سواد مالی چیست و چقدر اهمیت دارد؟
وقتی صحبت از مهارت های زندگی می شود، اولین چیزی که به ذهن می رسد چیست؟ بسیاری از افراد با مهارت های شغلی و کارهای روزمره مانند آشپزی و حتی نظافت خانه به این سوال پاسخ می دهند و این مسائل تنها مهارت های مهم زندگی نیستند. یکی از مهارت های مهمی که افراد کمی به آن توجه می کنند، سواد مالی است. در این مقاله مهارت های مالی را تعریف می کنیم و دلیل اهمیت آن را توضیح می دهیم. ما همچنین نکاتی را در مورد چگونگی بهبود مهارت های مدیریت مالی ارائه می دهیم. در نهایت به سوالات متداول در مورد سواد مالی پاسخ می دهیم. پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
سواد مالی چیست؟
ترکیبی از دانش مالی، مدیریت اعتبار و مدیریت بدهی چیزی است که ما آن را شایستگی های مالی می نامیم که برای تصمیم گیری مسئولانه در مورد امور مالی و انتخاب های روزانه ما ضروری است. دانستن در مورد امور مالی شامل پرداخت بدهی، ساختن بودجه و درک تفاوت بین ابزارهای مالی مختلف است. آگاهی از این مشکلات تاثیر زیادی بر وضعیت مادی خانواده دارد چرا که باعث می شود والدین در درآمد خود تعادل ایجاد کنند، خانه بخرند، هزینه تحصیل فرزندان خود را پرداخت کنند و منبع درآمدی برای دوران بازنشستگی آنها داشته باشند.
در سیستم های پیشرفته و حتی در کشورهای در حال توسعه مانند ایران، بی سوادی مالی اثرات منفی زیادی بر زندگی مردم دارد. در همه کشورهای جهان صرف نظر از مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، مصرف کنندگانی هستند که قوانین مالی را نمی دانند. در حالی که سواد مالی تا حدی با سطح تحصیلات و درآمد افراد مرتبط است، تحقیقات نشان می دهد که افرادی که تحصیلات بالاتر و درآمد بالاتری دارند می توانند به همان اندازه افراد کم سواد و کم درآمد از مسائل مالی بی اطلاع باشند.
فکر کردن به امور مالی باعث می شود بسیاری از افراد احساس ناراحتی و ناراحتی کنند. بر اساس یک مطالعه توسط سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، اکثر مردم سرمایه گذاری مناسب برای بازنشستگی را سخت تر از یک شغل استرس زا مانند رفتن به دندانپزشک می دانند.
چرا آیا آموزش مالی مهم است؟
1. مردم از نظر مالی مسئولیت پذیرتر شده اند
برنامه ریزی بازنشستگی یکی از مصادیق بارز افزایش مسئولیت مالی مردم است. برای برنامه ریزی بلندمدت گزینه های مختلفی مانند طرح بازنشستگی تامین اجتماعی پیش روی شماست، اما تا زمانی که مصمم نباشید و دانش لازم را نداشته باشید، پس انداز و برنامه ریزی های اینچنینی کارساز نخواهد بود.
2. پس انداز و سرمایه گذاری به این راحتی نیست
همه ما با تبلیغات گسترده ای از بانک ها و مؤسسات مالی مختلف روبرو هستیم که خدمات پس انداز و سرمایه گذاری مختلفی را ارائه می دهند. این خدمات در مقایسه با گذشته پیچیده تر شده اند و مشتریان را ملزم به انتخاب گزینه های مختلف با نرخ بهره و سررسید متفاوت می کند. تصمیم گیری در این شرایط مستلزم آموزش است، زیرا انتخاب بین این گزینه ها می تواند بر توانایی افراد برای خرید خانه، پرداخت هزینه تحصیل فرزندانشان یا پس انداز برای بازنشستگی تأثیر بگذارد. حتی فکر کردن به این نکات می تواند شما را تحت فشار قرار دهد.
علاوه بر این، تعداد زیاد موسساتی که این خدمات مالی را ارائه می دهند و تنوع خدمات آنها می تواند تصمیم گیری را برای شما دشوار کند. بانک ها، موسسات مالی و اعتباری، شرکت های بیمه، شرکت های مدیریت مالی و سرمایه گذاری و سایر ارائه دهندگان خدمات مالی سعی در جذب مشتری و ایجاد سردرگمی در بین مشتریان دارند.
3. چشم انداز مالی جهان در حال تغییر است
عوامل زیادی در بازار جهانی وجود دارد که باعث می شود محیط مالی آن به طور مداوم تغییر کند. پیشرفت فناوری و تجارت الکترونیک بازارهای مالی را سریعتر و بی ثبات تر می کند. به همین دلایل داشتن دانش مالی و طراحی یک نقشه راه مناسب می تواند شما را از بسیاری از مشکلات و مشکلات مالی نجات دهد.
4. پرداخت بدهی ها اهمیت بیشتری پیدا کردند
پرداخت بدهی ها و وام هایی که در طول همه گیری کرونا افزایش یافته است، یکی از مهم ترین مشکلاتی است که اکثر مردم با آن مواجه هستند. بدون دانش و مهارت مالی، هیچکس قادر به بازپرداخت صحیح و به موقع اقساط این وام ها نیست.
بدهی بیش از حد می تواند زندگی را محدود کند و مردم را مجبور کند به جای پس انداز برای بازنشستگی یا پرداخت هزینه برای تحصیل فرزندان خود برای زنده ماندن مبارزه کنند. بدهیها همچنین میتوانند به قدری بزرگ شوند که طلبکاران بتوانند در هر زمانی از شبانه روز از خانواده آرامش بگیرند.
5. افزایش اعتبار مالی اهمیت بیشتری یافته است
وام مالی خود را دست کم نگیرید. هرچه اعتبار بیشتری داشته باشید، افراد بیشتری می توانند به شما اعتماد کنند و در صورت نیاز به شما پول قرض دهند. نداشتن وام مالی حتی ممکن است یافتن یک شغل خوب را غیرممکن کند. دانستن عواملی که بر وام مالی شما تأثیر می گذارد و نحوه ایجاد وام مالی می تواند شما را در هنگام درخواست وام مسکن، خودرو یا سایر خدمات مالی نجات دهد. دلیلش خیلی ساده است؛ مردم و مؤسسات مالی و اعتباری بیشتر به فردی که اعتبار مالی بیشتری دارد اعتماد می کنند. برای دریافت وام مالی باید دانش مالی لازم را داشته باشید.
چگونه دانش مالی خود را افزایش دهیم؟
اکنون که فهمیدید دانش مالی چیست و چرا مهم است، باید بدانید که چگونه مهارت های مرتبط را تقویت کنید. چند راه ساده برای بهبود مهارت های مالی شما وجود دارد که در زیر به آنها اشاره شده است.
1. از وب سایت ها، پادکست ها و سایر منابع آنلاین کمک بگیرید
امور مالی می تواند در طول زمان تغییر کند و توصیه های ده سال پیش ممکن است امروز چندان مرتبط نباشد. بنابراین، ارزش استفاده از دانش فعلی را دارد. یکی از سادهترین راهها برای بهروز ماندن، گوش دادن به بهترین پادکستها در این زمینه یا استفاده از محتوای وبسایتها و سایر منابع موجود آنلاین است.
چرا برای رفتن به پادکست ها و سایت ها صحبت می کنیم؟ زیرا افرادی که خالق این آثار پرمخاطب هستند به طور مداوم محتوای خود را متناسب با آخرین رویدادهای اقتصادی به روز می کنند. به این ترتیب مطمئن خواهید بود که همیشه از هرگونه تغییر و اخبار مهم مطلع خواهید شد.
به علاوه، عضویت در پادکست ها و وب سایت ها معمولا رایگان است و نیازی به پرداخت یک ریال هم ندارید!
2. یک مربی مالی پیدا کنید
اگر از مهارت های مالی و سواد خود مطمئن نیستید، می توانید از کمک و مشاوره یک مربی مالی و سرمایه گذاری استفاده کنید. گاهی اوقات، دسترسی به یک فرد برای انجام کار به عنوان مشاور می تواند استرس و اضطراب ناشی از برخورد با امور مالی را کاهش دهد.
مربیان مالی و سرمایه گذاری رویکردهای متفاوتی دارند. برخی از این مربیان ممکن است فقط به عنوان مربی مالی و برنامه ریز عمل کنند و مدرک معتبری نداشته باشند. قبل از مشورت با این نوع مربیان، بهتر است شرایط آنها را به دقت بررسی کنید.
برخی دیگر از مربیان مالی مدارک و مجوزهای لازم را دارند و در چند جلسه به آموزش مهارت های مالی می پردازند. این افراد به طور حرفه ای مهارت های مالی را آموختند و قابل اعتمادتر هستند.
3. مهارت های مالی را به فرزندان خود بیاموزید
برخی از مراکز و مراکز آموزشی نیز دوره های سواد مالی را برای کودکان و نوجوانان برگزار می کنند. این دوره ها به فرزندان شما کمک می کند تا مهارت های لازم برای مدیریت پول خود را بیاموزند. با استفاده از این آموزش می توانید فرزندان خود را طوری تربیت کنید که در آینده مشکلات مالی کمتری داشته باشند.
هر چه زودتر مهارت ها و عادات مالی خوبی را در فرزندان خود ایجاد کنید، بهتر است. البته، با شروع تحصیلات مالی پس از دبیرستان، فرزندان شما راحتتر برای دنیای واقعی آماده میشوند.
