بورس یا بازار سهام چیست؟

علت نامگذاری بازارهای مختلف به اسم بازار اول و بازار دوم

شاخص‌ بازار (Index)

حتماً شما هم تاکنون، بارها و بارها، شنیده‌اید که مثلاً شاخص بورس امروز با 150 واحد رشد، به عدد 70 هزار واحد رسید. همچنین گاهی اوقات رسانه‌ها از کاهش شاخص بورس خبر می‌دهند. اما تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که شاخص چیست و چرا افزایش یا کاهش آن اهمیت دارد؟

اساس نوسانات شاخص چه مفهومی دارد؟ در این مطلب از بورسینس قصد داریم درباره شاخص‌های بورس و اینکه Index چیست، صحبت کنیم.

شاخص چیست؟

شاخص در بورس برای بررسی و ارزیابی عملکرد گروهی از دارایی‌ها است. از شاخص معمولاً برای ارزیابی عملکرد سبدهای اوراق بهادار جهت تکرار نقطه خاصی از بازار استفاده می‌شود.

علاوه بر این، از شاخص‌ها برای اندازه گیری سایر داده‌های مالی یا اقتصادی مانند نرخ بهره، تورم یا تولید نیز استفاده می‌شود. اما اگر بخواهیم به طور خلاصه توضیح دهیم index چیست باید بگوییم که Indexها معمولاً به عنوان معیارهایی عمل می‌کنند که بر اساس آن‌ها عملکرد بازده یک سبد سرمایه گذاری را می‌توان ارزیابی کرد.

استراتژی ایندکسینگ (Indexing) یکی از استراتژی‌های محبوب سرمایه گذاران است بورس یا بازار سهام چیست؟ که در آن تریدر با سرمایه گذاری در شاخص‌ها به صورت غیرمستقیم در بازار فعالیت کرده و در تلاش است تا بازدهی خوبی از بازار کسب کند.

از شاخص‌ها همچنین به عنوان معیاری برای اندازه گیری عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک و صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) استفاده می‌شود. به عنوان نمونه بسیاری از صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک بازده خود را شاخص S&P 500 مقایسه می‌کنند تا به سرمایه گذاران نشان دهند که مدیران چه مقدار کمتر یا بیشتر از یک صندوق شاخص، درآمد دارند.

معنی شاخص در سرمایه گذاری چیست؟

شاخص معیاری آماری است که تغییرات در یک دارایی یا بازار بورس را نشان می‌دهد. در خصوص بازارهای مالی شاخص، یک سبد فرضی از کلیه سهامی است که در آن بازار خرید و فروش می‌شود و میانگین تغییرات قیمت همه سهام را نشان می‌دهد.

روش اندازه‌گیری هر شاخص، منحصر به همان شاخص است و نمی‌توان رقم فعلی یک شاخص را با شاخصی دیگر مقایسه کرد؛ بنابراین برای مقایسه دو شاخص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخص‌ها را نسبت به‌روز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آن‌ها را.

از شاخص کل و سایر شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران می‌توان برای سنجش عملکرد سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کرد. مفهوم شاخص در بورس بسیار متفاوت است، کلمه شاخص (INDEX) در کل به معنای نمودار یا نشان‌دهنده یا نماینده است.

شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن است و وسیله‌ای برای اندازه‌گیری و مقایسه پدیده‌هایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن می‌توان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی نمود.

شاخص کل چیست؟

شاخص کل نمایانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است و این شاخص، تغییرات قیمت سهام و سود سالانه‌ای که شرکت‌ها به سرمایه گذاران پرداخت می‌کنند را محاسبه می‌کند.

در محاسبه شاخص کل، هرچه شرکت‌ها بزرگ‌تر باشند، تأثیر بیشتری روی شاخص کل خواهند گذاشت.

شاخص قیمت چیست؟

شاخص قیمت، بیانگر روند قیمت سهام همه شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار است. به عنوان نمونه، اگر شاخص قیمت در 1 سال اخیر 35 درصد رشد داشته باشد، یعنی سطح عمومی قیمت‌ها در این یک سال به صورت متوسط 20 درصد رشد کرده است.

در شاخص قیمت تنها قیمت سهام شرکت‌های بورسی محاسبه می‌شوند در حالی که در شاخص کل؛ هم قیمت و هم سود پرداختی سالیانه شرکت‌ها محاسبه می‌شود.

شاخص بازار سهام چیست؟

شاخص بازار سهام، روشی برای اندازه‌گیری بخشی از بازار سهام است. این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است.

طبق فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکت‌های بزرگ‌تر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تأثیر بیشتری می‌گذارد. در هر بازار بورس اوراق بهاداری می‌توان بنا بر احتیاج و کارایی شاخص‌های زیادی را تعریف و محاسبه نمود.

روش محاسبه شاخص کل بورس تهران

برای درک نحوه محاسبه شاخص کل ابتدا لازم است توضیح دهیم که بازدهی سرمایه گذارانی که (در بورس) سرمایه گذاری کرده اند در بورس اوراق بهادار به دو روش محاسبه می‌شود.

در اولین روش بازدهی حاصل از دریافت سود نقدی در پایان هر سال و در روش دوم تغییر قیمت سهم در طول دوره سرمایه گذاری سهام‌دار محاسبه می‌شود.

به عنوان نمونه، تصور کنید شخصی سهامی را به ارزش هر سهم 100 تومان در ابتدای یک سال خریداری کرده است. قیمت هر سهم این شرکت در پایان سال 120 تومان شده و شرکتی که سهام آن خریداری شده است نیز در پایان سال 10 تومان به ازای هر سهم سود تقسیم کرده است.

بنابراین این سرمایه گذار تا پایان این سال در مجموع 30 تومان به ازای هر سهم سود کند و در واقع بازدهی این سرمایه گذار در پایان سال 30 درصد بوده، چرا که سرمایه وی از 100 تومان به 130 تومان افزایش یافته است.

به این ترتیب، فرمول محاسبه شاخص کل بورس نیز بر همین اساس است. یعنی شاخص کل، افزایش قیمت کلیه سهام‌های منتشر شده در بورس و همچنین تقسیم سود نقدی این شرکت‌های سهامی را در نظر گرفته و بر این اساس بازدهی کلیه سهام‌ها و در واقع بازدهی کل بورس را محاسبه می‌کند. به این امر، شاخص کل بورس یا بازدهی نقدی بورس می‌گویند.

مفهوم واحد در شاخص چیست؟

شاخص بر اساس یک واحد تعریف می‌شود. به عنوان نمونه، اگر شاخص کل بورس در ابتدای سال 10 هزار واحد باشد و در پایان سال به 15 هزار واحد افزایش یابد یعنی در کل 5 هزار واحد افزایش داشته است. این به معنای بازده 50% درصدی در شاخص کل بورس است.

شاخص کل قیمت در بورس یا بازار سهام چیست؟ بورس تهران برای سه گروه محاسبه می‌شود که عبارت‌اند از:

1. شاخص قیمت کل بازار: در محاسبه شاخص کل قیمت بازار، قیمت سهام تمام شرکت‌های معامله شده تأثیر داده می‌شود.
2. شاخص قیمت تالار اصلی: در محاسبه شاخص قیمت تالار اصلی، فقط قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در تابلو اصلی تأثیر داده می‌شود.
3. شاخص قیمت تالار فرعی: در محاسبه شاخص قیمت تالار فرعی، فقط قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در تابلوی فرعی تأثیر داده می‌شود.

در ادامه برخی از شاخص‌های دیگر بورس را بررسی خواهیم کرد:

• شاخص صنعت: شاخص صنعت عملکرد شرکت‌های صنعتی بورس را نشان می‌دهد.
• شاخص واسطه‌گری‌های مالی: معنی شاخص عملکرد یعنی این شاخص شرکت‌های واسطه‌گری مالی شامل هلدینگ‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و لیزینگ‌ها را نشان می‌دهد.
• شاخص قیمت و بازده نقدی: شاخص قیمت و بازده نقدی را در سال‌های اخیر روزنامه همشهری با نام شاخص بازده بازار سهام به سهام‌داران شناسانده است. شاخص قیمت و بازده نقدی را می‌توان یکی از دقیق‌ترین شاخص‌های محاسبه در بورس تهران به حساب آورد چرا که هر دو مؤلفه تقسیم سود در شرکت‌ها و بازده سهام بر اثر افزایش قیمت سهام شرکت‌ها در آن مدنظر قرار گرفته است.
• شاخص عملکرد تالار اصلی: شاخص عملکرد تالار اصلی فقط روند حرکت قیمت سهام شرکت‌های درج شده در تابلوی اصلی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان می‌دهد.
• شاخص کل قیمت سهام: معنی شاخص کل قیمت سهام یعنی این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. طبق فرمول طراحی شده قیمت شرکت‌های بزرگ‌تر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر محاسبه شاخص تأثیر بیشتری می‌گذارد.
• شاخص عملکرد تالار فرعی: این شاخص فقط روند حرکت قیمت سهام شرکت‌های درج شده در تابلوی فرعی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان می‌دهد.

محاسبه شاخص‌های مختلف بر اساس فرمول‌های قراردادی انجام می‌گیرد و هر شاخصی بنا بر داده‌ها و فرمول مورد استفاده می‌تواند گویای تغییرات خاصی باشد؛ لذا به غیر از شاخص کل قیمت که نشان‌دهنده تغییرات قیمت کلیه شرکت‌ها است. مابقی شاخص‌ها بنا بر نوع محاسبه و شرکت‌هایی که در آن قرار می‌گیرند باید تفسیر شوند.

حال که تا حدودی با نحوه محاسبه شاخص‌های مختلف آشنا شدیم لازم است با توجه به اینکه سهام چه شرکت‌هایی در شاخص مورد نظر تأثیر گذار بوده‌اند تفسیر لازم را از شاخص مورد نظر داشته باشیم .

سرمایه گذاران باید به دو نکته توجه نمایند:

• افزایش شاخص کل کلاً به معنی سودآوری کلیه سهام موجود در بورس نیست و برعکس کاهش شاخص کل هم به معنی ضرر در کل سهام موجود در بورس نیست.
• یکی از مهمترین مسائل در سرمایه‌گذاری در بورس تشکیل سبد سهام است. سرمایه گذاران باید از هر صنعتی یک نوع از سهام آن صنعت را در سبد خود داشته باشند.

شاخص هم وزن بورس چیست؟

در محاسبه شاخص هم وزن، بزرگی و کوچکی شرکت‌ها در محاسبه دخالت داده نمی‌شوند و همه شرکت‌ها به یک میزان در شاخص اثر می‌گذارند. به طور مثال شرکت بزرگی مانند هلدینگ خلیج فارس با شرکت کوچکی مانند دامداری تلیسه نمونه هم وزن است؛ بنابراین نوسانات قیمتی آنها تأثیر مشابهی روی شاخص هم وزن می‌گذارد.

از این رو، این عامل باعث می‌شود در برخی روزهایی که به طور مثال شاخص کل مثبت است ولی اکثر سهام بازار منفی هستند، شاخص هم وزن منفی شود زیرا وضعیت اکثریت سهام بازار است که در شاخص هم وزن منعکس می‌شود.

مبنای شاخص هم‌وزن 10000 واحد بوده و از اول فروردین 1393 معرفی شده است. به نظر می‌رسد که این شاخص با کیفیت بهتری نشان‌دهنده کلیت وضعیت بورس تهران است.

برای درک تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن می‌توانید ویدئوی زیر را تماشا کنید:

سخن آخر

در معنی شاخص، می‌توان گفت که ابزاری برای بررسی و ارزیابی عملکرد گروهی از دارایی‌ها است که معمولاً برای ارزیابی عملکرد سبدهای اوراق بهادار هم استفاده می‌شود.

