مشکلات معامله الگوریتمی

مزایا و معایب معاملات الگوریتمی

مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس با اعلام مزایا و برخی معایب معاملات الگوریتمی، ویژگی رویه جدید را که بعد از ۸ ماه رفع ممنوعیت شده اعلام کرد.

به گزارش بیداربورس، روح‌الله دهقان درباره اقدام اخیر سازمان بورس مبنی بر لغو ممنوعیت معاملات الگوریتمی سهام شرکت های بورسی و فرابورسی بعد از حدود ۸ ماه با انتشار مطلبی با عنوان آزادی پس از ممنوعیت در دنیای اقتصاد اعلام کرد : رشد بازار سرمایه در سال‌های اخیر سبب شد تا موضوع معاملات خودکار یا معاملات الگوریتمی، مورد اقبال برخی معامله‌گران بازار قرار گیرد. به‌ طوری که این افراد با استفاده از قابلیت‌های فناوری اطلاعات اقدام به پیاده‌سازی استراتژی‌های معاملاتی در قالب الگوریتم‌ها کرده و این الگوریتم‌ها را برای مواردی مانند سبدگردانی یا بازارگردانی به‌کار بردند. علاوه بر این الگوریتم‌ها برای مدیریت پرتفوی برخی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک نیز مورد استفاده قرار گرفت.

در این کاربردها از مزایای الگوریتم‌ها مانند قابلیت اقدامات سریع‌تر و واکنش‌های به‌موقع، مدیریت تعداد بیشتری از سبدهای سرمایه‌گذاری و کاهش هزینه به ازای هر سبد، کاهش هزینه بازارگردانی و ایفای تعهدات بازارگردان به‌طور کامل و بدون وابستگی به کاربر و موارد متعدد دیگری بهره گرفته شد و الگوریتم‌ها جای خود را در بازار سرمایه باز کردند.

البته باید در نظر داشت الگوریتم نیز مانند هر ابزار دیگری در کنار مزایای متعددی که به‌همراه دارد، معایبی را نیز در بر می‌گیرد که می‌تواند برای بازار سرمایه مخاطراتی ایجاد کند. همچنین از آنجا که این ابزار می‌تواند بسیار دقیق و قدرتمند عمل کند در نتیجه مخاطرات ایجاد شده نیز به مراتب می‌توانداز عملگرهای انسانی جدی‌تر باشد.

در این میان سازمان بورس بهمن ۹۸ دستورالعمل معاملات الگوریتمی را مصوب و چارچوب‌هایی را مشخص کرد و به‌دنبال رشد بسیار سریع بازار در آن سال و ۶ ماه اول سال گذشته، استفاده از الگوریتم‌ها نیز به سرعت رشد کرد و تعداد زیادی از معامله‌گران به‌صورت رسمی و غیررسمی از این رویکرد جدید بهره گرفتند.

مهر سال گذشته هم با بروز ریزش‌های بازار سهام و افت شاخص، برخی شواهد حاکی از این بود که معاملات الگوریتمی در افزایش این روند منفی در بازار نقش دارند و براساس قواعد اعلامی در این برنامه‌ها با ایجاد روند منفی، الگوریتم‌ها تصمیم به فروش بیشتر گرفته و این روند را تشدید می‌کنند. حتی در برخی موارد مشاهده شد که الگوریتم‌ها بدون قصد انجام معامله، صرفا اقدام به سنگین کردن صف‌های فروش می‌کنند.

با این فرض و برای جلوگیری از تشدید روند منفی در بازار و پیاده‌سازی راهکارهای کنترلی مناسب با تصمیم مدیریت نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار معاملات الگوریتمی ممنوع اعلام شد که مشکلاتی برای شرکت‌های استفاده کننده از الگوریتم‌ها به‌دنبال داشت و کسب‌ و کار این شرکت‌ها را دچار مخاطره جدی کرد.

البته باید در نظر داشت با ایجاد این محدودیت، صرفا شرکت‌های دارای مجوز معاملات الگوریتمی و استفاده کننده از مشکلات معامله الگوریتمی درگاه‌های رسمی، دچار محدودیت شدند و بخشی از الگوریتم‌ها که از ابتدا به‌ صورت غیررسمی عمل کرده بودند، همچنان قادر به‌ ادامه بودند.

الگوریتم‌ها اغلب نمی‌توانند روال‌های مثبت یا منفی را ایجاد کنند. بلکه عموما براساس شرایط مثبت یا منفی ایجاد شده، تصمیم‌گیری می‌کنند و می‌توانند روند ایجاد شده را تشدید کنند اما این روند و توقف معاملات الگوریتمی چندان طولانی نشد و با توجه به وضعیت جدید بازار و در اواخر فروردین سال‌ جاری، نهاد ناظر با قراردادن برخی شرایط، معاملات الگوریتمی را مجاز کرد.

در شرایط جدید سعی بر آن شده تا حد امکان، الگوریتم‌ها کنترل شوند تا در موارد بروز مخاطرات، ناظر بازار بتواند در سریع‌ترین زمان ممکن عملکرد این الگوریتم‌ها را متوقف کرده یا به‌صورت دوره‌ای بتواند ساختار این الگوریتم‌ها را بررسی و در صورت مشاهده تنظیمات نادرست در این الگوریتم‌ها، تذکرات لازم را به بهره‌برداران آن اعلام کند.

یکی از مزایای استفاده صحیح از الگوریتم‌ها افزایش نقدشوندگی و کاهش هیجانات انسانی است. زیرا این الگوریتم‌ها فارغ از هیجانات انسانی و براساس شرایط بازار و اطلاعات معاملات تصمیم‌گیری می‌کنند.

