تجارت در بازارهای متعدد

انعقاد قرارداد تجارت آزاد با اوراسیا در آینده نزدیک

رییس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه به زودی مرکز توسعه تجارت ایران در روسیه به عنوان سفارت تجاری ایران کار خود را آغاز خواهد کرد، گفت: این امکان وجود دارد که ۸۰ درصد کالاهای مبادله‌ای بین ایران و روسیه تحت عنوان تجارت آزاد انجام شود.

سیاست دولت سیزدهم از ابتدا بر گسترش روابط با همسایگان تاکید داشته است و در این بین بر گسترش روابط با روسیه تاکید شده است. اخیرا نیز شاهد سفر رییس جمهور روسیه و ترکیه به ایران بودیم.

به گزارش تسنیم، با توجه به اقدامات انجام شده مقامات ایران و روسیه بر توسعه روابط تجاری با روسیه تاکید کردند.

علیرضا پیمان پاک رییس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه آمار تقریبی که از مراجع و سامانه های بین المللی داریم این است که کشور روسیه صادرات و واردات قابل توجهی دارد، گفت: براین اساس واردات روسیه حدود 132 میلیارد دلار بوده است. کشور روسیه به واسطه صادرات قابل توجه نفت و گاز و غلات، تراز مثبت تجاری دارد.

وی افزود: اگر نگاهی به کالاهای وارد شده به روسیه نگاه کنیم می‌بینیم کشورهایی که روسیه آنها را غیر دوست اعلام کرده است، 80 میلیارد دلار صادرات دارند. این عدد برآورد ما در سال گذشته است. در حقیقت یک بازار با حجم بسیار بالا در نزدیکی ایران به وجود دارد. این بازار اهمیت های استراتژیک نیز دارد. برآورد روسیه نیز به جای 80 میلیارد دلار عددی حدود 100 میلیارد دلار بوده است. بدین معنا که ما یک بازار 100 میلیارد دلاری داریم که می‌توانیم استفاده کنیم.

رییس سازمان توسعه تجارت با اشاره به اینکه ما کالاهای وارداتی را تفکیک کردیم و در بخش قابل توجهی از این کالاها مزیت داریم، گفت: مواد غذایی و کالاهای مربوط به لوازم خانگی از جمله این موارد هستند. این آمارها در حالی مطرح می‌شود که در سال گذشته با وجود رشد صادرات حدود 570 میلیون دلار سهم ما از صادرات به روسیه بوده است. این رقم بسیار پایین است.

وی گفت: طی چهار ماه اخیر نشست های مختلفی را در دولت داشتیم. رییس جمهور و معاون اول جلسات مداومی را در این خصوص برگزار می کنند. هم چنین جلسات متعددی نیز با طرف های روسی برگزار کردیم تا روند صادرات را تسهیل کنیم. مسئله مهم این است که ما در طول زنجیره چه کارهایی را انجام دادیم و چه تجارت در بازارهای متعدد اقداماتی را باید انجام دهیم. در طول زنجیره کالاهای صادراتی در پنج بخش متمرکز شدیم که مهم ترین بخش آن توسعه بازار بوده است. به این معنا که ساز و کارهایی را ایجاد کنیم که تجار ایرانی و روسی بر مبنای آن ارتباط درستی با یکدیگر برقرار کنند.

پیمان پاک گفت مسئله اصلی این است که ویژگی‌ها و فرصت های اصلی بازار روسیه مشخص شود. ضمن اینکه توزیع کنندگان اصلی بازار روسیه با تجار ایرانی آشنا شوند. در سال های گذشته شاهد بودیم که توزیع کالاهای ایرانی در روسیه توسط کشورهای ثالث انجام می‌شد.

پیمان پاک با اشاره به اینکه باید تفاوت بازار روسیه را با بازارهای سنتی ایران مانند عرق مشخص کنیم، گفت: بازار روسیه متفاوت است و این در حالی است که ورود بدون شناخت سبب دافعه خواهد شد. ممکن است این موضوع سبب شود که تجار تصور کنند نمی‌توان در بازار روسیه موفق شد اما این موضوع غلط است. ما تلاش کردیم تا با اعزام هیئت های تجاری به روسیه و برعکس نیاز های کالایی روسیه را به درستی شناسایی کنیم.