جدای از این ها، در تعریف شاخص چیست می‌توان گفت که از شاخص‌ها برای اندازه گیری سایر داده‌های مالی یا اقتصادی مانند نرخ بهره، تورم یا تولید نیز استفاده می‌شود. اما در تعریف دیگر index چیست می‌توان گفت که Indexها به عنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد بازده یک سبد سرمایه گذاری عمل می‌کنند.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

بازار بورس چیست؟

در یک تقسیم‌بندی ساده اقتصادی، می‌توان مردم را به دو دسته تقسیم کرد. دسته اول کسانی هستند که پول و سرمایه و پس‌انداز (به هر اندازه‌ای) دارند،ولی قادر نیستند فعالیت اقتصادی انجام دهند. دسته دوم افرادی هستند که توانایی انجام کارهای اقتصادی دارند،ولی به سرمایه برای انجام آن نیازمندند.

از طرفی، سرمایه و پس‌انداز همه مردم با هم برابر نیست بورس یا بازار سهام چیست؟ و سلیقه و هدف آن‌ها برای سرمایه‌گذاری با هم متفاوت است؛ برخی اهداف کوتاه مدتی دارند و برخی بلند مدت. با توجه به تعاریف بالا بازاری که همه این تفاوت‌ها را در نظر می‌گیرد. امکان حضور همه در آن میسر است، بازار سرمایه و بورس است.

تاریخچه پیدایش بازار بورس

برای شناخت و فهمیدن این موضوع که واقعا بورس چیست. در یک تعریف ساده، می توان گفت که: بورس بازاری است که در آن دارایی های مختلف مورد داد و ستد قرار می گیرد.

اندیشه ی ایجاد بازار بورس زمانی شکل گرفت که عده ای از بازرگانان اروپایی از فعالیت های تجاری خود ضرر کردند. بنابراین به فکر راه حلی افتادند تا به وسیله ی آن بتوانند جلوی این ضرر را بگیرند. یا آن را به حداقل برسانند. تعدادی از بازرگانان عده ای را در فعالیت های خود شریک کردند تا با این روش سود و زیان احتمالی را با آنها تقسیم کرده باشند.

این تجربه موفقیت آمیز بود لذا به تدریج هر تاجری سعی می کرد تا فعالیت های تجاری خود را به این شکل ادامه دهد. به خصوص که این روش برای افرادی که فعالیت های بزرگ اقتصادی انجام می دادند بسیار مطلوب تر بود. به تدریج این تجربه قانونمند شد و به تشکیل شرکت های سهامی تبدیل گردید.

برای انجام این کار عده ای از تجار سرمایه ی لازم را تأمین کردند و هر کس به نسبت سرمایه ی خود در سود و زیان شرکت شریک شد و این کار با موفقیت انجام پذیرفت.

بعدها با گسترش یافتن مبادلات در اروپا به سرمایه های زیادتر و شرکای بیشتری نیاز شد. برای این کار نیاز به مراکزی بود تا بتوان بین سرمایه گذاران و سرمایه پذیران رابطه برقرار کرد. چنین مراکزی تأسیس شدند و بورس نام گرفتند.

اولین بازار بورس دنیا

اولین بورس دنیا در قرن هفدهم میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد. در حال بورس یا بازار سهام چیست؟ حاضر اکثر کشورهای جهان دارای بازار بورس هستند. در ایران نیز در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس مصوب شد. از ۱۵ بهمن ماه سال ۱۳۴۶ شروع به کار کرد.

بورس کلمه‌ای فرانسوی است و معنای آن در زبان فرانسه کیف پول می‌باشد. تاریخچه پیدایش واژه بورس هم به قرن پانزدهم میلادی بازمی‌گردد.

در آن زمان، بازرگانان و کسبه‌ شهری به نام بورُوژ (Bruges) در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام تِربورس (TerBeurze) در مقابل خانه‌ بزرگ‌زاده‌ای به نام «واندِر بورس» جمع می‌شدند. و به خرید و فروش کالاهای خود بر اساس حراج می‌پرداختند.

از آن تاریخ به بعد مکان‌هایی که مردم در آنجا به حراج کالا مبادرت می‌کردند. به‌تدریج شکل توسعه‌یافته‌تر و مسقف به خود گرفت و به تدریج کامل تر شد بورس می‌گفتند.

فلسفه شکل‌گیری بازار بورس در جهان، جمع شدن سرمایه و تأمین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های آن‌ها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف است. مبنای اساسی تشکیل این بازارها همان مفهوم اولیه و ساده شراکت، تقسیم سود و زیان احتمالی میان شرکا است.

تاریخچه بورس ایران

مطالعات اولیه درباره تأسیس بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵هجری‌شمسی برمی‌گردد. در این سال، فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام مطالعات گسترده درباره‌ تأسیس بورس در ایران، اساسنامه‌ داخلی بورس را تهیه و به مسئولان وقت ارائه کرد. اما با توجه به شرایط آن زمان و وقوع جنگ جهانی دوم،موضوع بررسی و تأسیس بورس در ایران بیش از ۲۵سال به تأخیر افتاد.

در سال ۱۳۴۱، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه‌ صنعتی و معدنی ایران تشکیل شد. موافقت‌‌نامه‌ اولیه تأسیس بورس سهام در این کمیسیون، تنظیم گردید.

اواخر همان سال یعنی سال ۴۱، هیئتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیر کل این بازار برای مشارکت در راه‌اندازی بورس ایران، به کشورمان دعوت شدند. بالاخره پس از چهار سال، در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد.

حدود یک سال بعد از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، در پانزدهم بهمن‌ماه سال ۱۳۴۶ و با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه‌‌‌‌‌‌‍ صنعتی و معدنی که بزرگ‌ترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ به شمار می‌رفت، بورس یا بازار سهام چیست؟ به‌طور رسمـی فعالیت خود را آغاز کـرد.