در وضعیت فعلی بازار سرمایه موضوع نقدشوندگی به‌طور جدی دچار مخاطره شده و هیجانات انسانی سبب شده با وجود اطلاعات مالی بسیار مناسب، روند منفی در بازار همچنان ادامه داشته باشد، شاید به‌کارگیری صحیح الگوریتم‌ها بتواند این مشکلات را مرتفع کرده و بازارسرمایه مجددا به روزهای رونق بازگردد.

معاملات الگوریتمی و تاثیر آن بر بازار سرمایه

«امید موسوی» کارشناس حوزه معاملات الگوریتمی با ارسال نوشتاری به خبرگزاری بازار دیدگاه خود را درباره تاثیر معاملات الگوریتمی بر بازار سرمایه بیان کرده است.

امید موسوی*؛ بازار : در ابتدا به توضیحی درباره معاملات الگوریتمی و انواع آن می پردازیم:

معاملات الگوریتمی چیست؟

ارایه راهکارهایی هوشمند و بهینه برای بهتر معامله کردن. کاهش استرس و هیجان سرمایه‌گذار، افزایش دقت و سرعت معاملاتش، سود بیشتر و ضرر کمتر، امنیت بیشتر اطلاعات معاملات، کاهش هزینه‌های معاملاتی و در یک کلمه افزایش کیفیت سرمایه‌گذاری هدف اصلی استفاده از کامپیوتر و ماشین در برای کمک به خودمان در معاملات است.

انواع معاملات الگوریتمی چیست؟

الگوریتم ها را می‌توان از منظر کاربرد به ۴ سطح اصلی تقسیم کرد :

الف) الگوریتم‌های مانیتورینگ: این دسته از الگوریتم‌ها برای رصد کل بازار یا سهام استفاده می‌شود. قبل از اینکه سهامی را بخریم نیاز است از وضعیت کلی بازار خبر داشته باشیم که بتوانیم تصمیم به سرمایه‌گذاری بگیریم. به طور مثال، نرخ ورود و خروج پول هوشمند به بازار، نوسانات نرخ بهره بانکی و بین بانکی، نوسانات P/E بازار، تغییرات نرخ‌های جهانی، تغییرات قیمت فلزات یا نفت و . است. ماشین به سادگی می‌تواند مجموعه‌ای از شرایط را مانیتور کند و در صورت تغییر معنادار به ما اطلاع رسانی کند.

ب) الگوریتم های سیگنال و مشاوره‌ای (به عنوان مثال تحلیل ریسک پورتفو، فیلترنویسی و کمک به پیدا کردن سهام با ویژگی خاص، هات لیست، اندیکاتورهای هوشمند و . ). هدف از این دسته الگوریتم‌ها دادن سیگنال اولیه برای خرید و فروش است. بدیهی است که این سیگنال‌ها می‌تواند در مرحله بعدی توسط استراتژی ما به دقت پایش شوند و در صورتی که شرایط استراتژی ما را دارا بودند وارد معامله شویم.

ج) الگوریتم های اجرای معاملات: پس از انتخاب سهام مرحله بعدی، خرید و فروش با دقت بالا، به دور از هیجان و با قیمت مناسب است. الگوریتم‌های اجرای معاملات به ما کمک می کنند که تصمیماتمان را هوشمندانه، سریع و راحت در بازار اجرا کنیم. مثلا گذاشتن حد سود و حد ضرر، یا گذاشتن سفارشات شرطی و یا خرد کردن سفارش با هدف کاهش تاثیر در بازار و خرید با قیمت پایین‌تر و فروش با قیمت بالاتر.

د) الگوریتم‌های بازارگردانی: این الگوریتم‌ها در جهت افزایش نقدشوندگی، کاهش هزینه معاملات، کاهش نوسانات، افزایش حجم و تعداد معاملات و نهایتا افزایش منافع سرمایه‌گذاران و معامله‌گران خرد استفاده می‌شوند. بازارگردان معمولا سهامداران عمده، ناشرین و صندوق‌هایی هستند که در جهت افزایش نقدشوندگی سهم با هدف افزایش توجه صحیح بازار به سهم و کاهش هزینه سرمایه‌گذاران اقدام به خرید و فروش می‌کنند. این فعالیت به طور معمول زیان‌ده یا با سود کم همراه است و وظیفه‌ای به عهده سهامدار عمده در جهت بهبود وضعیت معاملات سهم است.

مزایا و معایب آن؟

بزرگ‌ترین مزیت اینکه در بلندمدت عمق بازار را زیاد می‌کند، هر ابزاری مشتری خود را دارد و افزایش ابزارها باعث می‌شود بازار بزرگ شود و موارد دلخواه هر شخص در اختیارش باشد مثلا الگوریتم برای کسانی مناسب است که از دانشگاه فارغ التحصیل می‌شوند و می‌خواهند در بازار تحلیل تکنیکال و روانشناسی بازار را کار کنند و استراتژی معاملاتی داشته باشند، معاملات آنلاین برای افرادی مناسب است که خرید و فروش و در کل معامله می‌کنند و معاملات آفلاین برای حقوقی‌ها مناسب است بنابراین الگوریتم ابزاری است که بازار را بزرگ و فعالان آن را بیشتر می‌کند و هر ابزاری که بتواند افراد درگیر در بازار را بیشتر کند به نفع بازار است و عده‌ای که تمایل ندارند با سیستم قبلی کار کنند را وارد بازار می‌کند، مزیت دوم اینکه نقدشوندگی ایجاد می‌کند، یکی از مهمترین کاربردهای الگوریتم این است که بتواند معامله بیشتری از طرف بازارگردان‌ها انجام دهد و معامله بیشتر یعنی عمق بیشتر بازار، جلوگیری از ایجاد هیجانی صف خرید و فروش، نوسانات کمتر و . . مزیت آخر این است که سود بیشتر برای کسی باشد که به جای اینکه براساس هیجانات معامله کند از ماشین کمک می‌گیرد و این باعث می‌شود در بلند مدت سود بیشتری کسب کند طبیعتا در بازار منفی الگوریتم نمی‌تواند سود کند اما اینکه در بازار منفی کمتر از بازار ضرر و در بازار مثبت بیشتر از بازار سود کند به این معنا است که موفق عمل کرده است .

مهمترین عیب الگوریتم هزینه سرمایه‌گذاری بالای آن است یعنی اگر شخصی قصد راه‌اندازی الگوریتم را داشته باشد باید حدود ۲ تا ۵ میلیارد تومان برای راه‌اندازی سیستمی عادی هزینه کند و برای سیستم حرفه‌ای باید بیش از ۲۰ میلیارد تومان هزینه کند بنابراین هزینه سرمایه اولیه بسیار بالایی می‌خواهد به همین دلیل فقط حقوقی‌ها و یا شرکت‌های بزرگ می‌توانند داشته باشند البته شرکت ما برای انجام چنین کاری راه‌اندازی شده است و سرویس ارائه می‌کنیم، در دسترس همه افراد است و هزینه آن را از کارگزاری دریافت می‌کنیم. از جمله دیگر معایب آن این است که بازار شناخت خوبی نسبت به معاملات الگوریتمی ندارد و این باعث شده است که برداشت‌ها از این نوع معاملات متفاوت باشد یعنی فرهنگ‌سازی نشده است که الگوریتم چه کاری انجام خواهد داد، چه مزایایی دارد و . که لازم به ذکر است الگوریتم با همان قوانین و مقررات سامانه آنلاین کار می‌کند یعنی بیشتر از سه سفارش در ثانیه نمی‌تواند داشته باشد و کلیه قوانین بر آن حاکم است و نمی‌تواند تخلفی انجام دهد.

تاثیر الگوریتم بر بازار سرمایه

در بورس نزدک، بیش از ۲۶۰ شرکت مجوز بازارگردانی الگوریتمی دارند و مقالات متعددی از جمله مقاله وکتارمن در سال ۲۰۰۷ به سادگی اثبات می‌کنند که مثلا بازارگردانی الگوریتمی از ایجاد شوک‌ها و تنش‌های هیجانی در بازار جلوگیری می‌کند. در تمامی بازارهای برتر بورس دنیا حداقل یک بازارگردان الگوریتمی روی هر سهم فعال است.

برخی از نتایج بکارگیری معاملات الگوریتمی برای سهامداران و سرمایه‌گذاران خرد و مردم به شرح ذیل است:

- هزینه کمتر معاملاتی برای سرمایه‌گذاران (تعداد سفارشات زیاد در سمت عرضه و تقاضا باعث می‌شود هر وقت که اراده کنیم برای فروش، سفارشی باشد که به آن بفروشیم).

- افزایش حجم معاملاتی و نقدشوندگی (هر چه حجم معاملات یک سهم بیشتر باشد امکان دستکاری در قیمت کمتر است و این باعث تحلیل‌پذیری بیشتر می‌شود).

- نوسان پذیری کمتر (نوسان‌های زیاد معمولا در سهام کم‌معاملات و توسط سفته بازان اتفاق می‌افتد).

- افزایش عمق بازار (هر چه عمق بازار بیشتر شود، تحلیل‌ها بهتر جواب می‌دهند و زندگی در بازار راحت‌تر است).

- روند منطقی حرکت سهم و عدم دستکاری در قیمت به سادگی

- حداقل شدن تاخیر در اجرای سفارشات (همیشه سفارشاتی برای پاسخ به سفارش ما هستند و نباید ساعت‌ها منتظر شویم که یکی از ما بخرد یا به ما بفروشد)

یک سوال اساسی از خود بپرسیم: به نظر شما مردم از آمدن اسنپ ضرر کردند؟ قیمت کمتر از ۳ سال پیش، راحتی بیشتر، شفافیت بیشتر، سادگی استفاده و تکنولوژی و الگوریتم باعث دسترسی بیشتر مردم به اطلاعات با کیفیت و واقعی می‌شود.رویکرد معاملات الگوریتمی بازار سرمایه ایران، همواره حمایت از بازار و تعمیق آن بوده است.

در حال حاضر مشکل بازار معاملات الگوریتمی است؟

مشکل بازار نقدینگی است و الگوریتم ابزاری است که شخص می‌تواند تلفنی، آنلاین، الگوریتمی و آفلاین معامله کند بنابراین روش‌های مختلفی برای معامله کردن وجود دارد و طبیعتا همه این روش‌ها تفکر سرمایه‌گذار را اجرا می‌کنند و مشکل اصلی بازار این است که دیگر کسی نیست که سهم خریداری کند و نسبت به آن بدبین هستند همچنین عدم قطعیت‌هایی وجود دارد مانند اینکه مشخص نیست قرار است توافق صورت گیرد یا خیر و این موارد باعث می‌شود افراد ترجیح دهند سرمایه خود را در بانک یا بازار دیگری که می‌توانند سود حداقلی اما بدون ریسک دریافت کنند، سرمایه‌گذاری کنند تا زمانی که تکلیف این عدم قطعیت مشخص شود بنابراین نمی‌توان گفت که الگوریتم خوب است یا بد بلکه ابزاری همیشگی است که در روزهای مثبت و منفی بازار است و برای هر شخصی که می‌خواهد راحت‌تر، کم هزینه‌تر و با سود بیشتری کار کند خوب است .

