برخلاف کاهش تمایل سرمایه‌گذاری در بورس، وضعیت بنیادی شرکت‌ها مطلوب است
کارشناس بازار سرمایه گفت: برآورد میشود گزارش‌های ۶ ماهه خوبی از سودآوری شرکت‌ها منتشر شود و اگر سرکوب قیمت‌ها صورت نگیرد، برخی گروه‌ها همچون غذایی‌ها پتانسیل رشد سودآوری در نیمه دوم سال را هم دارند.
به گزارش بازار به نقل از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، حمیدرضا جیهانی کارشناس بازار سرمایه در خصوص وضعیت این روزهای بازار سرمایه بیان کرد: رکود بازارهای جهانی حتما رویدادی منفی برای بازار سرمایه ما خواهد بود؛ چرا که سیاست‌های فدرال رزرو تعیین کننده فضای اقتصادی آمریکا بوده و اقتصاد جهانی را هم با سیاست‌های خود تحت تاثیر قرار می دهد. فدرال رزرو در دوران شیوع کرونا با تزریق نقدینگی، سعی در مدیریت بازارها داشت و حالا از طریق افزایش نرخ بهره، تلاش می‌کند دوباره اقتصاد جهانی را مدیریت کند؛ اما شاهد آن هستیم که رکود به تدریج بازارهای جهانی را تحت تاثیر قرار داده است.
وی افزود: از سوی دیگر برخی مسائل در اقتصاد چین، چشم انداز آینده کامودیتی را تا حدودی تیره و تار کرده است. البته جنگ بین روسیه و اوکراین احتمالا به نفت و فرآورده‌های نفتی مجال کاهش قیمت زیادی نداده و نفت در کوتاه مدت قیمت‌های پایین تر از ۸۵ دلار را نخواهد دید. اما با توجه به رکود در اقتصاد جهانی و کاهش تقاضا در بازار کامودیتی‌ها، کاهش قیمت‌های جهانی محصولات فلزی و معدنی محتمل است.
عضو هیات مدیره سبدگردان فراز گفت: حدود ۶۰ درصد از بازار سرمایه ما مربوط به سهام شرکتهای صادرات محور بوده و رکود در بازارهای جهانی، سودآوری این شرکت‌ها را متاثر خواهد کرد. ضمن اینکه پایان جنگ روسیه و اوکراین شرایط را برای صنایع کامودیتی محور بازار سرمایه سخت‌تر خواهد کرد (هر چند به پایان یافتن مناقشات در کوتاه مدت خوشبین نیستم).
این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: با این تفاسیر نگرانی بابت تاثیر منفی رکود در بازارهای جهانی بر روی بازار سرمایه منطقی است. نکته اینجاست که حاشیه سود اکثر شرکتهای کامودیتی محور بازار سرمایه مناسب بوده و در صورت کاهش قیمت‌های جهانی، شاید حاشیه سود این شرکت‌ها کمی کاهش یابد، ولی اثر جدی روی روند بازار سرمایه ما نخواهد داشت.
وی ادامه داد: مشکل اصلی بازار سرمایه ما، رکود در اقتصاد جهانی نیست. ارزش پایین معاملات نشان از عدم خوشبینی سرمایه‌گذاران به آینده بازار سرمایه دارد. از منظر تحلیلی نسبت P/E میانگین بازار سرمایه در محدوده ۶ الی ۷ قرار دارد که کاملا منطقی است. برآورد میشود گزارش‌های ۶ ماهه خوبی از سودآوری شرکت‌ها منتشر شود و اگر سرکوب قیمت‌ها توسط دولت صورت نگیرد، برخی گروه‌ها همچون غذایی‌ها پتانسیل رشد سودآوری در نیمه دوم سال را هم دارند؛ ولی با وجود مناسب بودن وضعیت اکثر سهم‌ها از نکاه تحلیلی، فعلا از سوی سرمایه‌گذاران رغبتی برای خرید و ورود نقدینگی جدید به این بازار مشاهده نمی‌شود.
اصول سرمایه گذاری در بورس برای موفقیت
همچون هر فعالیت دیگری در زندگی، سرمایه‌گذاری در بورس نیز قواعد و اصول خاص خود را دارد. در این مقاله ما این قواعد را، با عنوان اصول سرمایه گذاری در بورس می‌شناسیم. دلیل اصل خواندن نکاتی که در ادامه ارائه می‌کنیم، درک بیشتر شما از جدی و مهم بودن آن‌هاست.
سرمایه‌گذاری در بورس نیازمند دانست علم نجوم یا رفتن به مریخ نیست، بلکه کافی‌ست چند اصل سرمایه‌گذاری در بورس را که در ادامه معرفی می‌کنیم رعایت کنید تا هیچ‌گاه ضرر نکنید.
اصول سرمایه گذاری در بورس آموختنی هستند
پیش از هر چیز بدانید، اولین ابزار مورد نیاز شما برای موفقیت، دانش و مهارت است. پس اگر تازه‌کار هستید، از همین حالا برای آموختن اصول و کارکردهای بورس قدم بردارید. یادگیری مفاهیم بورسی وقت زیادی از شما نمی‌گیرد. برای اطمینان از یادگیری خود میتوانید در دوره‌های آموزشی موجود در این حوزه نظیر دوره آموزشی تحلیل تکنیکال، دوره آموزشی تحلیل بنیادی و دوره‌هایی همچون تابلوخوانی و فیلترنویسی شرکت کنید.
بر روی تجارت‌های عالی سرمایه‌گذاری کنید
توجه کنید که تعریف اصلی بورس و سهام در چیست. شما فرصت این را دارید که در یک پروژه‌ی تجاری سهیم شوید. پس این تجارت را به‌درستی انتخاب کنید. فارغ از نمودارها و اخبار و جوانب دیگر، به ارزشمند بودن صنعت و کسب‌وکاری که سرمایه‌ی خود را وارد آن میکنید، دقت کنید. شناخت شرکت های بورسی اهمیت بالایی دارد. چه صنعتی راه رشد بیشتری دارد؟ ایده‌های نوین در کجا هستند و چگونه میتوانید آینده‌ی مطمئن‌تری را بیابید؟
پارامترهای مختلف را در نظر بگیرید
یکی از اصول سرمایه گذاری در بورس و سرمایه‌گذاری بورس، بررسی همه‌جانبه‌ی سهم مورد نظر است. بنابراین شما باید پارامترهای موثر در آینده‌ی یک سهم را بررسی کنید. این پارامترها عبارتند از سابقه‌ی مالی، تیم مدیریتی و همچنین ثبات شرکت در سوددهی. شرکتهای ارزشمند تیم مدیریت قوی‌ای داشته و گزارش‌های ماهانه و سالانه‌شان دقیق و به‌موقع ارائه میشود.
شرکتی با نوآوری‌های خاص و رو به پیشرفت انتخاب کنید
گاهی اوقات ممکن است ارزش یک سهم مدت زیادی را ثابت مانده یا در حال کاهش باشد. اما با مطالعه و تحقیق به این نتیجه برسید که شرکت در حال تدارک دیدن پروژه‌هایی برای آینده‌ای نزدیک است و قرار است تحول مهمی ایجاد شود. با توجه به ریسک‌پذیری خود از چنین سهم‌هایی غافل نشوید.
یکی از اصول سرمایه گذاری در بورس، توجه به رقبا
وقتی سهمی را در یک صنعت خاص می‌خرید، دیگر فعالان آن حوزه به‌عنوان رقبای شما و شرکت مورد نظرتان تلقی میشوند. پس در هنگام سنجش وضعیت، رقبا را نیز بررسی کنید. اگر شرکتی که سهمش را می‌خرید خوب عمل کند، اما شرکتهای رقیب عملکرد بهتری داشته باشند، امکان کاهش ارزش سهام شما وجود دارد، چراکه شرکتهای قوی‌تر بازار و در نتیجه سرمایه‌ی بیشتری را به‌سمت خود جذب می‌کنند. پس در هر حوزه به‌دنبال بهترین‌ها باشید.
ارزش هر سهم را درک کنید
یکی از اصول سرمایه گذاری در بورس، توجه به ارزش واقعی سهام است. استراتژی سرمایه‌گذارهای حرفه‌ای، خرید سهم‌هایی با قیمت کمتر از ارزش واقعی‌ست. گاهی به دلایل مختلفی ممکن است قیمت یک سهم کمتر از ارزش واقعی آن باشد. عکس این استراتژی در فروش سهام نیز به‌کار می‌رود. زمان‌هایی که به‌دلیل جو روانی و ورود سرمایه‌ی زیاد به یک سهم قیمت‌ها شروع به افزایش می‌کنند، نمی‌توان گفت به‌طور قطع قیمت واقعی سهم افزایش داشته است و ممکن است مدتی بعد دچار ریزش شود.
هیچ‌گاه در قیمت اوج، سهم نخرید
اگر به نمودار قیمت سهم‌های مختلف نگاهی بیندازید، می‌بینید که افزایش و کاهش بخشی جدانشدنی از آن‌هاست. پس بدانید که هر افزایشی مقداری اصلاح به‌همراه خواهد داشت. پس هیچ‌گاه از روی نگرانی به‌خاطر جا ماندن از بازار، خرید نکنید. به‌دنبال کف قیمت‌ها باشید و خرید مطمئن‌تری انجام دهید. در چنین مواقعی خرید پله‌ای نیز راه‌حل مناسبی‌ست. به این ترتیب که اگر از ادامه‌ی روند قیمت مطمئن نیستید، مقداری خرید کرده و سپس در پله‌های بعدی اگر قیمت کاهش یافت، سبد خود را بیشتر کنید تا میانگین خریدتان کاهش یابد.
به خرید یک سهم بسنده نکنید
دیگر موردی که در بررسی اصول سرمایه گذاری در بورس باید به آن توجه شود، دوری از سبد تک سهم است. یک سبد تک سهم بدترین نوع سرمایه‌گذاری در بورس است. چرا که ریسک بسیار بالایی با خود به‌همراه دارد. توجه کنید که شرکتهای خوب بسیاری در بورس فعالند. پس لزومی ندارد شما تمام سرمایه‌ی خود را در یک سهم متمرکز کنید. با این کار در صورت وقوع هر اتفاق و کاهش قیمت بورس و سرمایه‌گذاری یک سهم، ارزش سرمایه‌ی شما به‌شدت کاهش می‌یابد. همچنین شما از نقاط سبز بازار نیز جا می‌مانید و سودهای احتمالی را از دست خواهید داد.