در حال حاضر چهار شرکت بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالای ایران و بورس انرژی ایران تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.

انواع بازار بورس

1-بورس اوراق بهادار

بازاری متشکل و خودانتظام است که اوراق بهادار در آن توسط کارگزاران یا معامله‌گران طبق قانون مورد دادوستد قرار می‌گیرد. بورس اوراق بهادار در قالب شرکت سهامی عام تأسیس و اداره می‌شود. خرید و فروش سهام شرکتها یا اوراق قرضه دولتی یا خصوصی تحت ضوابط معین انجام می شود. مشخصه مهم آن حمایت قانونی از صاحبان پس اندازها یا سرمایه های راکد است. بورس اوراق بهادار به معنای یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است, که در آن سهام شرکت ها و اوراق مشارکت, تحت ظوابط و مقررات خاص, مورد معامله قرار می گیرد.

2-فرابورس

شرکت‌ها جهت ورود به بازار سرمایه مسیرهای متعددی پیش رو دارند. برخی شرکت‌ها نیازمند مسیری بودند تا بتوانند با سرعت بیشتر و آسان‌تر وارد فضای بازار سرمایه شوند. بنابراین محیطی به نام فرابورس ایجاد شد که ازنظر ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس بوده ولی شرایط پذیرش شرکت‌ها در این حوزه آسان‌تر از بورس باشد. در فرابورس، سهام شرکت‌هایی که شفافیت کافی یا وضعیت سودآوری مناسب ندارند به‌صورت توافقی میان خریدار و فروشنده معامله می‌شوند. در فرابورس سازمان بورس نظارت محدودتری بر معاملات دارد و صرفاً برای جلوگیری از کلاه‌برداری‌ها معامله شرکت‌هایی که شرایط لازم برای ورود به بورس را ندارند در این بازار انجام می‌دهند.

3- بورس کالا

بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت می گیرد و به طور منظم و دایٔم فعال است بورس کالا نام دارد. در بورس کالا معمول مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می گیرد. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار می گیرد نامگذاری می کنند. مثل بورس نفت و بورس گندم در آن انواع کالاها مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و قراردادهای آتی سکه و … خرید و فروش می‌شود.

4-بورس انرژی

بورس انرژی به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حامل‏های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. حامل های انرژی شامل نفت، گاز، برق و سایر حامل‎های انرژی است. بورس انرژی ایران در اسفند ماه سال ۹۱ با هدف ایجاد بازاری شفاف کارآمد با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات بخش انرژی تشکیل شد.

بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفت.

بورس اوراق بهادار چه می کند؟

کار اصلی بورس اوراق بهادار این است که، زمینه ای فراهم می آورد تا دو گروه از مردم، به طور قانونی، در یک فعالیت اقتصادی شریک و علاوه بر تأمین نیازهای یکدیگر، از منفعت و سود این فعالیت بهره مند شوند.

این دو گروه سرمایه گذاران و سرمایه پذیران می باشند. اصولا در یک تقسیم بندی ساده، افراد جامعه را می توان به دو گروه تقسیم کرد:

یک گروه کسانی که پول، سرمایه و یا پس انداز دارند اما نمی توانند با آن کار کنند.

گروه دوم کسانی که توانایی انجام فعالیت های اقتصادی دارند اما سرمایه و پول کافی ندارند.

حال برای شما که این سوال پیش آمده است که بورس چیست باید بگوییم این دو گروه علاوه بر این که یکدیگر را نمی شناسند و تعداد آنها نیز کم نیست دارای ویژگی های مختلفی هستند.

به عنوان مثال، همه ی سرمایه گذاران به یک اندازه پس انداز ندارند. برخی دارای مبالغ اندک و برخی صاحب مبالغ کلان می باشند، سلیقه ی این افراد هم برای سرمایه گذاری متفاوت است. مثلا عده ای تمایل به سود کم در کوتاه مدت دارند. عدهای به دنبال سود بیشتر ولی در درازمدت اند و ده ها ویژگی دیگر.

سرمایه پذیران نیز از ویژگی های مختلف برخوردارند. برای مثال، هر گروه در زمینه ی خاصی فعالیت می کنند. با توجه به نوع فعالیت شان سودهای متفاوتی پرداخت می کنند. در اداره ی مراکز تولیدی خود سلیقه ی متفاوت دارند. حال با این همه ویژگی های متفاوت چگونه می توان بین این دو گروه رابطه برقرار کرد تا همه ی آنها ضمن قبول شرایط یکدیگر حاضر به شراکت شوند؟

یکی از کارهای اساسی این بازار همین است که با ایجاد یک فضای مناسب و قانونمند زمینه ای فراهم آورد تا از طریق آن برآوردن تمامی خواسته های قانونی طرفین با حفظ حقوق آنها میسر شود.

مزایای سرمایه ‌گذاری در بورس

شاید این پرسش برایتان پیش بیاید که مزایای سرمایه گذاری در بورس چیست ؟ در پاسخ به این پرسش می‌توان مزیت‌های بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها را به صورت زیر نام برد:

تفاوت بورس، فرابورس و بازار پایه چیست؟

تفاوت بورس، فرابورس و بازار پایه چیست؟ بازارهای مالی تشکیلات پیچیده‌ای دارند که با ساختار اقتصادی و سازمانی خاص خود نقش مهمی در قیمت‌گذاری بازار برعهده دارند. هر بازاری را که در آن معاملات اوراق بهادار انجام شود بازار مالی محسوب می‌کنیم: بازار سهام، بازار فارکس، بازار اوراق ‌قرضه، و بازار مشتقات. بازارهای مالی برای عملکرد صحیح اقتصاد سرمایه‌داری نقشی حیاتی ایفا می‌کنند. در سال‌های اخیر بسیاری از بازارهای مالی دنیا معاملات خود را از طریق بورس به انجام می‌رسانند.

پیش از شروع مقاله، به شما پیشنهاد می‌کنیم در صورتی که قصد یادگیری بورس جهانی و فارکس را دارید، در دوره آموزش بورس جهانی شرکت کنید. همچنین اگر قصد دارید در بازار بورس ایران فعالیت کنید، دوره آموزش تابلو خوانی را از دست ندهید!

تفاوت بورس، فرابورس و بازار پایه چیست؟

هدف از تشکیل بازارهای مالی چیست؟

تأمین سرمایه از مهمترین اهداف و موضوعات مورد توجه شرکت‌ها است. عرضه‌ی سهام در بورس از بهترین راه‌های جذب سرمایه شناخته شده است که عموماً با استقبال روبرو شده است. بی شک برای این بازار ساختار قانونمندی طراحی شده که هر شرکتی اجازه‌ی ورود به آن را ندارد. فرابورس هم، مثل بازار بورس اوراق بهادار، بستری جهت داد و ستد اوراق بهادار یا سهام فراهم کرده که شرایط و قوانین معاملاتی آن برای شرکت ها به مراتب در دسترس‌تر است.

تفاوت بورس، فرابورس و بازار پایه چیست؟

در فرابورس، نظارت کمتری به نسبت بازار بورس دیده می‌شود. شرکت‌های بورسی ملزم به انتشار تعداد گزارش بیشتری، در طول یک سال مالی هستند. همین موضوع باعث شفافیت بیشتر بورس شده و ریسک سرمایه‌گذاری در فرابورس به مراتب از بورس بیشتر شده است.

در بازار بورس، دارایی‌های مختلف از جمله دارایی مالی و واقعی، خرید و فروش می شوند. به بورسی که در آن دارایی‌های مالی (دارایی‌های کاغذی) و اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت معامله می‌شود، بورس اوراق بهادارگفته می‌شود. همچنین بورسی که در آن دارایی‌های واقعی یا کالاهای فیزیکی مورد معامله قرار می‌گیرد، تحت عنوان بورس کالا شناخته شده است.

علاوه بر مواردی که ذکر شد، نوع دیگری از بورس، به نام بورس ارز داریم که در آنجا، پول رایـج کشورها رد و بدل می‌شود. بورس اوراق بهادار، بازاری سازمان یافته و رسمی است که در آن خرید و فروش سهام شرکت‌ها، اوراق قرضه‌ی دولتی و یا مؤسسات معتبر خصوصی، مطابق با قوانین آن، انجام می‌پذیرد.

خرید و فروش اوراق بهادار در کشور ما به شکل رسمی در بورس اوراق بهادار تهران به وقوع می‌پیوندد. هر بورس یا بازار سهام چیست؟ سهم بر مبنای میزان عرضه و تقاضای آن قیمت‌گذاری می‌شود. یک سرمایه‌گذار می‌تواند با هر اندوخته‌ای وارد بورس شود و در سرمایه‌گذاری شرکت‌های حاضر در بورس سهیم شود.

بازار فرابورس ایران در سال 1387 فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار شروع کرد. این بازار از جایگاه و تشکیلاتی قانونی مشابه بورس برخوردار است. با این وجود شرایط پذیرش و معامله در آن به مراتب آسان‌تر از بورس تعریف شده تا بتواند به چرخیدن چرخ اقتصادی کشور کمک کند.

از مهم‌ترین وظایف بازار فرابورس سازماندهی آن قسمت از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارد و خواهان آن است که به سرعت وارد بازار سرمایه شود.

عدم نیاز به فرآیندهای پیچیده و همچنین متنوع بودن شرایط پذیرش شرکت‌ها در فرابورس ایران، این امکان را برای بنگاه‌های اقتصادی به‌وجود آورده که با دارا بودن حداقل شرایط و در کمترین زمان، به این بازار مالی وارد شوند. درحالیکه از تمامی مزایای شرکت‌های حاضر در بازار مبادلات اوراق بهادار بهره‌مند می‌شوند.

فرابورس از چه بازارهایی تشکیل شده است؟

فرابورس پنج بازار دارد که با نام‌های بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه مشخص شده‌اند.

بــازار سهام فرابورس ایران بازارهای اول، دوم و پایه را شامل می‌شود. سهام شرکت‌هایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دوم معامله می‌شوند و شرکت‌هایی که فاقد شرایط لازم باشند، می‌توانند سهام خود را در بازار پایه مبادله کنند.

در بازار اول فرابورس، شرکت‌های سهامی عام، مطابق با دستورالعمل پذیرش، اجازه‌ی معامله‌ی سهام خود را دارند. نوسان قیمت 5 درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایه‌ای که برای شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار ثبت شده، حداقل 10 میلیارد ریال تخمین زده شده که یک سال از زمان بهره‌برداری آن می‌گذرد و زیان انباشته ای متوجه آن نشده است.

در بازار دوم مانند بازار اول، معاملات سهام شرکت‌های سهامی عام صورت می‌گیرند. با این وجود شرایط پذیرش در این بازار، از بازار اول ساده‌تر است. بازار پایه ی فرابورس، به‌منظور ساخت بستری مناسب برای خرید و فروش سهام شرکت‌های سهامی عام – که در بورس یا بازارهای فرابورس اجازه ی ورود ندارند- پا به عرصه ی ظهور گذاشته است. این بازار تنها شرکت‌های سهامی عام را شامل می‌شود. سهام شرکت‌هایی که احتمال زیان دارند، شرکت های تازه‌تاسیس، و شرکت‌هایی که با افزایش سرمایه مایل هستند از سهامی خاص به سهامی عام تبدیل شوند، در بازار دوم یافت می‌شود. آخرین سرمایه‌ی ثبت شده برای شرکت‌های این بازار، حدود 1 میلیارد ریال برآورد شده است.

بازار پایه چیست؟

بازار پایه، یکی از بازارهای فرابورس معرفی شده که به منظور عرضه و تبادل اوراق بهادار به وجود آمده است. شرکت‌های این بازار بدون طی فرآیند پذیرش وارد فرابورس می‌شوند و شامل سه دسته‌ی زیر هستند:

بازار اول و دوم بورس چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟

بر اساس یک طبقه‌بندی که از شهریور سال ۱۳۸۱، توسط سازمان بورس اوراق بهادار صورت گرفت، کلیه‌ی شرکت‌های پذیرفته شده در بازار بورس در دو دسته‌ی بازار اول و بازار دوم قرار گرفتند. درواقع این تقسیم‌بندی با توجه به معیارهای عمومی و کلی شامل اندازه‌، میزان شناوری سهام و نقدشوندگی، شفافیت و اطلاع‌رسانی و تداوم سودآوری شرکت‌‌ها صورت پذیرفت. شما به عنوان کسی که قصد خرید سهام و سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس را دارید، با داشتن کد بورسی می‌توانید سهام هرکدام از شرکت‌های لیست شده در بازار اول و دوم بورس را خریداری کنید و هیچ محدودیتی در این زمینه برایتان وجود نخواهد داشت. پس علت نام‌گذاری بازارهای مختلف به اسم بازار اول و دوم و تابلوهای مختلف چیست؟ با ادامه‌ی این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ همراه باشید تا ضمن آشنایی با تعریف و تفاوت‌های اصلی میان دو بازار اول و دوم، پاسخ این سوال را هم دریافت نمایید.

معرفی بازار اول و دوم بورس

معرفی بازار اول و دوم بورس

خب همان‌طور که گفتیم بازار بورس به دو بخش بازار اول و دوم بورس تقسیم‌بندی می‌شود که به آن‌ها بازار اولیه و ثانویه نیز می‌گویند. بازار اول مشتمل بر دو تابلوی اصلی و فرعی و بازار دوم مشتمل بر فهرست اولیه و مشروط تصویب شده است.

بازار اول یا اولیه چیست؟

بازار اول بورس یا بازار سهام چیست؟ بورس یا بازار سهام چیست؟ که به آن بازار اولیه یا اصلی نیز گفته می‌شود، بازاری است که شرکت‌ها برای اولین بار می‌خواهند در آنجا نام خود را ثبت کرده و شروع به فعالیت نمایند. درواقع، شرکت‌ها برای بار اول اوراق قرضه و سهام جدیدشان را برای عموم و سرمایه‌گذاران در این بازار به فروش می‌گذارند. نماد بازار اولیه در کشور ما «بانک» است.

عرضه اولیه یا IPO نمونه‌ای از بازار اولیه است. IPO، زمانی اتفاق می‌افتد که یک شرکت خصوصی برای نخستین بار سهام عمومی را منتشر کند. این معاملات، برای سرمایه‌گذاران فرصتی را فراهم می‌کند تا اوراق بهادار را از بانکی خریداری نمایند که پذیره‌نویسی اولیه را برای یک سهام خاص انجام داده است؛ درواقع این اولین فرصتی است که در آن سرمایه‌گذاران به واسطه‌ی خرید سهام به سرمایه‌ی شرکت کمک خواهند کرد. به عبارتی می‌توان گفت که سرمایه‌ی سهام شرکت از وجوه حاصل از فروش سهام در بازار اولیه تشکیل شده است. به این ترتیب، مشاغل و دولت‌هایی که می‌خواهند سرمایه‌ی بدهی تولید کنند می‌توانند انتشار اوراق قرضه کوتاه‌مدت و بلندمدت در بازار اولیه را انتخاب کنند.

نکته‌: نکته‌ی مهمی که در رابطه با بازار اول باید بدانید این است که در آن اوراق بهادار مستقیماً از یک ناشر خریداری می‌شوند.

بازار دوم یا ثانویه چیست؟

بازار دوم که به آن بازار ثانویه هم می‌گویند، بازاری است که شرکت‌ها سهام خود را در آن معامله می‌کنند. درواقع دارایی‌هایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرارگرفته‌اند، در بازار ثانویه، مجدداً مورد معامله قرار خواهند گرفت و نماد آن در کشور ما بورس است. به عبارتی، در بازار ثانویه هیچ شرکتی تاسیس نمی‌شود و فقط شرکت‌هایی که قبلا در بازار اولیه ثبت شده‌اند، از یک سری فیلدها و شرایط عبور می‌کنند تا بتوانند مجدد سهام خود را مورد معامله در بازار بورس قرار دهند. مشخصه‌ی معین بازار ثانویه این است که در آن، سرمایه‌گذاران بین خودشان معامله می‌کنند؛ یعنی در بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران اوراق بهادار منتشر شده را بدون دخالت شرکت‌های صادرکننده معامله می‌کنند. برای مثال، در این بازار قصد خرید سهام شرکتی را داشته باشید، فقط با یک سرمایه‌گذار دیگر که سهام آن را در اختیار دارد معامله خواهید کرد.

علت نامگذاری بازارهای مختلف به اسم بازار اول و بازار دوم

همان‌طور که در ابتدای مقاله هم اشاره شد، سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در بورس بدون توجه به بازار اول و بازار دوم، می‌توانند سهام شرکتی که مدنظرشان است را بخرند و سرمایه‌گذاری و معامله کنند. اما علت اصلی نامگذاری بازارهای مختلف به اسم بازار اول و بازار دوم بورس چیز دیگری است؛ شرکت‌های سهامی برای پذیرش در بورس باید شرایط خاصی داشته باشند وگرنه باید قید بورس را بزنند یا اینکه سراغ بازار فرابورس بروند. این شرایط که مربوط به وضعیت مالی و سودآور بودن شرکت و کیفیت گزارش حسابرس مستقل از وضعیت مالی شرکت است را می‌توانید در جدول زیر ببینید:

علت نامگذاری بازارهای مختلف به اسم بازار اول و بازار دوم

درباره‌ی معیارهای اختصاصی برای حضور در بازار اول و دوم بورس هم مهم‌ترین مورد، میزان سرمایه‌ی شرکت می‌باشد. در واقع، شرکت‌های ثبت شده با بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه، می‌توانند برای حضور در تابلوی اصلی بازار اول بورس تهران درخواست دهند، اما شرکت‌های دیگر باید سراغ تابلوی فرعی یا بازار دوم بروند.

تفاوت بازار اول و دوم بورس در چیست؟

درک تفاوت بازار اول و دوم بورس بسیار اهمیت دارد. در ادامه این تفاوت‌ها را آورده‌ایم:

۱. قیمت‌های بازار اولیه اغلب از قبل بورس یا بازار سهام چیست؟ تعیین می‌شوند، درحالی‌که قیمت‌ها در بازار ثانویه توسط نیروهای اساسی عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.

۲. تفاوت دیگر بازار اول و دوم بورس در میزان سرمایه است؛ سرمایه‌ی ثبتی شرکت‌های بازار ثانویه بورس باید حداقل ۲۰۰ میلیارد ریال و درصد شناوری آن‌ها حداقل ۱۰% و سهامی عام باشند. اما شرکت‌هایی که سرمایه و سودآوری و درصد شناوری آزاد مناسبی دارند (طبق جدول بالا) و نشانی از چشم‌انداز مثبت و سودآوری مناسب در آن‌ها دارد، در بازار اول پذیرفته می‌شوند.

۳. هرگونه درآمد حاصل از فروش سهام در بازار اولیه، پس از محاسبه‌ی هزینه‌های اداری بانک، به شرکت صادرکننده سهام می‌رسد. اما از آنجایی‌که در بازار ثانویه، معامله بین سرمایه‌گذاران اتفاق می‌افتد، عواید حاصل از فروش سهام به سرمایه‌گذار فروش می‌رسد نه به شرکتی که سهام را صادر کرده است یا به بانک پذیره‌نویسی.

در بخش‌های بعدی جزییات بیشتری از شرایط حضور شرکت‌ها در تابلوهای مختلف بورس را بیان خواهیم کرد.

شرایط عمومی پذیرش شرکت‌ها در سازمان بورس اوراق بهادار تهران

شرایط عمومی پذیرش شرکت‌ها در سازمان بورس اوراق بهادار تهران

به‌طور کلی شرکت‌هایی در سازمان بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده هستند که:

• نزد سازمان بورس و اوراق بهادار، ثبت شده باشند.
• تمام بهای اسمی سهام در آن‌ها پرداخت شده باشد.
• سهام با نام و دارای حق رای در آن‌ها وجود داشته باشد.
• هیچ محدودیت قانونی موثر برای نقل و انتقال یا اعمال حق رای توسط صاحبان آن وجود نداشته باشد.

شرایط اختصاصی پذیرش شرکت‌های موجود در بازار اول و دوم بورس : بازار اول

برای پذیرش شرکت‌های بورسی در بازار اول و دوم بورس شرایطی وجود دارد که در ادامه هریک از آن‌ها را به‌صورت جداگانه بیان خواهیم کرد. ابتدا می‌پردازیم به شرایط و ضوابط پذیرش شرکت‌ها در بازار اول:

شرایط اختصاصی پذیرش شرکت‌های موجود در بازار اول: تابلوی اصلی

• وجود حداقل شناوری سهام ۲۰%
• عدم وجود زیان انباشته در ترازنامه
• وجود حداقل ۳ سال بورس یا بازار سهام چیست؟ سابقه‌ی فعالیت پیش از پذیرش
• حداقل نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها ۳۰% باشد.
• دارابودن حداقل میزان سرمایه ثبت شده شرکت ۱۰۰۰ میلیارد ریال
• دعاوی حقوقی دارای اثر با اهمیت بر صورت‌های مالی وجود نداشته باشد.
• سیستم حسابداری مطلوبی به لحاظ مالی و بهای تمام شده، وجود داشته باشد.
• صورت‌های مالی توسط حسابرس معتمد سازمان بورس و بورس یا بازار سهام چیست؟ اوراق بهادار، تایید شود.
• محکومیت قطعی کیفری برای اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل، وجود نداشته باشد.
• صورت‌های مالی دو دوره‌ی منتهی به پذیرش، فاقد موارد مردودی یا عدم اظهار نظر توسط حسابرس باشد.
• سودآوری در ۳ دوره‌ی مالی متوالی منتهی به زمان پذیرش و چشم‌اندازی روشن از لحاظ سودآوری مشاهده شود.

شرایط اختصاصی پذیرش شرکت‌های موجود در بازار اول: تابلوی فرعی

• وجود حداقل شناوری سهام ۱۵%
• عدم وجود زیان انباشته در ترازنامه
• وجود حداقل ۳ سال سابقه فعالیت پیش از پذیرش
• دارابودن حداقل سرمایه ثبت شده شرکت ۵۰۰ میلیارد ریال
• حداقل نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها ۲۰% باشد.
• سیستم حسابداری مطلوبی به لحاظ مالی و بهای تمام شده وجود داشته باشد.
• هیچ‌گونه دعاوی حقوقی دارای اثر با اهمیت بر صورت‌های مالی، وجود نداشته باشد.
• محکومیت قطعی کیفری برای اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل، وجود نداشته باشد.
• صورت‌های مالی توسط حسابرس معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، به تایید رسیده باشد.
• صورت‌های مالی دو دوره منتهی به پذیرش، فاقد موارد مردودی یا عدم اظهار نظر توسط حسابرس باشد.
• سودآوری در ۲ دوره‌ی مالی متوالی منتهی به زمان پذیرش و چشم اندازی روشن از لحاظ سودآوری، ارائه‌ شود.

