معاملاتی خود تلاشی نکرده اید و پولی هم پرداخت نمی کنید بلکه به صورت رایگان در اختیار شما قرار می گیرد که همین امر بسیاری از سرمایه گذاران و سهامداران را خوشنود می کند. سهام جایزه یک سیاست تقسیم سود است که به صورت افزایش سرمایه اتفاق می افتد. همانطور که در پست افزایش سرمایه توضیح داده شد، انواع افزایش سرمایه وجود دارد اما فقط افزایش سرمایه از محل سود انباشته منجر به سهام جایزه می شود. البته انتشار سهام جایزه می تواند دلایل مختلفی داشته باشد مثلا: به منظور سرمایه گذاری درآمدهای ناپایدار و بازسازی ذخایر شرکت، زمانی که شرکت پول کمی داشته باشد با انتشار سهام جایزه و فروخته شدن سهام ها توسط سرمایه گذاران به نقدینگی برسد،

هنگامی که شرکت ذخایر آزاد فراوانی را دارا باشد میتواند تصمیم بگیرد که بخشی از ذخایر خود را از طریق منتشر کردن سهام جایزه به سهامداران به سرمایه تبدیل کند. البته به ابن موضوع دقت کنید که پس از انتشار سهام جایزه قیمت سهام شرکت مد نظر به تعداد سهام جایزه منتشر شده در بازار افت می‌کند اما با این حال رقم سود هر سهم تغییری نمی‌کند در روزهای آتی سود خوبی بدست می آورد زیرا تعداد سهام او افزایش پیدا کرده است. فراموش نکنید که سهام جایزه شما مشمول مالیات نیست. سهام جایزه به سهامدارانی تعلق می گیرد که در روز برگزاری مجمع فوق العاده افزایش سرمایه، سهامدار شرکت باشند. همواره ۴۸ ساعت پیش از برگزاری مجامع هر شرکت، نماد آن شرکت متوقف میشود و پس از انتشار گزارش مجمع در codal.ir، نماد مزبور مجاز به فعالیت در سامانه tsetmc.com می شود.

پرتفوی چیست؟

به صورت خلاصه، پرتفوی یک واژه فرانسوی به معنی سبد سهام است که با تشکیل پرتفوی می‌تواند ریسک بازار سرمایه را کاهش داد. منظور از سبد سهام از ترکیب دارایی‌های سرمایه‌گذاری شده توسط یک سرمایه‌گذار است و در واقع به کنار هم قرار گرفتن ترکیبی از دارایی‌های مختلف مالی اعم از املاک و مستغلات، سهام شرکت‌ها، اوراق با درآمد ثابت و سپرده‌های بانکی با هدف تنوع‌بخشی و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری را پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری می‌گویند.

تبدیل سهام جایزه به سهام عادی :

زمانی که به شما سهام جایزه تعلق می گیرد به این موضوع دقت کنید که به طور مثال اگر شما 100 سهم داشته باشید بعد از سهام جایزه تعداد سهام های شما افزایش پیدا کرده و به طور مثال به 200 سهام تبدیل می شود اما قیمت سهام ها به میزانی تغییر می کند که دارایی شما تغییری نکند اما تعداد سهام افزایش پیدا کند به این دلیل است که افزایش سرمایه به این صورت انجام میشود. پس سهام شما همان سهام عادی میشود و شما به همان روش های گذشته میتوانید سهام های خود را مورد معامله قرار دهید و سود بدست آورید.

زمان اضافه شدن سهام جایزه به پرتفوی

زمان اضافه شدن سهام جایزه به پرتفوی برای هر شرکت سهامی یا خاص متفاوت است و با بررسی تاریخ اضافه شدن سهام جایزه به پرتفوی متوجه بشوید. البته هنگامی سهام جایزه در پرتفوی سهامداران و سرمایه گذاران به نمایش گذاشته می شود که شرکت افزایش سرمایه را در مرجع ثبت شرکت ها، ثبت کرده باشد.

سهام جایزه چه زمانی قابل معامله است؟

بسیاری از سرمایه گذاران و سهامداران هرچه زود تر قصد فروش و معامله سهام جایزه را دارند اما زمانی میتوانند سهام جایزه را معامله کنند که امور سهامداری شرکت سهام جایزه را به پرتفوی سهامدار اضافه کند و سهام جایزه را به حالت فعال برای معامله شدن قراردهد که این روند احتمالا چند ماه زمان میبرد.

پاسخ به ۱۰ سؤال درباره فروش ۳۰ درصدی سهام عدالت

سهام عدالت ۱۳ ساله امسال به زمان آزادسازی و انجام معامله رسیده و از ابتدای امسال فرایند آزادسازی آن آغاز شد، آزادسازی که البته برای همه ۴۹ میلیون نفر صاحب سهام عدالت شفاف و روشن نبوده است. براساس آخرین تصمیم شورای عالی بورس، مشمولان سهام عدالت که روش مدیریت مستقیم را انتخاب کرده‌اند، می‌توانند فقط ۳۰ درصد از سهام در اختیار خود را در مرحله نخست به فروش برسانند و به مرور در زمینه مراحل بعدی فروش تصمیم‌گیری و زمان دقیق آن اطلاع‌رسانی خواهد شد.

این اولین ابهام در این مرحله از سهام عدالت است، درحالی که گفته می‌شد از خردادماه هر صاحب سهام عدالتی که بخواهد می‌تواند سهمش را بفروشد، حالا سیاست‌گذار اعلام کرده در فاز اول مشمولان فقط حق آزادسازی ۳۰ درصد سهام خود را دارند. آن هم تنها کسانی که روش مستقیم را برای آزادسازی خود انتخاب کرده‌اند.

طبق آنچه سخنگوی ستاد راهبری آزادسازی سهام عدالت می‌گوید، حدود ۱۰ میلیون نفر روش مستقیم آزادسازی سهام عدالت را انتخاب کرده‌اند. همچنین براساس آمار موجود از ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت، ۳۵ میلیون نفر ارزش سهام ۴۸۰ تا ۵۳۰ هزار تومان و بقیه سهام یک میلیون تومانی دارند.

ما پیش از این گزارش‌های متعددی درباره جزئیات سهام عدالت و نحوه فروش آن نوشته‌ایم، اما باتوجه به نظرهایی که مخاطبان برای ما ارسال کردند، هنوز ابهامات زیادی برای این طرح وجود دارد. در این گزارش قصد داریم به سؤالات و ابهاماتی که درباره نحوه فروش سهام عدالت وجود دارد، پاسخ دهیم.

۱. چه کسانی می‌توانند سهام عدالت خود را بفروشند؟

برای اینکه بتوانید سهام عدالت خود را بفروشید باید یکی از روش‌های آزادسازی سهام، مستقیم یا غیرمستقیم را انتخاب کنید. در روش آزادسازی مستقیم سهامدار خودش مسئولیت پرتفوی بورسی را به عهده دارد، اما در روش غیرمستقیم پرتفوی افراد در شرکت سرمایه گذاری استانی قرار می‌گیرد و شرکت‌ها به نیابت از سهامداران، سهام آنها را مدیریت می‌کنند؛ بنابراین در روش دوم شخص به‌طور مستقیم درگیر نیست.

اگر هنوز روش آزادسازی سهام خود را انتخاب نکرده‌اید، تا پنجشنبه این هفته یعنی ۱۵ خردادماه وقت دارید تا با مراجعه به سامانه سهام عدالت این کار را انجام دهیم. اگر روش مستقیم را انتخاب کنید، اطلاعات شما از سازمان خصوصی سازی به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ارسال می‌شود و صاحب کد بورسی خواهید شد.

۲. آیا امکان فروش سهام عدالت در روش غیرمستقیم وجود دارد؟

آنطور که مسئولان ستاد راهبردی سهام عدالت اعلام کرده‌اند، امکان فروش سهام برای کسانی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند هم وجود دارد، اما آنها باید منتظر پذیرش شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در بورس بمانند. این مورد ممکن است تا پایان سال طول بکشد.

۳. چگونه می‌توانیم سهام خود را در هر یک از شرکت‌های بورسی ببینیم؟

شما می‌توانید با مراجعه به سایت سامانه استعلام و آزادسازی سهام عدالت شرکت‌های بورسی را که شما از آنها سهم دارید، ببینید. در این سامانه دارایی‌های شما در هر شرکت نشان داده می‌شود.

۴. چطور می‌توانیم سهام عدالت خود را بفروشیم؟

به ‌دو صورت امکان فروش سهام عدالت وجود دارد. روش اول مراجعه به بانک و تکمیل فرم درخواست فروش سهام عدالت بوده که تا امروز ۱۳ خردادماه فرصت داشتید این اقدام را انجام دهید. در روش دوم با مراجعه به کارگزاری‌ها و سایت منتخب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی می‌توانید اقدام به فروش تک‌تک سهام شرکت‌ها کنید.

۵. اگر سهام عدالت را از طریق بانک نفروشیم چه مشکلی پیش می‌آید؟

مهلت تعیین شده برای فروش سهام عدالت از بورس فقط سهام نیست طریق بانک‌ها امروز به پایان می‌رسد. اگر از این فرصت استفاده نکنید، باید برای فروش سهام عدالت خود کد بورسی بگیرید. چراکه صرفاً بانک‌ها بدون نیاز به کد بورسی سهام عدالت شما را می‌فروشند. اگر عجله‌ای برای فروش سهام ندارید، می‌توانید هر موقع خواستید برای دریافت کد بورسی اقدام کنید. همچنین اگر کد بورسی دارید، نگرانی بابت پایان مهلت فروش سهام عدالت از طریق بانک‌ها وجود ندارد.

۶. آیا می‌توان فروش سهام عدالت را لغو کرد؟

بعضی مشمولان بعد از امضای توافقنامه با بانک‌ها برای فروش سهام عدالت یا ثبت سفارش فروش به‌صورت غیرحضوری، از این اقدام پشیمان شده‌اند، اما امکان لغو سفارش فروش سهام از طریق بانک‌ها و سامانه‌های دیگر وجود ندارد، چراکه آنها سفارش مشتریانشان را جمع کرده و پس از آن در بورس می‌فروشند.

۷. پس از فروش، سهام عدالت چه زمانی و از چه طریقی واریز می‌شود؟

واریز مبلغ فروش سهام عدالت به حساب مشمول، صرفاً در روش فروش سهام از طریق بانک‌ها انجام می‌شود. اگر سهام عدالت خود را از طریق کارگزاری بفروشید، مبلغ آن به حساب شما نزد کارگزاری واریز می‌شود و از بخش توان خرید قابل مشاهده است. می‌توانید از منوی «تقاضای وجه» سامانه معاملات آنلاین برای واریز پول به حساب بانکی‌تان استفاده کنید.

آنطور که در فرم درخواست فروش سهام آمده است، انتخاب زمان فروش و سهامی که باید به فروش برسد به عهده کارگزار با هماهنگی ناظر بازار است و در این خصوص اختیار تام به کارگزار و ناظر بازار داده می‌شود.

۸. افراد دارای کد بورسی چگونه می‌توانند سهام عدالت خود را بفروشند؟

اگر دارای کد بورسی هستید می‌توانید از طریق سامانه‌های فروش اینترنتی سهام عدالت بدون مراجعه حضوری به شرکت‌های کارگزاری نسبت به فروش سهام عدالت یا مشاهده سهامتان اقدام کنید. سامانه سعدی سامانه آنلاینی است که سهامدار پس از ورود به آن می‌تواند پرتفوی خود را مشاهده و تا سقف ۳۰ درصد از ارزش کل سبد را برای فروش انتخاب کند. کارگزاری نیز کلیه سفارش‌های فروش همه مالکان سهام عدالت را به قیمت بازار اخذ و تا ساعت ۱۴ آن روز به سپرده‌گذاری مرکزی ارسال می‌کند. سپرده‌گذاری مرکزی تا پایان آن روز دارایی سهام به اندازه سفارشات ارسالی هر کارگزار را در کد اختصاصی آن شرکت ایجاد می‌کند.