احتمال ضرر را نیز در نظر بگیرید
یکی از اشتباهات سرمایه‌گذارهای تازه‌کار، عدم آمادگی برای ضرر است. پس شما این اشتباه را تکرار نکنید و به عنوان یکی دیگر از اصول سرمایه گذاری در بورس، ریسک‌پذیری را در دستور کارتان قرار دهید. البته باید اصول مدیریت ریسک را رعایت کنید.
همچنین بسیار مهم است که حدضرر خود را مشخص کنید. به این ترتیب برنامه‌ریزی کنید که درصورت کاهش قیمت سهم به حد مشخصی، از آن خارج شده و سپس در موقعیت مناسبی وارد شوید.
اصول سرمایه گذاری در بورس برای دریافت سود
گاهی همه چیز طبق میل ما پیش می‌رود و سهامی که داریم با قیمت مناسبی در حال رشد هستند. اگر قصد نگهداری چند ساله‌ی یک سهم را ندارید، همیشه به ذخیره کردن بخشی از سود خود فکر کنید. به این ترتیب زمانی که ارزش یک سهم که برای مدت موقت خریده‌اید بالا می‌رود، میتوانید قسمتی از آن را بفروشید. در چنین شرایطی در صورت کاهش قیمت شما پیش از این سود مناسبی را برداشت کرده‌اید.
به سرمایه‌گذاری بلندمدت خود وفادار بمانید
فراموش نکنید که سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت در بورس، انتخابی نامناسب است. از این رو بهتر است که نگاه بلندمدتی به سرمایه‌گذاری داشته باشید. یکی از اصول سرمایه گذاری در بورس، به شما توصیه می‌کند سبد بلندمدت خود را هیچ‌گاه تغییر ندهید. در صورت مشاهده‌ی اصلاح‌های مقطعی برای فروش وسوسه نشوید.
از طرفی اگر قصد دارید خرید و فروش کرده و نوسان‌گیری دارید، میتوانید یک سبد مجزا برای آن درنظر بگیرید. به این ترتیب میتوانید از نوسان بازار نیز سود کسب کنید. در حالی که برنامه‌ی بلندمدتتان طبق آنچه انتظار داشته‌اید پیش می‌رود.
جمع بندی
فراموش نکنید که موفقیت تا حدود زیادی به رعایت اصول سرمایه گذاری در بورس که در بالا معرفی کردیم وابسته است. از طرفی تجربه میتواند به شما توانایی و اعتماد به نفس بیشتری بدهد. اگر در حال یادگیری هستید و می‌خواهید کارتان را شروع کنید، میتوانید مدتی را آزمایشی فعالیت کنید.
سهم‌ها را بررسی کرده و پیش‌بینی خود را در خصوص آن‌ها یادداشت کنید. در بازه‌های زمانی مختلف صحت نتایجی را که پیش‌بینی کرده‌اید مرور کنید. در صورتی که نتایج تا حدی به واقعیت نزدیکند، وارد بازار شده و کم‌کم خود را بیازمایید.
سرمایه گذاری در بورس
امروزه موضوع بورس یکی از مهمترین مباحث اقتصادی میان جوامع است، در ابتدا باید با مفهوم بورس آشنا شد، در این راستا بورس یا یا بهابازار به بازاری سازمان یافته گفته میشود که قیمت‌گذاری، خرید و فروش کالا، قرارداد آتی و اوراق بهادار در آن انجام میپذیرد. موسسه وکلای بین المللی بیان امروز سعی دارد تا در بلاگ پیش رو موضوع سرمایه گذاری در بورس را مورد بررسی قرار داده و به مزیت سرمایه گذاری در بورس و شرایط سرمایه گذاری در آن بپردازد پس از شما همراهان عزیز خواستاریم تا در ادامه بلاگ پیش رو با ما همراه باشید.
بورس و سرمایه گذاری در آن پدیده ی نوظهوری نیست و به دلیل به کار انداختن سرمایه های راکد در کلیه کشورها به عنوان یک راه سرمایه گذاری امن و مشروع شناخته میشود. از زمان تصویب قانون تأسیس بورس اوراق بهادار، بورس در ایران فعال است هر چند در ابتدا فعالیت در آن محدود بود؛ اما سرمایه گذاری در بورس این روزها به یک دغدغه مهم برای صاحبان سرمایه تبدیل شده است و بسیاری از افراد برای حفظ و افزایش ارزش دارایی های خود سرمایه گذاری در بورس را سودمند می دانند. یکی از شیوه های سرمایه گذاری در بورس، مشارکت در سرمایه گذاری است.
انواع بازار بورس در ایران
در حال حاضر در ایران چهار نوع بازار بورس مشغول فعالیت هستند که عبارتند از بازار بورس کالا، بورس اوراق بهادار، بورس انرژی و فرابورس.
بخش عمده سرمایه گذاران بورس در ایران در بازار بورس اوراق بهادار فعال هستند که محلی است برای خرید و فروش سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار از جمله اوراق مشارکت و غیره. تمام معاملات مربوط به شرکت های بورس و سرمایه‌گذاری پذیرفته شده در بورس از طریق کارگزاری ها و با استفاده از کدهای معاملاتی صورت میپذیرد و این امکان را فراهم می آورد تا اشخاص معاملات را به خوبی رصد کنند. کسب سود در بورس تنها به میزان سرمایه ای که وارد آن میکنید وابسته نیست بلکه به موضوعات دیگری نیز وابسته است. معاملاتی که در بورس اوراق بهادار انجام میشود تحت نظارت سازمان بورس قرار دارد که نسبت به عملکرد اشخاص اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی نظارت دارد.
مزیت سرمایه گذاری در بورس
سرمایه گذاری همواره آمیخته با ریسک ها و اتفاقات غیرقابل پیش بینی است و حتی آن بخش از مخاطراتی که قابل پیش بینی هستند نیز میتوانند آثار و دامنه ای متفاوت از پیش بینی هاداشته باشند. بورس نه تنها میتواند به رشد و رونق اقتصادی کشورها کمک کند، بلکه این امکان را به اشخاص میدهد درصورتیکه هوشمندانه تصمیم بگیرند سود قابل توجهی نیز بدست آورند.
مهم ترین مزیت هایی که میتوان برای سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار شناسایی کرد عبارتند از:
- افراد به نسبت مشارکت خود در اداره شرکت نقش دارند چرا که به نوعی مالک آن محسوب میشوند اما این به معنای این نیست که سهام داران عمده و سهام داران خرد از حوزه اختیار یکسان نیز برخوردارند ولی همه سهام داران در مجمع عمومی عادی حق حضور و حق رأی دارند؛
- بورس با تمام ریزه کاری ها و الزامات قانونی به عنوان یکی از راههای ساده سرمایه گذاری شناخته میشود. افراد میتوانند رأساً یا از طریق صندوق های سرمایه گذاری معاملات را پیگیری و نسبت بدان اقدام کنند؛
- خرید و فروش سهام در بورس تابع محدودیت های بیرونی نیست یعنی امکان معامله آنی و بدون واسطه وجود دارد از سوی دیگر سرمایه ای که در بورس وارد میشود میتواند به سادگی و زودتر از سایر بازارها به سرمایه نقدی اشخاص تبدیل شود؛
- علاوه بر سود ناشی از ترقی و رشد سهام و به تبع آن افزایش قیمت سهام، سهام داران از سود سالانه شرکتهای محل سرمایه گذاری نیز برخوردار میشوند؛
- بورس یک بازار گسترده، با جغرافیایی متنوع و دامنه انتخاب های زیاد است و بخاطر کنار زدن محدودیت های بازارهای دیگر میتواند به اولین گزینه برای اشخاص جهت سرمایه گذاری تبدیل شود به خصوص آنکه در شرایط تحریم میتواند ارزش پول و سرمایه اشخاص را تا حد زیادی حفظ کند؛
- بورس محفل شفافی برای سرمایه گذاری است و تغییرات در آن در معرض دید کلیه مشارکت کنندگان قرار دارد؛
- شرایط حضور شرکت هایی که سهام شان در بازار بورس و اوراق بهادار عرضه میشود باید براساس قانون کاملاً رعایت شود. به عنوان مثال براساس قانون باید حداقل مشخصی سرمایه داشته باشند، در بازه زمانی مشخصی شرکت سود ده محسوب شوند و از طرفی صورت حساب ها و اسناد مالی خود را به صورت شفاف در اختیار سهام داران و صندوق های سرمایه گذاری از طریق سامانه کدال قرار دهند؛ کلیه اشخاص فعال و علاقمند برای فعالیت در بورس میتوانند به صورت مجانی و بدون محدودیت از این سامانه جهت کسب اطلاعات لازم در خصوص شرکت های بورسی استفاده کنند.؛
- شرکت هایی که سهام شان در بورس عرضه میشود از تخفیف ها و معافیت های مالیاتی برخوردار میشوند که این امر در قانون مالیات های مستقیم مورد اشاره قرار گرفته است.
شرایط سرمایه گذاری در بورس
۱)پیش شرط ورود به بورس به عنوان سرمایه گذار ثبت نام در سامانه سجام و دریافت کد بورسی است. کد بورسی به عنوان کد سهام داری و کد معاملاتی نیز شناخته میشود .نکته ای که وجود دارد این است که اخذ کد بورسی اشخاص را قادر میسازد تا در فرابورس نیز وارد شوند ولی ورود به بورس کالا مستلزم دریافت کدبورسی جداگانه است. شیوع کرونا موجب گردید تا امکان دریافت کد بورسی بدون نیاز به ثبت نام در کارگزاری های رسمی فراهم شود اما ورود به بازار معاملات مستلزم بهره بردن از خدمات یکی از کارگزاری های رسمی است؛
۲) انعقاد قرارداد کارگزاری بین سرمایه گذار و کارگزاران رسمی.
مؤسسه حقوقی بیان امروز، در زمینه انعقاد قرارداد های مورد نیاز در بورس و حقوق بازار بورس بورس و سرمایه‌گذاری در ایران به ارائه خدمات به اشخاص خارجی و ایرانی حقیقی و حقوقی می پردازد. از جمله این خدمات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
اصول و روش‌های سرمایه گذاری در بورس
بدیهی است که برای سرمایه گذاری در بورس، نیاز به دریافت کد بورسی دارید و باید در یکی از کارگزاری‌های فعال حساب کاربری باز کنید. قبلا درباره ثبت‌نام در بورس مفصل توضیح داده‌ایم. در اینجا می‌خواهیم چند نکته ساده و کاربردی برای ورود به بورس را با هم مرور کنیم.
سرمایه گذاری در بورس یک راه افزایش سرمایه
همان‌طور که اشاره کردیم، اصول سرمایه گذاری در بورس تفاوت خاصی با اصول سرمایه‌گذاری در بازارهای دیگر ندارد. شاید ساده‌ترین روش سرمایه‌گذاری این باشد که حساب سپرده بانکی باز کنید و سالانه ۲۰ درصد سود بانکی بگیرید. (در اینجا فرض کرده‌ایم که نرخ بهره بانکی سالانه بیست درصد باشد. به این بیست درصد اصطلاحا نرخ بهره بدون ریسک هم گفته میشود).