بازار اول و دوم بورس : شرایط اختصاصی پذیرش شرکت‌های موجود در بازار دوم

• وجود حداقل شناوری سهام ۱۰%
• عدم وجود زیان انباشته در ترازنامه
• دارابودن حداقل ۲ سال سابقه فعالیت قبل از پذیرش
• وجود حداقل سرمایه ثبت شده شرکت ۲۰۰ میلیارد ریال
• حداقل نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها، ۱۵% باشد.
• دعاوی حقوقی دارای اثر با اهمیت بر صورت‌های مالی، وجود نداشته باشد.
• سیستم حسابداری مطلوبی به لحاظ مالی و بهای تمام شده وجود داشته باشد.
• محکومیت قطعی کیفری برای اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل، وجود نداشته باشد.
• صورت‌های مالی توسط حسابرس معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، به تایید رسیده باشد.
• سودآوری در ۱ دوره‌ی مالی منتهی به پذیرش و چشم اندازی روشن از لحاظ سودآوری، ارائه‌ شود.

سخن آخر

در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در سایت آموزش چراغ راجع به بازار اول و دوم بورس و تفاوت‌های میان آن دو و همچنین شرایط پذیرش در هر یک از این بازارها صحبت کردیم. گفتیم که شرکت‌هایی که سهام‌شان در بورس معامله می‌شود، براساس شرایطی که دارند در بازارهای اول و دوم و تابلوهای فرعی و اصلی مورد معامله قرار می‌گیرند. اما این تابلوها برای یک سهام‌دار، هیچ محدودیتی از لحاظ خرید و فروش ایجاد نمی‌کند. بنابراین، سرمایه‌گذاران می‌توانند با کد بورسی اختصاصی که دارند، در تمام این بازارها خرید و فروش انجام دهند. چراغ، به عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی بورس یا بازار سهام چیست؟ در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی مهم در زمینه‌ی کار و سرمایه‌گذاری به شما برای رسیدن به موفقیت در این زمینه‌ها کمک نماید.

دلیل روند نزولی بازار سهام چیست؟

یک کارشناس ارشد بازار سرمایه با بیان اینکه مسایل متعددی در روند نزولی اخیر بازار سهام اثر گذار بوده است، گفت: نمی‌توان چنین ادعایی را داشت که افت اخیر شاخص بورس ناشی از اقدامات دولت سیزدهم و یا سازمان بورس است.

به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز، شاهین چراغی به ارزیابی روند این روزهای بازار سرمایه پرداخت و افزود: وضعیتی که اکنون در بازار سرمایه (نزول) شاهد هستیم را نمی‌توان به فرد، سازمان یا نهاد خاصی نسبت داد؛ بلکه عوامل مختلفی دست به دست هم داده و زمینه ساز ایجاد چنین روندی در بازار شده است.

ارزیابی مثبت آینده بازار سهام نسبت به سایر بازارها / اتفاقات سال ۹۹ مردم را به بورس بی‌اعتماد کرد

وی به نخستین عامل تاثیرگذار در نوسانات اخیر معاملات بازار سهام اشاره کرد و اظهار داشت: اتفاقی که در سال ۹۲ باعث به هم ریختگی بازار شد، اکنون نیز زمینه‌ساز ایجاد چنین روند پر نوسانی در بازار سهام شده است؛ مشخص نبودن روند مذاکرات برجام منجر به شک و تردید سرمایه‌گذاری برای ورود سرمایه‌هایشان در بازارهای مختلف بوده و از چند وقت پیش هم ایجاد چنین فضای فرسایشی را برای بازار پیش‌بینی کرده بودیم.

کاهش ورود نقدینگی به بورس، زمینه ساز ایجاد نوسانات در معاملات بازار

چراغی کاهش ورود نقدینگی را دیگر عامل تاثیرگذار در نوسان فعلی بازار سرمایه عنوان کرد و گفت: اقتصاد کشور یک مجموعه به هم تنیده است، از یک سو دولت و بانک مرکزی در وضعیت فعلی نگران حجم نقدینگی در اقتصاد کشور هستند و از سوی دیگر با بالا رفتن نرخ سود بین بانکی و صندوق‌های با درآمد ثابت سرمایه‌گذاران به سمت سرمایه‌گذاری و ورود سرمایه‌هایشان در بانک‌ها سوق پیدا کرده بودند.

این کارشناس ارشد بازار سرمایه با تاکید بر اینکه در گذشته تجربه چنین اتفاقات و نیز تاثیر آن بر معاملات بازار سرمایه را داشته‌ایم، افزود: مسایل دیگر مانند قیمت‌های جهانی که با روند صعودی شدید قیمت همراه بودند، بر روند بازار سهام بی تاثیر نبود و که طی سه ماه اخیر با افت همراه شدند.

وی با تاکید بر اینکه کنترل نرخ ارز از جمله اتفاقات اشتباهی بود که در دولت قبل رخ داد، افزود: اکنون وضعیت بهبود یافته و واقعیت این است که نرخ ارز نیمایی به قیمت‌های واقعی نزدیک‌تر شده است.

چراغی خاطرنشان کرد: در دولت قبل شاهد تفاوت ۵۰ درصدی نرخ دلار نیمایی با قیمت‌های تعیین شده در بازار ارز بودیم و بارها کارشناسان نسبت به این موضوع انتقاد کردند.

این کارشناس ارشد بازار سرمایه خاطرنشان کرد: در روزهایی که بازار سهام به اوج روند صعودی خود رسیده بود؛ نرخ سامانه نیما با تفاوت ۳۰ تا ۵۰ درصد با نرخ آزاد همراه بود و چنین امکانی فراهم نشد که شرکت‌ها منابع لازم را وارد شرکت‌ها کنند، این در حالی است که اکنون و در دولت فعلی قیمت‌های ارز در سامانه نیما به قیمت بازار نزدیک شده و اختلاف آن به ۱۰ درصد رسیده است.

وی با تاکید بر اینکه عوامل درونی و بیرونی مانند نرخ سود بانکی، کاهش قیمت‌های جهانی و مذاکرات برجام بر روند چند وقت گذشته بازار تاثیرگذار بودند، اعلام کرد: نمی‌توان چنین ادعایی را داشت که افت اخیر شاخص بورس ناشی از اقدامات دولت سیزدهم یا شخص رییس جمهور، وزیر و رییس سازمان بورس بوده است.