کارگزار روز کاری بعدی از ساعت ۱۲:۴۵ تا ۱۴ سفارشات فروش تجمیع‌شده را در هر نماد به قیمت پایانی همان روز وارد سامانه می‌کند و اهالی بازار می‌توانند به‌قیمت پایانی آن روز معاملاتی سهام مورد نظر را خریداری کنند.

بر اساس اطلاعیه سازمان بورس از امروز ۱۳ خردادماه تا چهارشنبه هفته آینده (۲۱ خردادماه) شرایط امکان خرید سهام در شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت وجود دارد. بر اساس این اطلاعیه تنها کارگزارانی امکان خرید سهام عدالت را دارند که از سوی کمیته پایش ریسک بازار به عنوان کارگزاری «پرریسک» شناسایی نشده باشند.

نمادهای معاملاتی «فایرا، خودرو، وتجارت، وبصادر، وبملت، بسویچ، شبندر، شتران، شبریز، شپنا، وپست، کچاد، حپترو، خساپا، وتوصا، ورنا، ساراب، سدشت، فولاژ، فخوز، فولاد، حکشتی، کگل، اخابر، رمپنا، فملی، بنیرو، دانا، جم، فارس، بفجر» شرکت‌های سرمایه‌پذیری هستند که در پورتفوی سهام عدالت سهام‌داران وجود دارند.

۹. شماره موبایل برای ورود به سامانه را چطور تغییر دهیم؟

بسیاری از مشمولان زمان مراجعه به سایت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به نشانی sahamedalat.ir یا ورود به سامانه‌های فروش سهام عدالت با پیام «شماره موبایل اشتباه است» روبه‌رو می‌شوند. این شماره موبایل از سازمان خصوصی‌سازی به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ارسال شده و برای تغییر آن باید به سایت samanese.ir مراجعه کنید و از منوی سمت راست گزینه تغییر شماره تماس را انتخاب کنید.

۱۰. آیا بانک‌ها اجازه دارند کمتر از ۳۰ درصد سهام عدالت را واریز کنند؟

برخی از مردم زمانی که برای فروش ۳۰ درصد سهام عدالت خود مراجعه کرده‌اند، بانک‌ها گفته‌اند ارزش فروش سهام عدالت آنها فقط ۴۵۰ هزار تومان است، اما حسن علائی، معاون سازمان خصوصی‌سازی این خبر را جعلی اعلام کرده و گفته است که چنین ادعایی صحت ندارد. طی تماسی هم که با برخی از بانک‌ها داشتیم، به فروش ۳۰ درصد سهام اشاره کردند وپرداخت تنها ۴۵۰ هزار تومان از فروش سهام عدالت را نفی کردند.

مشمولان سهام عدالت می‌توانند از طریق شماره تلفن ۱۵۶۹ سوالات خود را با کارشناسان این مرکز مطرح کنند. همچنین شماره تماس ۸۳۳۳۸ سازمان خصوصی سازی، برای پاسخگویی به مشمولان سهام عدالت در دسترس است.

با اینکه سال ۱۳۸۸ رشته روابط عمومی را انتخاب کردم، اما آمال و آرزوهایم با سازوکار این رشته سنخیتی نداشت و پا به دنیای خبرنگاری و روزنامه‌نگاری گذاشتم. در سال ۹۶ با قبولی در کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی علامه خواستم به حوزه سیاست و جامعه وارد شوم که بخت و اقبالم این بود تا در راه پرداخت با دنیای فناوری و فین‌تک آشنا شوم و حالا خبرنگار حوزه بورس این رسانه هستم.