۳ عامل مهم وضعیت فعلی بازار ایران

۱) وضعیت برجام که در صورتی که با دنیا تعامل کنیم طبیعتا انتظار رشد در صنایع ریالی در کوتاه مدت و کلیه صنایع در بلند مدت خواهیم داشت و در صورتی که همچنان تحریم‌ها پابرجا بمانند احتمالا صنایع صادراتی رشد خواهند داشت.

۲) بودجه که سال‌های قبل زودتر تصویب و قابل تحلیل بود اما هنوز نمی‌دانیم استراتژی دولت برای تامین کسری بودجه چیست؟ از چه صنایعی حمایت می‌کند؟یا دست در جیب چه صنایعی می‌کند؟

۳) جنگ روسیه و اوکراین، طبیعتا ما یک کشور خام فروشیم و به همین دلیل جنگ روسیه که باعث افزایش قیمت برخی کامودیتی‌ها شده و این تقریبا سود و رونق۷۰٪ شرکت‌های بازار سرمایه ما را بیشتر می‌کند.

طبیعتا اثر هر سه عامل همزمان باید بررسی شوند و شاید بهتر باشد در حال حاضر پولمان را در صندوق‌های درآمد ثابت نگهداریم تا کمی تکلیف ابهامات روشن‌تر شود.

*امید موسوی؛ مدیر عامل و بنیان گذار شرکت تحلیلگر امید؛ اولین شرکت ارائه دهنده زیرساخت مشکلات معامله الگوریتمی ها و نرم افزار های الگوریتمی در ایران

معاملات الگوریتمی علت ریزش بورس است؟

این روزها دوباره موضوع معاملات الگوریتمی و نقش آن در نوسان بازار مطرح شده است. بسیاری معتقدند که این نوع معاملات موجب شده است تا بازار نتواند رشد کند.

به گزارش سرویس بورس مشرق، این روزها دوباره موضوع معاملات الگوریتمی و رقابت نابرابر انسان با ربات در بازار سرمایه مطرح شده است. برخی معتقدند که معاملات الگوریتمی موجب شده است تا بازار با نوسان رو به رو شود و عده ای که به هر دلیلی به این امکانات دسترسی دارند می توانند سود خوبی را از بازار بگیرند و باقی هم با اُفت بازار متضرر شده اند.

به تازگی هم نامه ای از سوی رئیس سازمان بورس منتشر شد تا همگان از جمله افراد حقیقی هم بتوانند از معاملات الگوریتمی استفاده کنند.

این مسئله موجب شد تا با امید موسوی مدیر عامل گروه مالی امید گفتگویی را در این زمینه داشته باشیم. این شرکت یکی از شرکت هایی است که معاملات الگوریتمی را طراحی و اجرا می کند.

معاملات الگوریتمی چیست؟

امید موسوی در پاسخ به این پرسش گفت: ارایه راهکارهایی هوشمند و بهینه برای بهتر معامله کردن می باشد. کاهش استرس و هیجان سرمایه‌گذار، افزایش دقت و سرعت معاملاتش، سود بیشتر و ضرر کمتر، امنیت بیشتر اطلاعات معاملات، کاهش هزینه‌های معاملاتی و در یک کلمه افزایش کیفیت سرمایه‌گذاری هدف اصلی استفاده از کامپیوتر و ماشین در برای کمک به خودمان در معاملات است.

انواع معاملات الگوریتمی چیست؟

مدیر عامل گروه مالی امید در پاسخ به این پرسش اظهار داشت: الگوریتم ها را می‌توان از منظر کاربرد به ۴ سطح اصلی تقسیم کرد:

الف) الگوریتم‌های مانیتورینگ: این دسته از الگوریتم‌ها برای رصد کل بازار یا سهام استفاده می‌شوند. قبل از اینکه سهامی را بخریم نیاز است از وضعیت کلی بازار خبر داشته باشیم که بتوانیم تصمیم به سرمایه‌گذاری بگیریم. به طور مثال، نرخ ورود و خروج پول هوشمند به بازار، نوسانات نرخ بهره بانکی و بین بانکی، نوسانات P/E بازار، تغییرات نرخ‌های جهانی، تغییرات قیمت فلزات یا نفت و . است. ماشین به سادگی می‌تواند مجموعه‌ای از شرایط را مانیتور کند و در صورت تغییر معنادار به ما اطلاع رسانی کند.

ب) الگوریتم های سیگنال و مشاوره‌ای: (به عنوان مثال تحلیل ریسک پورتفو، فیلترنویسی و کمک به پیدا کردن سهام با ویژگی خاص، هات لیست، اندیکاتورهای هوشمند و . ). هدف از این دسته الگوریتم‌ها دادن سیگنال اولیه برای خرید و فروش است. بدیهی است که این سیگنال‌ها می‌تواند در مرحله بعدی توسط استراتژی ما به دقت پایش شوند و در صورتی که شرایط استراتژی ما را دارا بودند وارد معامله شویم.

ج) الگوریتم های اجرای معاملات: پس از انتخاب سهام مرحله بعدی، خرید و فروش با دقت بالا، به دور از هیجان و با قیمت مناسب است. الگوریتم‌های اجرای معاملات به ما کمک می کنند که تصمیمات‌مان را هوشمندانه، سریع و راحت در بازار اجرا کنیم. مثلا گذاشتن حد سود و حد ضرر، یا گذاشتن سفارشات شرطی و یا خرد کردن سفارش با هدف کاهش تاثیر در بازار و خرید با قیمت پایین‌تر و فروش با قیمت بالاتر.

د) الگوریتم‌های بازارگردانی: این الگوریتم‌ها در جهت افزایش نقدشوندگی، کاهش اسپرد و هزینه مشکلات معامله الگوریتمی معاملات، کاهش نوسانات، افزایش حجم و تعداد معاملات و نهایتا افزایش منافع سرمایه‌گذاران و معامله‌گران خرد استفاده می‌شوند. بازارگردان معمولا سهامداران عمده، ناشرین و صندوق‌هایی هستند که در جهت افزایش نقدشوندگی سهم با هدف افزایش توجه صحیح بازار به سهم و کاهش هزینه سرمایه‌گذاران اقدام به خرید و فروش می‌کنند. این فعالیت به طور معمول زیان‌ده یا با سود کم همراه است و وظیفه‌ای به عهده سهامدار عمده در جهت بهبود وضعیت معاملات سهم است.

مابقی انواع معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه ایران کاربردی ندارند.

مزایای استفاده از معاملات الگوریتمی چیست؟

سرعت عمل بالا در تحلیل و بررسی بازار: الگوریتم می‌تواند کل بازار و سهام و شرایط اقتصاد کلان و کدال و . را براحتی و بدون فوت وقت هنگامی که ما در حال صبحانه خوردن هستیم برای ما پردازش و آماده کند. البته در ایران به دلیل ممنوعیت کمتر از ۳ سفارش در ثانیه، از امکان معاملات با سرعت بالای الگوریتم‌ها نمی‌توان تا اطلاع ثانوی استفاده کرد و فقط از امکان تحلیل با سرعت بالا می‌توان بهره برد.

حذف احساسات و عواطف انسانی: معامله گران خیلی از دارایی‌شان را به علت احساساتشان از دست می‌دهند. ما نسبت به ترس و اضطراب‌های ناگهانی واکنش نشان می‌دهیم. ممکن است سریع معامله کنیم که گاهی اوقات این تصمیم درستی است و گاهی اوقات خیر. اما بحثی که مشخص است ترس به تنهایی نباید دلیلی بر فروختن باشد. یک الگوریتم هرگز به خاطر ترس این تصمیم را نخواهد گرفت!

امکان گرفتن تست و بهینه‌سازی: به عبارت دیگر به عنوان یک سرمایه‌گذار می‌توانیم الگوریتم خود را بر روی بازار در گذشته تست کنیم و مشاهده کنیم با استفاده از این الگوریتم در گذشته چه سودی کسب می کردیم و یا کجاها مشکل برای‌مان پیش می‌آمد! بنابراین این امکان فراهم می‌شود که استراتژی را بهینه کنیم تا نتایج بهتری در کسب کنیم.

اکثر استراتژی ها به راحتی مقیاس پذیرند: اگر شما بتوانید ۵۰ میلیون تومان در سال با استفاده از معاملات الگوریتمی بدست آورید، از لحاظ تئوری می‌توانید با دو برابر کردن حجم سفارشات خود در سال ۱۰۰ میلیون تومان بدست آورید! البته ضرر شما نیز در سال دوبرابر خواهد شد و افزایش حجم سفارش بیش از حد مشخص می‌تواند باعث ضعیف‌تر شدن عملکرد شما شود. معمولا وقتی یک استراتژی از ذهن شما روی کاغذ می‌آید و امکان ماشینی شدن پیدا می‌کند مقیاس‌پذیر هم هست.

افزودن تمرکز فکری معامله­ گران: یک سیستم معاملات هوشمند، هیجانات را از ما می‌گیرد و مشغولیت فکری و کاری ما را کم می‌کند. این امر موجب می‌شود روی بهینه‌سازی و بهبود استراتژی‌های خود و مدیریت سرمایه‌مان برای سود با کیفیت‌تر تمرکز کنیم.

کمک به شکل گیری بازار کارا: به دلیل افزایش حجم معاملات در بازار، نقدشوندگی بازار بیشتر می‌شود و دستکاری در قیمت‌ها سخت‌تر شده و در حقیقت بازار نسبت به تحلیل‌ها کاراتر عمل خواهد کرد. انتظار می‌رود بعد از حضور معاملات الگوریتمی بازار شفاف‌تر، عمیق‌تر و کاراتر باشد. مثلا تحلیل تکنیکال باید بهتر پاسخگو باشد یا دستکاری برای عده‌ای خاص روی یک سهم به شدت سخت شود.

معایب استفاده از معاملات الگوریتمی چیست

این کارشناس بازار سرمایه و معاملات الگوریتمی در پاسخ به این پرسش خبرنگار نبض بورس گفت:

الف) اگر سیستم به طور مناسبی آماده نشده باشد و بخوبی مورد تست و آزمایش قرار نگرفته باشد، می تواند موجب ضرر برای سرمایه‌گذار شود. بنابراین توصیه می‌شود در این زمینه از شرکت‌های صاحب‌نام و محصولات بسیار تست شده و قدیمی‌تر استفاده شود تا یک محصول استارت‌آپی جدید!

ب) گاهی اوقات، غیرممکن است که قوانین قطعی را در قالب کد درآورد، که آن، توسعه و بهبود سیستم معاملاتی هوشمند را مشکل می کند. به عنوان مثال آوردن اخبار یا تحلیل های پیچیده فاندمنتال در قالب الگوریتم مشکل است.

ج) در سال‌های اخیر توجه دانشمندان ممتاز علمی را در امریکا به ویژه دانشجویان ریاضی، آمار، کامپیوتر، فیزیک و دیگر رشته‌های مرتبط با این صنعت که اغلب به خاطر کسب درآمد و گاها به خاطر چالش‌انگیزی می‌باشد را به خود جلب کرده است و می‌گویند جلوی رشد علمی این دانشمندان را گرفته است! چون می‌خواهند پول در بیاورند!

د) اگر برای همه نباشد موجب نابرابری در دسترسی به بازار می‌شود. بهتر است در فاصله ۲ سال از حضورش در بازار برای همه در دسترس باشد.

ه) برای فعال شدن کامل نیاز به تراکنش و سرعت بالا دارد که فعلا با قوانین موجود در بازار سرمایه‌ ایران امکانش نیست. همچنین مشکلات محدود کننده‌ای مثل دامنه نوسان، شناور کم، یک طرفه بودن بازار و عمق کم بازار باعث از بین رفتن صرفه استفاده از الگوریتم‌هاست.

و) هزینه سرمایه‌ای بالایی دارد. معمولا برای راه‌اندازی و استفاده از این نوع معاملات هزینه بسیار بالای زیرساخت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و تیم هوش مصنوعی و برنامه‌نویس نیاز است.

معاملات الگوریتمی برای کیست؟

پاسخ: تا کنون فقط بازارگردان‌ها، سبدگردان‌ها و مشتریان بزرگ کارگزاری‌ها امکان استفاده از این نوع معاملات را داشتند اما به تازگی ما سرویس ویژه حقیقی‌های بازار را طراحی کردیم و تا نیمه آبان ۱۴۰۰ ان‌شالله برای اولین بار الگوریتم در دسترس همگان قرار خواهد گرفت.

نوسان‌گیری زیر سر معاملات الگوریتمی است؟

پاسخ: با دامنه نوسان فعلی و میزان کارمزد بالایی که در بازار سرمایه ایران داریم خیال باطل است که الگوریتمی در ایران وجود دارد که می‌تواند نوسان‌گیری کند. حداقل بنده به عنوان مدیرعامل شرکتی که بیش از ۷ سال است در این حوزه فعالیت رسمی می‌کنم، چنین الگوریتمی را تابحال ندیدم! ببینید معمولا بازار وقتی کوچک می‌شود نوسانش بیشتر می‌شود، هیجانش بیشتر می‌شود، دستکاری قیمت بیشتر می‌شود و . دلیل بی رمقی بازار این است که خریدار قوی نیست نه اینکه نوسان‌گیر زیاد است!

معمولا در انسان میلی وجود دارد که هر چیزی را که نمی‌فهمیم چرا بگیم “کار خودشان است” توهم توطئه‌ای که معمولا برای این است که به خودمان بگوییم نه تو اشتباه نکردی، تقصیر تو نیست، آن‌ها دارند سرت کلاه می‌گذارند. فرار از پذیرش مسولیت تحلیل و سرمایه‌گذاری خودمان. سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر، اکثر کارکردهای الگوریتم‌ها که حتی امکان کمی برای سواستفاده داشته را ممنوع کرده است. به عنوان مثال ممنوع کردن سرخطی و ممنوعیت ارسال بیش از ۳ سفارش در ثانیه از این نمونه‌ها هستند. بنابراین شائبه هماهنگی الگوریتم‌ها و ایجاد صف‌های هماهنگ و . همه توهم توطئه هستند و سرعت بالای بازار به دلیل بزرگ شدن بازار است.

حذف احساسات و اشتباه در معاملات الگوریتمی

مشکلات تحلیل و پردازش انسان، ترس، طمع، تعصب، احساسات و اشتباه در معاملات ماشینی حذف می‌شود. همچنین دستکاری قیمت کاهش می‌یابد.

سید امید موسوی،‌ مدیرعامل شرکت توسعه فناوری تحلیلگر امید در گفت‌وگو با صدای بورس :

- معاملات الگوریتمی یک تکنولوژی جدید در دنیا است.
- بیش از ۵۰ درصد معاملات بورس‌های پیشرفته دنیا به سمت معاملات الگوریتمی رفته است.
- در بازار سرمایه ایران کمتر از یک درصد معاملات به صورت الگوریتمی انجام می‌شود.
- امیدواریم تا سه یا چهار سال دیگر این معاملات در ایران رونق بگیرد.
- شرکت مدیریت ثروت امید یکی از حامیان این دوره مسابقات الگوریتمی است. هدف این شرکت، مدیریت سرمایه مردم با استفاده از تکنولوژی است؛ یکی از این تکنولوژی‌ها، معاملات الگوریتمی است که تلاش زیادی به منظور توسعه آن در بازار سرمایه ایران صورت گرفته است.
- ۹۰ درصد معاملات الگوریتمی کنونی بازار سرمایه از طریق سیستم ما انجام می‌شود و لیدر هستیم.
- مشکلات تحلیل و پردازش انسان، ترس، طمع، تعصب، احساسات و اشتباه در معاملات ماشینی حذف می‌شود. همچنین دستکاری قیمت کاهش می‌یابد.
- درنهایت، معاملات الگوریتمی موجب عمیق‌تر شدن بازار سرمایه می‌شود. همچنین با دسترسی‌پذیری بیشتر، اینگونه معاملات موجب استقبال بیشتر از بازار سرمایه می‌شود.

معاملات الگوریتمی Algoritmic Trading؛ تجربه معامله بدون مرز

زمان برای هیچ‌کس منتظر نمی‌ماند و بازارهای مالی تفاوتی با هم ندارند، به‌ویژه وقتی صحبت از دنیای غیرقابل پیش‌بینی ارزهای دیجیتال می‌شود. به همین دلیل وجود یک استراتژی معاملاتی ایمن و قابل اعتماد ضرورت دارد. برخلاف بازار بورس، معاملات ارزهای دیجیتال هرگز متوقف نمی‌شوند و ردیابی نوسانات بازار، کاهش خطا، کنترل ریسک و انجام معاملات در ۲۴ ساعت شبانه‌روز، ۷ روز هفته و ۳۶۵ روز سال برای معامله‌گران عملاً غیرممکن است.

البته، مگر اینکه شما یک نیروی کمکی داشته باشید، در اینجا معاملات الگوریتمی (Algoritmic Trading) وارد بازار کریپتو می‌شوند. معامله الگوریتمی ارز دیجیتال یک برنامه کامپیوتری هستند که بر اساس دستورالعمل‌های از قبل تعیین شده، معاملات را در بازار کریپتو انجام می‌دهند. برای انجام ترید این برنامه‌ها نیازی به حضور تریدر ندارند و همچنین سرعت بالای پردازش کامپیوتر در مقایسه با انسان، سود بیشتری را برای کاربر دارد. اگر می‌خواهید بدانید معاملات الگوریتمی چیست و چه مزایایی دارد، تا انتهای این نوشتار با والکس همراه شوید.

معاملات الگوریتمی چیست؟

معاملات الگوریتمی که به آن معاملات خودکار، معاملات جعبه سیاه یا الگوریتم نیز گفته می‌شود، از یک برنامه کامپیوتری استفاده می‌کنند که از مجموعه‌ای دستورالعمل تعریف شده برای انجام معاملات ارز دیجیتال پیروی می‌کند. این نوع معاملات در تئوری می‌تواند سودهای نجومی را برای کاربر کسب کند. مجموعه دستورالعمل‌های تعریف شده برای این نوع معاملات بر اساس زمان، قیمت و مقدار و یک مدل ریاضی معین می‌شود. جدا از فرصت‌هایی که برای کسب سود معامله‌گران استفاده می‌کند، معاملات الگوریتمی به دلیل نبود هیجانات انسانی معاملات را سیستماتیک‌تر کنترل می‌کنند.

برای طراحی یک الگوریتم معاملاتی نیاز به تعریف یک سلسله شرایطی مانند زمان، قیمت و حجم برای انجام معاملات توسط یک برنامه کامپیوتری داریم. برای پیاده‌سازی این شرایط و مفهوم آن به زبان قابل فهم کامپیوتر، از کدنویسی و زبان‌های رایج برنامه‌نویسی استفاده می‌شود. مشخصه بارز معاملات الگوریتمی این است که انسان در انجام این معاملات هیچ نقشی ندارند و تمام مراحل ترید نظیر تحلیل بازار، تعیین نقطه ورود، حد ضرر و سود و تعیین مقدار سرمایه برای ورود به معامله توسط این الگوریتم انجام می‌شود. در این روش، معامله‌گران به‌صورت مستقیم در بازار حضور ندارند و با تعیین یک برنامه خوب برای ربات معامله‌ گر ارز دیجیتال می‌توانند کسب ثروت کنند.

نمونه ای از یک معامله الگوریتمی ارز دیجیتال

برای درک بهتر معاملات الگوریتمی یک مثال ساده را با هم بررسی می‌کنیم. اندیکاتور میانگین متحرک یکی از ابزارهای ساده و کاربردی در تحلیل تکنیکال است. مطابق قوانین این اندیکاتور، زمانی که میانگین متحرک ۵۰ روزه، میانگین متحرک ۲۰۰ روزه را به سمت بالا بشکند، وقت خرید ارز دیجیتال است. در مقابل زمانی که میانگین متحرک ۵۰ روزه در مشکلات معامله الگوریتمی زیر میانگین متحرک ۲۰۰ روزه قرار بگیرد، وقت فروش رمزارز است. چنانچه یک معامله‌گر بخواهد با استفاده از این اندیکاتور، معاملات خود را انجام دهد باید این دو شرط را به زبان برنامه‌نویسی کامپیوتر پیاده‌سازی کند.

به همین ترتیب بر اساس شرایطی که برای برنامه تعین می‌کنید، اگر موقعیتی برای ورود به وجود آمد، برنامه به‌صورت خودکار معامله را شروع می‌کند. با کمک این برنامه دیگر نیازی به حضور تریدر در بازار نیست و این نوع معاملات کاملاً توسط کامپیوتر انجام می‌شود.

معرفی استراتژی‌ های معاملات الگوریتمی

هر استراتژی برای معاملات الگوریتمی نیاز به یک فرصت شناسایی دارند تا از نظر میزان سودآوری و مؤثر بودن بررسی شوند. تمامی این استراتژی‌ها از طریق معامله با API صرافی‌های معتبر انجام می‌شوند. استراتژی‌های رایج مورد استفاده در معاملات کریپتو عبارت‌اند از:

استراتژی های پیروی از روند

یکی از محبوب‌ترین استراتژی‌ها، شناسایی روند و همراه شدن با روند بازار کریپتو است. شناسایی روند با کمک اندیکاتورهای رایج در تحلیل تکنیکال انجام می‌شود. در این روش به پیش‌بینی قیمت در آینده نیازی نیست و فقط با روند فعلی بازار همراه خواهد شد. استفاده از میانگین متحرک ۲۰۰ و ۵۰ روزه در این دسته قرار می‌گیرد.

فرصت های آربیتراژ

برخی مواقع ممکن است ارزش یک دارایی دیجیتالی که در دو صرافی معامله می‌شود در یک صرافی‌ بیشتر از دیگر صرافی باشد. در چنین شرایطی می‌توانید ارز دیجیتال را در صرافی که قیمت پایین‌تری دارد بخرید و با انتقال به صرافی دیگر، با قیمت بالاتری بفروشید. این الگوریتم می‌تواند اختلاف میان قیمت یک دارایی واحد در بازارهای مختلف را شناسایی کند و در صورت یافتن یک موقعیت مناسب، معامله را به‌سرعت انجام دهد. البته معاملات آربیتراژ توسط انسان نیز قابل انجام است، اما با استفاده از معاملات الگوریتمی با سرعت، دقت و تعداد معاملات بیشتری انجام می‌شود که در نهایت سود بالاتری را برای معامله‌گر خواهد داشت.

زمان باز تنظیم شاخص ها

در بازارهای مالی شاخص‌های زیادی وجود دارند که معدل و میانگین وضعیت یک گروه و یا بخش خاصی از بازار را نمایش می‌دهد. این شاخص‌ها معمولاً در بازه زمانی‌های مشخص و همچنین با توجه به تغییرات قیمتی دارایی‌های پشتوانه خود باز تنظیم می‌شوند. در مواقعی که تغییر قیمتی شدیدی در بازار اتفاق بیفتد، این شاخص تغییر می‌کند و با یک اختلاف زمانی تغییرات در آن اعمال می‌شوند. این زمان بهترین فرصت برای ورود معاملات الگوریتمی است. از تأخیر در محاسبه مجدد شاخص‌ها می‌توان برای کسب سود بهره برد.

استراتژی های مبتنی بر مدل ریاضی

در این روش با استفاده از مدل‌های ریاضی اثبات شده، اختلاف قیمت بین معاملات مشتقه یک دارایی با قیمت دارایی اصلی در بازار اسپات بررسی می‌شود. چنانچه بر اساس استراتژی شرایط برای باز کردن پوزیشن لانگ یا شورت فراهم باشد سفارش خودکار فعال می‌شود. در این استراتژی گاهی مواقع سود معاملات زیر ۱ درصد است؛ اما به دلیل اینکه تعداد معاملات انجام شده بالاست، در نهایت مجموع سودهای حاصل از این الگوریتم عدد قابل‌توجهی خواهد بود.

بازگشت میانگین

این استراتژی بر اساس نظریه بازگشت به میانگین طراحی می‌شود. در این روش بالاترین و پایین‌ترین قیمت یک دارایی در بازه زمانی مشخص، یک اتفاق مقطعی در بازار شمرده می‌شود که به‌صورت طبیعی در بازار رقم می‌خورد. شناسایی و تعریف یک بازه قیمتی و طراحی یک الگوریتم بر اساس آن، این امکان را فراهم می‌کند تا به‌صورت خودکار معاملات ارز دیجیتال انجام شوند. زمانی که قیمت ارز دیجیتال از این بازه قیمتی رد شود، شرایط برای باز کردن پوزیشن معاملاتی فراهم می‌شود. در واقع نقطه خروج از این معامله، بازگشت قیمت به میانگین بازه تعین می‌شود.

مزایای استفاده از معامله الگوریتمی ارز دیجیتال

استفاده از این روش‌ها برای معاملات ارز دیجیتال مزایای زیادی را به همراه دارد.

• معاملات با بهترین قیمت ممکن انجام می‌شوند.
• ثبت سفارش معاملات فوری و دقیق انجام می‌شود.
• معاملات به‌درستی و با زمان‌بندی تعیین می‌شوند تا از تغییرات قیمتی جلوگیری شود.
• کاهش هزینه‌های معاملاتی
• بررسی خودکار در شرایط چندگانه بازار به‌صورت هم‌زمان
• کاهش میزان خطر خطاهای انسانی هنگام انجام معاملات

چگونه می‌توانیم یک معامله الگوریتمی ارز دیجیتال را اجرایی کنیم؟

اجرایی کردن یک معامله الگوریتمی با کمک برنامه‌های کامپیوتری، آخرین بخش از طرح‌ریزی یک الگوریتم است. صحت سنجی الگوریتم “Backtesting” یکی از مؤلفه‌های ضروری در طراحی و اجرای معاملات است. بخش مهم بعدی، تعریف روش معامله به زبان کامپیوتر است. در حقیقت پیاده‌سازی آنچه در ذهن معامله‌گر وجود دارد به زبان قابل‌فهم رایانه نیازمند دانش فنی در حوزه‌های مختلف است.

• دانش برنامه‌نویسی کامپیوتر جهت کدنویسی و معرفی استراتژی معاملاتی به کامپیوتر
• اتصال به شبکه و دسترسی به پلتفرم‌های معاملاتی به‌منظور انجام معاملات
• دسترسی به اطلاعات درست و به‌روز بازار

معاملات الگوریتمی؛ راه کار موثر یا دردسر؟

در این مقاله از والکس به بررسی معاملات الگوریتمی و همچنین معرفی کاربرد آن پرداختیم. همان‌طور که سود حاصل استفاده از چنین روش‌هایی بالاست، ریسک انجام آن نیز بالا است. البته که کسب درآمد در ساعاتی که خواب هستید و یا مشغول تفریح هستید، بسیار جذاب است، اما این نکته را باید بدانید که استفاده از این روش علاوه بر دانش بالا، مسائل و مشکلات دیگری را به همراه دارد. قطعی اینترنت، تأخیر در انجام سفارشات توسط صرافی و از همه مهم‌تر اشکال در روند کار الگوریتم از جمله مشکلات استفاده از معاملات الگوریتمی است. اگر قصد استفاده از این روش سرمایه‌گذاری را دارید بهتر است تحقیق و بررسی بیشتری را روی آن انجام دهید.

آیا تابه‌حال توانسته‌ای از معاملات الگوریتمی سود کسب کنید؟ تجربه خود را با ما در میان بگذارید.