وی تاکید کرد: این موضوع محدود به مسکو نبوده و تلاش شده تا از جمهوری‌های مختلف روسیه در آن شرکت کنند. تا امروز بیش از 24 هیئت رفت و آمد داشته‌اند. در حال حاضر باید از ظرفیت های اتحادیه‌ها و اتاق های بازرگانی استفاده کنیم. گرچه ایراداتی به عملکردها وارد است اما در حال حاضر انتظار داریم که نهادهایی مانند اتاق بازرگانی یا اتاق تعاون وظیفه ساماندهی تجار بخش خصوصی را به عهده داشته باشند. با ایجاد سامانه‌های مشخص و همکاری طرف مقابل امیدوار هستیم تا ارتباط خوبی بین تجار دو کشور برقرار شود. شیوه اعزام هیئت ها و تجارت در بازارهای متعدد مجموعه های مختلف نیز در اطلاعیه های سازمان توسعه تجارت وجود دارد و از سوی اتاق‌ها نیز اطلاع‌رسانی می‌شود.

مسئله دیگر ما حضور در نمایشگاه های روسیه است. در شهریورماه امسال یک نمایشگاه تخصصی از توانمندی های ایران در روسیه برگزار خواهد شد. همچنین نمایشگاه های تخصصی دیگری نظیر قطعات خودرو در حال برنامه‌ریزی است. برنامه ما این است که در تمامی نمایشگاه های تخصصی که در روسیه برگزار می‌شود پاویون تخصصی داشته باشیم.

موضوع دیگر ارتباط پلتفرم‌ها است. اگر بخواهیم یک پلتفرم ایرانی را در روسیه گسترش دهیم به سرمایه گزاری زیادی نیاز خواهد بود. ما تلاش کردیم تا با آماده کردن قراردادهایی ارتباط بین پلتفرم های ایرانی و روسیه شرایط را برای همکاری دو طرف فراهم کنیم. به این ترتیب برخی فرایندها نظیر ایجاد سفارش و ارسال آنها تسهیل خواهد شد.

رییس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه بحث بعدی توسعه ارتباطات تجاری است، گفت: مرکز گسترش تجارت روسیه در ایران فعال شده است. همچنین مجوز ایجاد مرکز تجارت ایران در روسیه نیز صادر شده و اتاق تعاون متولی آن است. این مجموعه قرار است در حوزه کمک به انتقال ارز، خدمات بیمه‌ای و کلیه اقدامات مورد نیاز تجار برای صادرات و واردات کالا به تجار ایرانی کمک کند. در حقیقت این مجموعه به عنوان سفارت تجاری جمهوری اسلامی ایران در روسیه فعال خواهد شد.

پس از ارتباط تجار و برقراری قراردادها دولت باید برخی اقدامات مانند تسهیل انتقال ارز، مسایل گمرکی، حمل و نقل و لجستیک را تسهیل کند. تجاری که علاقه مند به ورود به بازار روسیه هستند باید بدانند که دولت با برنامه وارد شده و قصد حمایت از تجار دارد.

وی افزود: یکی از موضوعات اصلی بحث لجستیک است. کشتیرانی خزر اقدامات بسیار خوبی انجام داده است و تحولات خوبی رخ داده است. مسیرهای جدید نیز انجام شده است. بحث لایروبی گمرک آستارا نیز مطرح است. سفارش گذاری لازم برای خرید کشتی رورو انجام شده است. در حوزه بانکی نیز اقدامات بسیار خوبی با همکاری میربیزنس بانک انجام شده و هزینه نقل و انتقال ارز به شدت کاهش یافته است. منابعی نیز برای اعتبار خریدار به میربیزنس بانک منتقل خواهد شد. علاوه بر اعتبار، صندوق تضمین صادرات نیز فعال است و به تجار خدمات رسانی خواهد کرد.

در بحث صندوق ضمانت صادرات قراردادی با صندوق اگزیای روسیه آماده شده و به زودی نهایی می‌شود تا در نهایت دو طرف بتوانند اعتبارسنجی لازم را انجام دهند و بیمه نامه های صادراتی را ایجاد کنند. به صورت همزمان در حال پیگیری شبیه ال سی هستیم اما تا زمانی که بتوانیم فرایند مربوط به آن را آماده کنیم می‌توانیم از بیمه نامه های این چنینی استفاده کنیم.

پیمان پاک در خصوص استفاده از رمز ارزها برای تسهیل تجارت دو کشور گفت: در استفاده از رمز ارز ها نیز با طرف روسی به توافقات خوبی رسیدیم تا بتوانیم هم با تحریم ها مقابله کنیم و هم اینکه اعتماد لازم در معاملات داشته باشیم. در حال حاضر در خصوص 700 قلم کالا تجارت ترجیحی داریم که برای یک سال تمدید شده است. این امکان نیز وجود دارد که 80 درصد کالاهای مبادله‌ای بین دو کشور تحت عنوان تجارت آزاد انجام شود که فرآیند آن در ادامه این جلسه تشریح خواهد شد.

گسترش تجارت با حوزه اوراسیا برای دولت سیزدهم یک اولویت است و در این زمینه هرگونه اقدامی که لازم باشد انجام می‌دهیم. همچنین پذیرای نظرات نیز خواهیم بود تا حداکثر تسهیل‌گری در این زمینه را داشته باشیم.

