فرصت‌سازی جدید در بورس

فرصت‌سازی جدید در بورس

به گزارش روز دوشنبه ایرنا از روابط عمومی بورس تهران، 'حسن قالیباف اصل' در جلسه برگزاری داوری مسابقه بین المللی طراحی معماری ساختمان مركزی افزود: پروژه ساخت و ساز ساختمان جدید تجربه خوبی برای بورس خواهد بود.

به گفته وی، ‌در چند سال گذشته اتفاقات زیادی در بازار سرمایه رخ داده كه موجب شده اهمیت بازار سرمایه در اقتصاد ملی افزایش یابد و جایگاه والایی در اقتصاد و در كشورمان داشته باشد.

وی تصریح كرد: در سال 84 قانون فرصت‌سازی جدید در بورس بازار سرمایه تغییر كرد و فضای جدیدی را برای بازار سرمایه و مشخصا برای بورس اوراق بهادار تهران باز كرد.

قالیباف اصل با اشاره به این كه، تصویب قانون جدید سبب شد بازار پیشرفت كند، گفت: این قانون فرصت های توسعه جدیدی در اختیار بازار سرمایه قرار داد و ابزارهای جدید و نهادهای جدید پس از تصویب این قانون پیش روی بازار سرمایه قرار گرفت، ضمن این كه بر ساختار و جایگاه بورس هم تغییر كرد.

وی افزود: قبل از تصویب و ابلاغ قانون جدید بازار سرمایه در سال 85 سازمان كارگزاران در محل فعلی ساختمان بورس در خیابان حافظ فعالیت داشت، اما با تصویب قانون و جدا شدن بورس تهران از سازمان بورس اوراق بهادار به شكل یك شركت سهامی عام درآمد و هم اكنون به صورت یك شركت خصوصی در حال فعالیت است.

قالیباف اصل گفت: بورس در واقع بخش خصوصی بورس اوراق بهادار است و به عنوان شركت سهامی عام وظیفه اداره بازار را بر عهده دارد.

وی با اشاره به این كه، ساختمان حافظ متعلق به شركت نیست و هم اكنون بورس تهران در آن مكان مستاجر است افزود: اواخر سال 88 و اوایل سال 89 هیات مدیره بورس به این فكر افتاد كه یك مكان فیزیكی برای بورس اوراق بهادار تهران تهیه كند.

قالیباف اصل ادامه داد: گزینه اول ما خرید ساختمان حافظ از سازمان بورس اوراق بهادار بود كه هیات مدیره پس از بحث و بررسی های زیاد به این جمع بندی رسید كه این ساده ترین راه است، ضمن این كه، این ساختمان برای كاربری بورس ساخته نشده بود.

وی گفت: در گذشته بانك كار در ساختمان فعلی بورس مستقر بود و چون درگذشته بازار سرمایه زیر مجموعه بانك مركزی بود، سازمان بورس در آن ساختمان فعالیت خود را آغاز كرد.

وی افزود: هم اكنون بازار سرمایه زیر مجموعه وزارت امور اقتصاد و دارایی است و رئیس آن وزیر اقتصادی است، در صورتی كه قبلا رئیس كل بانك مركزی این سمت را بر عهده داشت.

مدیر عامل بورس ادامه داد: تصمیم هیات مدیره بر این شد كه از نام و اعتبار بورس استفاده كنیم و یك مكان مناسب برای بورس تهیه كنیم.

وی گفت: خواستیم یك ساختمان آماده خریداری كنیم، ولی ساختمانی كه نظر هیات مدیره را تامین كند، پیدا نكردیم و مسائلی مانند بحث های امنیتی و ایمنی، وجود تالاری كه در بورس مستقر باشد و همچنین دیتا سنتر داشته باشد حائز اهمیت است.

قالیباف اصل گفت: معمولا بورس ها در كشورهای مختلف در بهترین جا قرار دارند و اگر بخواهند ساختمانی را مثال بزنند قطعا ساختمانهای بورس ها و بانك های مركزی را عنوان می كنند.

وی تاكید كرد: در مرحله بعدی جمع بندی هیات مدیره انصراف از خرید ساختمان شد و مقرر شد زمینی خریداری شود و با توجه به نیاز، ساختمانی در خور و شأن بورس ساخته شود.