اکنون فرض کنید می‌خواهید در یک فعالیت اقتصادی (مانند راه‌اندازی یک اغذیه‌فروشی، کافه، سوپرمارکت یا…) سرمایه‌گذاری کنید. ساده‌ترین کار این است که ببینید نرخ بازده این فعالیت اقتصادی چند درصد است و آیا سرمایه‌گذاری در این فعالیت اقتصادی به‌صرفه است یا نه. بدیهی است که معیار سنجش به‌صرفه بودن یا نبودن این سرمایه‌گذاری این است که بازدهی این سرمایه‌گذاری را با نرخ سود بانکی مقایسه کنید. اگر این بازدهی کمتر از بیست درصد (یا همان نرخ سود بدون ریسک) باشد، طبعا منطقی نیست که سرمایه‌تان را وارد این فعالیت اقتصادی کنید، ولی اگر بازدهی بالاتر از بیست درصد باشد آن وقت توجیه کافی برای سرمایه‌گذاری در این فعالیت اقتصادی وجود خواهد داشت.
اصول سرمایه‌گذاری در شرکتهای بورسی هم به همین سادگی است؛ یعنی باید ببینیم بازدهی شرکتی که می‌خواهیم سهامش را بخریم چه نسبتی با سود بدون ریسک دارد و آیا سرمایه‌گذاری در فعالیت آن شرکت صرفه اقتصادی دارد یا نه.
نکته: در اینجا از مولفه‌های بسیار مهمی همچون میزان رشد شرکت، نرخ تنزیل، ریسک‌های سرمایه‌گذاری، جریان وجوه نقد و… چشمپوشی شده است که هر کدام از این‌ها برای تعیین ارزندگی سهام یک شرکت -یا هر فعالیت اقتصادی دیگر- تعیین‌کننده است. اما نکته اینجاست که همه این‌ها در نهایت در این نکته خلاصه میشود که آیا سرمایه‌گذاری در یک فعالیت اقتصادی -مثل فعالیت یک شرکت بورسی- صرفه اقتصادی دارد یا نه.
نسبت پی‌به‌ای ساده‌ترین راه برای تعیین ارزندگی سهام
اکنون بیایید سراغ یکی از ساده‌ترین، پیچیده‌ترین، مهمترین و البته پرکاربردترین نسبت‌های مالی برویم: نسبت پی‌به‌ای که به صورت P/E هم نمایش داده میشود و به آن نسبت قیمت به سود هم می‌گویند. این نسبت در واقع از فرمول زیر به دست می‌آید:
P/E = Price / Earning Per Share
در این فرمول، P همان قیمت روز سهام است و Earning Per Share یا EPS عبارت است از مبلغ سود هر سهم شرکت در دوره یک ساله. مثلا در تاریخی این متن نوشته میشود، قیمت هر سهم شرکت فولاد مبارکه ۱۴۴۵ تومان است و این شرکت در دوازده ماه اخیر، به ازای هر سهم ۸۰ تومان سود ساخته است. در نتیجه نسبت پی‌به‌ای فولاد از تقسیم عدد ۱۴۴۵ به ۸۰ به دست می‌آید که تقریبا برابر است با ۱۸.
نکته: نسبت P/E و مقدار EPS شرکتهای بورسی را میتوانید از صفحه آن شرکت در سایت بورس ببینید. فقط توجه داشته باشید که مقدار P/E و EPS که در سایت بورس می‌بینید، اصطلاحا گذشته‌نگر است و بر مبنای اطلاعات ۱۲ ماه اخیر محاسبه شده است. نسبت P/E تحلیلی برای ۱۲ ماه آینده ممکن است با عددی که در این صفحه می‌بینید، تفاوت جدی داشته باشد. مثلا اگر فرض کنیم فولاد مبارکه طی ۱۲ ماه آینده به ازای هر سهم ۲۰۰ تومان سود خواهد ساخت، آن وقت نسبت P/E تحلیلی یا آینده‌نگر برای این سهم تقریبا برابر با ۷.۲ خواهد بود.
نسبت P/E بدون ریسک
اکنون که با نسبت P/E آشنایی ابتدایی به دست آوردیم، می‌توانیم این نسبت را برای هر نوع سرمایه‌گذاری محاسبه کنیم. بیایید این نسبت را برای حساب‌های سپرده بانکی حساب کنیم. فرض کنید در یک حساب سپرده بانکی با نرخ بیست درصد، ۱۰۰ تومان پول داریم. بنابراین در پایان سال ۲۰ تومان سود به این حساب تعلق می‌گیرد. در نتیجه نسبت P/E برای این حساب بانکی از تقسیم ۱۰۰ به ۲۰ به دست می‌آید که برابر است با عدد ۵.
به‌طور کلی اگر نسبت P/E یک سهم (یا یک فعالیت اقتصادی) کمتر از این عدد باشد، خرید آن سهم (یا سرمایه‌گذاری در آن فعالیت اقتصادی) توجیه اقتصادی دارد، ولی اگر این نسبت برای سهام یک شرکت بالاتر از این عدد باشد (و انتظار نداشته باشیم که این نسبت در آینده کاهش معنی‌داری داشته باشد) آن وقت سرمایه‌گذاری در سهام آن شرکت چندان منطقی نیست.
نکته ۱: شرکت‌ها میتوانند به‌مرور زمان رشد کنند و از این طریق مقدار محصول بیشتری تولید و روانه بازار کنند. از طرف دیگر، در اقتصادهای تورمی، افزایش نرخ محصولات پدیده‌ای رایج است و در به همین دلیل درآمد ریالی شرکتهای تولیدکننده هم (حتی اگر مقدار محصولات‌شان افزایش نیابد) میتواند افزایش پیدا کند. در نتیجه سرمایه‌گذاران حاضرند سهامی با P/E بالاتر از ۵ هم خریداری کنند.
نکته ۲: نسبت P/E گرچه برای افراد تازه‌کار راهنمای مناسبی است، اما معمولا به‌خودی خود معنای خاصی ندارد و باید تفسیر شود. نسبت P/E برای شرکت‌ها و صنایع مختلف میتواند متفاوت باشد و تفسیرهای متفاوتی هم داشته باشد. در مطالب آینده این بورس و سرمایه‌گذاری نسبت را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.
سرمایه گذاری در بورس برای چه کسانی مناسب است؟
سرمایه گذاری در بورس میتواند برای همه مناسب باشد، البته به این شرط که سرمایه‌گذار نسبت به ریسک‌های انواع ابزارهای سرمایه‌گذاری آگاهی داشته باشد. در حال حاضر گزینه‌ها و ابزارهای متنوعی برای سرمایه‌گذاری از بورس و سرمایه‌گذاری طریق بازار سرمایه وجود دارد که میتواند شرایط مورد نظر سرمایه‌گذاران مختلف با میزان ریسک‌پذیری متفاوت را تامین کند. صندوق‌های درآمد ثابت قابل معامله در بورس و صندوق‌های سرمایه‌گذاری با پشتوانه طلا در کنار انواع اوراق مشارکت با سود ثابت، از کم‌ریسک‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری هستند که عملا مانند سرمایه‌گذاری در حساب سپرده بانکی یا خرید طلا عمل می‌کنند.
گزینه‌های دیگری از قبیل صندوق‌های سهامی قابل معامله در بورس برای سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای و آنانی که نمی‌خواهند وقت زیادی برای تحلیل سهام بگذارند مناسب است. کسانی هم که می‌خواهند خودشان مستقیما سهام بخرند، میتوانند سراغ شرکتهای بنیادی با ریسک کم و متوسط بروند و با دیدگاه بلندمدت اقدام به خرید سهام این نوع شرکت‌ها بکنند. سرمایه‌گذارانی هم که ریسک‌پذیری بالایی دارند میتوانند سراغ گزینه‌های پرریسک‌تر (مانند شرکت‌هایی که انتظار می‌رود از زیان‌دهی خارج شوند یا اینکه ممکن است تغییرات بااهمیتی در کسب سود داشته باشند) بروند.
روی هم رفته بورس اوراق بهادار میتواند برای هر سرمایه‌گذاری مناسب باشد، به این شرط که سرمایه‌گذار بداند پولش را کجا سرمایه‌گذاری می‌کند و ریسک سرمایه‌گذاری‌هایش چقدر است.
در صورتی که قصد ورود جدی به بازار بورس را دارید و یا شغلی در این زمینه می‌خواهید، مقاله «گواهینامه حرفه ای بازار سرمایه» به شما کمک می‌کند.
حداقل سرمایه برای ورود به بورس چقدر است؟
در حال حاضر برای ارسال سفارش خرید در انواع اوراق بهادار، کف ۵۰۰ هزار تومانی تعیین شده است. یعنی اگر بخواهید برای خرید سهام شرکتی سفارش خرید بگذارید، ارزش سفارش‌تان باید حداقل ۵۰۰ هزار تومان باشد. البته درمورد عرضه‌های اولیه استثنا وجود دارد و با مبالغ کمتر از این هم میشود در عرضه‌های اولیه شرکت کرد.
نکته: اگر می‌خواهید با سرمایه حداقلی وارد بازار بورس شوید، توصیه می‌کنیم تا مدتی مشخص صرفا در عرضه‌های اولیه سرمایه‌گذاری کنید. سعی کنید درباره شرکت‌هایی که عرضه اولیه میشوند اطلاعات بیشتری کسب کنید و سهام شرکت‌هایی را که فکر میکنید در میان‌مدت و بلندمدت بازدهی خوبی دارند، در سبدتان نگه دارید. در غیر این صورت، پس از کسب بازدهی کوتاه‌مدت سهام عرضه‌اولیه‌ای‌تان را بفروشید و با سودی که کسب کرده‌اید سهام شرکتهای بنیادی بخرید.
انواع روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس
همان‌طور که اشاره کردیم، سرمایه گذاری در بورس روش‌های مختلفی دارد که میتواند برای افراد مختلف مناسب باشد. ولی به‌طور کلی میتوان گفت سرمایه‌گذاری در بورس به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام میشود.
سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس
این روش برای کسانی مناسب است که اطلاعات زیادی درباره بازار بورس ندارند یا نمی‌خواهند وقت زیادی را صرف تحلیل وضعیت بنیادی شرکت‌ها یا تحلیل تکنیکال روند قیمت سهام مختلف صرف کنند. این دسته از افراد میتوانند با خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری (صندوق‌های درآمد ثابت، صندوق‌های سهامی مختلط و صندوق‌های سهامی) به طور غیرمستقیم در بازار بورس سرمایه‌گذاری کنند.
سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس
آن دسته از سرمایه‌گذارانی که ریسک‌پذیرترند و زمان و دانش کافی برای تحلیل وضعیت شرکتهای بورسی دارند، خودشان مستقیما اقدام به خریدوفروش سهام شرکت‌ها می‌کنند. در این روش تسلط بیشتری نسبت به سرمایه‌گذاری وجود دارد و شخص سرمایه‌گذار تصمیم می‌گیرد که سهام کدام شرکت‌ها را بخرد یا بفروشد.
توصیه می‌کنیم که اگر می‌خواهید وارد بازار بورس شوید، در همان گام نخست سراغ سرمایه‌گذاری مستقیم نروید. سعی کنید بخش اصلی سرمایه‌تان را به صورت غیرمستقیم در بورس سرمایه‌گذاری کنید و با بخش کوچک‌تری از سرمایه، سهام شرکتهای مختلف را خریدوفروش کنید تا با نوسان‌های بازار سرمایه آشنا شوید. بعد از آنکه دانش و تجربه کافی در این زمینه به دست آوردید، میتوانید رفته‌رفته سرمایه‌تان را در بخش سرمایه‌گذاری مستقیم افزایش بدهید.
سود سرمایه گذاری در بورس به چه صورت است؟
به‌طور کلی سرمایه‌گذاری در بورس از دو طریق میتواند سودآوری داشته باشد: از طریق سود تقسیمی سالانه و افزایش قیمت سهام به مرور زمان.
سود تقسیمی سالانه
بسیاری از شرکتهای بورسی (نه همه آن‌ها) هر سال مقداری سود می‌سازند و بخشی از این سود را بین سهامدارن‌شان تقسیم می‌کنند. (هدف از فعالیت اقتصادی در همه جای دنیا همین است!) هر کسی که هنگام تشکیل مجمع عادی سالانه یک شرکت، صاحب بخشی از سهام آن شرکت باشد، شرایط دریافت سود مجمع را خواهد داشت.
دقت کنید که شرکتهای بورسی سیاست‌های مختلفی برای تقسیم سود دارند. بعضی از آن‌ها سودی تقسیم نمی‌کنند و سود حاصل از فعالیت‌شان را دوباره سرمایه‌گذاری می‌کنند تا فعالیت شرکت را گسترش بدهند. بعضی از شرکت‌ها هم هستند که سیاست تقسیم سود حداکثری دارند و تقریبا تمام سود حاصل از فعالیت سالانه شرکت را بین سهامداران‌شان تقسیم می‌کنند. پس اگر دنبال دریافت سود مجمع هستید، باید سیاست تقسیم سود شرکت در چند سال گذشته را بررسی کنید و ببینید شرکت چه مقدار سود بین سهامدارانش توزیع می‌کند.
سود سرمایه‌ای
سود سرمایه‌ای یا Capital Gain در واقع همان سود ناشی از افزایش قیمت سهام در گذر زمان است. مثلا اگر سهامی را با قیمت صد تومان بخرید و بعد از چند ماه با قیمت دویست تومان بفروشید، سود سرمایه‌ای کسب کرده‌اید. این نوع دیگری از سود حاصل از سرمایه گذاری در بورس است.
مزایا و معایب سرمایه گذاری در بورس
سرمایه‌گذاری در بورس مزیت‌های زیادی برای اقتصاد کشور دارد، زیرا بازار بورس میتواند ابزاری برای بورس و سرمایه‌گذاری تامین مالی شرکتهای بورسی و در نتیجه رشد اقتصادی باشد. اما مهمترین مزیت بورس برای افراد عادی این است که این افراد میتوانند از طریق بازار بورس، سودی بالاتر از سود بانکی یا سود بدون ریسک کسب کنند.
یکی دیگر از مزیت‌های بازار بورس این است که با هر سرمایه‌ای میتوان در فعالیت اقتصادی شرکتهای مختلف سهیم شد. همان‌طور که گفتیم، با سرمایه حداقلی میتوانید در عرضه‌های اولیه شرکت کنید و با سرمایه‌های بسیار بالا هم میتوانید با خیال راحت سهام شرکتهای بنیادی و سودآور را بخرید.
اما سرمایه گذاری در بورس معایب خودش را هم دارد. سرمایه‌گذاری در بورس همان‌طور که میتواند سرمایه‌تان را چند برابر کند، ممکن است بخش زیادی از سرمایه‌تان را هم به باد بدهد. بخصوص اگر نسبت به ریسک‌های بازار سرمایه آگاهی نداشته باشید و معیار مشخصی برای ارزشیابی سهام شرکت‌ها نداشته باشید، ممکن است به‌راحتی سرمایه‌تان را به باد بدهید.
حتی با فرض اینکه دانش مالی کافی داشته باشید و معامله‌گر خوبی هم باشید، در برابر ریسک‌های سیستماتیک کاری از دست‌تان برنمی‌آید. تصمیم‌گیری‌های کلان اقتصادی و سیاسی از مواردی هستند که میتواند وضعیت سودآوری شرکت‌ها را دستخوش تغییر کند و به سهامداران زیان وارد کند. اتفاقات پیشبینی‌نشده‌ای مانند شیوع بیماری هم میتواند فعالیت شرکت‌ها را مختل کند و به سهامداران‌شان ضرر بزند.
روی هم رفته، سود بورس تضمینی نیست (برخلاف اوراق مشارکت یا حساب‌های سپرده بانکی) و هنگام سرمایه‌گذاری در بورس باید به این نکته توجه کافی داشته باشیم.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری؛ کلیدواژه بازگشت رونق به بورس
عبده تبریزی: عامه مردم باید سال‌های ۹۸ و ۹۹ را به یاد داشته باشند که تک سهم خریداری کردند به تبع آن اواسط سال ۱۴۰۰ مشکلات بروز کرد و زیان‌های زیادی به بار آمد؛ یکی از دلایل اتفاقات دو سال گذشته این بود که افراد بدون تخصص شروع به خرید تک سهم کردند درحالیکه باید به سراغ صندوق‌های سرمایه‌گذاری بروند تا ریسکشان را کاهش دهند.
صدای بورس؛ ملیکا حمزه‌ئی– حسین عبده تبریزی، کارشناس ارشد بازار سرمایه درمورد مهمترین پیام همایش‌هایی مانند همایش "سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای مقابله با تورم" گفت: این نوع نشست‌ها برای سرمایه‌گذار و سرمایه پذیر باید نتایجی به همراه داشته باشد، همایشی که در ۱۴ شهریور ماه ۱۴۰۱ برگزار شد درمورد صندوق‌ها بود و آنچه به‌طور مشخص نتیجه گرفته شد این بود که عامه مردم تک سهم خریداری می‌کنند که امری خطرناک است و باید به سراغ صندوق‌های سرمایه‌گذاری بروند.
او ادامه داد: در این همایش تأکید شد هنوز عده زیادی از مردم بدون هیچ دانش مشخصی تک سهم خریداری می‌کنند بنابراین یکی از پیام‌های چنین همایش‌هایی این است که باید حوزه‌های مختلفی را گسترش داد تا از این کار پرهیز و به سمت صندوق‌ها روانه شده و به این ترتیب ریسکشان را کاهش دهند.
عبده تبریزی افزود: عامه مردم باید سال‌های ۹۸ و ۹۹ را به یاد داشته بورس و سرمایه‌گذاری باشند که تک سهم خریداری کردند به تبع آن اواسط سال ۱۴۰۰ مشکلات بروز کرد و زیان‌های زیادی به بار آمد؛ یکی از دلایل اتفاقات دو سال گذشته این بود که افراد بدون تخصص شروع به خرید تک سهم کردند و چنین سمینارهایی به افراد کمک می‌کند تا اگر تخصص خاصی ندارند به سراغ چنین خریدی نروند.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که به نظر شما این اجبار که سهامداران خرد باید با مبانی بازار سرمایه آشنا باشند، کار درستی است، گفت: باید از سرمایه‌گذار به‌صورت منطقی حمایت شود به‌اینصورت که به سرمایه‌گذاری منابع بیشتری دارد اختیارات بیشتری داده شود اما مثلا به فردی که در سال ۹۹ با ۲۰ میلیون تومان وارد بازار شد از همان ابتدا نباید اجازه خریدن تک سهم داده می‌شد همچنین در استارتاپ‌ها و خریدهایی که ریسک بالایی دارند مانند صندوق‌های سهامی خاص طبیعی است که مدیر بازار در قبال افرادی که ثروت زیادی ندارند و قصد دارند تمام پس‌انداز خود را صندوق خریداری کنند مسئولیت دارد و نباید بگذارد این اتفاق رخ دهد.
وی با بیان اینکه در سال جاری صندوق‌های با درآمد ثابت نمی‌توانند بازده مناسبی مقابل تورم باشند، افزود: تورم ۴۰ درصد پیش‌بینی میشود اما صندوق‌های با درآمد ثابت سودهای ۲۳تا۲۴ درصد دارند البته از زیان افراد می‌کاهد یعنی به جای اینکه سود ۱۰ درصد بانکی را دریافت کنند، سود ۲۴ درصد می‌گیرند و اگر منابعشان بزرگتر است میتوانند به سراغ صندوق‌های تلفیقی بروند که به تورم نزدیک است.
عبده تبریزی ادامه افزود: نرخ بازدهی واقعی هیچ کشوری با نرخ رشد فاصله زیادی ندارد یعنی اگر در کشور ما سه درصد نرخ بازده واقعی گرفته شود، خوب است بنابراین اینگونه نیست که معجره رخ دهد و رشد کشور دو درصد باشد اما بخواهیم ۲۰ درصد بازدهی واقعی دریافت کنیم، سیستم بانکی هیچوقت و در هیچ سالی به جز چهار سال نرخ واقعی نداشته اما بازار سهام اگر نرخ سودش کمتر بوده، منفی کمتری داده یا اگر مثبت بوده، مثبت بیشتری داده است.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که رقابتی که بین صندوق‌ها، بانک‌ها و دولت وجود دارد به ضرر بازار سرمایه و آینده کشور نیست، گفت: خیر، در هرجای دنیا دولت‌ها در صندوق‌ها هستند و به‌نظر می‌رسد حضورشان در صندوق‌ها بهتر از این است که پول چاپ کنند اما احتمالا مقدار اوراقی که بخش خصوصی صادر می‌کند به نسبت بیشتر میشود و از این نظر اتفاق مورد انتظار اینکه ۳۰تا۴۰ درصد کل اوراق را بخش خصوصی داشته باشد.
دیدگاه شما