علاقه‌مندی روس‌ها به صادرات محصولات فناور محور ایرانی به روسیه

خسرو تجارت در بازارهای متعدد حسن‌بیگوف نماینده مرکز صادرات روسیه در تهران با اشاره به اینکه در حال حاضر دیدارهای ما به طرف‌های ایرانی یک ساختار منظم پیدا کرده است، گفت: اولویت کاری ما در توسعه صادرات روسیه توسعه روابط با ایران و برقراری روابط برابر بین تجار ایرانی و روسی است. در زمان حاضر بسترهای مناسبی برای توسعه صادرات روسیه در حوزه محصولات غذایی، روغن های خوراکی، غلات، تجهیزات مربوط به حوزه انرژی، سیستم‌های کشاورزی و موارد دیگر فراهم شده است.

وی ادامه داد: شرکت‌های روسی آمادگی لازم را دارند تا پیشنهادهای خود را یا قیمت‌های رقابت پذیر ارائه کنند. همچنین در حوزه هوشمندسازی شهرها و ساختمان سازی و مصالح امکان همکاری وجود دارد. در خصوص تامین امنیت سایبری نیز علاقه مند به همکاری هستیم. شرایط امروز جهانی به ما یادآور می‌شود که باید همکاری های خود را در این زمینه افزایش دهیم. تلاش کردیم تا توانمندی های طرف ایرانی را در نظر بگیریم.

نماینده مرکز صادرات روسیه در ایران تاکید کرد: در زمینه محصولات فناور محور نیز اعلام می‌کنیم که پذیرای محصولات ایرانی هستیم و آمادگی خود را نیز برای صادرات محصولات مورد نیاز ایران اعلام می‌کنیم. به زودی مرکز توسعه صادرات روسیه در ایران بازگشایی خواهد شد. امیدوار هستیم یا این اتفاق میزان تبادلات تجاری با ایران افزایش پیدا کند. امیدوار هستیم اقدامات انجام شده به رشد فعالیت شرکت‌های روسی و ایرانی سرعت ببخشد. در اواسط ماه سپتامبر قصد داریم تا یک هیئت تجاری را به ایران بیاوریم و خوشحال خواهیم شد تا شرکتهای توانمند ایرانی نیز مشارکت داشته باشند.

وی افزود: تا پایان سال میلادی قصد داریم تا 14 هیئت تجاری را به ایران بیاوریم که این موضوع با محوریت گسترش واردات خواهد بود. به زودی میزبان یک هیئت ایرانی در روسیه هستیم که حوزه فعالیت آنها شهرهای هوشمند و محصولات چوبی است. جلسات متعددی در خصوص ساختار و شرایط ورودی شرکتهای ایرانی به روسیه برگزار شده است. برگزار چنین نشست‌هایی می‌تواند به استفاده حداکثری از ظرفیت های دو طرف تجارت در بازارهای متعدد کمک کند. کشورهای ما پتانسیل بالایی برای ارتقا سطح تجاری دارند.

تجارت در بازارهای متعدد

طرح تولید پلی پروپیلن از متانول شرکت پتروکیمیای قشم

بررسی بازار پلی پروپیلن

در میان ترموپلاستیک‏های عمده، بزرگترین بازار مصرف پس از مجموع پلی اتیل‏ها مربوط به پلی پروپیلن با سهم 28 درصد (حدود 4/73 میلیون تن) می‏باشد.

بازار پلی پروپیلن بازاری مطمئن و در حال رشد است. طی پنج سال گذشته تقاضای جهانی دارای رشد متوسط حدود 2/5 درصد در سال بوده و پیش‏بینی می‏شود میزان تقاضای جهانی طی پنج سال آینده (2023- 2028) با رشد متوسط 4/4 درصد در سال به حدود 6/93 میلیون تن افزایش یابد. بازار پلی پروپیلن برای پنج سال
بعدی (2028 – 2023) نیز بازاری مطمئن و در حال رشد با رشد متوسط 5 درصد در سال پیش‏بینی می‏گردد