4. مقداری پس انداز برای روز پس انداز کنید
هیچ کس نمی داند فردا چه خواهد شد. ممکن است شرایط اضطراری پیش بیاید و ممکن است به پس انداز خود نیاز داشته باشید. همهگیری کرونا تنها نمونهای از وضعیتی است که بسیاری از مردم برای گذراندن زندگی خود در تلاش هستند.
با یادگیری مهارت های مدیریت مالی، می توانید راه هایی برای پس انداز در هر صورت پیدا کنید. با تمرین این روش ها عادات و مهارت های لازم برای تعریف سواد مالی چیست؟ حفظ سرمایه را در خود پرورش می دهید.
5. از درخواست کمک نترسید
انجام کارها توسط خودتان یک راه عالی برای ایجاد اعتماد به نفس است، اما لازم نیست همه کارها را خودتان انجام دهید. اگر شرایط سخت شد، شایسته است از نهادهای معتبر مانند موسسات یا مشاوران مالی کمک بخواهید. بدهکار بودن و دست و پنجه نرم کردن با مشکلات مالی شرم ندارد. بسیاری از افراد مانند شما هستند و تجربیات مشابهی داشته اند.
سوالات متداول در مورد سواد مالی
– به چه میزان دانش مالی نیاز داریم؟
سلامت مالی به اندازه سلامت جسمی و روانی مهم است. برای سلامت مالی باید مسائل مهم این حوزه را بشناسیم و برای شرایط سخت و پیچیده آماده باشیم. در نتیجه، شما نیازی به دانش سطح دکترا در اقتصاد و مدیریت مالی ندارید، بلکه به مفاهیم و مهارت های مالی اولیه نیاز دارید.
– دانش مالی شامل چه موضوعاتی می شود؟
- بودجه بندی و بودجه ریزی؛
- مهارت های صرفه جویی؛
- سرمایه گذاری و شرایط سرمایه گذاری موفق؛
- توانایی مدیریت موثر بدهی ها؛
- آگاهی از مسائل مالیاتی؛
- روشهای حفاظت از سرمایه و جلوگیری از سرقت فیزیکی و مجازی آن؛
- بیمه و امنیت مالی.
این مباحث در اکثر دوره های آموزشی سواد مالی تدریس می شود و هرکسی که مایل است درک خوبی از امور مالی داشته باشد باید با این مفاهیم آشنا باشد.
مربی مالی کیست؟
این اصطلاح نسبتاً جدید است. مربی مالی کسی است که در مورد مسائل مالی به دیگران مشاوره می دهد. همه مربیان مالی لزوماً دارای مجوز نیستند و دانش آنها ممکن است کاملاً متفاوت از آنچه در مورد آنها توصیه می کنند باشد. از مربیان مالی در دنیا به عنوان مربی سلامت مالی و مربی پول و سرمایه نیز یاد می شود.
– وظیفه مربی مالی چیست؟
نقش اصلی مربی مالی و سرمایه گذاری ارائه اطلاعات و انگیزه است. به عنوان مثال، این مربیان بورس می توانند شما را راهنمایی کنند که کجا و چه زمانی سرمایه گذاری کنید.
– مصداق سواد مالی چیست؟
یکی از نمونه های بارز داشتن مهارت های مالی، توانایی مدیریت هزینه های روزانه است. در واقع با دانستن وضعیت مالی خود می توانید هزینه های خود را به گونه ای مدیریت کنید که مقداری پس انداز برای روز نگه دارید.
تعریف سواد مالی چیست؟
صیانت چه بر سر ملت آورد
عثمانی و صیانت از کتاب! سال 1445 بود که یوهان گوتنبرگ در شهر ماینز آلمان اختراع تاریخساز خود، یعنی ماشین چاپ را به نمایش گذاشت. 15 سال بعد این اختراع به فرانسه رسید و آنجا را متحول کرد.25 سال بعد ایتالیا هم در شهرهای رم، ونیــز، فلورانس…
https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/09/sianat.jpg 892 1100 rasaadmin https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/02/logo_shop-300x138.png rasaadmin 2022-09-22 19:31:58 2022-09-22 19:32:10 صیانت چه بر سر ملت آورد
داستانی از درآمد غیرفعال
حسرت صبح گاهی، داستانی از درآمد غیرفعال آموت 6 صبح با صدای هشدار موبایل از خواب بیدار میشود. باران میبارد و هوا هنوز تاریک است و او طبق معمول به زمین و زمان لعنت میفرستد که مجبور است این ساعت برای رفتن به سر کار بیدار شود. میرود سراغ…
https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/09/hasrat.jpg 892 1100 rasaadmin https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/02/logo_shop-300x138.png rasaadmin 2022-09-15 17:50:09 2022-09-15 17:51:00 داستانی از درآمد غیرفعال
بازگشت تاریخی کالاهای سرمایه گذاری
بازگشت تاریخی در جلسات قبل HPY و HPR را برای یک سرمایهگذاری حساب کردیم.حالا میخواهیم نرخ بازگشت میانگین را برای یک سرمایهگذاری و سبد سرمایهای بدست آوریم. چرا محاسبه بازگشت سرمایه در گذشته مهم است؟ در یک سرمایهگذاری چند ساله، …
https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/08/77.jpg 892 1100 rasaadmin https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/02/logo_shop-300x138.png rasaadmin 2022-08-26 05:32:12 2022-08-26 05:33:46 بازگشت تاریخی کالاهای سرمایه گذاری
فساد چیست؟
فساد چیست؟ چند نوع فساد داریم؟ فساد سیستماتیک چیست؟ به بهانه فساد بزرگ شرکت فولاد مبارکه اصفهان به بررسی این عامل ناسالم می پردازیم. اگرچه امروز فولاد «نمــاد فساد» در کشور است، اما این قصه در نیم قرن گذشته سر دراز داشته …جعفر شریف امامی، غلامعلی اویس…
https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/08/Fesad-1.jpg 892 1100 rasaadmin https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/02/logo_shop-300x138.png rasaadmin 2022-08-21 14:45:37 2022-08-21 14:45:39 فساد چیست؟
مردم علیه مردم
مردم علیه مردم. بازی خطرناک گوشت گران میشود.دلیل چیست؟ افزایش نقدینگی بیشتر از رشد اقتصادی و تورم ناشی از آن دولت چه میگوید؟ دامدارها گران فروشی میکنند چون طمعکارند. آجیل گران میشود.دلیل چیست؟ بر اثر تورم ریال بیارزش شده و صادرات م…
https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/08/mardom.jpg 894 1100 rasaadmin https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/02/logo_shop-300x138.png rasaadmin 2022-08-09 16:15:51 2022-08-09 16:30:45 مردم علیه مردم
قانون اساسی ایران و اقتصاد 1
درباره قانون اساسی ایران و ارتباط آن با اقتصاد بیشتر بدانید. قانون اساسی ایران دارای 177 اصل است که در 14 فصل تقسیم بندی شده است.بیایید نگاهی بیاندازیم به بندهای اقتصادی قانون اساسی کشورمان. اصل سوم: وظایف دولتوظیفه دوازدهم: …
https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/08/eghtesad.jpg 894 1100 rasaadmin https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/02/logo_shop-300x138.png rasaadmin 2022-08-09 14:39:38 2022-08-09 15:28:25 قانون اساسی ایران و اقتصاد 1
بازده و بازگشت
در این جلسه بازده و بازگشت را بررسی می کنیم. در جلسات قبل با مفهوم بازده دوره نگهداری HPR آشنا شدیم و مثالهایی از این مفهوم در بازار ایران را بررسی کردیم. حالا که با مفاهیم اولیه آشنا شدیم، اجازه دهید دو مفهوم نزدیک به هم را تفکیک ک…
https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/08/sarmaye-6.jpg 892 1100 rasaadmin https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/02/logo_shop-300x138.png rasaadmin 2022-08-06 15:24:12 2022-08-06 15:26:09 بازده و بازگشت
بازدهی بازارها
بازدهی بازارها را چگونه محاسبه کنیم؟ در جلسات گذشته راجع به بازدهی و دوره نگهداری HPR صحبت کردیم.حالا میخواهیم نگاهی بیندازیم به بازدهی ماهانه و سالانه چند بازار ایران. بنابراینبازدهی برای دوره نگهداری یک ماهه: 1.02بازدهی برای دوره نگه…
https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/08/sarmaye-5.jpg 892 1100 rasaadmin https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/02/logo_shop-300x138.تعریف سواد مالی چیست؟ png rasaadmin 2022-08-06 09:15:58 2022-08-06 09:28:18 بازدهی بازارها
بازده و انواع آن
بازده و انواع آن را بهتر بشناسیم. در جلسات قبل دیدیم که چرا افراد سرمایهگذاری میکنند و از سرمایهگذاریهای خود انتظار چه سودی دارند. دیدیم که سرمایهگذار مصرف امروز خود را به امید مصرف بیشتر در آینده، به تعویق میاندازد. حالا برویم سراغ بازده یا سود. …
https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/08/sarmayego-4.jpg 892 1100 rasaadmin https://tomaneconomy.com/wp-content/uploads/2022/02/logo_shop-300x138.png rasaadmin 2022-08-06 08:51:18 2022-08-06 08:53:03 بازده و انواع آن
نرخ بهره چیست؟
نرخ بهره چیست و چه اهمیتی برای یک سرمایه گذار دارد؟ در بخش قبل سرمایه گذاری را تعریف کردیم و دیدیم که چرا باید پس انداز کنیم؛ و به چه دلیل داشتن درآمد کافی و پایدار برای تبدیل شدن به یک سرمایه گذار موفق مهم است. و حالا ادامه بحث . …
اهمیت سواد مالی در چیست؟
اهمیت سواد مالی از این تعریف سواد مالی چیست؟ نکته نشأت میگیرد که به شما در مورد نحوه مدیریت منابع مالی کمک مینماید. کسانی که پول و منابع مالی خود را بدون برنامهریزی خرج میکنند متاسفانه درک درستی از اهمیت سواد مالی و ضربهای که این اتفاق میتواند به رفاه مالی فرد برای سالها به بزند ندارند. در واقع فقدان درک اهمیت سواد مالی از مهمترین دلایلی است که یک شخص روی به سرمایه گذاری و پسانداز میآورد.
هر چندسال یکبار موسسه FINRA مجموعهای از نظرسنجیها و سوالاتی را که معمولا درباره پایههای اقتصادی هستند برای مشترکانش منتشر مینماید. در آخرین سوالاتی که این مجموعه برای مشترکین قرار داده تنها ۳۴ درصد از افراد به ۴ سوال از ۵ سوال پاسخ درست دادند که این موضوع نشان میدهد که عمق فاجعه بسیار افزون از حد تصور است.
بعضی از تغییرات در عادات مصرفکنندگان در خصوص استفاده از کالاها و خدمات مالی، مدیریت مالی را برای افراد دشوارتر نموده و این مورد هم خودتأکید بیشتری برای درک اهمیت سواد مالی ایجاد مینماید.
در گذشته معمولا افراد از پول نقد برای خرید کالا و استفاده از خدمات استفاده میکردند و امروزه بیشتر کارتهای اعتباری و سایر روشهای نوین پرداخت مورد استففاده عموم قرار گرفته است. در سال ۲۰۱۹ تنها ۲۳ درصد افراد از کارتهای اعتباری استفاده کردند. نحوه خرید هم تغییرات زیادی را به خود دیده است. خرید آنلاین امروزه تبدیل به یک عادت شده و آسانی استفاده و در دسترس بودن آن باعث استقبال از این روش شده است.
مفهوم سواد مالی
برای درک اهمیت سواد مالی لازم است که از مفهوم سواد مالی آگاهی داشته باشیم. سواد مالی مجموعهای از دانش و فرآیندهایی است که یادگیری آن برای اتخاذ تصمیم مستقل مالی، از اهمیت بالایی برخوردار است. فقدان سواد مالی بیشتر برای افرادی که در کشورهای با اقتصاد پیشرفته و توسعهیافته زندگی میکنند تأثیرگذار است. مصرفکنندگان در اقتصادهای پیشرفته نمیتوانند درک خوبی از اصول مالی داشته باشند.
فقدان داشتن دانش مالی و درک اهمیت سواد مالی پدیدهای است که تمام کشورها با آن دست و پنجه نرم میکنند. سواد مالی افراد ارتباطی به سطح زندگی افراد ندارد. به طور مثال شخصی با وضعیت مالی رو به بالا هم میتواند از لحاظ دانش مالی با شخصی با وضعیت مالی پایین برابری کند و معمولا همه افراد برای گرفتن تصمیمات مالی با ترسهای زیادی روبرو میشوند.
داشتن سواد مالی و پی بردن به اهیت سواد مالی امروزه بسیار ضروری است. اما پیچیدگیهای خودش را نیز دارد. برای مثال مصرفکنندگان گزینههای زیادی برای سرمایه گذاری در اختیار دارند. این در حالی است که درگذشته این گونه نبود. همچنین این گزینهها عملکرد بسیار پیچیدهتری نسبت به باقی گزینهها دارند و به همین دلیل تصمیمگیری را برای فرد بسیار سخت میکنند.
در واقع محیط مالی جهانی در حال تغییر است و بازارهای جهانی فعالان بسیار بیشتری را دارا میباشد که هرکدام از آنها با هر سطح دانشی باید اهمیت سواد مالی را درک و برای کسب و ارتقای آن برنامهریزی نماید. با جمعبندی تمام این موارد به این نتیجه میرسیم که داشتن سواد مالی کافی میتواند بسیار کمککننده برای یک فرد باشد.
کاربرد سواد مالی
آشنایی با انواع کاربرد سواد مالی نیز میتواند به مشخص شدن اهمیت سواد مالی کمک شایانی کند. سواد مالی برای به مصرفکنندگان در موارد بیشماری کمک خواهد نمود تا بتوانند منابع مالی خود را مدیریت صحیح نموده و برنامهریزیهای لازم در این خصوص را انجام دهند. از جمله این موارد میتوان به اجتناب از سطوح بالای بدهی که ممکن است منجر به ورشکستگی، ایجاد معوقات بانکی و سلب حق مالکیت اشاره نمود.
با این حال، فدرال رزرو ایالات متحده آمریکا در گزارش خود درباره رفاه اقتصادی خانوارهای آمریکایی در سال ۲۰۱۹ عنوان کرد که بسیاری از آمریکاییها آمادگی بازنشستگی را ندارند چرا که یک چهارم آنها اصلا پسانداز بازنشستگی ندارند و حدودا چهار نفر از هر ۱۰ نفر که هنوز بازنشسته نشدهاند احساس کردهاند که از پسانداز کافی برخوردار هستند. در میان افرادی که پسانداز بازنشستگی خود را خود انجام میدهند نزدیک به ۶۰ درصد اعتراف نمودهاند که در تصمیمگیریهای بازنشستگی اعتماد به نفس پایینی دارند.
خطرات سواد مالی پایین
بر اساس تحقیقات موسسه TIAA، سواد مالی پایین باعث شده که بسیاری از نیروی کار آمریکایی برای بحران شدید تعریف سواد مالی چیست؟ مالی آمادگی نداشته باشند. حتی در بین افرادی که گزارش بالایی از امور مالی شخصی دارند ، تنها ۱۹٪ به سوالات مربوط به مفاهیم اساسی مالی پاسخ صحیح دادهاند و بیشتر از نیمی از افراد بودجه اضطراری برای پوشش هزینههای خود در سه ماه آینده را نداشته و بسیاری از افراد از لحاظ مالی در وضعیت شکنندهای قرار دارند.
مهمترین واقعهای که باید به آن نگاهی داشته باشیم، بحران مالی سال ۲۰۰۸ است تا تأثیر مالی بر کل اقتصاد ناشی از عدم درک وام مسکن (و در نتیجه آسیبپذیری نسبت به وامها) را مشاهده کنیم. درک اهمیت تعریف سواد مالی چیست؟ سواد مالی موضوعی است که پیامدهای گستردهای برای سلامت اقتصادی دارد و بهبود آن میتواند به اقتصاد جهانی و قوی کمک کند.
تعریف سواد مالی چیست؟
سواد مالی (Financial Literacy) مجموعهای از دانش و مهارتهایی است که منجر به بهینه شدن رفتار مالی فرد میشود. به زبان دیگر میتوان گفت سواد مالی، توان استفاده از دانش و مهارتهایی است که برای مدیریت منابع مالی به کار گرفته میشود تا فرد وضعیت مالی مناسبی را در طول زندگی تجربه کند. در ادامه مفهوم سواد مالی از دیدگاههای مختلف مورد بررسی قرار میگیرد.
دیدگاه ائتلاف عزم برای سواد مالی
سواد مالی اولین بار در سال 1997 در ایالات متحده و طی مراسم افتتاحیۀ ائتلاف عزم برای سواد مالی مطرح شد. این ائتلاف در گزارش خود دربارۀ مطالعهای كـه بـرای سـنجش میـزان سواد مالی دانشآموزان دبیرستان انجام داده بود، سواد مالی را «توانـایی یـك فـرد در اسـتفاده از دانش و مهارت خود برای مدیریت اثربخش منابع مالی به منظور برخورداری از امنیـت در طـول عمـر» تعریف كرد.
دیدگاه یونسکو:
یونسکو نیز سواد مالی را اینگونه تعریف میکند: توانایی مدیریت مالی خانواده، دانستن روشهای پسانداز و متعادل کردن دخل و خرج.
دیدگاه سازمان همکاری و توسعۀ اقتصادی (OECD):
سازمان همکاری و توسعۀ اقتصادی، سواد مالی را برای افراد زیر 15 سال اینگونه تعریف کرده است: «سواد مالی عبارت است از دانش و درک مفاهیم و مخاطرات مالی، مهارتها، انگیزش و اطمینان برای به کار بستن آنها بهمنظور اتخاذ تصمیمهای اثربخش در طیفی از حوزههای مالی، در راستای بهبود رفاه جامعه و همچنین توانمندسازی افراد، جهت مشارکت در زندگی اقتصادی » همچنین این سازمان، سواد مالی برای بزرگسالان را ترکیبی از آگاهی، دانش، مهارت، گرایش و رفتار لازم برای اتخاذ تصمیمهای مالی مناسب و نهایتاً دستیابی به رفاه مالی فردی تعریف کرده است.
اهمیت و ضرورت تعریف سواد مالی چیست؟ سواد مالی
امروزه پول نقش اساسی را در زندگی افراد ایفا میکند. بسیاری از افراد در کنار مدیریت مالی شخصی برای گذراندن زندگی به سبکی ایدهآل، بخشی از درآمد خود را برای سرمایهگذاری ذخیره میکنند. به همین دلیل نیاز است که با داشتن درک کافی در مسیر مدیریت مالی به شکل درستی گام برداشته شود. در واقع با داشتن سواد مالی شما یاد میگیرید:
- چگونه درآمد خود را بودجهبندی کنید: شما به خوبی میآموزید که چه زمانی خرج کرده، چه وقت صرفهجویی نموده و به چه شکلی بدهیهای خود را تسویه و بخشی از درآمد خود را تعریف سواد مالی چیست؟ پس انداز کنید. در واقع بودجهبندی اولین گامی است که شما باید در راستای درک صحیح مدیریت پول بردارید.
- چگونه بدهیهای خود را مدیریت کنید: فردی که از دانش مالی بالایی برخوردار است میداند که به چه شکلی قرض یا وام بگیرد و در ادامه نیز به چه شکلی آن را پس بدهد. به عنوان مثال زمانی که شما سواد مالی بالایی داشته باشید، در زمان گرفتن وام می توانید متوجه نقش مهم نرخ بهره و شرایط وامهای مختلف شده و به راحتی آنها را با یکدیگر مقایسه کنید.
- چگونه بخشی از درآمد خود را پسانداز کنید: یک راه بسیار مناسب برای جلوگیری از نیاز به قرض یا وام گرفتن، پس انداز کردن است. فردی که سواد مالی بالایی دارد میتواند هزینههای خود را به شکلی مدیریت کند که بخشی از آن پسانداز شده و در مواقع اضطراری مورد استفاده قرار بگیرد.
- برای دوران بازنشستگی برنامهریزی کنید: در کنار پسانداز برای مواقع اضطراری شما باید بتوانید به صورت همزمان برای بلندمدت و برای دوران بازنشتگی خود نیز پسانداز داشته باشید. دانشی که میتواند در این زمینه به شما کمک کند، سواد مالی است.
ابزار سنجش سطح سواد مالی
مهمترین ابزار سنجش سطح سواد مالی تحقیق پیمایشی در میان جامعۀ موردنظر است. معمولاً سؤالاتی در حوزههای مختلف مالی مطرح میشود و این سؤالات از نمونۀ جامعۀ هدف، مورد سوال قرار میگیرد.
اولین تحقیقی که در ایالات متحده در زمینۀ سنجش سطح سواد مالی صورت گرفت، بر مبنای 3 سؤال، سواد مالی را در زمینۀ محاسبات (سطح سواد ریاضی)، تورم، ریسک و نرخ بهره سنجید.
همچنین نهاد تنظیم صنعت مالی (FINRA) در ایالات متحده، مسئول سنجش سطح سواد مالی در آمریکاست که این کار را با طرح 5 سؤال صورت داده و ضمن سنجش سطح سواد مالی پاسخ دهنده، امکان مقایسۀ فرد با فردی در ایالتهای دیگر و یا در کل کشور را فراهم میآورد.
در بازار سرمایۀ ایران نیز، مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار با توزیع پرسشنامه و مصاحبۀ مستقیم، اقدام به سنجش سطح سواد مالی سرمایهگذاران خرد فعال (افرادی که بیش از 250 معامله در طول سال انجام دادهاند) در سال 1393 نمود که نتیجه آن جالب توجه بود. مشاهدات نشان میداد که سرمایهگذاران خرد فعال در بازار سرمایه کشور، نسبت به مفاهیم ابتدایی مالی نیز سواد کافی در اختیار ندارند.
موسسه GFLEC و موسسه TIAA که از موسسات بین المللی فعال در حوزۀ سواد مالی هستند، با در نظر داشتن شاخص مالی شخصی P-fin Index)) که با استفاده از یک نظر سنجی سالانه که دارای 28 سوال با محوریت 8 موضوع کاربردی اعم از درآمد، مصرف، پسانداز، سرمایهگذاری، مدیریت بدهی، درک ریسک، تشخیص منابع مناسب اطلاعاتی و مشورتی هستند به سنجش سواد مالی افراد در کشورهای مختلف میپردازند.
نرخ سواد مالی ایران و جایگاه آن در جهان
با توجه به تحقیقات موسسه GFLEC (مرکز جهانی سواد مالی) در بین کشورهای دنیا ایران نرخ سواد مالی 20 درصد را در سال 2018 به خود اختصاص داده است. همچنین با توجه به نظرسنجی موسسه رتبهبندی S&P ایران در بین 144 کشور، رتبه 130 را در سال 2016 کسب کرده است. شایان ذکر است مجله تهران تایمز در سال 2017 به نرخ سواد مالی 20 درصد و جایگاه 130 ایران در بین 144 کشور اشاره کرده است.
تعریف سواد مالی چیست؟
اصل ساده اما مهم و اساسی در بازارهای مالی این است که موفقیت مال ی، یادگرفتنی و اکتسابی است و نباید برای رسیدن به آن، مسیر سخت و پیچیدهای را تصور کنیم. چیزی که به افراد برای رسیدن به موفقیت کمک میکند «آگاهی، دانش و مجموعهای از مهارتهای مالی است» چرا که تا رفتار درست با پول را یاد نگیریم و مهارت مدیریت کردن آن را نداشته باشیم رسیدن به استقلال مالی کاری سخت و دشوار است؛ از این رو ما رسالت خود را در آموزش سواد مالی و فرهنگ سازی در این زمینه میدانیم و در تلاش میکنیم با ارتقای سطح دانش مالی افراد، نگرش صحیح مالی را ایجاد و مسیر رسیدن به رفاه مالی را برای همگان آسان کند.
اما سواد مالی چیست؟
تاکنون تعاریف متعددی از سواد مالی از سوی سازمان ها و نهادهای بین المللی ارائه شده است، برای مثال، یکی از موارد تعریف یونسکو از سواد، به سواد مالی اشاره داشته و همچنین سازمان همکاری و توسعه اقتصادی ( OECD ) بر اهمیت سواد مالی و نقش آن بر کسب رفاه مالی پرداخته است.
سواد مالی مجموعه ای از « دانش » و « مهارت تعریف سواد مالی چیست؟ ها » برا ی « برنامه ریزی و گرفتن تصمیمات مالی بهتر و موثرتر»، «مدیریت بهتر پول » و در نتیجه رسیدن به « موفقیت و رفاه مالی » است. سوادمالی هدف نیست، بلکه یک « فرآیند گام به گام » تا رسیدن به موفقیت مالی است.
چرا سواد مالی اهمیت دارد؟
مدیریت پول، مهارتی شخصی است. برای هر فردی که قصد دارد به استقلال و موفقیت مالی برسد لازم است که ابزار لازم برای آموزش به خود دراین زمینه را فراهم کند و سواد مالی خود را از طریق گذراندن یک دوره ی اصول اولیه ی مدیریت و خرج کردن هوشمندانه ا ی پول ارتقا دهد.
ممکن است با خود فکر کنید که لازمه ی رسیدن به مهارت های مالی، شرکت در یک دوره ی تخصصی احتمالاً در دانشگاه یا دبیرستان بوده که فرصت آن دیگر از دست تان رفته است؛ اما واقعاً این طور نیست. همان طور که گفته شد، شما برای مدیریت پول خود ابتدا نیاز به درک یک سری اصول اولیه دارید و در کنار آن باید اراده و مسئولیت پذیری جهت رسیدن به چنین هدفی را کم کم به دست آورید و این واقعیت را بپذیرید که در خیلی از موارد، می بایست برای رسیدن به خواسته های بلندمدت خود، از خواسته های مقطعی و آنی صرف نظر کنید.
صرف وقت برای گسترش دانش مالی به شما کمک می کند تا موقع پس اندازکردن، سرمایه گذاری و هر تصمیم مالی دیگری بتوانید راحت تر و هوشمندانه تر تصمیم بگیرید. هر فردی می تواند ازطریق ارتقا دادن منابع و سرمایه هایی که دارد ازجمله مهارت، پول، دانش و تثبیت عادت های خوب، یک پناهگاه دائمی برای زندگی آسوده تر برای خود بسازد. پس سواد مالی به عنوان یکی از سرمایه های اصلی زندگی تان، به شما کمک خواهد کرد تا این پناهگاه محکم را بالای سرتان احساس کنید و زندگی توام با آرامش را سپری کنید.
سواد مالی به شما اجازه می دهد تا بدانید برای هریک از اقدام های مالی تان چه قدمی باید بردارید.
آیا باید بودجه بندی کنید؟ هوشمندانه پس انداز کنید؟ سرمایه گذاری کنید؟ برای خرید هایتان برنامه ریزی کنید؟
سواد مالی به شما کمک می تعریف سواد مالی چیست؟ کند تا تفاوت میان بدهی مطلوب و بدهی نامطلوب را بدانید و به طور مستمر برنامه های مالی خود شامل پس انداز، هزینه ها و مخارج و سرمایه گذاری را چک کنید. با کمک سواد مالی شما متوجه خواهید شد که چه چیزهایی را نمی دانید و در چه جاهایی باید از دیگران کمک بگیرید.
باسوادبودن درزمینه مالی به معنای برخورداری از این توانایی است که اجازه ندهید دغدغه پول داشتن یا نداشتن شما را از خوشحالی و رضایتمندی هنگام کارکردن تا زمان رسیدن به موعد بازنشستگی بازدارد.
دیدگاه شما