وی با اشاره به این كه، تعداد بورس ها در كشورها زیاد نیست گفت: تعداد آنها معمولا بین یك تا سه عدد می باشد و به همین علت با عنوان نماد ملی كشور در نظر گرفته می شوند، زیرا در نشان وضعیت اقتصادی هر كشور اهمیت زیادی دارد.

قالیباف اصل تاكید كرد: یكی از نماگرهای اقتصادی هر كشور در حوزه اقتصاد، نماگر مهم بازار سرمایه است.

وی خاطر نشان كرد: این نماد ملی، یك فكر ملی و یك اندیشه فراگیر را می طلبید و هیئت مدیره بورس و تیم اجرایی شركت از ابتدا یك اهتمام جدی را در مورد ساختمان جدید بورس داشت و این كه یك كاری درخور شأن و مرتبه بازار سرمایه كشور انجام دهد. بر این اساس از ابتدای امر سعی شد یك كار عالی تعریف شود.

وی توضیح داد: تحت كمیته ساختمان هیات مدیره یك كمیته فنی هم در نظر گرفته شد كه تركیبی از افراد حرفه ای و متخصص حوزه معماری سازه های دیتا سنتر، حوزه هایی كه مرتبط با مهندسی ساختمان است و هر بخش كه در كمیته ساختمان مطرح شود ابتدا در این كمیته مورد بررسی قرار می گیرد.

قالیباف اصل بر پیشبرد پروژه بر اساس روش های علمی تاكید كرد و گفت: هیات مدیره بورس بر كاری علمی و مبتنی بر دانش محور تخصص تاكید داشته است.

وی ادامه داد: در كشورهای پیشرفته برای انتخاب محل پروژه به فضای مناسب، چشم انداز و نورگیری ساختمان توجه می شود.

قالیباف اصل در مورد فضای پروژه ساختمان مركزی جدید بورس اظهار داشت: ما هنگام خرید ملك می خواستیم یك مكانی را خریداری كنیم كه فضایی باز و مناسب داشته باشد.

وی افزود: ملكی كه بورس دارد یك ملك سه بر است و به ندرت ملكی با این شرایط وجود دارد كه بتوان در آن ساخت و ساز كرد.

وی به آماده­ سازی زمین اشاره كرد و گفت: در این مرحله از افراد مطلع و آگاه استفاده كردیم و قبل از این كه وارد فاز طراحی و انتخاب مدیر طرح و كارهای اولیه پروژه شویم، بالغ بر 1000 نفر ساعت جلسات و كار كارشناسی انجام و در مراحل مختلف با 25 تا 30 نفر از افراد خبره جلسات مختلفی برگزار شد.

قالیباف افزود: این افراد در حوزه اجرا، مشاوره و طراحی دارای تجربیات ذی قیمتی در كشور هستند و با نظرات آنها بود كه توانستیم این پروژه را به صورت علمی تا این مرحله پیش ببریم.

سخنگوی بورس تهران این پروژه را یك فرصت دانست و گفت: این پروژه برای بازار سرمایه و جامعه مهندسین یك فرصتی را فراهم كرده تا با یكدیگر تعامل داشته باشند.

قالیباف اصل گفت: پرونده ساختمان جدید بورس تهران اولین كار ساخت و سازی است كه در حوزه بازار سرمایه انجام می شود و تا كنون هر كاری در حوزه فیزیكی بازار سرمایه صورت گرفته، بحث خرید بوده است و ساختمان هایی خریداری شده است كه برای این كار طراحی نشده اند.

مدیر عامل بورس اظهار داشت: اقتصاد و بازار سرمایه در حال پیشرفت هستند و الان پس از سال 85 شركت های فرابورس ایران، تشكیل شد و بورس انرژی امسال نهایی شد و فعالیت خود را آغاز كرده است و بورس كالا را داریم و همه این شركت ها می توانند در آینده از این دانش استفاده نمایند.

وی ادامه داد: بورس تهران یك نهاد ملی است و به صورت خصوصی فعالیت می كند و باید پاسخگوی ذی نفعان مختلف مانند وزارت اقتصاد و دولت باشد و همه اركان حكومتی به آن توجه دارند، چون شاخص های بازار سرمایه در همه كشورها مهم است.

قالیباف اصل گفت: از سویی دیگر ما یك شركت انتفاعی هستیم و باید به سهامداران خود پاسخگو باشیم و همچنین بازاری را اداره می كنیم كه تفكر ناب اقتصادی در آن شكل می گیرد.

وی پروژه جدی ساختمان بورس تهران را برای مجوزهای مشاورین فردی، مهندس و ساخت یك تجربه خوب توصیف كرد و اظهار داشت: فعالیت ها باید به موقع و به صورت اقتصادی انجام شود، زیرا شعارها این است كه بازار سرمایه حوزه تأمین مالی است و پول باید جایی سرمایه گذاری شود كه بیشترین توجیح اقتصادی را داشته باشد.

وی تاكید كرد: توجیح اقتصاد یك بحث آن عامل فرمان و بحث دیگر هزینه است كه قطعا این پروژه می تواند با مدیریت مناسب هزینه ها و زمان، یك پروژه مثال زدنی برای كشور باشد.

فرصت‌سازی جدید در بورس

صدور و ابطال آنلاین صندوق های سرمایه گذاری، به مرور زمینه توسعه و عمق بخشیدن به بازار سرمایه و نیز رشد استارت‌آپ‌ها را فراهم می کند؛ از مبانی رشد و توسعه بازار سرمایه، ورود هر چه بیشتر مردم و سرمایه ها به این بازار است.

رییس کارگروه سبد و صندوق های سرمایه گذاری در گفت‌وگو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) به ابلاغ دستورالعمل اجرایی صدور و ابطال آنلاین واحدهای صندوق های سرمایه گذاری اشاره کرد و گفت: صدور و ابطال صندوق های سرمایه گذاری از قبل هم به صورت آنلاین بوده است، اما روز گذشته ابلاغیه ای مبنی بر استفاده از اپلیکیشن های پرداخت برای این صندوق ها ارائه شد .

کوروش شمس به تاثیر استفاده از این صندوق ها در ورود سهامداران تازه وارد به بازار سرمایه تاکید کرد و اظهار داشت: وجود بستر اینترنتی زمینه سهولت برای فعالیت و ورود سرمایه گذاران به بازار سرمایه را فراهم کرده است .

شمس خاطرنشان کرد: برخی از اپلیکیشن ها دارای تعداد قابل توجهی یورز هستند که تعداد برخی از آنها به ۳۰ میلیون یوزر می رسد، این امر باعث می شود تا زمینه افزایش فرهنگ سازی و شناخت مردم به صندوق های سرمایه گذاری و ورود تعداد بیشتری از سرمایه گذاران به این بازار فراهم شود .

او ادامه داد: ممکن است دوره نخست فروش یونیت این صندوق ها بیشتر به سمت فروش یونیت صندوق های با درآمد ثابت پیش برود که این امر باعث می شود تا صندوق های سرمایه گذاری بیشتر بین مردم محبوب و با اولویت برای سرمایه گذاری همراه شوند .

شمس تاکید کرد: با این اتفاق به مرور مردم شناخت بیشتری نسبت به صندوق های سرمایه گذاری پیدا می کنند؛ بنابراین، از این طریق صندوق های سرمایه گذاری هم با رشد همراه می شوند. البته جهت بهبود فرآیند اجرای این دستورالعمل، پیشنهاداتی در کارگروه سبدگردان ها مطرح شد که به زودی در قالب نامه ای به سازمان بورس ابلاغ می شود .

شمس با بیان اینکه این اتفاق به مرور زمینه توسعه و عمق بخشیدن به بازار سرمایه را فراهم می کند، گفت: مبانی رشد و توسعه بازار سرمایه، ورود هر فرصت‌سازی جدید در بورس چه بیشتر مردم و سرمایه ها به این بازار است .

رییس کارگروه صندوق های سرمایه گذاری به تاثیر صدور و ابطال آنلاین صندوق های سرمایه گذاری ها بر رشد بازار سرمایه تاکید کرد و افزود: در صورت افزایش سرمایه گذاری در یونیت های سرمایه گذاری از طریق اپلیکیشن هایی که مردم به آنها دسترسی دارند، به طور حتم شاهد رشد و عمق بخشی معاملات بازار سرمایه خواهیم بود .

وی ادامه داد: استارتاپ هایی که در حوزه پرداخت فعال هستند، به طور حتم با فرصت‌سازی جدید در بورس استفاده از یونیت های صندوق سرمایه گذاری که به تازگی به برنامه آنها اضافه شده است، رشد خواهند کرد .

شمس در پایان خاطرنشان کرد: استفاده از صدور و ابطال آنلاین صندوق های سرمایه گذاری از جمله اقدامات مثبتی است که به مرحله اجرا رسیده است اما این موضوع نباید فراموش شود که هر فعالیتی در اجرای خود با مزایا و معایبی همراه خواهد بود که به نظر می رسد کفه مزایای این اتفاق در بازار سنگین تر از معایب آن باشد .

آمادگی بورس برای عرضه غول های اینترنتی

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا به نقل از ایبنا، شاپور محمدی، افزود: هیچ مشکلی برای عرضه شرکت‌های اینترنتی از جمله دیجی کالا و اسنپ که بزرگترین شرکت‌های اینترنتی ایران به شمار می‌روند، وجود ندارد و مشکلاتی که از سوی فعالان صنعت استارت آپی مبنی بر وجود مشکلاتی برای عرضه در بورس عنوان می‌شود صحت ندارد و صرفا این شرکت‌ها با ارزیابی ارزش می‌توانند وارد بورس شوند.

ارزش گذاری‌های انجام شده از سوی استارت آپ‌ها مورد تایید نیست

وی درباره فعالیت‌های انجام شده تا به امروز در زمینه ارزش گذاری استارت آپ‌ها با کمک وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به منظور شفاف سازی و آمادگی برای عرضه در بورس و اوراق بهادار ایران، گفت: استارت آپ‌ها و شرکت‌های فناور از سودآوری بالایی برخوردار هستند و با توجه به گسترش آن‌ها سازمان بورس ایران در حال پیگیری تخصصی و جدی استارت آپ‌ها در فرابورس است؛ البته این شرکت‌ها برای ورود به بخش بورس باید متعهد باشند و در عین حال ارزش گذاری آن‌ها از سوی سازمان بورس به عنوان یک نهاد رسمی تایید شود که در این زمینه همکاری‌های مشترکی با وزارت ارتباطات در حال انجام است و به زودی نتایج مناسبی حاصل خواهد شد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ایران با اشاره به بحث تامین مالی فرصت‌سازی جدید در بورس جمعی، گفت: یکی از موضوعات مهم در زمینه استارت آپ‌ها، بحث تامین مالی جمعی یا کراد فاندینگ است که با حمایت سازمان بورس، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، معاونت عملی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت امور اقتصاد و دارایی و وزارت تعاون فرصت‌سازی جدید در بورس پیگیری و در نهایت این دستور العمل در شورای عالی بورس تصویب شده است و فرابورس هم اکنون ماموریت دارد تا فرهنگ سازی برای استفاده مردم به منظور سرمایه گذاری در شرکت‌های نوپای خلاق را شروع کند.

وی افزود: امکان بهره مندی فین تک‌ها، استارت آپ‌ها، شرکت‌های دانش بنیان و سرمایه گذاران صندوق ‌های جسورانه در حال حاضر از بستر تامین مالی جمعی ایجاد شده است؛ البته بسترها آماده شده اما نیاز است تا برای بهره‌گیری از این فضا و استفاده از تامین مالی جمعی فرهنگ سازی گسترده‌ای انجام شود تا فعالان صنعت استارت آپ بتواند از این فرصت مناسب استفاده کنند و در عین حال مردم نیز بتوانند با سرمایه گذاری سودآوری مناسبی داشته باشند.

محمدی در خصوص چگونگی سرمایه گذاری گفت: شرکت‎‌های نوآوری که قصد استفاده از فضای تامین مالی جمعی را دارند و نیاز به سرمایه‌ای بالغ بر چند میلیون تا چند میلیارد تومان دارند، باید ابتدا به فرابورس یا شرکت‌های کارگزاری بورسی برای ورود به مرحله تامین مالی جمعی مراجعه کنند و سپس بخش کوچکی از سرمایه توسط شرکت اصلی تامین و مابقی توسط پول‌های خرد متقاضیان به منظور سرمایه گذاری در تامین مالی جمعی شرکت داده‌ می‌شود.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ایران در خصوص ارزش گذاری‌های انجام شده از سوی برخی از استارت آپ‌ها و اعلام یکی از استارت آپ‌ها مبنی بر تبدیل شدن به یونیکورن، اظهار داشت: چند شرکت استارت آپی ارزش‌‎هایی در حال حاضر اعلام کرده‌اند که معلوم نیست بر اساس کدام چارچوب اعلام شده است و سازمان بورس ایران هیچ کدام از مبالغ اعلام شده و یونیکورن اعلام شدن یکی از استارت آپ‌ها را به هیچ وجه تا زمان پذیرش در بورس و ارزش گذاری رسمی از سوی کارشناسان رسمی سازمان بورس تایید نمی‌کند.

وی ادامه داد: اعتقاد دارم سرمایه گذاران این صنعت فرصت‌سازی جدید در بورس باید قبول کنند که این صنعت در عین سودآوری بالا، سرشار از ریسک است؛ همین مسئله باعث می‌شود تا در این حوزه نیاز به یک فرهنگ سازی بنیادین وجود داشته باشد و در عین حال در بورس به کارشناسان ارزش گذاری در بحث استارت آپ نیاز وجود دارد.

فرصت های پنهان در روزهای رونق بورس تهران

با وجود فراهم بودن شرایط برای برخی اقدامات مناسب از سوی سازمان بورس، خصوص سیطره فضای رونق معاملاتی و ورود نقدینگی تازه به بورس تهران، اما مسوولان از فرصت‌های موجود در این فضا استفاده نکردند. نبود عرضه‌های اولیه، باقی ماندن سهام شناور آزاد شرکت‌ها در سطوح قبلی، عدم تسهیل روند افزایش سرمایه و همچنین ادامه توقف‌های طولانی‌مدت نمادها و بلوک‌زنی در زمان اصلاح قیمتی، فرصت‌سوزی‌هایی از سوی مقام ناظر به‌شمار می‌رود که مانع حرکت بورس به سمت بازاری پویا و با عمق بیشتر شده است.

به گزارش اقتصادنیوز بورس تهران از ابتدای سال جاری تا کنون با حرکت در یک مسیر صعودی نسبتا ملایم وضعیت نسبتا پررونقی را به نمایش گذاشت. نماگر فرصت‌سازی جدید در بورس این بازار که از ابتدای سال تا‌کنون تنها یک روز افت را تجربه کرد، با ثبت رشد بیش از 5/ 3 درصدی در کارنامه خود پیشتاز سایر بازارهای سرمایه‌گذاری کشور شد. فارغ از دلایل رشد قیمت‌ها در بازار سهام، موضوعی که انتقاد کارشناسان را در پی داشته است، این است که مسوولان سازمان بورس و اوراق بهادار در این بازه زمانی از فرصت رونق ایجاد شده در جهت عمق بخشیدن به بازار سهام استفاده خاصی نکرد.

البته انجام اقدامات مثبت و اصلاح برخی مقررات در بازار سهام به هیچ وجه نباید بسته به شرایط بازار سهام یعنی دوران رونق و رکود بازار باشد. اما از آنجا که مسوولان سازمان بورس به کرات، انجام برخی اقدامات مناسب را در گرو یک فضای مثبت در بازار می‌دانستند، حالا باید دید بهانه مسوولان امر برای پیگیری نکردن این اقدامات در شرایط کنونی چه بوده است.

فرصت‌های پنهان دوره رونق اخیر

از جمله اقداماتی که همواره مسوولان سازمان بورس، انجام آن را منوط به شرایط رونق بازار سهام می‌دانستند، انجام عرضه اولیه در بازار بوده است. از اواسط اسفند ماه سال گذشته، عرضه‌های اولیه سهام شرکت‌ها و همچنین عرضه اوراق بدهی در بازار سهام متوقف شد و تاکنون نیز ادامه داشت. این موضوع را نباید از نظر پنهان داشت که انجام عرضه‌های اولیه در زمان صعود قیمت‌ سهام علاوه بر عمق بخشیدن به فضای معاملات می‌تواند با جذب بخشی از نقدینگی سرگردان در بورس، مانع از رشد حبابی قیمت‌ها شود. از این رو باید گفت سازمان در پی این فرصت سوزی، کارکردهای عرضه‌های اولیه در این فضا را از دست داد.

در راستای افزایش سهام شناور آزاد شرکت‌ها، نیز در این بازه زمانی اقدامی رخ نداد. سهام شناور آزاد بخشی از سهام یک شرکت است که در بازار سهام از سوی همه قابل معامله است. مالکیت بخش عمده‌ای از سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس در اختیار سهامداران عمده یا فعالان حقوقی دولتی و شبه دولتی قرار دارد (آخرین آمارهای رسمی نشان می‌دهد حدود 80 درصد سهام در بورس تهران در اختیار مالکان عمده است که با اهداف مدیریتی نگهداری می‌شود). به همین دلیل، بورس تهران را می‌توان از این جنبه در زمره بازارهای کم‌عمق و نوپا در مقایسه با بازارهای سهام بین‌المللی ارزیابی کرد.به عبارتی، کم بودن سهام شناور یکی از معضلات کنونی بازار سهام به شمار می‌رود چرا که سهام شناور آزاد اندک نشانگر آن است که مقدار کمی از سهام شرکت برای معامله در دسترس است و در نتیجه احتمال غیر‌منصفانه بودن قیمت زیاد است.

اقتصادنیوز بارها در گزارش‌های خود بر لزوم افزایش این نسبت برای داشتن بازاری پویا تاکید کرده بود. پاسخ مقام ناظر به این نقدها این چنین بود: رکود موجود در بازار سهام، امکان افزایش سهام شناور شرکت‌ها را نمی‌دهد. حال که بازار تقریبا روند مناسبی را تجربه می‌کند، چرا اقدامی در راستای الزام شرکت‌ها به افزایش سهام شناور آزاد در بازار صورت نگرفته است. توقف طولانی‌مدت نمادها که در برخی موارد دلیل منطقی خاصی برای آن وجود ندارد، عاملی است که در گذشته به دفعات مانع نقدشوندگی بازار سهام شده است. البته بحث توقف طولانی مدت نمادها نیز همچون دو موضوع دیگر (عرضه اولیه و افزایش سهام شناور) نباید هیچ ارتباطی به فضای بازار داشته باشد. با این فرض که در دوره نزول قیمت‌ها سازمان بورس با ملاحظه‌کاری بازگشایی برخی نمادهای متوقف را انجام نمی‌دهد، حالا چه دلیلی برای توقف نمادها وجود دارد.

تسهیل روند افزایش سرمایه شرکت‌ها نیز موضوع دیگری بود که در این فضا مورد غفلت قرار گرفت (البته زمانبر بودن کارهای اداری از این دست در هر زمانی موضوع نامناسبی است). در مورد استفاده سازمان بورس از تسهیل روند فرصت‌سازی جدید در بورس افزایش سرمایه در بازار سهام باید گفت: هر شرکتی افزایش سرمایه می‌دهد، می‌تواند سهام را برابر مبلغ اسمی بفروشد. از این رو به دلیل جذابیت سهام شرکت‌ها پس از افزایش سرمایه، بخشی از پول‌هایی که اخیر وارد بازار سهام شده بود، می‌توانست وارد سهام این شرکت‌ها شود. علاوه بر جای خالی اقداماتی که مسوولان سازمان بورس می‌توانستند در حدود دو ماه اخیر در بازار انجام دهند، به عملکرد سازمان در مواردی نیز نقدهای جدی وارد است. این موضوع بسیار طبیعی است که پس از یک دوره طولانی مدت از رشد قیمت‌ها، اصلاح صورت گیرد. با این همه شاهدیم مقام ناظر بورس با بلوک زنی در برخی نمادهای اثر‌گذار در محاسبه شاخص در‌صدد جلوگیری از افت قیمت هاست. این موضوع همانند آنچه بارها گفته شد تبعات منفی زیادی در پی دارد. این موضوع ضمن آنکه بی‌اعتمادی سهامداران را در پی دارد، موجب می‌شود طولانی شدن دوره اصلاح سهام، نهایتا به ریزش‌های سنگین‌تر ختم شود. در این گزارش به بررسی فرصت‌های پنهان دوره رونق اخیر بازار سهام از منظر یک کارشناس بازار سهام پرداخته شده است. در ادامه نیز در راستای چرایی عدم استفاده از این فرصت، با مدیر نظارت بر بورس‌ها گفت‌وگو شد.

فرار نقدینگی در بازار مثبت

علی اسلامی بیدگلی، کارشناس بازار سهام در این‌خصوص می‌گوید: رفتار کنونی بازار مشابه بسیاری از ادوار گذشته است. در شرایط کنونی حجم جریان نقدینگی که وارد بازار شده افزایش پیدا کرده و قیمت سهم‌ها نیز رشد داشته است. به‌طور معمول در این شرایط نقدینگی موجود به سمت گروه‌های کوچک حرکت می‌کند و این موضوع می‌تواند سفته‌بازی در میان سهامداران را افزایش دهد. وی در ادامه بیان کرد: نکته‌ای که این دوره را نسبت به قبل متمایز می‌کند چرخش پول‌های داغ در نمادهایی است که ابهام آنها بسیار زیاد است. به‌طوری‌که مشاهده می‌شود بیش از 70 درصد نقدینگی موجود در بازار در این نمادها فعال است. این موضوع شرایط را برای ‌نوسان‌گیری تا حد زیادی افزایش می‌دهد و این احتمال را قوت می‌بخشد که بازار بار دیگر پس از مدتی روند نزولی را در پیش بگیرد و به تبع فرصت‌سازی جدید در بورس آن نقدینگی فعلی از آن خارج شود. این کارشناس همچنین گفت: در مدتی که شاخص روند صعودی داشت، نهاد ناظر با تدابیر خاصی‌می‌توانست این نقدینگی را جذب بازار کند و به تعمیق بورس کمک کند. یکی از این تدابیر در زمینه عرضه‌های اولیه جدید است.

موضوعی که می‌تواند بخشی از منابع سهامداران را جذب کند و بازده مطلوب‌تری را برای بورس رقم بزند. متاسفانه در مدت اخیر عرضه قابل توجهی در بورس مشاهده نشده است که بتواند بازار را برای سهامداران جذاب کند. هرچند تجارب چند عرضه اولیه اخیر چندان برای سهامداران مطلوب نبوده و این می‌تواند عرضه‌های فعلی را تحت‌الشعاع قرار دهد. اسلامی بیدگلی دومین موردی که می‌تواند روند فعلی بازار را منطقی کند، صدور مجوز افزایش سرمایه و به عبارتی تسهیل روند افزایش سرمایه شرکت‌ها می‌داند. وی در این زمینه می‌گوید: افزایش سرمایه شرکت‌ها بخشی از منابع کنونی را به سرمایه‌گذاری بلندمدت مبدل می‌کند. این کارشناس همچنین در تشریح دو دست‌انداز مهم در مسیر این اقدامات مهم می‌داند و می‌گوید: روند صدور مجوز افزایش سرمایه در بورس تهران بسیار کند است و عملیات اداری آن مجال افزایش سرمایه شرکت‌ها در کوتاه‌مدت را نمی‌دهد. درخصوص عرضه‌های اولیه نیز اتلاف وقت چالش بسیار مهمی است. بسیاری از شرکت‌هایی که طی ماه پایانی سال 95 مجوز پذیرش از بورس را دریافت کرده‌اند به دلیل گذشت زمان نسبتا طولانی بار دیگر مجبور به انتشار آخرین وضعیت مالی برای عرضه اولیه شده‌اند. همین مشکلات باعث شد طی مدت اخیر جذب نقدینگی در بازار در مسیر درستی حرکت نکند.

عرضه اولیه‌های جدید در بورس

در همین زمینه محسن خدابخش، مدیریت نظارت بر بورس‌های سازمان بورس، در پاسخ به انتقادهای مطرح شده از سوی کارشناسان می‌گوید: سازمان طی این مدت برنامه‌هایی دارد که طی روزهای آینده در بازار مشاهده می‌کنیم. از روزهای پایانی سال 95 برنامه عرضه‌های اولیه در دستور کار سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفت. اما به دلیل اینکه زمینه‌های آن فراهم نبود تاکنون به طول انجامید. وی در ادامه بیان کرد: درخصوص توسعه ابزارهای کنونی بازار نیز برنامه‌هایی در دست اقدام است. در این زمینه طی فرصت‌سازی جدید در بورس روزهای آینده اختیار خرید و فروش چند نماد جدید ایجاد می‌شود که می‌تواند جذابیت این ابزار را دوچندان کند.

همچنین استفاده از آپشن روی ابزارهای دیگر نیز طی این مدت در دست بررسی بوده است که بر اساس اقدامات صورت گرفته تعدادی از اوراق‌های فرابورس از طریق آپشن منتشر شده‌اند. مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار در توضیح عرضه‌های اولیه گفت: این موضوع از مواردی است که از سوی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در دستور کار قرار گرفته است. در تلاش هستیم چند عرضه اولیه مهم تا آخر اردیبهشت داشته باشیم، این موضوع باعث می‌شود بازار با روندی متعادل شاهد جذب نقدینگی بیشتری باشد. وی در پایان بیان کرد: در شرایط کنونی رفتار بازار به‌گونه‌ای است که ما توانستیم درزمینه بازگشایی فرصت‌سازی جدید در بورس نمادهای بورسی و فرابورسی سرعت عمل مطلوبی داشته‌ باشیم. بازگشایی نمادها می‌تواند تا حد زیادی تحرک سهامداران را به همراه داشته باشد. درخصوص تعداد محدودی از نمادها که همچنان متوقف مانده‌اند نیز در حال پیگیری هستیم که در کوتاه‌ترین زمان بازگشایی شود.فرصت‌سازی جدید در بورس

دستوالعمل جدید بورس به بازار ثانویه بها می دهد

یک کارشناس اقتصادی گفت: اگر بخواهیم بورس موفق تر عمل کند باید بتوانیم ترکیبی از بورس کالا و سرمایه را بوجود بیاوریم که فضا را برای مشارکت بیشتر بخش تولید و توزیع فراهم تر کند.

عبدالمجید شیخی، در گفتگو با خبرنگار «صدای بانک» در تحلیل از دستورالعمل و قوانین جدید فرابورس، اظهار داشت: توسعه بورس یک امر لازم برای گسترش بازار سرمایه است، چون بازارها و شرکت ها برای ورود به بورس قابلیت های یکسانی ندارند، تشکیل بازار دوم یا فرابورس یک امر مفید در گسترش بازار سرمایه است،دستورالعمل جدید فضای بازتری را برای پذیرش بنگاه هایی که استعداد ورود به بورس را ندارند ایجاد می کند، با این وضعیت می توانیم فرابورس را طوری تنظیم کنیم که سکوی پرتابی شود برای بنگاه هایی که ابتدای به ساکن شرایط ورود به بورس را ندارند، ولی می توانند از کانال فرابورس و ارتباط تنگاتنگ با بازار سرمایه به بلوغ رسانده شوند.

وی افزود: دستورالعمل و قوانین جدید بیشتر به بازار ثانویه(فرابورس) بها می دهد در صورتی که اهمیت بورس به بازار اولیه آن است نه بازار ثانویه، فرابورس هم باید به این امر توجه کند، با توجه به اینکه عمدتا نظام اقتصاد دچار نقص است، در این بازارها هیچ گاه قیمت ها شفاف نیست،اهمیت بورس به شفافیت آن است، لذا گسترش فرابورس یا بازار دوم باعث کمک به شفافیت بیشتر و بهتر هزینه فرصت سرمایه می شود، این شفافیت اگر در بازار مطرح شود، نرخ های سود نقد را کنار می زند، چراکه نقد هزینه فرصت ندارد و از نظر اسلام هم ربا محسوب می شود، این سرمایه است که هزینه فرصت دارد و ارزش بورس به این است که هزینه فرصت سرمایه را شفاف کند تا نقدینگی به سمت سرمایه گذاری سوق پیدا کنند.