با توجه به رشد تقاضای جهانی پلی پروپیلن تا سال 2028 بالغ بر 47 میلیون تن نیاز به احداث ظرفیت جدید نسبت به حال حاضر می‏باشد که از این میزان، در برنامه‏های توسعه اعلام شده مناطق، حدود 20 میلیون تن تأمین خواهد شد که حدود 9/11 میلیون تن مربوط به منطقه شمال شرق آسیا می‏باشد. پس از آن شبه قاره هند با بیش از 6/7 میلیون تن ظرفیت جدید اعلام شده و جنوب شرق آسیا، آمریکای شمالی و CIS و کشورهای حوزه بالتیک به ترتیب با 5/2، 4/2 و 3/2 میلیون تن افزایش ظرفیت جدید را اعلام نموده‏اند. برای حدود 27 میلیون تن فرصت سرمایه‏گذاری وجود دارد که بیشترین پتانسیل آن برای مناطق شبه قاره هند (8 میلیون تن) خاورمیانه (8/5 میلیون تن) و جنوب شرق آسیا (4/5 میلیون تن) دیده شده است. طرح‏های ایران به دلیل زمان طولانی اجرا در منابع اطلاعاتی به طور کامل دیده نشده‏اند و در صورت اجرای به موقع می‏توانند از فرصت‏های سرمایه‏گذاری کسب سهم نمایند.

حجم تجارت جهانی پلی پروپیلن در سال 2018 حدود 21 میلیون تن بوده است که تا سال 2022 براساس طرح‏های اعلام شده به 25 میلیون تن افزایش می‏یابد و برای سال 2028، تجارت جهانی حدود 30 میلیون تن برآورد می‏گردد. جذابیت بازار پلی پروپیلن و تنوع محصولات صنایع تکمیلی آن بسیاری از کشورها را بر آن داشته است که برای افزایش ظرفیت این این محصول اقدام نمایند. برنامه‏های توسعه در ایالات متحده، CIS و بالتیک، برخی کشورهای خاورمیانه نظیر قطر و کویت و نیز برنامه‏های استراتژی چین با هدف کاهش سهم واردات در تأمین تقاضای این کشور، سبب افزایش ایجاد رقابت در بازار تجارت جهانی پلی پروپیلن خواهند شد و درصورت ورود به موقع طرح‏های ایران به بازار جهانی پلی پروپیلن امکان کسب سهم در بازارهای واردکننده پلی پروپیلن وجود خواهد داشت.

چالش‏های ایران در تولید و عرضه پلی پروپیلن عمدتا شامل تأمین پروپیلن مورد نیاز، تأمین تکنولوژی، ظهور رقبای قدرتمند جدید شامل ایالات متحده و کشورهای CIS و بالتیک، تلاش چین در افزایش ظرفیت در راستای کاهش سهم واردات از تقاضا می‏‎‏باشند. سرعت اجرای طرح‏های جدید در نفوذ و کسب سهم در بازارهای جهانی بسیار حائز اهمیت است که چالش در تأمین تکنولوژی و دیگر چالش‏های معمول اجرایی نظیر تأمین مالی، به شدت بر سرعت اجرای طرح‏ها در ایران اثرگذارند.
ظرفیت پلی پروپیلن واحدهای موجود کشور در حال حاضر 1/1 میلیون تن می‏باشد. دو طرح با مجموع ظرفیت 625 هزار تن در ایران در دست اجرا می‏باشند. طرح PDH/PP مهر پتروکیمیا با ظرفیت تولید 450 هزار تن پلی پروپیلن، از خوراک پروپان، از فروردین 1391 شروع شده و با پیشرفت فیزیکی حدود 16 درصد تاکنون، پیشرفت مناسبی نداشته است. طرح دی پلیمر آریا، از خوراک پروپیلن پالایشگاهی (برپایه خوراک مایع) با ظرفیت تولید 175 هزار تن نیز، از آذرماه 1390 اجرای آن آغاز شده و دارای پیشرفت فیزیکی حدود 80 درصد تاکنون می‏باشد.
طرح‏های جدید دارای محصول پروپیلن (با احتساب طرح 480 هزار تنی پژوهش و فناوری) شامل 24 طرح با مجموع ظرفیت حدود 7/9 میلیون تن بوده که 18 طرح GTPO/GTPP براساس خوراک گاز طبیعی و با ظرفیت تولید 3/7 میلیون تن پلی پروپیلن و 4 طرح PDH/PP براساس خوراک پروپان و با ظرفیت تولید 95/1 میلیون تن به علاوه طرح پتروپالایشگاه مکران با ظرفیت تولید 300 هزار تن پلی پروپیلن و پتروشیمی الوند با ظرفیت تولید 180 هزار تن پروپیلن هر دو بر پایه پروپیلن حاصل از خوراک مایع می‏باشند. در حال حاضر ظرفیت پلی پروپیلن کشور حدود 1/1 میلیون تن می‏باشد که تماما براساس پروپیلن حاصل از خوراک مایع می‏باشند. درصورت تکمیل و به تجارت در بازارهای متعدد بهره‏بردای رسیدن طرح‏های ذکر شده فوق تا سال 1405، توزیع مجموع ظرفیت پلی پروپیلن کشور بر اساس خوراک به شرح نمودار زیر می‏باشد: